REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Unieważnienie małżeństwa: przyczyny

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sebastian Wójcik
Unieważnienie małżeństwa / fot. Fotolia
Unieważnienie małżeństwa / fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Unieważnienie małżeństwa może nastąpić tylko w wypadkach, które zostały wskazane w ustawie. W zależności od przyczyny, krąg osób upoważnionych do wytoczenia powództwa jest zmienny.

Brak odpowiedniego wieku

Pierwszą z przyczyn unieważnienie, którą wymienia Kodeks rodzinny i opiekuńczy jest zawarcie małżeństwa przed osiągnięciem odpowiedniego wieku. Dla mężczyzny taki wiek wynosi 18 lat. Zasadniczo taka sama granica została ustalona dla kobiety, jednakże kobieta może zawrzeć związek małżeński, jeżeli ukończyła 16. rok życia i uzyskała zgodę sądu opiekuńczego, która jest wydawana z ważnych powodów, a z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem nowopowstałej rodziny. Za taki ważny powód często jest uznawana ciąża małoletniej.

REKLAMA

Aby kobieta zawarła związek małżeński przed osiągnięciem 18 roku życia, potrzebna jest zgoda sądu opiekuńczego.

Zasadniczo unieważnienia małżeństwa z powyższej przyczyny może żądać każdy z małżonków. Jednakże fakt, iż w chwili zawierania małżeństwa istniała przeszkoda wieku, nie powoduje, że będzie się na nią można zawsze powołać.

Ustawa zawiera dwa wyraźnie wyłączenia. Po pierwsze, nie można unieważnić małżeństwa z powodu przeszkody wieku, jeżeli małżonek osiągnął wymagany ustawą wiek przed wytoczeniem powództwa. Drugie wyłącznie stanowi również ograniczenie podmiotowe, mianowicie mąż nie może żądać unieważnienia małżeństwa, jeżeli jego żona zaszła w ciążę.

Jeżeli kobieta jest w ciąży, to tylko ona może żądać unieważnienia małżeństwa z powodu braku odpowiedniego wieku.  

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz także: Jak wnieść powództwo o unieważnienie małżeństwa

Ubezwłasnowolnienie, choroba psychiczna i niedorozwój umysłowy

Jeżeli małżeństwo zawarła osoba ubezwłasnowolniona całkowicie, to każdy z małżonków może w każdej chwili żądać unieważnienia zawartego małżeństwa. Podobnie unieważnienia można żądać, jeżeli małżonek dotknięty był w chwili zawarcia małżeństwa chorobą psychiczną lub niedorozwojem umysłowym. Ważne jest, aby któraś z wymienionych  przyczyn istniała w chwili zawarcia małżeństwa. Jednak nie jest to przesłanka wystarczająca. W sytuacji, kiedy ubezwłasnowolnienie zostało uchylone bądź zamienione na częściowe oraz w wypadku ustania choroby psychicznej żadne z małżonków nie może żądać unieważnienia małżeństwa z powodu istnienia tych stanów w chwili zawierania małżeństwa.

Zobacz także: Przeszkoda choroby umysłowej i niedorozwoju umysłowego

Bigamia

Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje tylko dwa przypadki, kiedy unieważnienia małżeństwa może żądać każda osoba mająca w tym interes prawny. Jednym z nich jest pozostawanie w związku małżeńskim w chwili zawierania nowego małżeństwa. Podobnie tylko dla dwóch wypadków Kodeks wprowadza wyłom w zasadzie, według której nie można unieważnić małżeństwa po jego ustaniu. Otóż w wypadku bigamii można to zrobić, pod warunkiem, że przyczyną ustania była śmierć osoby, która będąc w jednym związku małżeńskim, zawarła kolejny.

Przy bigamii dopuszczalne jest unieważnienie małżeństwa po jego ustaniu.

Pokrewieństwo, powinowactwo i przysposobienie

REKLAMA

Oprócz bigamii, tylko w wypadku pokrewieństwa między małżonkami unieważnienia małżeństwa może żądać każdy, kto ma w tym interes prawny oraz dopuszczalne jest unieważnienie po ustaniu związku małżeńskiego. Takie rozszerzenie podmiotowe nie dotyczy powinowactwa, z powodu którego unieważnienia mogą żądać tylko małżonkowie.

Należy mieć na uwadze, że nie każdy związek pokrewieństwa czy powinowactwa jest prawnie relewantny dla tej regulacji. Przepis artykułu 14 KRO wyraźnie stanowi, że nie mogą ze sobą zawrzeć małżeństwa tylko krewni w linii prostej, rodzeństwo oraz powinowaci w linii prostej.

Na zawarcie związku małżeńskiego między powinowatymi może zezwolić sąd.

Natomiast jeżeli zostało zawarte małżeństwo między przysposobionymi, każdy z nich może żądać w każdej chwili unieważnienia tego związku, chyba że przysposobienie już ustało. Tym bardziej nie będzie żadną przeszkodą do zawarcia małżeństwa ani potencjalną przyczyną unieważnienia zawarcie małżeństwa przez osoby, które już w chwili zawierania małżeństwa nie pozostawały w stosunku przysposobienia. Jak najbardziej dopuszczalne jest także zawarcie małżeństwa pomiędzy dzieckiem przysposabiającego, a przysposobionym.

Zobacz także: Z ważnych powodów można żądać rozwiązania przysposobienia

Wady oświadczeń woli

REKLAMA

Małżeństwo może zostać unieważnione, jeżeli oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński zostało złożone przez osobę, która znajdowała się w stanie wyłączającym świadome wyrażanie woli albo pod wpływem błędu co do tożsamości drugiej strony, albo groźby powodującej przeświadczenie osoby składającej oświadczenie, że jej lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste.

Błąd co do tożsamości występuje, gdy zamiast zawrzeć małżeństwo z X zawieramy małżeństwo z Y, w przekonaniu, że zawieramy związek z tym pierwszym. Taka sytuacja może mieć miejsce, kiedy zezwolono, aby oświadczenie w imieniu jednej ze stron składał pełnomocnik.

Unieważnienia małżeństwa ze wskazanych przyczyn może żądać wyłącznie małżonek, którego oświadczenie było dotknięte wadą.

Zobacz także: Wady oświadczeń woli

Żądanie unieważnienie jest dopuszczalne tylko w ściśle określonym czasie.

Żądać unieważnienia można tylko w ciągu 6 miesięcy od ustania stanu powodującego wadę, a zawsze najpóźniej z upływem 3 lat od dnia zawarcia związku małżeńskiego.

Wadliwe pełnomocnictwo

Jeżeli małżeństwo zostało zawarte przez pełnomocnika, osoba, która tego pełnomocnictwa udzieliła, może żądać unieważnienia w trzech wskazanych w ustawie przypadkach. Mianowicie chodzi o sytuacje, gdy związek został zawarty mimo braku zezwolenia sądu albo gdy w chwili zawierania małżeństwa było ono nieważne lub zostało już skutecznie odwołane.

Wyłączone jest unieważnienie małżeństwa w powodu wadliwości pełnomocnictwa, jeżeli małżonkowie rozpoczęli wspólne pożycie.

Zobacz także: Nieprawidłowe pełnomocnictwo

Legitymacja prokuratora

Zgodnie z przepisem artykułu 22 KRO legitymowanym do wytoczenia powództwa o unieważnienie małżeństwa z każdej ze wskazanych powyżej przyczyn, jest także prokurator. Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego pozywa on oboje małżonków, a w wypadkach śmierci jednego z nich – kuratora ustanowionego na miejsce zmarłego.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

REKLAMA