REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Tryb nadzwyczajny eliminacji prawomocnego orzeczenia administracyjnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rafał Gutowski
Rafał Gutowski
KPRF Law Office
Nowy wymiar obsługi prawnej
Tryb nadzwyczajny eliminacji prawomocnego orzeczenia administracyjnego/Fot. Fotolia
Tryb nadzwyczajny eliminacji prawomocnego orzeczenia administracyjnego/Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest nadzwyczajny tryb eliminacji prawomocnego orzeczenia administracyjnego? W jakich sprawach przysługuje? Czy jest dostępny dla każdego?

Zgodnie z art. 172 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: ‘PPSA”) Naczelny Sąd Administracyjny unieważnia prawomocne orzeczenie sądu administracyjnego wydane w sprawie, która ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegała orzecznictwu sądu administracyjnego w chwili orzekania i odrzuca skargę, jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym w PPSA. Sąd orzeka na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z art. 3 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych Naczelny Sąd Administracyjny sprawuje nadzór nad działalnością wojewódzkich sądów administracyjnych w zakresie orzekania w trybie określonym ustawami, a w szczególności rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów i podejmuje uchwały wyjaśniające zagadnienia prawne oraz rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy innych ustaw.

Polecamy: Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu - nowa procedura

Treść powyższych przepisów jest rozwinięciem norm konstytucyjnych. Artykuł 45 ust. 1 Konstytucji RP gwarantuje każdej osobie prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez uzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Artykuł 178 Konstytucji RP statuuje natomiast zasadę niezawisłości sędziów, którzy w sprawowaniu swego urzędu podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Oznacza to, że żaden organ państwa, instytucja, organizacja czy osoba nie może w tym zakresie wiązać sędziego zaleceniami czy też instrukcjami. Działalność jurysdykcyjna sędziów podlega wyłącznie nadzorowi judykacyjnemu sprawowanemu przez sądy wyższego rzędu wskutek rozpatrywanych środków odwoławczych – tut. Naczelny Sąd Administracyjny.

REKLAMA

Artykuł 172 PPSA kreuje możliwość unieważnienia prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego (orzeczenia sądu pierwszej instancji lub też orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Legitymacja czynna do złożenia wniosku

Wymaga podkreślenia, że jedynym podmiotem uprawnionym do złożenia wniosku o unieważnienie prawomocnego wyroku jest Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, który może z nim wystąpić w każdym czasie po powstaniu wszystkich przesłanek, o których mowa w art. 172 PPSA. Kompetencja tego podmiotu ma charakter wyłączny oraz dyskrecjonalny. Zgodnie z brzemieniem przepisu oraz strukturą organizacyjną Naczelnego Sądu Administracyjnego należy uznać, że legitymacja czynna do złożenia wniosku przysługuje wyłącznie Prezesowi Naczelnego Sądu Administracyjnego, natomiast nie przysługuje Prezesom poszczególnych Izb (tut. Finansowej, Gospodarczej, Ogólnoadministracyjnej). Trzeba jednak podkreślić, że pomimo tak istotnego ograniczenia zasady skargowości nie byłoby uprawnionym przyjęcie, że postępowanie to wszczynane jest z urzędu. Żaden z przepisów prawa nie ogranicza zainicjowania u Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego procedowania nad podjęciem decyzji co do zasadności złożenia wniosku o unieważnienie prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego albo Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wymaga podkreślenia, że o ile samo złożenie przez Prezesa wniosku nie wywiera wpływu na prawomocność zaskarżonego orzeczenia, to jednak Naczelny Sąd Administracyjny powinien za każdym razem rozważyć możliwość wstrzymania jego wykonalności ze względu na negatywne skutki, które mogą łączyć się z jego funkcjonowaniem w obrocie prawnym. Wobec tego we wniosku inicjującym procedowanie warto wskazać również na elementy negatywnych skutków funkcjonowania orzeczenia w obrocie prawnym.

Zobacz również: Wpis w sprawach sądowoadministracyjnych w 2018 r.

Przesłanki unieważnienia orzeczenia

Możliwość zastosowania komentowanego przepisu jest uzależniona od trzech czynników:

1) orzeczenie sądu administracyjnego powinno być prawomocne;

2) osoba lub przedmiot sprawy nie może podlegać kognicji sądów administracyjnych w chwili orzekania;

3) brak jest środków przewidzianych w PPSA, które mogłyby służyć do wzruszenia tego orzeczenia.

W tym miejscu należy podkreślić, że w praktyce rzadko pojawiają się sprawy, w których osoba lub przedmiot sprawy nie podlega kognicji sądu administracyjnego w chwili orzekania. Z taką sytuacją możemy mieć do czynienia np.: w czasie zmiany przepisów, które mogą wyłączyć z właściwości sądów administracyjnych rozstrzyganie w danej sprawie. W ostatnim czasie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym zapadło postanowienie o unieważnieniu prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 20 stycznia 2016 r. i odrzuceniu skargi ze względu na fakt, że nowelizacja PPSA z sierpnia 2015 r. wyłączyła z właściwości sądów administracyjnych rozstrzyganie spraw dotyczących postanowień wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym w administracji o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu (art. 34 § 1a ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz postanowień, których przedmiotem jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu (sygn. akt I GNP 1/18, źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl).

Do rozpoznania wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o rozpoznaniu skargi kasacyjnej. Przez odpowiednie stosowanie przepisu należy rozumieć, w zależności od okoliczności faktycznych, możliwość zastosowania przepisu wprost (bez najmniejszych modyfikacji), z niezbędnymi zmianami, lub niemożliwość jego zastosowania.

Skutki procedowania nad sprawą

Uwzględnienie wniosku polega na unieważnieniu na podstawie art. 172 PPSA zaskarżonego orzeczenia oraz odrzuceniu skargi. Niemożliwe pozostaje w tym względzie unieważnienie orzeczenia oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi, który je wydał. Unieważnienie orzeczenia następuje niezależnie od tego, ile czasu upłynęło od wydania zaskarżonego orzeczenia. Nieuwzględnienie wniosku, spowodowane brakiem zaistnienia którejkolwiek z przesłanek materialnych, o których stanowi art. 172 PPSA, prowadzi do oddalenia wniosku.

Ramy czasowe

Ostatnim elementem, na który należy zwrócić uwagę, to okres początkowy obowiązywania art. 172 PPSA. Przepis ten znajduje zastosowanie do wyroków wydanych po 1 stycznia 2004 r.

Autor: Adwokat Rafał Gutowski, KPRF Law Office

Polecamy serwis: Postępowanie sądowoadministracyjne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dni opieki na dzieci z różnych związków to prawdziwa łamigłówka. Pracodawcy nie wiedzą co robić. Korzystają ci, którzy znają swoje prawa

Ile dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem mogą wykorzystać pracownicy, którzy mają dzieci z różnych związków? Podzielenie tego uprawnienia to prawdziwa łamigłówka. Wygrać mogą tylko te osoby, które znają swoje prawa.

Czy partner ma prawo do zachowku? Przepisy i propozycje zmian

Partnerzy często nie wiedzą czy po sobie dziedziczą i jakie mają prawa. Komu przysługuje zachowek? Co z osobami będącymi w związkach nieformalnych? Czy obecne przepisy mogą się zmienić? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!

Szybciej, prościej, bezpieczniej – szykuje się nowe prawo dla znalazców i właścicieli zgub [PROJEKT]

Aktualnie obowiązuje jeszcze ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 501), ale czas gruntownie ją znowelizować. W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o rzeczach znalezionych oraz Kodeksu cywilnego (druk nr 1629). Celem zmian jest uproszczenie procedur, zwiększenie skuteczności poszukiwań właścicieli zgubionych przedmiotów oraz lepsza ochrona danych osobowych. Praktyka pokazała wiele problemów – m.in. niejasne kompetencje urzędów, brak procedur dla dokumentów z danymi osobowymi czy zbyt długie postępowania. Nowelizacja odpowiada na postulaty starostw, portów lotniczych i innych instytucji.

Mini-prohibicja tuż za rogiem – Ministerstwo Zdrowia chce poważnie ograniczyć sprzedaż alkoholu już od 1 stycznia 2026 roku

Ministerstwo Zdrowia przyspieszyło pracę nad zmianami w ustawie o przeciwdziałaniu alkoholizmowi i wychowaniu w trzeźwości. U podstaw nowych założeń leży ograniczenie sprzedaży alkoholu i wyrobów alkoholowych. Projekt jest już na etapie konsultacji społecznych. Okazuje się, że najnowsza propozycja zawiera rozwiązania idące dalej, niż wcześniej zapowiadane przez Ministerstwo. Wszystko w trosce o zdrowie Polaków.

REKLAMA

Skrócony czas pracy. Eksperci ostrzegają: problemem będą absencje i urlopy – firmy już muszą przygotować się na chaos w kadrach

Skrócony czas pracy staje się faktem – Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zakończyło nabór firm do pilotażu „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”. Do programu zakwalifikowano około 90 przedsiębiorstw, choć zgłosiło się niemal dwa tysiące. Eksperci już ostrzegają, że choć to historyczny projekt, może on przynieść poważne problemy z ewidencją, absencjami i urlopami. Firmy będą musiały prowadzić dwa systemy rozliczeń, a kadry staną przed jednym z największych wyzwań organizacyjnych ostatnich lat.

Zmiana czasu na zimowy w 2025 r. – w którą noc zegarki przestawiamy godzinę do tyłu? Co z wynagrodzeniem? Jakie korzyści ze zmian czasu?

Zmiana czasu letniego na zimowy w 2025 roku nastąpi (jak co roku) w ostatni weekend października – a dokładnie w nocy z soboty 25 października na niedzielę 26 października. Zmiana ta następuje w Polsce i całej Unii Europejskiej zmiana czasu z zimowego na letni. Wskazówki zegarów trzeba przesunąć z godz. 3.00 na 2.00 a zatem tej nocy będziemy spać (a niektórzy - pracować) całą godzinę dłużej. Zyskamy 60 minut snu i będziemy mieli więcej jaśniejszych poranków z naturalnym światłem dziennym (słonecznym) ale za to popołudniami szybciej będzie się robiło ciemno. Jaki ma wpływ październikowa zmiana czasu na wynagrodzenie za pracę?

Właściciele psów i kotów poniosą dodatkowe koszty. Chodzi o obowiązkową ewidencję zwierząt w systemie KROPiK

Obowiązek rejestracji psów i kotów w systemie KROPiK będzie wiązał się dla właścicieli zwierząt z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów? Czy da się ich uniknąć? Kto będzie miał dostęp do danych wprowadzonych do systemu? Po co zwierzętom PESEL?

Niepełnosprawni zyskają nowe prawa. Projekt ustawy o asystencji osobistej w Sejmie

Do Sejmu trafił poselski projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Posłanki zapowiadają, że to przełomowy krok w stronę samodzielności, równości i realizacji konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami.

REKLAMA

Czy to wreszcie przełom, na który czekały tysiące par w Polsce? Wraca sprawa związków partnerskich. Katarzyna Kotula zapowiada: szczegóły już wkrótce!

Po latach politycznych obietnic i gorących debat, sprawa związków partnerskich znów znalazła się w centrum uwagi całego kraju. W piątek rządząca koalicja ma przedstawić szczegóły projektu, który – jak mówią jego autorzy – „ułatwi ludziom życie” i „odpowie na realne potrzeby społeczne”. Choć temat wracał do Sejmu wielokrotnie, nigdy jeszcze nie był tak blisko realizacji. Tym razem w grę wchodzi kompromis, który połączył nawet polityków z różnych biegunów ideowych.

Świadczenia po urodzeniu dziecka w 2026 r. Co przysługuje rodzicom? [LISTA]

Wielu rodziców oczekujących narodzin dziecka w 2026 r. zastanawia się nad możliwymi formami finansowego wsparcia. Na jakie świadczenia można liczyć? Czy trzeba spełnić dodatkowe kryteria? Odpowiadamy!

REKLAMA