Unieważnienie małżeństwa - kompendium

Przyczyny unieważnienia małżeństwa

Wskazuje je Kodeks rodzinny i opiekuńczy . Tylko z powody przesłanek w nim wskazanych można wnieść do sądu pozew o unieważnienie małżeństwa .

Poniżej przybliżamy poszczególne przesłanki.

Zobacz również: Z jakich przyczyn następuje unieważnienie małżeństwa?

Brak wymaganego wieku

Prawo do zawarcia małżeństwa wymaga ukończenia osiemnastego roku życia. Jednak z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa kobiecie, która ukończyła lat szesnaście, a z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny.

Należy pamiętać, iż nie można żądać unieważnienia małżeństwa z powodu braku przepisanego wieku jeżeli przed wytoczeniem powództwa małżonek ten wiek osiągnął, a także wówczas, gdy kobieta zaszła w ciążę.

Zobacz również: Przeszkoda wieku

Ubezwłasnowolnienie całkowite

Unieważnienia małżeństwa z powodu ubezwłasnowolnienia może żądać każdy z małżonków.

Zobacz również: Przeszkoda ubezwłasnowolnienia całkowitego

Choroba psychiczna lub niedorozwój umysłowy

Należy pamiętać, iż nie jest możliwe unieważnienie małżeństwa z powodu choroby psychicznej jednego z małżonków po ustaniu tej choroby.

Zobacz również: Przeszkoda choroby umysłowej i niedorozwoju umysłowego

Bigamia

Unieważnienia małżeństwa z powodu pozostawania przez jednego z małżonków w poprzednio zawartym związku małżeńskim może żądać każdy, kto ma w tym interes prawny.

Zobacz również: Przeszkoda bigamii

Pokrewieństwo

Krewni w linii prostej oraz rodzeństwo nie mogą zawrzeć N ze sobą małżeństwa.

Zobacz również: Przeszkoda pokrewieństwa i powinowactwa

Powinowactwo

Sąd może zezwolić na małżeństwo pomiędzy powinowatymi tylko z ważnych powodów.

Zobacz również: Unieważnienie małżeństwa - kiedy możliwe?

Przysposobienie

Adopcja jest kolejną przyczyną unieważnienia małżeństwa. Przysposabiający i przysposobiony nie mogą zawrzeć ze sobą związku małżeńskiego.

Zobacz również: Przeszkoda przysposobienia

Wada oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński

Unieważnienie małżeństwa może nastąpić również, gdy oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński zostało złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome wyrażenie woli, od wpływem błędu co do tożsamości drugiej osoby lub pod wpływem bezprawnej groźby (drugiej strony lub osoby trzeciej, jeżeli z okoliczności wynika, że składający oświadczenie mógł się obawiać, że jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste).

Zobacz również: Przeszkoda wad oświadczenia woli

Wadliwe pełnomocnictwo

Mocodawca może żądać unieważnienia małżeństwa, jeżeli brak było zezwolenia sądu na złożenie oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński przez pełnomocnika albo jeżeli pełnomocnictwo było nieważne lub skutecznie odwołane.

Nie można żądać unieważnienia małżeństwa z powodu wadliwego pełnomocnictwa, jeżeli małżonkowie podjęli wspólne pożycie.

Zobacz również: Nieprawidłowe pełnomocnictwo jako przyczyna rozwiązania małżeństwa

Pozew do sądu

Sądem właściwym do wniesienia pozwu jest sąd okręgowy ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków. Należy pamiętać o uiszczeniu opłaty od pozwu (200 zł).

Zobacz również: Jak wnieść powództwo o unieważnienie małżeństwa

Wyrok

Sąd orzeka o tym czy i który z małżonków zawarł małżeństwo w złej wierze. Wyrok zawiera również rozstrzygnięcie o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi stron, a także o tym, które z rodzic ów i w jakiej wysokości jest obowiązane do ponoszenia kosztów utrzymania dzieci. Orzeczenie zawiera rozstrzygnięcie w kwestii sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania na czas zamieszkiwania w nim małżonków.

Zobacz również: O czym orzeka sąd w wyroku unieważniającym małżeństwo?

Skutki orzeczenia unieważnienia małżeństwa

Najważniejszym skutkiem unieważnienia małżeństwa jest powrót małżonków do stanu cywilnego sprzed zawarcia małżeństwa.

Zobacz również: Unieważnienie małżeństwa – i co dalej?

Zobacz również: Unieważnienie ślubu konkordatowego - jak i kiedy?