REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiana czasu na letni w 2025 r. - już w ten weekend zegarki przestawiamy godzinę do przodu. GUM wylicza korzyści ze zmian czasu

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
zmiana czasu, czas zimowy, czas letni
Zmiana czasu na letni w 2025 roku. W którą marcową noc śpimy krócej o godzinę? Kiedy przesuwamy zegarki o godzinę do przodu? Więcej korzyści niż problemów ze zmian czasu
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Już tej nocy - z soboty 29 marca na niedzielę 30 marca 2025 r. - następuje w Polsce i całej Unii Europejskiej zmiana czasu z zimowego na letni. Wskazówki zegarów trzeba przesunąć z godz. 2.00 na 3.00. a zatem tej nocy będziemy spać całą godzinę krócej. Stracimy 60 minut snu ale za to będziemy mogli wieczorami cieszyć się dłużej światłem dziennym. Jaki ma wpływ zmiana czasu na wynagrodzenie za pracę?

rozwiń >

Zmiana czasu z zimowego na letni i z powrotem we wszystkich krajach Unii Europejskiej

We wszystkich państwach Unii Europejskiej na czas letni (środkowoeuropejski) przechodzi się w ostatnią niedzielę marca (w 2025 roku będzie to 30 marca). Natomiast do czasu zimowego wraca się w ostatnią niedzielę października każdego roku.
Jak informuje Główny Urząd Miar, w Polsce, pierwszy raz zmiana czasu była wprowadzona w okresie międzywojennym, a potem w latach 1946-1949 i 1957-1964 i od 1977 roku do dziś. Aktualnie zmiana czasu wprowadzana jest na podstawie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 marca 2022 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026.

Z tego rozporządzenia wynika też, że zmiana czasu na tzw. zimowy (czyli odwołanie czasu letniego środkowoeuropejskiego - co polega na zmianie wskazań zegarów z godziny 3.00 na godzinę 2.00), nastąpi w 2025 r. 26 października (noc z 25 na 26 października).

Także w 2026 roku czekają nas analogiczne zmiany czasu: 29 marca i 25 października.

Wydawany co pięć lat, na kolejne 5 lat Komunikat Komisji Europejskiej wprowadza wspólną we wszystkich państwach członkowskich datę i czas rozpoczęcia oraz zakończenia okresu stosowania czasu letniego.

REKLAMA

Zmiana czasu w telefonach i komputerach

Główny Urząd Miar zaleca, aby pamiętać o ręcznym przestawieniu tych zegarów, które tego wymagają. W innych przypadkach (jak np. w telefonach komórkowych czy komputerach), zmiana czasu zajdzie automatycznie. Główny Urząd Miar, współpracując z podobnymi instytucjami na świecie gwarantuje, że nasze zegary będą odpowiednio taktowały i wskazywały czas zgodny z przyjętą strefą czasową.

Co gdyby nie było zmian czasu (z letniego na zimowy i z zimowego na letni)?

Gdyby obowiązywał u nas przez cały rok czas letni (UTC+2), to mielibyśmy:
- więcej ciemnych poranków w roku, co byłoby problemowe w okresie od jesieni do wiosny,
- dłuższe popołudnia z naturalnym światłem dziennym przez cały rok.

Gdyby obowiązywał u nas przez cały rok czas zimowy (UTC+1), to mielibyśmy
- jaśniejsze poranki przez cały rok,
- krótsze popołudnia z naturalnym światłem dziennym, co byłoby problemowe w okresie od wiosny do jesieni.

Korzyści ze zmian czasu

Dwukrotna zmiana czasu w ciągu roku, pozwala zachować ww. korzyści czyli:
- jaśniejsze poranki z naturalnym dziennym światłem słonecznym przez cały rok,
- dłuższe popołudnia z naturalnym dziennym światłem przez cały rok.

Główny Urząd Miar wskazuje następujące korzyści ze zmian czasu:

Zdrowie - wydłużanie poranków i popołudni z naturalnym światłem sprzyja aktywności na świeżym powietrzu.

Zużycie energii - wydłużanie poranków i popołudni z naturalnym światłem pozwala oszczędzać energię elektryczną.

Turystyka, kultura, handel, mała gastronomia - wydłużanie popołudni z naturalnym światłem to dłuższe godziny otwarcia muzeów, obiektów kulturalnych, wypożyczalni sprzętu turystycznego, małej gastronomii, i punktów handlowych na świeżym powietrzu (bazary).

Praca na świeżym powietrzu (budownictwo, rolnictwo, leśnictwo) - dłuższe poranki z naturalnym światłem sprzyjają pracom na świeżym powietrzu bez dodatkowego oświetlenia.

Bezpieczeństwo w ruchu drogowym - ciemne wieczory i poranki, to gorsza widoczność na drodze i potencjalnie więcej wypadków drogowych, a zatem zwiększanie długości poranków i popołudni z naturalnym światłem przeciwdziała tym zjawiskom.
Drobna przestępczość - mniejszy ruch w okresie zmierzchu, to mniejsze ryzyko drobnych kradzieży i rozbojów. Ponadto większość włamań do domów jednorodzinnych następuje po zmierzchu a przed powrotem właścicieli do domu lub w nocy.

Niedogodności ze zmianą czasu

Niedogodnościami związanymi ze zmianami czasu z zimowego na letni i odwrotnie są przede wszystkim problemy wynikające z konieczności przestawienia zegarów, perturbacje w komunikacji publicznej (godzinne przestoje albo godzinne opóźnienia), czy konieczność przestawienia naszych organizmów na zmieniony czas.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wpływ zmiany czasu na gospodarkę, środowisko, zdrowie, samopoczucie

Badań dotyczących wpływu zmiany czasu na nasze zdrowie, samopoczucie, środowisko i gospodarkę nie brakuje. 

Badania zużycia energii elektrycznej w stanie Indiana (USA) wykazały, że po wprowadzeniu czasu letniego rachunki mieszkańców za prąd wzrosły
Z kolei badania prowadzone w Kalifornii dowodziły, że w tym stanie zmiana czasu nie powoduje zmian w zapotrzebowaniu na energię elektryczną. 

Japończycy wyliczyli, że stosowanie czasu letniego może zmniejszyć emisję dwutlenku węgla o 400 tys. ton i pomóc zaoszczędzić do 930 mln litrów paliwa. Ponadto przyczynia się do spadku liczby ulicznych kradzieży o 10 proc.

Jak tłumaczył w rozmowie z PAP dr Michał Skalski z Poradni Leczenia Zaburzeń Snu przy Klinice Psychiatrycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, zmiana czasu najbardziej dotyka ludzi, którzy mają problemy ze snem lub mają zaburzony rytm okołodobowy.

Z kolei dr Bartłomiej J. Gabryś z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach zauważył, że wiadomo, iż zmniejszona ilość snu przekłada się na efektywność pracy, np. kierowców, kosztowne przestoje czy wymuszone opóźnienia tam, gdzie mamy do czynienia z pracą zmianową, zwłaszcza w transporcie i logistyce. "Nie bez znaczenia są koszty po stronie dobrostanu ludzi. Dzisiaj już wiemy, że ta najbliższa zmiana, gdzie nominalnie tracimy godzinę, delikatnie rzecz ujmując, nie jest dla nas najzdrowsza" - wskazał naukowiec w informacji przekazanej PAP.

Ludzie nie chcą zmian czasu

Dyskusja na temat zasadności zmiany czasu w Unii Europejskiej toczy się od kilku lat. Konsultacje publiczne przeprowadzone przez Komisję Europejską wśród Europejczyków w 2018 roku wykazały, że 84 proc. respondentów opowiedziało się za zniesieniem zmian czasu. Zebrano w nich 4,6 mln odpowiedzi (największą liczbę w historii).

Zwolennikami rezygnacji z dwukrotnej w ciągu roku zmiany czasu okazali się też Polacy. Z badania CBOS przeprowadzonego w marcu 2019 roku wynikało, że przeciwko temu dotychczas stosowanemu rozwiązaniu opowiada się ponad trzy czwarte ogółu badanych (78,3 proc.), podczas gdy za jego utrzymaniem optuje jedynie 14,2 proc. Przeważająca większość dorosłych Polaków, przy przejściu na jeden czas, preferowała czas letni środkowoeuropejski zwany czasem letnim. Za tym wyborem opowiada się ponad 74 proc. respondentów.

Zmiana czasu w UE do 2026 roku

W 2018 roku Komisja Europejska podjęła działania w kierunku rewizji ustaleń, dotyczących stosowania w państwach członkowskich UE czasu letniego i wynikających z jego stosowania sezonowych zmian czasu zmian regulowanych Dyrektywą 2000/84/WE.
Wypracowanie ostatecznego kształtu dyrektywy COM (2018)639, znoszącej sezonowe zmiany czasu, zostało przerwane z powodu pandemii COVID-19. Państwa członkowskie zawiesiły prace i do tematu, również w obliczu konfliktu w Ukrainie, nie powróciły. 

W 2021 r. KE zaleciła jednak państwom członkowskim kontynuowanie obecnych regulacji dotyczących zmiany czasu do 2026 r.

Skąd wzięła się zmiana czasu? Historia

Ustalenia dotyczące czasu letniego zostały wprowadzone przez państwa europejskie w ubiegłym wieku. Celem było oszczędzanie energii, w szczególności w czasie wojny i podczas kryzysu naftowego w latach 70. XX wieku. Od 1980 roku stopniowo przyjmowano przepisy znoszące rozbieżne harmonogramy krajowych zmian czasu.

Wprowadzenie czasu letniego, tj. przesuwanie wskazówek zegarów o godzinę do przodu w okresie wiosenno-letnim, jako pierwszy proponował podobno Benjamin Franklin w XVIII wieku. Miało to pomóc lepiej dopasować czas aktywności człowieka do godzin, w których jest najwięcej światła słonecznego i przynieść oszczędności. Dlatego też czas letni określa się w języku angielskim, jako "czas oszczędzający światło dzienne". W Polsce zmiana czasu została wprowadzona w okresie międzywojennym, następnie w latach 1946-1949, 1957-1964, a od 1977 r. stosuje się ją nieprzerwanie. (PAP)

Zmiana czasu a wynagrodzenie za pracę

Jak wyjaśnia Zielona Linia - Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia (zielonalinia.gov.pl), zmiana czasu na letni i o godzinę krótszy czas pracy dla niektórych pracowników pracujących w nocy - nie wpływa na wynagrodzenie. Obowiązujące w Polsce przepisy nie dają podstawy do zmniejszenia wynagrodzenia za tę nieprzepracowaną godzinę. Dotyczy to wszystkich pracowników - zarówno tych, którzy są mają stałe wynagrodzenie miesięczne, jak i tych, których wynagrodzenie jest obliczane wg stawki godzinowej. 

Przy stawce godzinowej pracownik powinien dostać wypłatę za taką liczbę godzin, jaką powinien przepracować zgodnie z obowiązującym wymiarem czasu pracy i liczbą godzin przypadających do przepracowania w okresie rozliczeniowym. 

A co z dodatkiem za pracę porze nocnej? 

Jak wiadomo, pora nocna obejmuje 8 godzin przypadających między godziną 21.00 a 7.00 rano. Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Z powodu zmiany czasu na letni, pracownik pracujący w nocy z soboty 29 marca na niedzielę 30 marca 2025 r. otrzyma dodatek tylko za 7 godzin, ponieważ pracował faktycznie w porze nocnej o godzinę krócej.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dodatek za pracę w nocy od 1 czerwca 2025 r.

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w czerwcu? jak się go oblicza? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

Czy zachowek po rodzicach przepada?

Kto ma prawo do zachowku po rodzicach i od czego zależy jego wysokość? Czy roszczenie o zachowek się przedawnia? Oto najważniejsze przepisy i terminy!

Rozprawa przed TSUE ws. WIBOR-u. Nie będzie przełomu?

W dniu 11 czerwca 2025 r. w Luksemburgu odbędzie się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-471/24. Jest to wynik pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Okręgowy w Częstochowie, dotyczących interpretacji przepisów prawa unijnego w kontekście kredytów opartych na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Pierwsza sprawa w TSUE dotycząca WIBOR-u budzi zrozumiałe zainteresowanie kredytobiorców, prawników i sektora bankowego. Warto jednak rozróżnić realny zakres tej sprawy od medialnych uproszczeń. Nadchodząca rozprawa nie przyniesie jeszcze żadnego rozstrzygnięcia.

Kiedy ostatnia wielka debata prezydencka 2025? Druga tura pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim

Zapowiadana jest ostatnia wielka debata prezydencka przed drugą turą wyborów w 2025 roku. Kiedy odbędzie się debata Karola Nawrockiego i Rafała Trzaskowskiego? Gdzie będzie można obejrzeć debatę?

REKLAMA

Biejat i Hołownia popierają Trzaskowskiego [Druga tura]

Magdalena Biejat i Szymon Hołownia popierają Rafała Trzaskowskiego w drugiej turze wyborów prezydenckich 2025 r. Na ile procent może liczyć kandydat na Prezydenta RP?

[Boże Ciało] Długi czerwcowy weekend 2025. Gdzie dojedziesz tanio pociągiem prosto z Polski? W czerwcu rusza nowy zagraniczny kierunek

Planując zagraniczny wyjazd na czerwcowy długi weekend, warto rozważyć podróż koleją. Z Polski kursują bezpośrednie pociągi m.in. do Czech, Austrii, Niemiec, Słowacji, Węgier oraz na Litwę. Nowością w letnim rozkładzie będzie również bezpośrednie połączenie do Chorwacji, dostępne już od czerwca.

Kogo poprze Mentzen? [Druga tura]

Od tego, kogo poprze Mentzen może zależeć wynik drugiej tury wyborów prezydenckich 2025 r. Dlatego wszyscy tak czekają na informację od Sławomira Mentzena: Trzaskowski czy Nawrocki?

Grozi Ci grzywna 81 tys. zł lub 10% obrotu. Nowe unijne prawo uderzy w tysiące polskich firm

Już za chwilę tysiące firm w Polsce mogą stanąć przed poważnym zagrożeniem – nowa unijna dyrektywa EAA oznacza obowiązkowe zmiany, których zignorowanie może skończyć się katastrofą finansową. Kary sięgają nawet 10% rocznego obrotu lub ponad 81 tys. zł. Wystarczy jedna skarga klienta, by urzędnicy wszczęli kontrolę i nałożyli sankcje. Masz czas tylko do 28 czerwca 2025 r. Potem może być za późno.

REKLAMA

Czternasta emerytura w 2025 r. Jaka kwota brutto - netto: najniższa emerytura, czy Rada Ministrów da więcej? Kiedy wypłata?

Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane czternastą emeryturą, będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia miesiąca wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów w 2025 r., opublikowanych 20 maja 2025 r. Najprawdopodobniej "czternastka" wyniesie w 2025 roku 1878,91 zł brutto (ok. 1709,81 złotych netto), a więc tyle, ile wynosi najniższa emerytura. Choć ustawa daje Radzie Ministrów prawo podwyższenia tej kwoty.

Jeśli Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, co z prezydenturą Warszawy?

Jeżeli Rafał Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, nie może być jednocześnie prezydentem Warszawy. Zakazuje tego Konstytucja RP. Co z prezydenturą stolicy? Mieliśmy już taki przypadek w historii.

REKLAMA