REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Załatwienie sprawy przed organem administracji publicznej w formie decyzji administracyjnej

Karolina Muzyczka
Doktor nauk prawnych; adiunkt w Pomorskiej Szkole Wyższej w Starogardzie Gdańskim. Ponadto współpracuje z uczelniami: Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy; Kaszubsko-Pomorską Szkołą Wejherowie, Społeczną Akademią Nauk w Warszawie; Uniwersytetem SWPS; Staropolską Akademią Nauk w Kielcach
Każda decyzja jest aktem administracyjnym, ale nie każdy akt administracyjny jest decyzją, może być np. postanowieniem.
Każda decyzja jest aktem administracyjnym, ale nie każdy akt administracyjny jest decyzją, może być np. postanowieniem.
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej. W myśl zasady szybkości i prostoty organy powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko.

Załatwienie sprawy co do zasady przez wydanie decyzji

W myśl art. 104 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej jako: k.p.a.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej.

REKLAMA

Jeśli przepisy k.p.a. nie przywidują dla pewnej kategorii spraw administracyjnych drogi administracyjnego postępowania jurysdykcyjnego, organ administracyjny nie może wydać decyzji administracyjnej.

W tej kwestii Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 lutego 1981 r. stwierdził, że „Decyzja administracyjna wydana w sprawie, której załatwienia w formie decyzji przepisy nie przywidują, podlega stwierdzeniu nieważności jako wydana bez podstawy prawnej” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lutego 1981 r., sygn. akt SA 109/81). Następnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 października 1985 r. stwierdził, że „Stwierdzenie zawarte w art. 104 § 1 k.p.a., że załatwienie sprawy następuje przez wydanie decyzji, odnosi się tylko do sytuacji, gdy z mocy prawa przepisów prawa materialnego lub innych załatwienie sprawy powinno nastąpić w tej prawnej formie”. (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 1985 r., sygn. akt. II CR 320/85, OSN CP 1968, nr 10, poz. 158.).

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Nie każdy akt administracyjny jest decyzją

W teorii prawa administracyjnego decyzje są kwalifikowane jako jedna z grup aktów administracyjnych zewnętrznych. Każda decyzja jest aktem administracyjnym, ale nie każdy akt administracyjny jest decyzją, może być np. postanowieniem. Decyzja jako akt administracyjny jest aktem jednostronnym, władczym rozstrzygnięciem sprawy, nawet wówczas, gdy strona i organ w drodze wzajemnego przekonywania uzgodniły treść decyzji. Powyższa sytuacja występuje, gdy postępowanie z jakichkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, organ ma obowiązek wydać decyzję o umorzeniu postępowania (105 § 1 k.p.a.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Decyzja jest oświadczeniem woli organu administracji państwowej, a to znaczy oświadczeniem woli w imieniu państwa.

Zgodnie z art. 104 § 2 k.p.a. w postępowaniu administracyjnym załatwienie sprawy może nastąpić w formie aktu administracyjnego tzn. rozstrzyga sprawę co do istoty w całości, np. orzeka o wywłaszczeniu, ustalając zarazem odszkodowanie.

Organ administracyjny ma obowiązek usuwania przeszkód na drodze do rozstrzygnięcia sprawy, temu służy możliwość sukcesywnego rozstrzygania decyzjami częściowymi, jak też wyjątkowy tryb rozstrzygania kwestii prejudycjalnej. Zakres i kształt czynności postępowania, a wyniku tego rozstrzygnięcia sprawy, tworzy organ administrujący i on ponosi odpowiedzialność za prawidłowość czynności procesowych i orzeczniczych. Szereg założeń i zasad orzecznictwa administracyjnego można wywieść z kryteriów i przesłanek weryfikacji decyzji w trybie zwykłym oraz w trybach nadzwyczajnych, a także z kryteriów kontroli stosowanych przez sąd administracyjny.

Obowiązek wydania decyzji administracyjnej formie pisemnej

Regułą jest pisemne załatwienie spraw, a więc przede wszystkim wydanie decyzji na piśmie, gdy przepisy przewidują obowiązek stosowania formy pisemnej, np. decyzje w sprawach lokalowych. Regułę tą określa zasada pisemności, którą wyraża art. 14 § 1 k.p.a., w którym zawarto, że sprawy należy załatwić w formie pisemnej. Sprawy mogą być załatwiane ustnie, gdy przemawia za tym interes strony np. gdy chodzi o drobną sprawę, stronie zależy na szybkości, a więc na załatwieniu odręcznym, a przepis prawny nie stoi temu na przeszkodzie. Treść oraz istotne motywy takiego załatwiania powinny być utrwalone w aktach w formie protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji. W tej kwestii wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 13 października 1997 r., który stwierdził, że „Ogłoszenie ustne decyzji administracyjnej, jako wyjątek od zasad pisemności, wymaga utrwalenia tej czynności na piśmie w drodze sporządzenia protokołu (art. 67 § 2 pkt. 5 k.p.a.), który powinien odpowiadać wymaganiom art. 68 i 107 K.p.a. w zakresie koniecznych elementów decyzji. Jeśli bowiem, to co znajduje się w aktach, jest jedynie podpisem decyzji (wydrukiem z komputera), to nie można stwierdzić, by doręczenie tego wydruku czyniło zadość obowiązkowi organu wynikającego z art. 109 § 1 K.p.a. Strona jest uprawniona do otrzymania dokumentu z własnoręcznym podpisem osoby reprezentującej organ”. (Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 października 1997 r., sygn. akt. FRK 13/97, ONSA 1998, nr 1, poz. 7., s. 60).

Zasada szybkości i prostoty

W myśl zasady szybkości i prostoty organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jego załatwienia (art. 12 k.p.a.). Zasadę szybkości i prostoty realizują art. 35-38 k.p.a. dotyczące terminów załatwienia spraw w postępowaniu jurysdykcyjnym oraz przepisy o terminach załatwiania sprzeciwu prokuratora (art. 185 k.p.a.), skarg (art. 237 k.p.a.), wniosków (art. 244 k.p.a.) oraz w wydania zaświadczeń (art. 217 § 3 k.p.a.).

Zasada efektywności a bezczynność organu

REKLAMA

Zasada szybkości postępowania, która jest zawarta w art. 12 k.p.a. oraz art. 125 i art. 139 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, określa maksymalne terminy załatwienia spraw przez organy prowadzące postępowanie podatkowe i administracyjne. Terminy rozpoczynają swój bieg w momencie wszczęcia postępowania, w przypadku organu odwoławczego w chwili przekazania mu odwołania razem z aktami sprawy, a kończą ten bieg z chwilą wydania w danej instancji decyzji administracyjnej. W wymiarze Unii Europejskiej zasada efektywności oznacza obowiązek ustanowienia odpowiednich reguł nadzoru nad działaniami podmiotów wewnątrzpaństwowych. Sprawne, efektywne i terminowe działanie administracji jest przeciwieństwem bezczynności, która stanowi jeden z przejawów biurokracji. Bezczynność organu rozumiana, jako opieszałość czy też zupełny brak oczekiwanych przez obywatela działań administracji. Powszechnie jest uważana za jeden z przejawów biurokracji w ujęciu pejoratywnym, a więc za przejaw biurokratyzmu. Jest to zjawisko na wskroś niepożądane. Zagwarantowanie szybkiego działania administracji publicznej jest problemem trudnym do uregulowania prawnego.

Organ, który nie załatwił sprawy w terminie, obowiązany jest zawiadomić o tym strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Obowiązek sygnalizacji stronom o niezałatwieniu sprawy w terminie ustawowym ciąży na organie administracyjnym również wówczas, gdy zwłoka załatwieniu sprawy nastąpiła z przyczyn niezależnych od organu. W tej kwestii wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 czerwca 1996 r. stwierdził, że „Nowy termin załatwienia sprawy może być uznany za skutecznie wyznaczony w trybie 36 § 1 k.p.a., jeżeli zostanie wskazany przez organ właściwy do załatwienia sprawy zgodnie z art. 57 k.p.a. (tj, w dniach, tygodniach lub miesiącach) i zachowaniem ogólnej zasady szybkości postępowania określonej a w art. 12 k.p.a.”(Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 1996 r., sygn. akt. I SAB 28/96, ONSA 1997, z. 2, poz. 97).

Bibliografia:

  1. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1298)
  2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lutego 1981 r., sygn. akt SA 109/81;
  3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 1985 r., sygn. akt. II CR 320/85, OSN CP 1968, nr 10, poz. 158;
  4. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 października 1997 r., sygn. akt. FRK 13/97, ONSA 1998, nr 1, poz. 7., s. 60;
  5. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 1996 r., sygn. akt. I SAB 28/96, ONSA 1997, z. 2, poz. 97;
  6. K. Muzyczka, Ochrona jednostki przed bezczynnością organu publicznego w Polsce, Państwo Prawne, nr 1(5), Warszawa 2015.

Polecamy serwis: Postępowanie administracyjne

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

REKLAMA

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA

15 tys. zł kary za unikanie opłat. Wyższa stawka za marnowanie żywności

Do 15 tys. zł ma wzrosnąć kara za niewniesienie opłaty za marnowanie żywności. Natomiast sama opłata wzrośnie do 50 groszy za kilogram. Będzie także nowa definicja "marnowania żywności". Tak wynika z złożeń projektu przygotowanego przez ministerstwo rolnictwa.

Korzyści dla ojców. Mogą opiekować się dzieckiem i zarabiać. Uprawnienia są szerokie, ale czy wiedzą, że mogą z nich korzystać?

Z uprawnień związanych z rodzicielstwem nadal korzystają w Polsce głównie matki. Jednak prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje również ojcom. Dodatkowo opiekę nad dzieckiem mogą oni łączyć z częściowym wykonywaniem pracy.

REKLAMA