Prawo

Jakie imiona dla swoich dzieci wybierali najczęściej rodzice w 2024 roku? Jakie imię można - zgodnie z prawem - nadać dziecku w Polsce? Kiedy kierownik urzędu stanu cywilnego ma obowiązek odmówić przyjęcia oświadczenia o wyborze imienia lub imion dziecka.

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało niedawno, że każdy – zarówno osoba prywatna, mała firma, jak i duża instytucja publiczna – może sprawdzić, czy jego strona internetowa jest bezpieczna. Służy do tego bezpłatne narzędzie moje.cert.pl, przygotowane przez zespół CERT Polska, działający w Państwowym Instytucie Badawczym NASK. Serwis umożliwia skanowanie domen pod kątem zagrożeń, wysyła alerty o wyciekach danych oraz ostrzega przed potencjalnie niebezpiecznymi stronami. Korzystając z moje.cert.pl można w prosty sposób poprawić cyberbezpieczeństwo firm, instytucji i innych właścicieli domen internetowych.

Emeryci, którzy ukończyli 60 lat i miesięcznie otrzymują do 4090,86 zł (brutto) są zwolnieni z opłaty abonamentu RTV; w tym celu muszą zgłosić się do placówki pocztowej - przekazała w marcu br. Poczta Polska w odpowiedzi na pytania PAP. Zwolnienie dotyczy ponadto m.in. osób po 75 roku życia, bezrobotnych i z niepełnosprawnościami.

Dnia 22 stycznia 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach w sprawie o sygn. akt I C 332/24 wydał pierwszy w Polsce wyrok, którym ustalił nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu opartego o WIBOR oraz stosunku prawnego wynikającego z umowy pożyczki opartej o WIBOR zawartych w 2015 r. między Klientami Kancelarii, a poprzednikiem prawnym pozwanego Velo Bank S.A. (tj Getin Noble Bank S.A.) z powodu nieważności tychże umów. Z tego tytułu Sąd zasądził od pozwanego banku na rzecz powodów odpowiednia kwotę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Nadto, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powodów zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Wyrok jest nieprawomocny. Bank zapowiedział apelację, w dniu 19 lutego 2025 r. odebrał pisemne uzasadnienie wyroku, tak więc do dnia 5 marca 2025 r. ma czas na jej złożenie. Argumentację SO w Suwałkach przedstawia i komentuje Beata Strzyżowska radca prawny, która jest pełnomocnikiem procesowym powodów (kredytobiorców) w tej sprawie.

Łączenie życia zawodowego z rodzicielstwem nie należy do najłatwiejszych. Znacznie trudniejsze zadanie do wykonania mają pracujący rodzice i opiekunowie dzieci z niepełnosprawnościami. Wychowywanie dziecka z niepełnosprawnością to nie tylko codzienność pełna wyzwań, ale także konieczność balansowania między życiem zawodowym a obowiązkami rodzicielskimi. Rodzice takich dzieci często stają przed trudnymi wyborami i potrzebują wsparcia, aby skutecznie pogodzić pracę z troską o dobrostan swoich pociech. Z tego powodu polskie prawo przewiduje szereg przywilejów, które mają na celu ułatwienie im codziennego funkcjonowania. W artykule przyjrzymy się jednemu z aspektów, a mianowicie organizacji czasu pracy. 

Takie pytania (w formie listów) stale trafiają do redakcji i dziennikarzy Infor.pl. I to pomimo tego, że już od pół roku wszyscy wiedzą jak ostatecznie wyglądają zasady przyznawania renty wdowiej. Wydawało się, że wraz z upływem czasu temat wygaśnie. Z listów do redakcji wynika, że tak się nie dzieje. I wszyscy dalej i konsekwentnie krytykują limity wieku dla wdów i wdowców - renta przyznana jest tylko wtedy, gdy śmierć małżonka nastąpiła w okresie, gdy żona miała 55 lat (i więcej) a mąż 60 lat (i więcej). Nie wiemy, co odpowiadać na pytania czytelników. Nie ma bowiem żadnego uzasadnienia dla tej zasady i tych limitów wieku.

Już od 1 stycznia 2025 r. zarówno w KRUS, jak i w ZUS są przyjmowane wnioski o przyznanie świadczeń w zbiegu, czyli tzw. rentę wdowią. Powstają w związku z tym różne wątpliwości. Na niektóre z nich odpowiedział już Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Już kolejny sezon w systemie podatkowym obowiązuje zwolnienie przeznaczone dla osób, które pozostają aktywne zawodowo mimo osiągnięcia wieku emerytalnego. Ulga dla pracującego seniora jest preferencją, z której chętnie korzystają podatnicy. Trzeba jednak pamiętać, że jest ona niejednokrotnie problematyczna i trudna w rozliczeniu. A także, że nie przysługuje każdemu seniorowi.

W odpowiedzi na interpelację poselską, Minister Sprawiedliwości poinformował, że rozważa wprowadzenie alternatywnego (dla obecnych zasad) sposób określania wysokości świadczenia alimentacyjnego. Tę alternatywę roboczo nazywa się w Ministerstwie Sprawiedliwości: „alimenty natychmiastowe”, których wysokość będzie uzależniona od minimalnego wynagrodzenia. Na czym miałby polegać ten nowy sposób ustalania alimentów? Ponadto w Ministerstwie Sprawiedliwości podjęte zostały prace mające na celu wypracowanie tabeli alimentacyjnej, która stanowić ma narzędzie dla sądów i stron w sprawach o ustalenie wysokości alimentów. W takiej tabeli wskazana ma być uśredniona wysokość alimentów w oparciu o dochód zobowiązanego oraz wiek uprawnionego.

Trwają konsultacje w zakresie zmian prawa co do wydawania i realizacji recept. Będzie możliwa korekta recepty, co znacznie uprawni proces. Projekt przewiduje umożliwienie farmaceucie lub personelowi wydającemu uzupełnienia recepty o niezbędny kod. Dzięki temu, pacjent otrzyma produkt bezpłatnie, po uzupełnieniu recepty w aptece, bez konieczności ponownego kontaktu z lekarzem czy dodatkowych wizyt u świadczeniodawcy. Podstawą prawną zmian jest prawo farmaceutyczne. Przypominamy też o trwającym w wielu gminach w Polsce tzw. PROGRAMIE LEK. W maju 2025 r. też będą dopłaty do leków, nawet do 300 zł. Wielu seniorów może więc już teraz korzystać z gminnych programów. Trzeba tylko sprawdzić jakie są warunki.

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze - i słusznie bo było to długo wyczekiwane świadczenie.

Dobrze, że prawo pracy tak prężnie się rozwija. Niebawem nowe przepisy wchodzą w życie zmiany! Będzie opłacało się zatrudniać 50-latków i seniorów. To ważne, bo przyjmuje się, że w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy znajdują się: kobiety, osoby długotrwale bezrobotne, osoby o niskich kwalifikacjach, osoby z niepełnosprawnościami i właśnie osoby w wieku 50 lat i więcej. Aż 63% bezrobotnych w wieku 50+ stwierdziło, że główną przeszkodą w znalezieniu przez nich pracy jest wiek. Na polskim rynku pracy wciąż ma miejsce ageizm. Dofinansowanie do wynagrodzenia i zmiany w zatrudnianiu osób po 50. roku życia. Tak, to możliwe. Ustawa czeka na wejście w życie w 2025 r. Przepisy będą też obowiązywały w 2026 r. Wszystko to dlatego, że dotychczasowe regulacje obowiązywały już od 20 lat, co sprawiło, że od 2004 r. było 200 nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Czas na zmiany, w tym zmiany w zatrudnianiu osób po 50. roku życia. Rozwijający i zmieniający się rynek pracy wymusił wręcz sam opracowanie nowych regulacji, które będą odpowiadać na aktualne potrzeby osób poszukujących pracy, bezrobotnych oraz przedsiębiorców. Istnieje konkretna grupa podmiotów, które otrzymają spore wsparcie.

Dni stają się coraz dłuższe, słupki rtęci wędrują w górę. Wiosna rozkręca się na całego, a razem z nią fani roślin ozdobnych i grillowania. Nie wszystkich stać na dom z ogrodem, czy choćby własna, niewielką działkę. Niektórzy swoim kwiatowym i kulinarnym pasjom oddają się na balkonach blokowisk. I tu zaczyna się problem, który może się skończyć zapłaceniem słonej kary.  

Do sejmu trafił poselski projekt zmiany ustawy z dnia 13 czerwca 2019 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Projekt ten, ma na celu umożliwienie dostępu do pasywnych środków ochrony osobistej, takich jak kamizelki kuloodporne oraz nowoczesne hełmy wojskowe. Zmiana ma podnieść poziom bezpieczeństwa obywateli ze względu na trwający konflikt na Ukrainie. Wnioskodawcą jest grupa posłów Konfederacji.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, że wniosek o ponowne przeliczenie emerytury może skutecznie złożyć emeryt, jeśli są ku temu podstawy. Jest to możliwe na przykład, gdy emeryt dysponuje nowymi dokumentami dotyczącymi dodatkowego stażu pracy czy dodatkowych zarobków uzyskanych przed lub po przyznaniu świadczenia emerytalnego. 

Od prawie dwóch lat zmienione przepisy ustawy o działalności leczniczej pozwalają kierownikom podmiotów leczniczych na szersze stosowanie monitoringu wizyjnego (kamery) w pomieszczeniach, w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Zdaniem obywateli, a także Rzecznika Praw Obywatelskich te przepisy nadmiernie ingerują w prawo do prywatności i ochronę danych osobowych pacjentów. RPO Marcin Wiącek kieruje w tej sprawie pisma do ministra zdrowia. A ten odpisał, że przepisy są dobre, bo zwiększają bezpieczeństwo pacjentów. W najnowszym piśmie RPO argumentuje, że określenie przesłanek monitoringu w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych powinno znaleźć się w przepisach rangi ustawowej. Rzecznik wskazuje też niepokojącą praktykę stosowania kamer w gabinetach lekarskich i zabiegowych, co zauważyły też inne instytucje państwowe: Najwyższa Izba Kontroli i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Osoby, które pobierają rentę rodzinną po zmarłym rodzicu i oboje rodzice nie żyją (albo zmarła im tylko matka a ojciec jest nieznany), mogą ubiegać się w ZUS o dodatek dla sierot zupełnych. Dodatek ten nie przysługuje wdowom, które pobierają rentę rodzinną po mężu - informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie podlaskim. I wyjaśnia dlaczego.

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Chodzi o kobiety z dwudziestu roczników, które w 1999 r. nie wybrały OFE i z tego powodu – nie mogły lub nie będą mogły skorzystać z prawa do ponownego przeliczenia wysokości ich emerytury, po osiągnięciu 65 roku życia, na podstawie art. 26c ustawy FUS (który wszedł w życie wiele lat po tym, jak podejmowały one decyzję co do OFE). Kobiety, które wybrały OFE (i w związku z tym – ZUS prowadzi im subkonto) na podstawie ww. przepisu – mogą natomiast uzyskać podwyżkę emerytury o nawet 71,2% (na przestrzeni lat 2017-2023: średnio o 54,4%). Poszkodowane emerytki, nie powinny pozostawać bezczynne – jest kilka sposobów na dochodzenie przez nie swoich praw.

Prawo rożnie traktuje osoby znajdujące się w różnej sytuacji. Jak to się mówi twarde prawo, ale prawo. Jednak czy takie rozróżnienie, w sprawach życia codziennego, jak opłata za RTV, powinno mieć znaczenia dla stopnia lekkiego, umiarkowanego i znacznego? Wiele osób powie, że nie, nie powinien. Jednak okazuje się, że nie każdy stopień niepełnosprawności uprawnia do zwolnienia z opłaty abonamentu RTV. Wiele osób zastanawia się dlaczego w przypadku tak podstawowych ulg musi istnieć taka prawna dyskryminacja. A może wręcz odwrotnie - jest to dyferencjacja.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Najnowszy sondaż prezydencki Pollster dla SE wskazuje, kto ma obecnie największe szanse na wygraną. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 33%, 25% oraz 15%. Kto jest na czwartym miejscu? Inne dane wynikają z ostatniego sondażu CBOS, dla Polskiego Radia124, WP, Polityki, Radia Zet, IBRiS, Research Partner, Opinia24 dla RMF, Polsat News, TVP. Oto porównanie.

Do Sejmu wpłynęły niedawno dokumenty z informacją, że prawdopodobnie aż do 2028 r. zasiłek pielęgnacyjny nie będzie podwyższony (od 2019 r.!). Weszły w życie (albo niedługo wejdą) takie świadczenia jak dodatek dopełniający (do renty socjalnej) i dodatek do renty z tytułu niezdolności do pracy (projekt ustawy), które oparte są o niesamodzielność, a nie niepełnosprawność. Także w świadczeniu wspierającym samo orzeczenie o niepełnosprawności to za mało, aby je otrzymać. Potrzebny jest jeszcze poziom wsparcia (ocena samodzielności). Zestawienie tych zmian prowokuje do ważnego dla osób niepełnosprawnych pytania - "Czy więc w przyszłości będą coraz mniej ważne orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu lekkim i umiarkowanym?"