Świadczenie wspierające. Sejm odesłał projekt do komisji

Projekt ustawy o świadczeniu wspierającym, przygotowany przez resort rodziny i polityki społecznej, ma wesprzeć osoby mające największe trudności w samodzielnym funkcjonowaniu. Zgodnie z projektem, świadczenie wspierające będzie kierowane bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnościami, bez względu na jej wiek i dochód. Kwota świadczenia zostanie powiązana z wysokością renty socjalnej. Jej wysokość w 2023 r., po waloryzacji, wynosi 1588,44 zł miesięcznie brutto.

Co zakłada rządowy projekt

Początkowo propozycja MRiPS zakładała, że świadczenie wspierające przysługiwać będzie w wysokości od 50 proc. do 200 proc. renty socjalnej – zależnie od poziomu potrzeby wsparcia. Po przyjętych na wtorkowej sejmowej komisji polityki społecznej i rodziny poprawkach świadczenie wspierające przysługiwać ma w wysokości od 40 proc. do 220 proc. renty socjalnej. Decyzje ustalające poziom potrzeby wsparcia będą wydawane przez wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności na wniosek osób niepełnosprawnych.

Pierwszy etap planowany jest od 1 stycznia 2024 r. Świadczenie będzie wówczas dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia i będzie przysługiwać w wysokości 200 proc. renty socjalnej. Drugi etap to 1 stycznia 2025 r. Wówczas świadczenie będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami ze średnim poziomem potrzeby wsparcia i będzie przysługiwać w wysokości 100 proc. renty socjalnej. Ostatni, trzeci etap – od 1 stycznia 2026 r. – zakłada, że świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z kolejnym poziomem potrzeby wsparcia i będzie przysługiwać w wysokości 50 proc. renty socjalnej.

Jeśli osoba z niepełnosprawnościami nie zdecyduje się na własne świadczenie wspierające, wówczas jej opiekun będzie mógł otrzymywać zmodyfikowane świadczenie pielęgnacyjne w dotychczasowej wysokości, z możliwością dorabiania do corocznego limitu w wysokości 6-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku. Dla opiekunów, którzy zaprzestaną sprawowania opieki w związku z wprowadzeniem świadczenia wspierającego dla osób z niepełnosprawnościami, uruchomiony zostanie specjalny program ich aktywizacji z budżetem 100 mln zł rocznie. Osoby te będą mogły również otrzymywać odpowiednio zasiłek dla bezrobotnych lub świadczenie przedemerytalne. 

Jakie poprawki zgłosili posłowie

W trakcie sejmowej debaty zgłoszono kilkanaście poprawek do projektu ustawy. Teresa Wargocka (PiS) zaproponowała poprawkę, która wynika – jak mówiła – ze wsłuchania się „w głos mam, które wychowują kilkoro niepełnosprawnych dzieci”. „Biorąc pod uwagę całość systemu i środków finansowych przeznaczonych na ten cel, uznaliśmy, że ich postulat, aby świadczenie pielęgnacyjne przysługiwało na (...) na każde dziecko jest słuszny i do zrealizowania” – powiedziała.

Osiem poprawek w imieniu klubu KO złożyła Marzena Okła-Drewnowicz. Jedna z nich dotyczy świadczenia pielęgnacyjnego – tak, aby ono mogło przysługiwać na każde dziecko. „Państwo złożyliście taką samą poprawkę, więc jesteśmy tu zbieżni, choć w tym jednym punkcie” – powiedziała, zwracając się do posłów PiS. „Składamy też poprawkę, by opiekunowie osób z niepełnosprawnościami po 18. roku życia, którzy będą pobierać świadczenie pielęgnacyjne na dotychczasowych zasadach mogli dorabiać do wysokości 6-krotności minimalnego wynagrodzenia, którą sami proponowaliście” – wskazała. Jak mówiła, „nagle wczoraj okazało się, że oni już tej możliwości nie mają”. „Więc bardzo proszę o ustosunkowanie się do tej poprawki” – dodała.

Pozostałe poprawki KO dotyczą wydłużenia do 3 miesięcy okresu ochronnego dla opiekuna po śmierci podopiecznego; obniżenia skali potrzeby wsparcia z 70 do 50 punktów; dostosowania tego przepisu do zmienionej skali punktowej; uwzględniania czasu potrzebnego do wykonywania zadań przy ocenie potrzeby wsparcia.

Katarzyna Kotula (Lewica) złożyła poprawkę obniżającą punktację do 50 procent w dostosowaniu do sześciu nowych progów. „Dostosowujemy też podział punktów w sześciostopniowej skali. Chcemy również dodać czas wykonywania (...). Przy ustalaniu potrzeby wsparcia chcemy zawrzeć w ustawie cały katalog obszarów życia codziennego, które powinny być brane pod uwagę” – wskazała.

Poprawki zgłosiły także Konfederacja i Polska 2050.  (PAP)

Autorka: Agata Zbieg