REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Tryb nadzwyczajny eliminacji prawomocnego orzeczenia administracyjnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rafał Gutowski
Rafał Gutowski
KPRF Law Office
Nowy wymiar obsługi prawnej
Tryb nadzwyczajny eliminacji prawomocnego orzeczenia administracyjnego/Fot. Fotolia
Tryb nadzwyczajny eliminacji prawomocnego orzeczenia administracyjnego/Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest nadzwyczajny tryb eliminacji prawomocnego orzeczenia administracyjnego? W jakich sprawach przysługuje? Czy jest dostępny dla każdego?

Zgodnie z art. 172 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: ‘PPSA”) Naczelny Sąd Administracyjny unieważnia prawomocne orzeczenie sądu administracyjnego wydane w sprawie, która ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegała orzecznictwu sądu administracyjnego w chwili orzekania i odrzuca skargę, jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym w PPSA. Sąd orzeka na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z art. 3 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych Naczelny Sąd Administracyjny sprawuje nadzór nad działalnością wojewódzkich sądów administracyjnych w zakresie orzekania w trybie określonym ustawami, a w szczególności rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów i podejmuje uchwały wyjaśniające zagadnienia prawne oraz rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy innych ustaw.

Polecamy: Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu - nowa procedura

Treść powyższych przepisów jest rozwinięciem norm konstytucyjnych. Artykuł 45 ust. 1 Konstytucji RP gwarantuje każdej osobie prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez uzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Artykuł 178 Konstytucji RP statuuje natomiast zasadę niezawisłości sędziów, którzy w sprawowaniu swego urzędu podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Oznacza to, że żaden organ państwa, instytucja, organizacja czy osoba nie może w tym zakresie wiązać sędziego zaleceniami czy też instrukcjami. Działalność jurysdykcyjna sędziów podlega wyłącznie nadzorowi judykacyjnemu sprawowanemu przez sądy wyższego rzędu wskutek rozpatrywanych środków odwoławczych – tut. Naczelny Sąd Administracyjny.

REKLAMA

Artykuł 172 PPSA kreuje możliwość unieważnienia prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego (orzeczenia sądu pierwszej instancji lub też orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Legitymacja czynna do złożenia wniosku

Wymaga podkreślenia, że jedynym podmiotem uprawnionym do złożenia wniosku o unieważnienie prawomocnego wyroku jest Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, który może z nim wystąpić w każdym czasie po powstaniu wszystkich przesłanek, o których mowa w art. 172 PPSA. Kompetencja tego podmiotu ma charakter wyłączny oraz dyskrecjonalny. Zgodnie z brzemieniem przepisu oraz strukturą organizacyjną Naczelnego Sądu Administracyjnego należy uznać, że legitymacja czynna do złożenia wniosku przysługuje wyłącznie Prezesowi Naczelnego Sądu Administracyjnego, natomiast nie przysługuje Prezesom poszczególnych Izb (tut. Finansowej, Gospodarczej, Ogólnoadministracyjnej). Trzeba jednak podkreślić, że pomimo tak istotnego ograniczenia zasady skargowości nie byłoby uprawnionym przyjęcie, że postępowanie to wszczynane jest z urzędu. Żaden z przepisów prawa nie ogranicza zainicjowania u Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego procedowania nad podjęciem decyzji co do zasadności złożenia wniosku o unieważnienie prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego albo Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wymaga podkreślenia, że o ile samo złożenie przez Prezesa wniosku nie wywiera wpływu na prawomocność zaskarżonego orzeczenia, to jednak Naczelny Sąd Administracyjny powinien za każdym razem rozważyć możliwość wstrzymania jego wykonalności ze względu na negatywne skutki, które mogą łączyć się z jego funkcjonowaniem w obrocie prawnym. Wobec tego we wniosku inicjującym procedowanie warto wskazać również na elementy negatywnych skutków funkcjonowania orzeczenia w obrocie prawnym.

Zobacz również: Wpis w sprawach sądowoadministracyjnych w 2018 r.

Przesłanki unieważnienia orzeczenia

Możliwość zastosowania komentowanego przepisu jest uzależniona od trzech czynników:

1) orzeczenie sądu administracyjnego powinno być prawomocne;

2) osoba lub przedmiot sprawy nie może podlegać kognicji sądów administracyjnych w chwili orzekania;

3) brak jest środków przewidzianych w PPSA, które mogłyby służyć do wzruszenia tego orzeczenia.

W tym miejscu należy podkreślić, że w praktyce rzadko pojawiają się sprawy, w których osoba lub przedmiot sprawy nie podlega kognicji sądu administracyjnego w chwili orzekania. Z taką sytuacją możemy mieć do czynienia np.: w czasie zmiany przepisów, które mogą wyłączyć z właściwości sądów administracyjnych rozstrzyganie w danej sprawie. W ostatnim czasie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym zapadło postanowienie o unieważnieniu prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 20 stycznia 2016 r. i odrzuceniu skargi ze względu na fakt, że nowelizacja PPSA z sierpnia 2015 r. wyłączyła z właściwości sądów administracyjnych rozstrzyganie spraw dotyczących postanowień wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym w administracji o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu (art. 34 § 1a ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz postanowień, których przedmiotem jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu (sygn. akt I GNP 1/18, źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl).

Do rozpoznania wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o rozpoznaniu skargi kasacyjnej. Przez odpowiednie stosowanie przepisu należy rozumieć, w zależności od okoliczności faktycznych, możliwość zastosowania przepisu wprost (bez najmniejszych modyfikacji), z niezbędnymi zmianami, lub niemożliwość jego zastosowania.

Skutki procedowania nad sprawą

Uwzględnienie wniosku polega na unieważnieniu na podstawie art. 172 PPSA zaskarżonego orzeczenia oraz odrzuceniu skargi. Niemożliwe pozostaje w tym względzie unieważnienie orzeczenia oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi, który je wydał. Unieważnienie orzeczenia następuje niezależnie od tego, ile czasu upłynęło od wydania zaskarżonego orzeczenia. Nieuwzględnienie wniosku, spowodowane brakiem zaistnienia którejkolwiek z przesłanek materialnych, o których stanowi art. 172 PPSA, prowadzi do oddalenia wniosku.

Ramy czasowe

Ostatnim elementem, na który należy zwrócić uwagę, to okres początkowy obowiązywania art. 172 PPSA. Przepis ten znajduje zastosowanie do wyroków wydanych po 1 stycznia 2004 r.

Autor: Adwokat Rafał Gutowski, KPRF Law Office

Polecamy serwis: Postępowanie sądowoadministracyjne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Bo nowa pensja minimalna 4666 zł brutto i 3605,85 zł netto

Bo zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (stopień znaczny). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r.

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Najniższa krajowa 2026: 4806 zł brutto. Ile netto do wypłaty na rękę minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową?

W rozporządzeniu Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., określono, że od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych – 31,40 zł. Czy trzeba zmieniać (aneksować) umowy o pracę od nowego roku? Co może zrobić pracownik, gdy pracodawca nie wypłaca minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową? Wyjaśniamy.

System kaucyjny 2025: od października mała rewolucja, a sklepy nie są gotowe? Dodatkowe koszty i brak miejsca na składowanie butelek i puszek

Zaledwie kilkanaście dni pozostało do wprowadzenia systemu kaucyjnego w Polsce. Zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać od 1 października, wszystkie sklepy o powierzchni powyżej 200 m kw. będą musiały zbierać opakowania objęte systemem, z kolei mniejsze punkty sprzedaży mogą przystąpić do programu dobrowolnie. Zmiany są nowością nie tylko dla przedsiębiorców – badania pokazują, że z systemu kaucyjnego korzystało dotychczas zaledwie 28 proc. Polaków . Pozytywnie oceniły go trzy na cztery osoby z tej grupy, co potwierdza coraz większe przywiązanie konsumentów do kwestii ekologicznych w handlu detalicznym. Choć są one ważne również dla właścicieli sklepów, przepisy w obecnym kształcie rodzą w ich opinii zbyt wiele wyzwań finansowych i organizacyjnych.

REKLAMA

Rewolucja mieszkaniowa dla seniorów. Nowe przepisy pozwolą osobom starszym uciec z „więzienia czwartego piętra” i zamieszkać wygodnie już od 2026 roku

Nowa ustawa wprowadzająca umowy najmu senioralnego lokalu to prawdziwa rewolucja dla starszych mieszkańców Polski. Już od 1 stycznia 2026 roku seniorzy mieszkający powyżej trzeciego piętra bez windy będą mogli zamienić swoje mieszkania na lokale dostosowane do ich potrzeb – bez konieczności spełniania kryteriów dochodowych. Projekt wprost rozwiązuje problem tzw. „więźniów czwartego piętra” i daje gminom narzędzia do elastycznego zarządzania mieszkaniowym zasobem, poprawiając jakość życia milionów osób starszych w całym kraju.

System kaucyjny od 1 października 2025 r. Nie zgniataj, nie niszcz butelek i puszek, bo nie dostaniesz zwrotu kaucji. Czy trzeba mieć paragon?

W dniu 1 października 2025 roku zacznie obowiązywać w Polsce system kaucyjny. Przedsiębiorcy wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem zobowiązani są do umieszczania na tych opakowaniach oznakowania wskazującego na objęcie opakowania systemem kaucyjnym i określającego wysokość kaucji. Przy zwrocie do sklepu butelki plastikowej o pojemności do 3 litrów, czy puszki metalowej do 1 litra (jeżeli są oznaczone znakiem systemu kaucyjnego) - otrzymasz 50 groszy za każdą taką butelkę, czy puszkę. Za zwrot każdej butelki szklanej (ze znakiem systemu kaucyjnego) o objętości do 1,5 litra, otrzymasz 1 zł. Nie trzeba mieć paragonu, by dostać zwrot kaucji.

Ustawowy zakaz zamieszczania w internecie zdjęć dzieci przez rodziców – rząd podjął decyzję po interwencji RPO

W związku z pogłębiającym się problemem tzw. sharentingu, który polega na upowszechnianiu w środowisku cyfrowym, w szczególności w mediach społecznościowych, wizerunku dzieci przez rodziców i inne osoby – na skutek podjętej w tej sprawie interwencji przez Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) – Ministerstwo Cyfryzacji zajęło stanowisko w sprawie wprowadzenia w Polsce generalnego, ustawowego zakazu (lub ograniczenia) zamieszczania w internecie zdjęć dzieci.

Sąd: Jak liczyć zachowek od mieszkania [Wyrok w sprawie wydziedziczonego synka i trójki wnuków]

W artykule przedstawiam przykład (za wyrokiem sądu) obliczania zachowku dla rodziny, w której spadkodawca miał trójkę dzieci i trójkę wnuków. Córka przejęła mieszkanie po ojcu na podstawie testamentu, pozostałe dzieci (i wnuki) nie otrzymali nic. Wnuki (3 osoby) dziedziczą dlatego, że ich ojciec (syn zmarłego spadkobiercy) także zmarł. Jak sąd obliczył zachowek? Przedstawiam to krok po kroku.

REKLAMA

Abp Przybylski: Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe [wywiad]

"Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe" – powiedział nowy metropolita katowicki abp Andrzej Przybylski w wywiadzie dla PAP. Dodał, że człowiek z natury jest religijny i etyczny, dlatego potrzebuje wiedzy o religii i wyborach moralnych, żeby harmonijnie się rozwijać.

Ustawa o ochronie ojczyzny. W czasie wojny wojsko może wyjąć pracownika z firmy na 7 dni

Przepisy przewidują możliwość nałożenia na firmę świadczeń rzeczowych na rzecz wojska po wybuchu wojny. Pracodawcy muszą uwzględnić ryzyko prowadzenia działalności w sytuacji rekrutacji części pracowników do służby wojskowej. Pracownicy w czasie zatrudnienia mogą wykonywać świadczenia osobiste na rzecz wojska przerywając na ten okres (jednorazowo do 7 dni) świadczenie pracy dla pracodawcy.

REKLAMA