REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Po wyroku TK niemal 200 tys. emerytów może odzyskać od ZUS nawet 64 tys. zł. Podpowiadamy jak to zrobić

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
wcześniejsza emerytura, wyrównanie, ZUS, Trybunał Konstytucyjny, wyrok
Po wyroku TK niemal 200 tys. emerytów może odzyskać od ZUS nawet 64 tys. zł. Podpowiadamy jak to zrobić
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., o sygn. akt SK 140/20 – niemal 200 tys. emerytów, którzy przed 6 czerwca 2012 r. przeszli na wcześniejszą emeryturę, a następnie – złożyli wniosek o emeryturę powszechną, która została im pomniejszona na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – może teraz otrzymać od ZUS wyrównanie. Zgodnie z szacunkami ZUS – sięgające nawet 64075 zł. Podpowiadamy kogo dokładnie obejmuje zakres podmiotowy wyroku Trybunału i w jaki sposób można dochodzić swoich praw.

TK: osoby, które przeszły na wcześniejszą emeryturę przed 6 czerwca 2012 r., nie powinny mieć – z tego powodu – pomniejszanej wysokości emerytury powszechnej

REKLAMA

W dniu 4 czerwca 2024 r., w sprawie o sygn. akt SK 140/20, zapadł wyrok Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którym – art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251) w zakresie, w jakim dotyczy osób, które przed 6 czerwca 2012 r. (tj. przed ogłoszeniem ustawy zmieniającej ustawę z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wprowadzającej ww. przepis art. 25 ust. 1b ustawy), złożyły wniosek o jedną z emerytur wymienionych w art. 25 ust. 1b oraz nie osiągnęły wieku emerytalnegojest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

REKLAMA

REKLAMA

Zakwestionowany w skardze kasacyjnej art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który wszedł w życie 1 stycznia 2013 r., wprowadził zasadę, zgodnie z którą – ubezpieczonym, którzy na podstawie przepisów wymienionych w tym artykule, pobierali emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, a następnie złożyli wniosek o emeryturę powszechnąpodstawę obliczenia emerytury, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Przed wejściem w życie ww. przepisu art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. przed 1 stycznia 2013 r. natomiast – pobieranie emerytur przysługujących przed osiągnieciem powszechnego wieku emerytalnego, nie zmniejszało natomiast wysokości emerytury powszechnej przysługującej po osiągnięciu wieku emerytalnego, a nawet mogło zwiększać jej wysokość (im później po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego – ubezpieczony pobierający emeryturę wymienioną w art. 25 ust. 1b ustawy, złożył wniosek o emeryturę powszechną). Osoby, które w stanie prawnym obowiązującym przed wejściem w życie art. 25 ust. 1b ustawy, nabyły prawo do którejkolwiek z wymienionych w tym przepisie emerytur przysługujących przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, pozostawały zatem w uzasadnionym przekonaniu, że złożenie wniosku o tego rodzaju emeryturę i jej pobieranie – nie spowoduje w przyszłości negatywnych konsekwencji dla wysokości emerytury powszechnej ustalanej według formuły zdefiniowanej składki.

W związku z powyższym – „Trybunał uznał, że w rozpoznawanej sprawie doszło do naruszenia zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa. Ubezpieczeni, którzy zdecydowali się na korzystanie z wcześniejszej emerytury, nie mieli – w momencie podejmowania tej decyzji na podstawie obowiązującego wówczas stanu prawnego – świadomości co do skutków prawnych, jakie może ona wywoływać w sferze ich przyszłych uprawnień z tytułu emerytury powszechnej. W szczególności – nie mogli przewidzieć, że przejście na emeryturę jeszcze przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, będzie wiązało się z pomniejszeniem zgromadzonego kapitału o pobrane świadczenia. Nie spodziewali się, że wypłacanie świadczeń emerytalnych wpłynie na sposób ustalania wysokości świadczenia w ramach emerytury powszechnej. Z takimi konsekwencjami, mogły liczyć się osoby, które decydowały się na skorzystanie z prawa do wcześniejszej emerytury po ogłoszeniu ustawy nowelizujące (tj. po 6 czerwca 20212 r.)j. Dopiero od tego momentu osoby ubezpieczone mogły zapoznać się z nowymi regulacjami.”

Ostatecznie – Trybunał uznał, że – skarżący, podobnie jak i każda inna osoba, która złożyła wniosek o wcześniejszą emeryturę przed 6 czerwca 2012 r. (tj. przed ogłoszeniem ustawy wprowadzającej art. 25 ust. 1b ustawy) – nie miał możliwości przewidzieć konsekwencji, jakie na mocy nowo wprowadzonych przepisów, wiązały się ze skorzystaniem z prawa do wcześniejszego świadczenia (tj. że z tego powodu –  wysokość, przysługującej im emerytury powszechnej, ulegnie pomniejszeniu). Tego rodzaju legislacja, w ocenie Trybunału, w żaden sposób nie mieści się w ramach wyznaczonych przez art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kto, w związku z wyrokiem TK, może domagać się zwrotu świadczeń emerytalnych, w zakresie niesłusznie pomniejszonym na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych?

W związku z wyrokiem TK z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20, zgodnie z którym art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, został uznany za niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji RP, w zakresie dotyczącym osób, które przed 6 czerwca 2012 r. (tj. przed ogłoszeniem ustawy zmieniającej ustawę z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wprowadzającej ww. przepis art. 25 ust. 1b ustawy), złożyły wniosek o jedną z emerytur wymienionych w art. 25 ust. 1b oraz nie osiągnęły wieku emerytalnego – zwrotu świadczeń emerytalnych w zakresie niesłusznie pomniejszonym o sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych, mogą domagać się:

  1. kobiety urodzone w latach 1949-1959 (z wyłączeniem rocznika 1953) oraz

  2. mężczyźni urodzeni w latach 1949-1954 (z wyłączeniem rocznika 1953),

którzy przed dniem 6 czerwca 2012 r. nabyli prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym (tj. przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego) i zdecydowali się przejść na taką emeryturę, a następnie – złożyli wniosek o emeryturę powszechną. 

Zakresem podmiotowym wyroku Trybunały z dnia 4 czerwca 2024 r., nie są objęte osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r., ponieważ od dnia 1 maja 2015 r. – pomniejszenie podstawy obliczenia emerytury kapitałowej dla ubezpieczonych urodzonych przed 1 stycznia 1949 r., spełniających warunki określone w art. 55 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – następuje na mocy art. 55a ust. 2 ww. ustawy, a nie na podstawie jej art. 25 ust. 1b.

Adresatami art. 25 ust. 1b ustawy (i tym samym – osobami objętymi zakresem podmiotowym wyroku TK z 4 czerwca 2024 r.) są zatem wyłącznie ubezpieczeni urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy na podstawie wymienionych tam przepisów, pobierali emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego (na podstawie wniosku o tą emeryturę, złożonego przed 6 czerwca 2012 r.), a następnie złożyli wniosek o emeryturę powszechną. Nie mieli oni bowiem – w momencie podejmowania decyzji o przejściu na wcześniejszą emeryturę – świadomości co do skutków prawnych, jakie może ona wywoływać w sferze ich przyszłych uprawnień z tytułu emerytury powszechnej. Nie mogli przewidzieć, że przejście na emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, będzie wiązało się z pomniejszeniem zgromadzonego kapitału o pobrane świadczenia, co będzie miało bezpośredni wpływ na sposób ustalania wysokości świadczenia w ramach emerytury powszechnej, a w konsekwencji na jej wysokość.

Zakresem podmiotowym wyroku Trybunały z dnia 4 czerwca 2024 r., nie są również objęte osoby urodzone w 1953 r., ponieważ w ich sprawie zapadł już wyrok Trybunału z dnia 6 marca 2019 r., w sprawie o sygn. akt P 20/16. Po wydaniu ww. wyroku z dnia 6 marca 2019 r. – ustawą z dnia z dnia 19 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1222) – dodano do ustawy emerytalnej art. 194i i art. 194j. Zgodnie z art. 194i – „do ustalenia podstawy obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ubezpieczonego urodzonego w 1953 r., nie stosuje się przepisu art. 25 ust. 1b, jeżeli wniosek o przyznanie tej emerytury zgłosi w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. poz. 1222), pod warunkiem że prawo do emerytury przed osiągnięciem wieku emerytalnego ma ustalone na podstawie wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r.”. Zakres podmiotowy ww. przepisu dotyczy jednak wyłącznie osób urodzonych w jednym – 1953 r., a zatem skutki wyroku Trybunału z 4 czerwca 2024 r. – w zakresie podmiotowym – są znacznie szersze

Co należy zrobić, aby otrzymać zwrot świadczeń emerytalnych, w zakresie niesłusznie pomniejszonym na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych?

W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20 – ustawodawca – analogicznie jak po ww. wyroku Trybunału z dnia 6 marca 2019 r., w sprawie o sygn. akt P 20/16 – powinien uwzględnić odpowiednie regulacje w ustawie z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które usystematyzują zasady ponownego ustalenia wysokości emerytury ubezpieczonych, których dotyczy wyrok. Na chwilę obecną, regulacje te nie zostały jednak wprowadzone. Nie oznacza to, że emeryci muszą bezczynnie czekać na „ruch” ze strony rządzących. Już dzisiaj – mogą bowiem wystąpić do ZUS z wnioskiem o wznowienie postępowania z mocy art. 190 ust. 4 Konstytucji RP, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z Konstytucją aktu normatywnego, na podstawie którego została wydana ostateczna decyzja administracyjna – stanowi bowiem podstawę do wznowienia postępowania na zasadach i w trybie określonym w przepisach właściwych dla danego postępowania. W następstwie powyższego wniosku – zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym przez ZUS – w związku z brakiem publikacji (na dzień dzisiejszy) ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw – organ wyda jednak decyzję o odmowie wznowienia postępowania. To jednak nie zamyka dalszej drogi odwoławczej, a wręcz ją „otwiera”, ponieważ od ww. decyzji ZUS o odmowie wznowienia postępowania –  przysługiwać będzie odwołanie do sądu powszechnego, przed którym będzie można dochodzić swoich praw. 

Na jakie wyrównanie – w związku z wyrokiem TK – mogą liczyć emeryci? 

Zgodnie z szacunkami przedstawionymi przez ZUS w piśmie z dnia 26 czerwca 2023 r., znak 992600.035.11.2023, skierowanym do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie toczącej się jeszcze wówczas przed Trybunałem sprawy o sygn. akt SK 140/20 – ZUS stwierdził, że szacunkowa przeciętna miesięczna podwyższa świadczenia dla osób (tj. osób, które miały prawo do emerytury "wcześniejszej" przed 1 stycznia 2013, data przyznania im prawa do emerytury powszechnej przypada po 2012 r. oraz miały pomniejszaną podstawę obliczenia emerytury powszechnej) wynosi 1191 zł, a przeciętna kwota wyrównania – 64075 zł”.

Sprawdź >> Dziennik Gazeta Prawna - subskrypcja cyfrowa

Podstawa prawna:

  • Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20

  • Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

Przelew darowizny ze środków firmowych spółki: Czy zwolnienie z podatku od darowizn nadal obowiązuje? Skarbówka wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

REKLAMA

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce kością niezgody. Ale coś się zmienia po 10 latach

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA

Dodatek mieszkaniowy 2025: dla kogo, ile, kryteria dochodowe i normatywy

W trakcie pierwszych miesięcy bieżącego roku, koszty mieszkaniowe nie rosły już tak dynamicznie jak wcześniej. Musimy jednak pamiętać o skali wcześniejszych zmian. Przykładowo, w lipcu 2024 r. prąd dla gospodarstw domowych podrożał o około 20%. Główny Urząd Statystyczny podaje, że przez rok (od maja 2024 r.) użytkowanie mieszkania lub domu razem z nośnikami energii zdrożało o około 11%. Trudno się więc dziwić, że użytkownicy mieszkań i domów narzekają na koszty. Mamy jednak dla nich pewną dobrą wiadomość. Mianowicie, niedawno wzrosły kryteria dochodowe dotyczące dodatku mieszkaniowego. Warto przypomnieć na czym polega taka forma pomocy mieszkaniowej.

Rząd ujawnia plan waloryzacji emerytur 2026 – tylko minimum! Co to oznacza dla milionów seniorów?

Rząd przygotował projekt rozporządzenia ws. waloryzacji emerytur i rent w 2026 roku [RD216]. Zgodnie z propozycją, świadczenia wzrosną jedynie o ustawowe minimum – 20% realnego wzrostu płac. Brak porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego sprawił, że decyzję podjęła sama Rada Ministrów.

REKLAMA