Prawo

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności często zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną dostępne świadczenia, zasiłki i kryteria dochodowe? Oto najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i miejscu pracy.

W nocy z soboty 25 października na niedzielę 26 października 2025 roku cofniemy zegarki z godziny 3:00 na 2:00 – zyskamy więc dodatkową godzinę snu. To właśnie wtedy oficjalnie wracamy do czasu zimowego (CET), bardziej zgodnego z naszym naturalnym rytmem dnia. Choć zmiana wydaje się drobiazgiem, wpływa na zdrowie, samopoczucie i codzienny rytm życia milionów Polaków. Sprawdź, co warto wiedzieć o tegorocznej zmianie czasu, skąd wzięła się ta tradycja i czy wkrótce naprawdę zniknie.

Listopad 2025 roku przyniesie wyjątkowo korzystny układ dni wolnych od pracy. Rząd zdecydował, że 10 listopada część Polaków dostanie dodatkowy dzień wolny, co pozwoli cieszyć się aż czterodniowym weekendem. Sprawdź, kogo obejmuje decyzja i jakie prawa gwarantuje Kodeks pracy.

Od 2026 r. opiekunowie osób z niepełnosprawnościami mogą stanąć przed rewolucją w systemie wsparcia. Ustawa o asystencji osobistej wprowadza nowe zasady, ogranicza budżet osobisty i skraca okresy decyzji. Równocześnie rząd zapowiada zmiany w świadczeniu pielęgnacyjnym i nową emeryturę opiekuńczą. Czy rodziny są gotowe na te zmiany?

Gminy przyznają kilka rodzajów świadczeń pieniężnych dedykowanych osobom z niepełnosprawnościami. W zależności od posiadanego stopnia niepełnosprawności pomoc może się różnić. W 2025 r. wzrosły kryteria dochodowe w pomocy społecznej, co ma wpływ na możliwości otrzymania oraz wysokość zasiłku stałego i okresowego. Nie zmieniła się wysokość zasiłku pielęgnacyjnego. Czy na 2026 rok również możemy spodziewać się nowych przepisów?

W praktyce dość często zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście a nawet kilkadziesiąt lat temu nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy jeżeli spadkobierca później uzyska (przed sądem lub notariuszem) stwierdzenie nabycia spadku, to musi składać deklarację podatkową? Jak orzekają w takich sprawach sądy? Zdaniem NSA właściwy jest w takich przypadkach 3-letni termin przedawnienia, bo przy odnowieniu obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d. (przy sądowym stwierdzeniu nabycia spadku, albo notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia) podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego.

Zasiłek rodzinny w 2026 roku pozostanie jednym z kluczowych instrumentów wsparcia finansowego dla rodzin z dziećmi w Polsce. Jest to świadczenie o charakterze socjalnym, które ma na celu pomoc w pokryciu podstawowych potrzeb dzieci oraz wsparcie rodzin znajdujących się w trudniejszej sytuacji materialnej.

Czy małżeństwa z co najmniej 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Jest petycja dotycząca tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Senacka Komisja Petycji analizuje i podejmuje decyzję.

Już niedługo trzeba będzie płacić więcej za urządzenia elektroniczne codziennego użytku, takie jak komputery (w tym laptopy), telewizory, tablety czy smartfony. Zostaną objęte nową opłatą, która ma w założeniu rekompensować ich używanie do pewnych celów. Jakich?

Orzeczenie o niepełnosprawności można uzyskać nie tylko z powodu widocznych ograniczeń ruchowych. W 2026 roku katalog chorób zostanie doprecyzowany i będzie obejmował również schorzenia psychiczne, metaboliczne i neurologiczne.

Co najmniej 20 proc. podwyżki, a do tego urlop regeneracyjny co 7 lat pracy. Na razie to tylko postulaty. Kto i od kiedy miałby skorzystać z takich uprawnień? Chodzi o grupę około 150 tys. pracowników.

W 2026 roku będą obowiązywać doprecyzowane przepisy dotyczące kierowania osób z niepełnosprawnościami do domów pomocy społecznej. Zmiany mają na celu skrócenie procedur i większe wsparcie rodzin.

Dodatkowa pensja kojarzy się z pracownikami zatrudnionymi w sferze budżetowej. Jednak prawo do takiego świadczenia ma w określonych okolicznościach każdy pracownik, a pracodawca jest zobowiązany wypłacić mu należne pieniądze. Jednak aby tak było, konieczne jest spełnienie określonych warunków.

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za dochowanie zmarłego do już opłaconego grobu, wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. WSA w Warszawie dodał do tego natomiast – ustalane przez samorządy cen grobów i płyt, opłaty za ekshumację zwłok, uprzątnięcie szczątków, przechowywanie zwłok w chłodni, udostępnienie sali do ubierania zwłok i wiele innych. NSA potwierdza w swoich wyrokach, że – organ gminy może ustalić (a cmentarz – na tej postawie) pobierać tylko takie opłaty, które są związane z pochowaniem zwłok.

1300 plus, czyli bezwarunkowy dochód podstawowy w kwocie 1300 złotych na każdego dorosłego obywatela kosztowałby 480 mld zł rocznie. Tak wynika z odpowiedzi wiceministra finansów Juranda Dropa na interpelację poselską. Dodał, że Ministerstwo Finansów nie planuje obecnie wprowadzenia takiego rozwiązania.

Jeszcze w tym roku, w listopadzie lub grudniu wejdą w życie przepisy, które całkowicie zmienią zasady dla kierowców. Nowelizacja Prawa o ruchu drogowym wprowadza rozwiązania, o których mówi się od miesięcy. Nowe regulacje zaskoczą wielu kierowców, bo prawo jazdy będzie można stracić znacznie szybciej niż dotąd.

Przed podpisaniem każdy dokument należy przeczytać. Jednak aby przyniosło to pożądany efekt, trzeba znać swoje prawa i rozumieć jak złożenie podpisu na nie wpłynie. Dotyczy to również relacji pracowników z pracodawcami. Bo choć pracodawca to podmiot profesjonalny, nie zawsze dba o dobro pracownika i czasami nie mówi całej prawdy.

Mieszkanie kątem u dalszej rodziny to obecnie rzadkość. Nadal jednak często spotykane są przejściowe uprzejmości wobec bliskich i przyjaciół, czy wspólne życie w mieszkaniu partnera na początkowym etapie związku. W takich przypadkach mało kto myśli o przychodach. Tymczasem okazuje się, że niesłusznie, bo trzeba zapłacić podatek.

W praktyce najczęstszym wariantem pracowniczego czasu pracy jest pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele. Ale ta zasada nie dotyczy tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy za święto wypadające w te dni. Warto wiedzieć, że w 2026 r. mamy następujące święta wypadające w sobotę: 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny) oraz 26 grudnia (drugi dzień Bożego Narodzenia). Natomiast w 2026 r. mamy następujące święta wypadające w niedziele: 5 kwietnia (Wielkanoc), 3 maja (Święto Narodowe Trzeciego Maja), 24 maja (Zielone Świątki), czy 1 listopada (Wszystkich Świętych) 2026 roku.

Czy zwierzę to rzecz, a w podróży można traktować je jak bagaż? Przepisy nie pozostawiają w tym zakresie wątpliwości, a TSUE potwierdził jak należy je rozumieć. Jeśli podróżujesz ze zwierzakiem, lepiej żebyś znał te zasady i złożył odpowiednią deklarację. Dzięki temu unikniesz nieporozumień.

Nagrywanie rozmów, zebrań czy spotkań budzi wiele wątpliwości prawnych – zwłaszcza gdy nie wszyscy uczestnicy wiedzą o nagrywaniu. W erze smartfonów i łatwego dostępu do technologii coraz częściej pojawia się pytanie: czy takie nagrania są zgodne z prawem i czy można je wykorzystać w sądzie?

W 2026 roku utrzymano system wsparcia dla pracodawców, którzy zatrudniają osoby z niepełnosprawnościami. Dofinansowania z PFRON obejmują zarówno wynagrodzenia, jak i dopłaty do wyposażenia stanowiska pracy.

Rząd popiera zmiany zmierzające do ograniczenia możliwości używania fajerwerków i petard. Prace nad nowymi przepisami są w toku. Chodzi o materiały pirotechniczne klas F1, F2 i F3. Czy to znaczy, że nie będzie można strzelać w Sylwestra? Od kiedy?

Ile dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem mogą wykorzystać pracownicy, którzy mają dzieci z różnych związków? Podzielenie tego uprawnienia to prawdziwa łamigłówka. Wygrać mogą tylko te osoby, które znają swoje prawa.

Mediacje, czy negocjacje nieraz doprowadzają do porozumienia między stronami. Wyrazem takiego porozumienia jest zawarcie umowy ugody (sądowej lub pozasądowej – w zależności od stanu zawisłości sporu).