Tematy - Kodeks cywilny

Posiadanie – faktyczne władanie nad rzeczą.

Do wejścia w życie ustawy o fundacji rodzinnej (22 maja 2023 r.) został niecały miesiąc. Wokół ustawy i instytucji fundacji rodzinnej narosło sporo mitów. Niektórzy wskazują na krzywdzącą rolę fundacji rodzinnej w kontekście uprawnień wynikających ze spadkobrania w związku ze zmiana w zakresie zachowku. Czy to prawda?

Jakie są zasady dotyczące możliwości odwołania darowizny? Co z terminem? Oto najważniejsze zasady?

Nowelizacja prawa spadkowego ma na celu lepsze zabezpieczenie spadkobierców, głównie małoletnich i całkowicie ubezwłasnowolnionych oraz ograniczenie poszukiwania przez sądy dalekich krewnych spadkodawcy. Projekt zmiany Kodeksu cywilnego w tym zakresie trafił do dalszych prac w komisji Sejmu.

6 lutego 2023 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę o fundacji rodzinnej, która ma pozwolić firmom rodzinnym na stabilną działalność po śmierci właściciela lub po jego przejściu na emeryturę. Przepisy tej ustawy wejdą w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Zmiany prawa spadkowego, nad którymi rozpocznie prace Sejm obejmują lepsze zabezpieczenie spadkobierców, głównie osób małoletnich i całkowicie ubezwłasnowolnionych oraz ograniczenie poszukiwania przez sądy dalekich krewnych spadkodawcy.

Testament ustny sporządza się w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie w obecności co najmniej 3 świadków. Konieczne jest następnie stwierdzenie treści tak sporządzonego testamentu. W jaki sposób stwierdza się treść testamentu ustnego? Jakie zmiany w tym zakresie przewiduje przygotowywana nowelizacja Kodeksu cywilnego?

Testament ustny sporządza się w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie w obecności co najmniej 3 świadków. Kto może być świadkiem testamentu ustnego? Kto nie będzie mógł być świadkiem? Jak zmienią się przepisy, kiedy w życie wejdzie projektowana nowelizacja przepisów Kodeksu cywilnego o testamentach?

Testament ustny można obecnie sporządzić jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci albo zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Przesłanki sporządzenia testamentu ustnego wkrótce ulegną zmianie. Rząd pracuje nad projektem nowelizacji Kodeksu cywilnego. W jakich sytuacjach będzie możliwe sporządzenie testamentu ustnego?

Testament wojskowy to jeden z rodzajów testamentów szczególnych. Rząd pracuje nad nowelizacją Kodeksu cywilnego, która ma uregulować ten rodzaj testamentu w Kodeksie. W jakich sytuacjach będzie można sporządzić testament wojskowy? Czy tylko żołnierze będą mogli sporządzić testament wojskowy? Jakie zmiany wprowadzi nowelizacja?

Przedawnienie roszczeń cywilnoprawnych – polega na tym, że po upływie terminu przedawnienia, ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie majątkowe, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Zrzeczenie się zarzutu przedawnienia dokonane przed upływem terminu przedawnienia jest jednak nieważne.

Za niegodne dziedziczenia będą mogły zostać uznane osoby, które uporczywie uchylały się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego, określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową. Co jeszcze zmienia ustawa przyjęta przez rząd?

Projekt ustawy o fundacji rodzinnej, który wpłynął właśnie do Sejmu, odzwierciedla najlepsze praktyki europejskie w zakresie zabezpieczania aktywów na pokolenia, odnosząc je do polskich realiów. Są duże szanse, że ustawa zostanie uchwalona w I kwartale 2023 roku – uważa Konfederacja Lewiatan.

Zgodnie z kodeksem cywilnym umowa zlecenia może być zawarta w formie pisemnej, elektronicznej, a nawet ustnie. Takie jest też stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy.

25 października 2022 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów (m.in. do umów o pracę, umów zlecenia, umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu), przedłożony przez ministra rodziny i polityki społecznej. Z rozwiązań przewidzianych w ustawie będą mogli skorzystać mikroprzedsiębiorcy, podmioty zatrudniające nie więcej niż 9 osób niebędący mikroprzedsiębiorcą, rolnicy, rodzice oraz osoby fizyczne. Projekt trafi teraz do prac legislacyjnych w Sejmie.

Testament - czy można wnioskować o podważenie? Kiedy można dochodzić zachowku od testamentowego spadkobiercy?

Jakie skutki prawne ma podpisanie z członkiem zarządu spółki kontraktu menadżerskiego? Czym różni się sytuacja członka zarządu na kontrakcie menadżerskim w porównaniu do zatrudnienia go na umowę o pracę?

Biorąc pod uwagę, że w 2022 r. 31 grudnia wypada w sobotę, a w 2023 r. – w niedzielę, warto się zastanowić jak do obliczania terminów przedawnienia ma się brzmienie art. 115 kodeksu cywilnego (k.c.), a więc czy warto podjechać z pozwem na pocztę w drodze na bal sylwestrowy, czy też można spokojnie poczekać do 2 stycznia. Tym bardziej, że cztery lata temu miała miejsce mała rewolucja w kwestii obliczania terminów przedawnienia. Za sprawą nowelizacji kodeksu cywilnego, która weszła w życie 9 lipca 2018 r., m.in. terminy przedawnienia wynoszące co najmniej 2 lata upływają zawsze z końcem roku kalendarzowego.

Czy przepisanie majątku na bliską osobę nie uchroni go przed komornikiem? Jak działa skarga pauliańska?

Rząd prowadzi aktualnie prace nad ustawą, której przedmiotem będzie nowelizacja Kodeksu cywilnego. W tej chwili projekt jest na etapie opiniowania, a Ministerstwo Sprawiedliwości zamierza wdrożyć zmiany w życie jeszcze w 2022 roku. Tematem prac są przepisy dotyczące części IV Kodeksu, czyli normujące postępowanie spadkowe. Wyjaśniamy, co ulegnie zmianie w tym zakresie i czy w realny sposób przyczyni się to do usprawnienia postępowań spadkowych.

Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia w trybie zapytania ofertowego. Złożono trzy oferty. Wartość jednej z ofert jest o 90% niższa od pozostałych dwóch ofert oraz o 90% od oszacowania przedmiotu zamówienia. Zamawiający ma obawy co do możliwości prawidłowej realizacji zamówienia. Czy zamawiający może w tym przypadku zwrócić się do wykonawcy o wyjaśnienie ceny rażąco niskiej?

Pośrednik w obrocie nieruchomościami jest specjalistą pomagającym w dokonaniu transakcji. Jego usługi są więc skierowane do osób, które chcą obracać swoimi nieruchomościami. Jeżeli pośrednik nie zachowa należytej staranności w swoich działaniach, może narazić klienta na szkodę i utratę potencjalnych zysków. Trafiłeś na nieuczciwego pośrednika? A może sam chcesz podjąć pracę brokera nieruchomości? Koniecznie dowiedz się, jaka odpowiedzialność spoczywa na osobach wykonujących ten zawód.

Niektórzy wynajmujący proponują przekwaterowanie najemcy do hotelu robotniczego uważając, że dzięki temu możliwa będzie szybka eksmisja. Artykuł 1046 kodeksu postępowania cywilnego potwierdza, że właściciel lokum może zapewnić dłużnikowi tymczasowe pomieszczenie. W takiej sytuacji, komornik nie powinien wstrzymywać się z eksmisją. Problem polega na tym, że pokój w hotelu robotniczym często nie spełnia wymogów przewidzianych dla tymczasowego pomieszczenia. Szybka eksmisja na zasadach zgodnych z prawem jest dużo łatwiejsza w przypadku najmu okazjonalnego oraz instytucjonalnego.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego, który m.in. zakłada rozszerzenie o podpis osobisty katalogu podpisów elektronicznych, których użycie umożliwi zachowanie formy elektronicznej czynności prawnej. W ten sposób rozszerzy się funkcjonalność e-dowodu, w którym może być zakodowany podpis osobisty (jako zaawansowany podpis elektroniczny). Projekt nowelizacji kodeksu cywilnego jest przygotowywany w Ministerstwie Sprawiedliwości i ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w IV. kwartale 2022 roku. Zatem nowych przepisów można się spodziewać nie wcześniej niż w 2023 roku.

Projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego przewiduje ważne zmiany w prawie spadkowym. Mają one przeciwdziałać niektórym przeszkodom, które występują w postępowaniach spadkowych.

Jednoznacznego rozstrzygnięcia, czy umowa kredytu hipotecznego ma charakter umowy wzajemnej, dotyczy pytanie, jakie do Sądu Najwyższego skierował gdański sąd apelacyjny. Ma to znaczenie przy późniejszym rozliczeniu klienta z bankiem, gdy sąd unieważnieni umowę.

Jak zabezpieczyć swoje relacje kontraktowe w obliczu wojny w Ukrainie i sankcji na Rosję? Jakie klauzule umowne mogą być przydatne w tej sytuacji? Czy można rozwiązać umowę z powodu wojny? Wyjaśniają eksperci z CRIDO Legal.

Umowa przedwstępna to umowa, mocą której obie strony, lub tylko jedna, zobowiązują się do zawarcia w przyszłości docelowej umowy przyrzeczonej. W praktyce umowa przedwstępna zawierana jest dla zabezpieczenia, czy przygotowania się do zrealizowania głównej transakcji.

Kary umowne są popularną metodą wzmocnienia pozycji wierzyciela i zmobilizowanie dłużnika do prawidłowego i terminowego wykonania zobowiązania. Przy pomocy kary umownej można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (art. 483 Kodeksu cywilnego). Zapłata kary umownej co do zasady nie zwalnia przy tym dłużnika z konieczności wykonania zobowiązania. Jakie wymagania należy spełnić, by prawidłowo zastrzec karę umowną?

Czy zdrada może być przyczyną odwołania darowizny? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna.

Czy wobec inflacji zmianie podlegać może również kwota umownego wynagrodzenia w umowie zlecenia?

Modyfikację tzw. wyzysku zakładają przepisy, które wejdą w życie w połowie 2022 r. Na czym polegają zmiany?

Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi prace nad nowelizacją Kodeksu cywilnego w zakresie przepisów prawa spadkowego. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (dalej: „Projekt”) jest obecnie na etapie opiniowania. Zakładane zmiany będą dotyczyć m.in. ograniczenia kręgu dalszych spadkobierców ustawowych, ale też rozszerzenia zakresu przyczyn mogących prowadzić do niegodności dziedziczenia. Zmiany prawdopodobnie wejdą w życie w 2022 roku.

W dniu 27 grudnia 2021 r. została ostatecznie podpisana przez Prezydenta RP ustawa o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz Kodeks postępowania cywilnego modyfikująca w sposób istotny przepisy kodeksu cywilnego dotyczące przerywania biegu przedawnienia poprzez zawezwanie do próby ugodowej oraz wszczęcie mediacji. Nowe przepisy wejdą w życie 30 czerwca 2022 r. Co trzeba o nich wiedzieć?

Już wkrótce ulegną zmianie przepisy dotyczące rękojmi i gwarancji konsumenckiej. Zawarte w Kodeksie Cywilnym przepisy dotyczące rękojmi za wady przestaną mieć zastosowanie do konsumentów w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych. W tym zakresie zasady rękojmi przy sprzedaży konsumenckiej zostaną wprowadzone do ustawy z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (dalej: „u.p.k.”). Projektowane przepisy zmieniają zakres uprawnień przysługujących konsumentom, ale nie wszystkie wprowadzane przez ustawodawcę zmiany będą dla nich korzystne.

Nierzadkim zjawiskiem w obiegu gospodarczym jest sytuacja, w której przedsiębiorca obejmuje we władanie - przykładowo na podstawie umowy najmu, bądź dzierżawy cudzy grunt, a następnie stawia na nim budynki, lub też ulepsza zastane. Warto wiedzieć jak rozliczyć na gruncie podatku VAT sprzedaż rzeczonych nakładów.

Zasiedzenie mieszkania (lokalu mieszkalnego) teoretycznie jest możliwe. W przypadku mieszkań, obowiązują identyczne terminy zasiedzenia, jak te dotyczące nieruchomości gruntowych. Główną przeszkodą, która utrudnia zasiedzenie mieszkania jest opór jego właściciela. Nieruchomości gruntowych częściej dotyczą sytuacje, w których właściciel jest nieświadomy lub bierny. Pojawiają się wątpliwości, czy można zasiedzieć spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkania. Orzecznictwo nie jest tutaj do końca jednolite.

Wydziedziczenie spadkobiercy ustawowego jest dopuszczalne w polskim prawie w ściśle określonych przypadkach. Minister Sprawiedliwości zaproponował dodanie nowych przesłanek.

Rękojmia za wady nieruchomości na rynku wtórnym. Osoby sprzedające nieruchomość na rynku wtórnym bardzo często uważają, że jak tylko mieszkanie czy dom przejdą w nowe ręce, to nie ma żadnej odpowiedzialności za zbywaną rzecz, w myśl powiedzenia “widziały, co brały”. Niektórzy, aby utwierdzić się w swoim przekonaniu wprowadzają do umów zapisy typu “kupujący zapoznał się ze stanem nieruchomości i nie wnosi do niego zastrzeżeń” lub “stan techniczny nieruchomości jest kupującemu znany i zgadza się na nabycie”. Niestety ani te, ani nawet ogólny zapis, że “mieszkanie jest w stanie do remontu” nie wyłączają odpowiedzialności sprzedającego za wady nieruchomości, co w pewnych przypadkach może okazać się niemiłym zaskoczeniem i spowodować straty finansowe, nawet dużego kalibru. Ta odpowiedzialność sprzedającego wynika wprost z Kodeksu Cywilnego i nazywa się rękojmią.

Wyzysk w umowie. Czym jest wyzysk? Jakie postanowienia umowne mogą być uznane za wyzysk? Czy wyzysk jest wadą oświadczenia woli? Czego możne żądać strona umowy dotknięta wyzyskiem? Wyjaśnia Aneta Frydrych, aplikant radcowski z Lubasz i Wspólnicy – Kancelarii Radców Prawnych sp.k.

Wydziedziczenie jest możliwe tylko po spełnieniu określonych warunków. Na czym w rzeczywistości polega?

Nierzadko właściciele gruntów mają do czynienia z korzystaniem z ich nieruchomości przez przedsiębiorstwa przesyłowe. Często są to sytuacje które mają miejsce latami, pozostawione same sobie. Co w takim przypadku właściciel może zrobić, jakie działania podjąć i czego może żądać?

Odpowiedzialność podatkowa spadkobiercy. Spadkobierca przejmuje zobowiązania podatkowe spadkodawcy. Jednak aby taka sytuacja mogła mieć miejsce musi zostać ustalone zobowiązanie podatkowe dla spadkodawcy.

Umowa dożywocia jest swoistego rodzaju zabezpieczeniem socjalnym w dożywotniej egzystencji, może być więc gwarantem spokojnej i dostatniej emerytury. Dawniej umowy takie zawierano głównie na terenach wiejskich i dotyczyły one gospodarstw rolnych, jednak po wprowadzeniu systemu emerytalno-rentowego straciły na znaczeniu.

Główne zmiany kodeksu cywilnego, zatwierdzone przez Radę Ministrów, zakładają łatwiejsze podważenie nieuczciwych umów i trudniejsze przerwanie biegu przedawnienia przez wierzyciela.

Przedawnienie, wyzysk, odpowiedzialność najemców - zmiany w Kodeksie cywilnym. 22 czerwca 2021 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, przedłożony przez ministra sprawiedliwości. Celem tej nowelizacji jest usprawnienie i doprecyzowanie przepisów Kodeku cywilnego dotyczących przerwania i zawieszenia biegu przedawnienia oraz wymagania aktu notarialnego w przypadku gruntów rolnych, mających wchodzić w skład rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Zmiany dotyczyć będą także przepisów zawiązanych z instytucją wyzysku oraz odpowiedzialnością pełnoletnich dzieci najemców za zobowiązania rodziców wynikające z tytułu umowy najmu.

Zawieranie umów w formie elektronicznej. Tak jak biznesmeni rozpoczynający swoją karierę w latach 80-tych i 90-tych są przyzwyczajeni do noszenia znacznej ilości gotówki w kieszeni, tak prawnicy są przyzwyczajeni do wszystkiego, co jest „na piśmie”, „stwierdzone pismem”, ma „formę pisemną”, itp. Jak słusznie wskazała Rzecznik Generalna TSUE (w swojej opinii w sprawie C-258/16), teksty zapisuje się od tysięcy lat na różnych nośnikach – na glinianych tabliczkach, papirusie, marmurze czy granicie. Współcześnie coraz powszechniej używa się jednak elektronicznych środków przekazu. Odchodzi się od utożsamiania formy pisemnej wyłącznie z formą papierową (wydrukiem papierowym).

Umowa leasingu. Wszystko wskazuje na to, że niedługo umowę leasingu będzie można zawrzeć elektronicznie - podpisać sms-em, mailowo, a nawet mówiąc „TAK” podczas nagrywanej rozmowy telefonicznej. W Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace nad propozycją nowego brzmienia art. 709 (2) Kodeksu cywilnego, który dziś stanowi poważną barierę rozwoju rynku leasingowego w Polsce.

Umowa o dożywocie. Liczba umów o dożywocie zawieranych w Polsce rośnie coraz szybciej. Z najświeższych danych Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że w roku 2018 podpisano nieco ponad 11 tys. tego typu umów, w 2019 roku ponad 12 tys. a w 2020 ponad 13 tys.[1] Jeśli dynamika wzrostu z ostatnich lat zostanie utrzymana, w 2021 roku wzrost liczby nowych umów wyniesie 12,8 proc. Czego dotyczy umowa o dożywocie i z kim można ją zawrzeć? W jakiej formie jest zawierana umowa o dożywocie? Jakie podatki trzeba zapłacić?

Zmiana umowy w czasie COVID-19. Kodeks cywilny zawiera instrument prawny (klauzulę) zwany z łac. rebus sic stantibus, który dopuszcza możliwość ingerencji sądu w treść zawartej umowy, gdy z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków wykonanie umowy (spełnienie świadczenia) byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy. Jak zastosować klauzulę rebus sic stantibus z powodów wywołanych pandemią COVID-19?

Kodeks cywilny

Posiadanie

Fundacja rodzinna a zachowek. Czy jest się czego bać?

Czy można odwołać darowiznę?

Nowelizacja prawa spadkowego – do dalszych prac w komisji

Ustawa o fundacji rodzinnej podpisana przez Prezydenta RP. Kiedy wejdzie w życie?

Zmiany prawa spadkowego 2023 już w Sejmie

Jak stwierdzić treść testamentu ustnego

Kto nie będzie mógł być świadkiem testamentu ustnego?

Kiedy będzie można sporządzić testament ustny

Testament wojskowy zostanie uregulowany w Kodeksie cywilnym

Przedawnienie roszczeń cywilnoprawnych

Nowe przepisy wprowadzają zmiany do prawa spadkowego

Ustawa o fundacji rodzinnej już w Sejmie. Dobra wiadomość dla polskich firm

Czy umowa zlecenia musi być zawarta na piśmie?

Umowy o pracę i zlecenia zawierane i rozliczane w systemie teleinformatycznym

Testament znaleziony po latach - czy można podważyć?

Członek zarządu spółki na kontrakcie menadżerskim

Przedawnienie roszczeń 2022/2023. Czy warto wstąpić na pocztę w drodze na bal sylwestrowy?

Dług a przepisanie majątku na bliską osobę

Postępowanie spadkowe – zmiany Kodeksu cywilnego w 2022 roku

Jak wyjaśnić rażąco niską cenę zamówienia publicznego

Jaka jest odpowiedzialność pośrednika w obrocie nieruchomościami?

Szybka eksmisja lokatora. Czy hotel robotniczy to pomieszczenie tymczasowe?

Podpis osobisty w kodeksie cywilnym - projekt

Prawo spadkowe do zmiany, czyli zapowiadana nowelizacja KC

Czy umowa kredytu hipotecznego jest umową wzajemną? Rozstrzygnie Sąd Najwyższy

Umowy w firmie a wojna w Ukrainie i sankcje na Rosję. Klauzule umowne, możliwość rozwiązania umowy

Umowa przedwstępna - kiedy i w jakiej formie warto ją zawrzeć?

Kary umowne – jak zapisać w umowie, aby były skuteczne?

Odwołanie darowizny z powodu zdrady?

Inflacja a zmiana wynagrodzenia w umowie zlecenia

Wyzysk – ważne zmiany jeszcze w 2022 r.

Zmiany w spadkach w 2022 roku - dalecy krewni wyłączeni z kręgu spadkobierców

Zawezwanie do próby ugodowej a przedawnienie – zmiany od 30 czerwca 2022 r.

Rękojmia i gwarancja konsumencka – zmiany w 2022 roku

Zbycie budynków posadowionych na cudzym gruncie a VAT

Zasiedzenie mieszkania - przepisy, zasady

Wydziedziczenie za uchylanie się od alimentów i brak opieki – nowy projekt zmian Kodeksu Cywilnego

Rękojmia za wady nieruchomości na rynku wtórnym - odpowiedzialność sprzedawcy

Wyzysk w umowie - czy jest wadą oświadczenia woli?

Wydziedziczenie – na czym polega?

Roszczenia właścicieli związane z korzystaniem z nieruchomości przez przedsiębiorstwa przesyłowe

Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spadkodawcy

Unieważnienie i rozwiązanie umowy dożywocia

Wyzysk - zmiany w kodeksie cywilnym

Przedawnienie, wyzysk, odpowiedzialność najemców - zmiany w Kodeksie cywilnym

Zawieranie umów w formie elektronicznej, zarządzanie dokumentami online. Czy prawnicy pozbędą się papierów?

Umowę leasingu będzie można zawrzeć także mailem, czy sms-em

Umowa o dożywocie - co trzeba wiedzieć?

Zmiana umowy w czasie COVID-19 – klauzula rebus sic stantibus