Tematy - Urząd stanu cywilnego, Rodzina - INFOR.PL

W przypadku, gdy nie ma wątpliwości, że osoba zmarła, a nie został sporządzony akt zgonu, każdy zainteresowany może złożyć wniosek o stwierdzenie zgonu danej osoby. Jak przebiega takie postępowanie?

Przepisy kodeksu cywilnego wskazują, że osoba zaginiona może zostać uznana za zmarłą, jeżeli upłynęło 10 lat od końca roku, w którym według istniejących wiadomości dana osoba jeszcze żyła. Jak przebiega postępowanie o uznanie osoby za zmarłą?

Osoba, która zaginęła może zostać uznana za zmarłą po upływie czasu określonego w prawie. Jakie są warunki uznania osoby za zmarłą? Kto może się o takie uznanie ubiegać?

Zgodnie z treścią art. 73 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, akt stanu cywilnego sporządzony za granicą może być wpisany do polskich ksiąg stanu cywilnego na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu. Należy jednak pamiętać, że nie jest to nasz obowiązek, a jedynie uprawnienie.

Czasem zastanawiamy się, do jakiego urzędu musimy się udać, by załatwić konkretną sprawę. Gdzie udać się po akt urodzenia? Jakie dokumenty powinniśmy przedstawić, gdy chcemy zawrzeć związek małżeński? I, wreszcie, kto powinien zgłosić zgon osoby?

Akt stanu cywilnego (urodzenia, małżeństwa, zgonu) dotyczący obywatela polskiego, a sporządzony za granicą, może zostać wpisany do polskich ksiąg stanu cywilnego. Ustawa Prawo o aktach stanu cywilnego przewiduje trzy sytuacje, kiedy może to zostać dokonane.

Z ważnych powodów sąd może zezwolić, żeby oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński lub oświadczenie - w którym mężczyzna i kobieta zawierający związek małżeński podlegający prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego w obecności duchownego oświadczą wolę jednoczesnego zawarcia małżeństwa podlegającego prawu polskiemu i kierownik urzędu stanu cywilnego następnie sporządzi akt małżeństwa - zostało złożone przez pełnomocnika.

Osoba fizyczna to prawne określenie człowieka, jako podmiotu stosunku cywilnoprawnego. Osoby fizyczne posiadają zdolność prawną, a także po spełnieniu określonych warunków zdolność do czynności prawnych.

Jest to jeden z typów małżeńskiego ustroju majątkowego. Charakteryzuje się tym, że nie występuje w nim wspólny majątek małżonków, a jedynie dwa odrębne majątki osobiste każdego z nich.

Jest to jedna z przyczyn ustania małżeństwa. Jest orzekany wyrokiem sądu na żądanie małżonków, w przypadku gdy pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia.

Obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania, jak również środków wychowania. Obowiązanymi są krewni w linii prostej oraz rodzeństwo.

Małoletni to osoba, która nie uzyskała jeszcze pełnoletniości i nie posiada zdolności do czynności prawnych lub też jej zdolność jest ograniczona. W rozumieniu przepisów polskiego prawa cywilnego jest to osoba poniżej 18 roku. Istnieją jednak pewne wyjątki.

Instytucja małżeństwa kojarzy się ze związkiem emocjonalnym dwojga osób. Dla prawnika jest to jednak przede wszystkim instytucja prawna, wywierająca szereg konsekwencji w wielu dziedzinach prawa.

Matka to osoba, która urodziła i zazwyczaj jednocześnie wychowuje swoje dziecko. Prawo wiąże z macierzyństwem określone skutki, zwłaszcza prawa i obowiązki po stronie matki.

Kurator jest to osoba pełniąca funkcję w ramach instytucji kurateli. W zależności od rodzaju kurateli, ma on różnego rodzaju obowiązki.
Kuratela to nic innego jak reprezentacja interesów osoby trzeciej. Celem kurateli jest piecza nad osobami lub ich majątkiem w sytuacji, w których nie są one w stanie same prowadzić swoich spraw. Kuratela ma za zadanie zabezpieczyć interesy osoby, dla której została ustanowiona w określonym zakresie. Kuratela ustanawiana jest na określony czas bądź też do wykonania określonej czynności.

Konkubinat jest to nieformalny związek dwóch osób. Nieformalny charakter związku jest kryterium rozróżniającym konkubinat od małżeństwa. Pod względem prawnym nie stosuje się do konkubinatu żadnych rozwiązań dotyczących małżeństwa.

Konkordat to jest to rodzaj umowy międzynarodowej zawieranej przez Stolicę Apostolską z państwami. Normuje on stosunki między władzą świecką a kościelną w danym państwie.

Intercyza to umowa zawierana między małżonkami lub przyszłymi małżonkami, regulująca kwestie majątkowe i finansowe w przypadku rozpadu związku małżeńskiego. Intercyza może określać m.in. jakie mienie będzie osobistym własnością każdego z małżonków, jakie będą składki na utrzymanie wspólnego gospodarstwa domowego, jakie prawa będą przysługiwać małżonkom w przypadku rozwodu, separacji lub śmierci jednego z małżonków. W Polsce intercyza jest uregulowana przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Bigamia jest to pozostawanie w związku małżeńskim w więcej niż jedną osobą. W polskim prawie jest ona zabroniona na podstawie Kodeksu Karnego, jest typem czynu zabronionego.

Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Akt urodzenia sporządza się na podstawie pisemnego zgłoszenia urodzenia dziecka wystawionego przez lekarza, położną lub zakład opieki zdrowotnej.

Akt małżeństwa jest jednym z aktów stanu cywilnego. Stanowi dowód zawarcia małżeństwa.

Adopcja w terminologii prawniczej określana jest jako przysposobienie. W jej wyniku pomiędzy osobą dorosłą a małoletnim powstają więzy takie jak w rodzinie między rodzicem a dzieckiem.

W wyjątkowych sytuacjach prawo zezwala niektórym osobom na zmianę swojego imienia i nazwiska. W szczególności ma to miejsce, gdy nazwisko jest ośmieszające. Aby dokonać takiej zmiany należy złożyć wniosek do urzędu stanu cywilnego. Co powinien zawierać?

Ślub cywilny, co do zasady, zawierany jest w lokalu urzędu stanu cywilnego, przed jego kierownikiem. Inną ewentualnością jest zawarcie tzw. ślubu konkordatowego, który wywołuje skutki cywilnoprawne. Przepisy przewidują jednak także inną możliwość, jaką jest zawarcie małżeństwa poza lokalem USC.

Ślub cywilny, co do zasady, zawierany jest w urzędzie stanu cywilnego, przed jego kierownikiem. Jakich formalności należy dopełnić, aby zawrzeć małżeństwo?

Aby otrzymać akt urodzenia dziecka, należy złożyć do urzędu stanu cywilnego pisemne zgłoszenia urodzenia dziecka wystawione przez lekarza, położną lub zakład opieki zdrowotnej. Co zawiera takie zgłoszenie?

Od 1998 roku, kiedy Polska ratyfikowała Konkordat łączący ją ze Stolicą Apostolską, istnieje możliwość zawierania tzw. ślubów konkordatowych. Jaki skutki wywołuje zawarcie takiego ślubu? Jakie formalności należy wypełnić?

Zawarcie małżeństwa nie musi nastąpić przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Istnieje możliwość, aby ślub zawarty przed duchownym wywołał także skutki cywilne. Niezbędne jest jednak dopilnowanie kilku spraw, aby, w świetle prawa, małżeństwo było ważne. Jakich?

Co do zasady, kierownikiem urzędu stanu cywilnego jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Czy jest tak w każdej gminie? Jakie warunki musi spełniać osoba ubiegająca się o stanowisko kierownika USC?

Rzecznik Praw Dziecka stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach prawa, z poszanowaniem odpowiedzialności, praw i obowiązków rodziców. Rzecznik przy wykonywaniu swoich uprawnień kieruje się dobrem dziecka oraz bierze pod uwagę, że naturalnym środowiskiem jego rozwoju jest rodzina.

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.

Ubezwłasnowolnienie polega na całkowitym lub częściowym pozbawieniu osoby fizycznej zdolności do czynności prawnych

Unieważnienie małżeństwa oznacza stwierdzenie przez sąd, że nie zostało ono ważnie zawarte.

Uznanie za zmarłego dotyczy sytuacji, w których mimo upływu czasu (określonego w ustawie) i przeprowadzenia odpowiedniego postępowania wyjaśniającego, nie udało się ustalić czy dana osoba żyje, czy zmarła.

Władza rodzicielska oznacza ogół uprawnień i obowiązków rodziców względem małoletniego dziecka.

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Separacja to rozdzielenie małżonków „od stołu i łoża”, sposób rozwiązania wspólnoty małżeńskiej bez możliwości wstąpienia w nowy związek małżeński.

W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

Jeżeli spadkobiercy ustawowi zostali pozbawieni w testamencie jakiegokolwiek udziału w spadku, mają prawo dochodzić od spadkobierców wypłacenia zachowku. Na rzecz zachowku uprawnieni muszą jednak zaliczyć darowizny otrzymane od spadkodawcy, oraz ewentualne zapisy w testamencie. W niektórych przypadkach zachowek przysługuje również spadkobiercom ustawowym – jeśli masa spadkowa była znacząco uszczuplona przez darowizny spadkodawcy na rzecz osób trzecich.

W sytuacji, gdy w akcie urodzenia jest wpisana jako matka kobieta, która dziecka nie urodziła, można żądać zaprzeczenia macierzyństwa. Powództwo o zaprzeczenie macierzyństwa dziecko wytacza przeciwko kobiecie wpisanej w akcie urodzenia dziecka jako jego matka, a jeżeli kobieta ta nie żyje – przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy. Matka wytacza powództwo przeciwko kobiecie wpisanej w akcie urodzenia dziecka jako jego matka i przeciwko dziecku, a jeżeli kobieta ta nie żyje – przeciwko dziecku.

Zarząd majątkiem wspólny małżonków to wszelkie czynności podejmowane przez małżonków dotyczące tego majątku.

Zdolność do czynności prawnych do zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań. Osoba mająca zdolność prawną może dokonywać we własnym imieniu czynności prawnych mających na celu powstanie, zmianę lub ustanie stosunku prawnego.

Przez źródła prawa cywilnego należy rozumieć normy prawne regulujące podstawowe instytucje prawa rodzinnego (t.j. małżeństwo, władza rodzicielska, przysposobienie, opieka, kuratela).

Wprawdzie nie ma obowiązku rejestracji w Polsce dziecka urodzonego za granicą, jednak umiejscowienie aktu urodzenia jest konieczne, aby uzyskać polski paszport, dowód osobisty czy numer PESEL.

Związek małżeński mogą zawrzeć tylko osoby, które ukończyły osiemnasty rok życia. Ponadto, małżeństwo mogą zawrzeć osoby tylko odmiennej płci. O płci decyduje informacja zawarta w akcie urodzenia. Różnica płci musi istnieć w momencie zawierania związku małżeńskiego.

Zmiana nazwiska obywatela polskiego może nastąpić tylko na jego wniosek. Taki wniosek składa się do kierownika urzędu stanu cywilnego.

Mężczyzna, który uznał dziecko, może wytoczyć powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi. Dodatkowo mężczyzna, który uznał ojcostwo jest chroniony, gdy ze względu na stan psychiczny nie był w stanie należycie zadbać o ochronę własnych interesów.

W dniach szczególnie ważnych dla pracownika w związku z wydarzeniami rodzinnymi i osobistymi, pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi tak zwanego urlopu okolicznościowego. Wymiar urlopu okolicznościowego wynosi 2 dni lub 1 dzień, w zależności od rangi wydarzenia, na które przysługuje dzień wolny.

Osoby, których oświadczenia są konieczne do uznania ojcostwa, mogą zgłosić się do kierownika urzędu stanu cywilnego lub do sądu opiekuńczego. Za granicą, uznanie ojcostwa może nastąpić przed polskim konsulem lub osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula, jeżeli uznanie dotyczy dziecka, którego rodzice albo jedno z nich są obywatelami polskimi.

Urząd stanu cywilnego, Rodzina

Procedura stwierdzenia zgonu

Postępowanie o uznanie osoby za zmarłą

Kiedy osoba zostanie uznana za zmarłą?

Na czym polega transkrypcja aktu stanu cywilnego?

Gdzie załatwimy sprawy związane z rejestracją stanu cywilnego?

Kiedy można sporządzić akt stanu cywilnego na postawie zagranicznego?

Jak zawrzeć związek małżeński przez pełnomocnika?

Osoba fizyczna

Rozdzielność majątkowa

Rozwód

Obowiązek alimentacyjny

Małoletni

Małżeństwo

Macierzyństwo

Kurator

Konkubinat

Konkordat

Intercyza - co to jest i jakie kwestie może regulować?

Bigamia

Alimenty

Akt urodzenia

Akt małżeństwa

Adopcja

Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska

Zawarcie małżeństwa poza lokalem urzędu stanu cywilnego

Formalności związane z zawarciem małżeństwa w urzędzie stanu cywilnego

Pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka

Formalności związane z zawarciem małżeństwa konkordatowego

Jak zapewnić ważność małżeństwa konkordatowego w świetle prawa?

Kto może zostać kierownikiem urzędu stanu cywilnego?

Rzecznik Praw Dziecka

Renta rodzinna

Ubezwłasnowolnienie

Unieważnienie małżeństwa

Uznanie za zmarłego

Władza rodzicielska

Wspólność majątkowa małżonków

Separacja

Wyrok rozwodowy

Zachowek

Zaprzeczenie macierzyństwa

Zarząd majątkiem wspólnym małżonków

Zdolność do czynności prawnych

Źródła prawa rodzinnego

Jak zarejestrować w Polsce urodzenie dziecka za granicą?

Kto może zawrzeć związek małżeński?

Jak zmienić nazwisko?

Powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa

Jaki jest wymiar urlopu okolicznościowego

Chcę uznać ojcostwo. Gdzie mogę to zrobić?