Emerytura mundurowa, Wiek emerytalny

Nowe regulacje prawne, które obowiązują od niedawna, ustanowiły podwyższenie o 5 lat progu wiekowego uprawniającego do pracy dla przedstawicieli jednej profesji. Dotyczy to komorników sądowych, którzy uzyskali prawo do pozostania w zawodzie do 70. roku życia, podczas gdy poprzednio limit wynosił 65 lat. Oto szczegóły.

Sytuacja demograficzna w Europie osiągnęła poziom krytyczny. Starzejące się społeczeństwo stawia poważne wyzwania przed systemami emerytalnymi. W 2024 roku dotacja z budżetu państwa dla ZUS wzrosła o ponad 25%, a na jego wsparcie państwo przeznacza już 7% PKB. Czy Polska, wzorem innych krajów, powinna podnieść i zrównywać wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn?

Sytuacja demograficzna w Polsce jest coraz trudniejsza. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzeje. Co będzie dalej z emeryturami? Czy będzie można na nie liczyć? Pierwsza zmiana, która miałaby zostać wprowadzona to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

Czy kolejna grupa zawodowa uzyska szczególne uprawnienia emerytalne? Toczą się prace na przepisami, które miałyby umożliwić niektórym osobom wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej. Nie każdego będzie obowiązywała granica 60 i 65 lat.

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest raczej nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To jest efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny w Polsce. Co nas czeka?

Powszechny wiek emerytalny to w Polsce 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jednak niektóre grupy zawodowe mogą w tym zakresie korzystać ze szczególnych uprawnień. Do grona tych uprawnionych od stycznia 2026 roku miały dołączyć również osoby wykonujące ten zawód.

Do biura poselskiego zgłosili się emerytowani żołnierze, którzy wskazują na trudności wynikające z obecnych regulacji. Jednym z przykładów jest przypadek emeryta wojskowego, który w ciągu roku osiągnął dodatkowy dochód w wysokości 60 526,60 zł. Maksymalna kwota miesięcznego przychodu niepowodująca zmniejszenia świadczenia wynosiła 57 923,30 zł, przez co jego świadczenie emerytalne zostało pomniejszone o 2 603,30 zł. Dodatkowo emeryci pobierający świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) mogą dorabiać bez ograniczeń po ukończeniu 60. i 65. roku życia, podczas gdy emeryci mundurowi, mimo osiągnięcia tego samego wieku, wciąż podlegają ograniczeniom co do dodatkowych dochodów.

Ponad 437 tys. Polaków pobiera groszowe emerytury, a wydatki na świadczenia przekroczyły 14% PKB. Eksperci ostrzegają, że bez podniesienia wieku emerytalnego i zmian w systemie ZUS, fundusz stanie się niewydolny. Rząd już przygotowuje grunt pod rewolucję. Sprawdź, co może się zmienić w najbliższych latach.

Prezydent podpisał nowelizację przesuwającą z 65 lat na 70 lat wiek, po ukończeniu którego odwołuje się komorników z urzędu. Czy będą zgłaszane roszczenia odszkodowawcze?

Kiedy najlepiej przejść na emeryturę w 2025 roku? W naszym poradniku sprawdzamy, który miesiąc może dać największe korzyści finansowe, od marcowej waloryzacji, przez wypłatę trzynastki, aż po czerwcowy przelicznik składek. Wyjaśniamy też, jakie warunki wiekowe i stażowe trzeba spełnić oraz czy opłaca się odroczyć decyzję o przejściu na emeryturę, by zyskać więcej.

W dniu 6 marca 2025 r. w czasie debaty w biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, zastępca RPO dr hab. Adam Krzywoń zaprezentował tezę ekspertów, że utrzymanie zróżnicowanego wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest dyskryminujące dla obu płci. Dla kobiet ze względu na niższe świadczenia emerytalne, a mężczyzn ze względu na późniejszy dostęp do emerytury.

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn staje się nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny. Co nas czeka?

Infor.pl udostępnia czytelnikom miejsce do publikacji. Popularnym tematem są emerytury. Czytelnicy opisują nam najczęściej swoje negatywne "przygody" co do obniżenia emerytury o kwoty wypłaconych emerytur wcześniejszych (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r.) oraz zaniżanie emerytur przez podwójny system emerytur mundurowych. I właśnie o emeryturach mundurowych jest opublikowany w artykule list.

Infor.pl udostępnił miejsce dla publikacji listów od czytelników. Napisało do nas wielu emerytów mundurowych, którzy wciąż pracują jako pracownicy cywilni. ZUS obciąża ich cywilne dochody składkami emerytalnym (tak jak każdego innego pracownika). Składki te w praktyce przepadają dla mundurowych, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. Wynika to z zasady, że taki mundurowy może mieć emeryturę mundurową albo cywilną (ta druga z reguły jest niższa). Nie może mieć tych dwóch emerytur jednocześnie. Mundurowi mają własne pomysły jak rozwiązać ten problem. Przykładem jest poniższy list z tezą, żeby nie obciążać składkami cywilnymi wynagrodzeń mundurowych, Którym ZUS i tak nie może wypłacić drugiej emerytury (nie przewidują tego przepisy).

Kara za PESEL polega na tym, że nasz czytelnik przez PESEL nie może odebrać swoich składek w ZUS (odebrać w formie emerytury cywilnej - drugiej emerytury równolegle wypłacanej do emerytury mundurowej). Czytelnik przepracował jako cywil sporo lat, ZUS pobrał składki, ale nie odda tych pieniędzy w formie emerytury. Przy czym innym emerytom mundurowym (o innym PESELu) ZUS odda.

W służbach mundurowych jest dualizm emerytalny. Wariant 1) Żołnierz rozpoczął służbę przed 1999 r. Ma prawo dziś do jednej emerytury. Wariant 2) Rozpoczął służbę po 1999 r. Ma prawo do dwóch emerytur (druga z ZUS). Dlaczego tak ważne jest dla obu tych wariantów, aby dodać do mundurowej emerytury składki z ZUS? Bo praktyką była - po 15 latach służby w mundurze - wieloletnia praca w cywilu (po zdjęciu munduru) i odprowadzanie składek "cywilnych" do ZUS. Po spełnieniu wymogów ZUS naturalne jest więc prawo do drugiej emerytury. Ale tylko dla byłych mundurowych, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. (wariant 1).

Większość z nas może być zdezorientowana. Raz pisze i mówi się o podwyższeniu wieku emerytalnego, raz o zrównaniu, a tym razem o obniżeniu. Czy to możliwe, żeby w Polsce wiek emerytalny wynosił dla kobiet 40 lat a dla mężczyzn 45 lat. Tak, oczywiście, to możliwe. Senat proponuje wejście w życie przepisów już od 1 stycznia 2026 r.

Wprowadzenie w 1999 roku systemu zdefiniowanej składki w ubezpieczeniach emerytalnych spowodowało obniżenie tzw. przeciętnej stopy zastąpienia. Instytut Emerytalny podaje, że w latach 2014–2020 ta stopa spadła z 52,5 do 42,4 proc. Oznacza to, że po przejściu na emeryturę dana osoba otrzymuje świadczenie w wysokości mniejszej niż połowa ostatniej pensji. Jeszcze przed 2060 rokiem ta stopa spadnie poniżej 20%, jeżeli nie zostanie podwyższony wiek emerytalny.

Jak wiadomo nie każdy senior przechodzi od razu na emeryturę po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn). Wiele osób ma tego świadomość i - jeżeli tylko rodzaj pracy i zdrowie na to pozwalają - przechodzą na emeryturę później wiedząc, że dłuższa aktywność zawodowa i dłuższy okres płacenia składek przekładają się na wyższą emeryturę. ZUS wskazuje, że są też i dodatkowe korzyści z dłuższej pracy w postaci ulgi zwalniającej z podatku. 

Represjonowani w PRL chcą emerytury od 55. roku życia. Do Senatu trafił ważny dokument, który może otworzyć nowy rozdział w historii polskiego systemu emerytalnego. Nie chodzi tu jednak o ogólną reformę, lecz o sprawiedliwość społeczną wobec ludzi, którzy poświęcili swoje życie dla wolnej Polski – a dziś zmagają się z konsekwencjami swoich wyborów.

Korzystając z przysługującej mu inicjatywy ustawodawczej – w dniu 13 marca 2025 r., Senat podjął uchwałę w sprawie złożenia do laski marszałkowskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych, której celem jest obniżenie wieku emerytalnego dla jednej grupy zawodowej – tancerzy zawodowych. Zgodnie z jego postanowieniami – wiek emerytalny tancerzy ma został ustalony na poziomie 40 lat w przypadku kobiet i odpowiednio – 45 lat w przypadku mężczyzn, czyli – ma zostać obniżony o 20 lat, w stosunku do obecnie obowiązującego powszechnego wieku emerytalnego.

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

Emeryci chcą mieć do wyboru aż trzy momenty przeliczenia kapitału emerytalnego na emeryturę na podstawie tablic emerytalnych GUS. Zły wybór tego momentu powoduje spadek emerytury. Posłanka mówi o obniżce emerytur przez tablice trwania życia GUS aż o 7,2%. To jej zdaniem "kara" za to, że emeryci uwierzyli w to, że opóźnienie o rok przejścia na emeryturę spowoduje jej zwiększenie. Na końcu artykułu negatywna odpowiedź rządu w pliku PDF (całość do ściągnięcia na komputer).

Wiek emerytalny komornika sądowego oraz asesora komorniczego zostanie podwyższony? Projekt nowelizacji ustawy o komornikach sądowych trafił do konsultacji. Projekt zakłada m.in. wydłużenie wieku aktywności zawodowej, zniesienie maksymalnego czasu trwania asesury oraz możliwość przywrócenia odwołanych komorników sądowych i asesorów komorniczych.

Obniżenie wieku emerytalnego dla strażników miejskich – na wzór wojska, policji i innych służb mundurowych – to projekt zmian w przepisach zgłoszony przez polityków Platformy Obywatelskiej. Emerytury stażowe, emerytury pomostowe, zmiany wieku emerytalnego - to wciąż przedmiot debat związanych z potrzebą zmian w przepisach emerytalnych.