REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Po wyroku TK niemal 200 tys. emerytów może odzyskać od ZUS nawet 64 tys. zł. Podpowiadamy jak to zrobić

wcześniejsza emerytura, wyrównanie, ZUS, Trybunał Konstytucyjny, wyrok
Po wyroku TK niemal 200 tys. emerytów może odzyskać od ZUS nawet 64 tys. zł. Podpowiadamy jak to zrobić
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., o sygn. akt SK 140/20 – niemal 200 tys. emerytów, którzy przed 6 czerwca 2012 r. przeszli na wcześniejszą emeryturę, a następnie – złożyli wniosek o emeryturę powszechną, która została im pomniejszona na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – może teraz otrzymać od ZUS wyrównanie. Zgodnie z szacunkami ZUS – sięgające nawet 64075 zł. Podpowiadamy kogo dokładnie obejmuje zakres podmiotowy wyroku Trybunału i w jaki sposób można dochodzić swoich praw.

TK: osoby, które przeszły na wcześniejszą emeryturę przed 6 czerwca 2012 r., nie powinny mieć – z tego powodu – pomniejszanej wysokości emerytury powszechnej

REKLAMA

W dniu 4 czerwca 2024 r., w sprawie o sygn. akt SK 140/20, zapadł wyrok Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którym – art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251) w zakresie, w jakim dotyczy osób, które przed 6 czerwca 2012 r. (tj. przed ogłoszeniem ustawy zmieniającej ustawę z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wprowadzającej ww. przepis art. 25 ust. 1b ustawy), złożyły wniosek o jedną z emerytur wymienionych w art. 25 ust. 1b oraz nie osiągnęły wieku emerytalnegojest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

REKLAMA

REKLAMA

Zakwestionowany w skardze kasacyjnej art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który wszedł w życie 1 stycznia 2013 r., wprowadził zasadę, zgodnie z którą – ubezpieczonym, którzy na podstawie przepisów wymienionych w tym artykule, pobierali emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, a następnie złożyli wniosek o emeryturę powszechnąpodstawę obliczenia emerytury, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Przed wejściem w życie ww. przepisu art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. przed 1 stycznia 2013 r. natomiast – pobieranie emerytur przysługujących przed osiągnieciem powszechnego wieku emerytalnego, nie zmniejszało natomiast wysokości emerytury powszechnej przysługującej po osiągnięciu wieku emerytalnego, a nawet mogło zwiększać jej wysokość (im później po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego – ubezpieczony pobierający emeryturę wymienioną w art. 25 ust. 1b ustawy, złożył wniosek o emeryturę powszechną). Osoby, które w stanie prawnym obowiązującym przed wejściem w życie art. 25 ust. 1b ustawy, nabyły prawo do którejkolwiek z wymienionych w tym przepisie emerytur przysługujących przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, pozostawały zatem w uzasadnionym przekonaniu, że złożenie wniosku o tego rodzaju emeryturę i jej pobieranie – nie spowoduje w przyszłości negatywnych konsekwencji dla wysokości emerytury powszechnej ustalanej według formuły zdefiniowanej składki.

W związku z powyższym – „Trybunał uznał, że w rozpoznawanej sprawie doszło do naruszenia zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa. Ubezpieczeni, którzy zdecydowali się na korzystanie z wcześniejszej emerytury, nie mieli – w momencie podejmowania tej decyzji na podstawie obowiązującego wówczas stanu prawnego – świadomości co do skutków prawnych, jakie może ona wywoływać w sferze ich przyszłych uprawnień z tytułu emerytury powszechnej. W szczególności – nie mogli przewidzieć, że przejście na emeryturę jeszcze przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, będzie wiązało się z pomniejszeniem zgromadzonego kapitału o pobrane świadczenia. Nie spodziewali się, że wypłacanie świadczeń emerytalnych wpłynie na sposób ustalania wysokości świadczenia w ramach emerytury powszechnej. Z takimi konsekwencjami, mogły liczyć się osoby, które decydowały się na skorzystanie z prawa do wcześniejszej emerytury po ogłoszeniu ustawy nowelizujące (tj. po 6 czerwca 20212 r.)j. Dopiero od tego momentu osoby ubezpieczone mogły zapoznać się z nowymi regulacjami.”

Ostatecznie – Trybunał uznał, że – skarżący, podobnie jak i każda inna osoba, która złożyła wniosek o wcześniejszą emeryturę przed 6 czerwca 2012 r. (tj. przed ogłoszeniem ustawy wprowadzającej art. 25 ust. 1b ustawy) – nie miał możliwości przewidzieć konsekwencji, jakie na mocy nowo wprowadzonych przepisów, wiązały się ze skorzystaniem z prawa do wcześniejszego świadczenia (tj. że z tego powodu –  wysokość, przysługującej im emerytury powszechnej, ulegnie pomniejszeniu). Tego rodzaju legislacja, w ocenie Trybunału, w żaden sposób nie mieści się w ramach wyznaczonych przez art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kto, w związku z wyrokiem TK, może domagać się zwrotu świadczeń emerytalnych, w zakresie niesłusznie pomniejszonym na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych?

W związku z wyrokiem TK z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20, zgodnie z którym art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, został uznany za niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji RP, w zakresie dotyczącym osób, które przed 6 czerwca 2012 r. (tj. przed ogłoszeniem ustawy zmieniającej ustawę z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wprowadzającej ww. przepis art. 25 ust. 1b ustawy), złożyły wniosek o jedną z emerytur wymienionych w art. 25 ust. 1b oraz nie osiągnęły wieku emerytalnego – zwrotu świadczeń emerytalnych w zakresie niesłusznie pomniejszonym o sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych, mogą domagać się:

  1. kobiety urodzone w latach 1949-1959 (z wyłączeniem rocznika 1953) oraz

  2. mężczyźni urodzeni w latach 1949-1954 (z wyłączeniem rocznika 1953),

którzy przed dniem 6 czerwca 2012 r. nabyli prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym (tj. przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego) i zdecydowali się przejść na taką emeryturę, a następnie – złożyli wniosek o emeryturę powszechną. 

Zakresem podmiotowym wyroku Trybunały z dnia 4 czerwca 2024 r., nie są objęte osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r., ponieważ od dnia 1 maja 2015 r. – pomniejszenie podstawy obliczenia emerytury kapitałowej dla ubezpieczonych urodzonych przed 1 stycznia 1949 r., spełniających warunki określone w art. 55 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – następuje na mocy art. 55a ust. 2 ww. ustawy, a nie na podstawie jej art. 25 ust. 1b.

Adresatami art. 25 ust. 1b ustawy (i tym samym – osobami objętymi zakresem podmiotowym wyroku TK z 4 czerwca 2024 r.) są zatem wyłącznie ubezpieczeni urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy na podstawie wymienionych tam przepisów, pobierali emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego (na podstawie wniosku o tą emeryturę, złożonego przed 6 czerwca 2012 r.), a następnie złożyli wniosek o emeryturę powszechną. Nie mieli oni bowiem – w momencie podejmowania decyzji o przejściu na wcześniejszą emeryturę – świadomości co do skutków prawnych, jakie może ona wywoływać w sferze ich przyszłych uprawnień z tytułu emerytury powszechnej. Nie mogli przewidzieć, że przejście na emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, będzie wiązało się z pomniejszeniem zgromadzonego kapitału o pobrane świadczenia, co będzie miało bezpośredni wpływ na sposób ustalania wysokości świadczenia w ramach emerytury powszechnej, a w konsekwencji na jej wysokość.

Zakresem podmiotowym wyroku Trybunały z dnia 4 czerwca 2024 r., nie są również objęte osoby urodzone w 1953 r., ponieważ w ich sprawie zapadł już wyrok Trybunału z dnia 6 marca 2019 r., w sprawie o sygn. akt P 20/16. Po wydaniu ww. wyroku z dnia 6 marca 2019 r. – ustawą z dnia z dnia 19 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1222) – dodano do ustawy emerytalnej art. 194i i art. 194j. Zgodnie z art. 194i – „do ustalenia podstawy obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ubezpieczonego urodzonego w 1953 r., nie stosuje się przepisu art. 25 ust. 1b, jeżeli wniosek o przyznanie tej emerytury zgłosi w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. poz. 1222), pod warunkiem że prawo do emerytury przed osiągnięciem wieku emerytalnego ma ustalone na podstawie wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r.”. Zakres podmiotowy ww. przepisu dotyczy jednak wyłącznie osób urodzonych w jednym – 1953 r., a zatem skutki wyroku Trybunału z 4 czerwca 2024 r. – w zakresie podmiotowym – są znacznie szersze

Co należy zrobić, aby otrzymać zwrot świadczeń emerytalnych, w zakresie niesłusznie pomniejszonym na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych?

W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20 – ustawodawca – analogicznie jak po ww. wyroku Trybunału z dnia 6 marca 2019 r., w sprawie o sygn. akt P 20/16 – powinien uwzględnić odpowiednie regulacje w ustawie z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które usystematyzują zasady ponownego ustalenia wysokości emerytury ubezpieczonych, których dotyczy wyrok. Na chwilę obecną, regulacje te nie zostały jednak wprowadzone. Nie oznacza to, że emeryci muszą bezczynnie czekać na „ruch” ze strony rządzących. Już dzisiaj – mogą bowiem wystąpić do ZUS z wnioskiem o wznowienie postępowania z mocy art. 190 ust. 4 Konstytucji RP, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z Konstytucją aktu normatywnego, na podstawie którego została wydana ostateczna decyzja administracyjna – stanowi bowiem podstawę do wznowienia postępowania na zasadach i w trybie określonym w przepisach właściwych dla danego postępowania. W następstwie powyższego wniosku – zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym przez ZUS – w związku z brakiem publikacji (na dzień dzisiejszy) ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw – organ wyda jednak decyzję o odmowie wznowienia postępowania. To jednak nie zamyka dalszej drogi odwoławczej, a wręcz ją „otwiera”, ponieważ od ww. decyzji ZUS o odmowie wznowienia postępowania –  przysługiwać będzie odwołanie do sądu powszechnego, przed którym będzie można dochodzić swoich praw. 

Na jakie wyrównanie – w związku z wyrokiem TK – mogą liczyć emeryci? 

Zgodnie z szacunkami przedstawionymi przez ZUS w piśmie z dnia 26 czerwca 2023 r., znak 992600.035.11.2023, skierowanym do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie toczącej się jeszcze wówczas przed Trybunałem sprawy o sygn. akt SK 140/20 – ZUS stwierdził, że szacunkowa przeciętna miesięczna podwyższa świadczenia dla osób (tj. osób, które miały prawo do emerytury "wcześniejszej" przed 1 stycznia 2013, data przyznania im prawa do emerytury powszechnej przypada po 2012 r. oraz miały pomniejszaną podstawę obliczenia emerytury powszechnej) wynosi 1191 zł, a przeciętna kwota wyrównania – 64075 zł”.

Sprawdź >> Dziennik Gazeta Prawna - subskrypcja cyfrowa

Podstawa prawna:

  • Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20

  • Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Renta wdowia dla rolników: Kiedy KRUS udostępni wniosek i gdzie? Kiedy wypłaty pierwszych świadczeń dla wdów i wdowców?

Wzory wniosków o rentę wdowią będą dostępne już w grudniu 2024 r. na stronie internetowej KRUS i we wszystkich jednostkach organizacyjnych. Wypłaty pierwszych świadczeń nastąpią od 1 lipca 2025 r., ale wnioski do KRUS o ustalenie prawa do renty wdowiej można składać już od 1 stycznia 2025 r.

QUIZ o PRL: Czy pamiętasz te kultowe dobranocki? Odpowiesz na wszystkie 10 pytań? To mega trudne zadanie
Wychowałeś się w PRL? Jeśli tak to pamiętasz te kultowe dobranocki. Jednak odpowiedź na 10 pytań to trudne zadanie!
Masowe wezwania do zapłaty dla Frankowiczów: nowa strategia PKO BP. Co w takiej sytuacji trzeba zrobić?

W ostatnich tygodniach kredytobiorcy posiadający kredyty indeksowane do franka szwajcarskiego odczuwają wzmożony nacisk ze strony banków, a w szczególności PKO BP, który zdecydował się na intensyfikację działań windykacyjnych. Dla wielu klientów była to szokująca niespodzianka, zwłaszcza że strategia banku wobec kredytobiorców frankowych była dotychczas bardziej umiarkowana. Czy nowe podejście PKO BP jest formą nacisku na klientów, by przyjęli proponowane przez bank rozwiązania, czy może to jedynie sposób na zmniejszenie ryzyka kredytowego?

Słaba odporność polskiego systemu ochrony zdrowia na kryzysy. Niewiele z tym robimy

COVID-19 zwrócił uwagę na kwestię odporności systemu ochrony zdrowia oraz przygotowania go na kolejne kryzysy. Polska nie wyciągnęła wniosków z pandemii. Nasz system ochrony zdrowia nadal jest słabo przygotowany na sytuacje kryzysowe.

REKLAMA

Razem przeciwko SLAPP

Apel społeczeństwa obywatelskiego

Nie będzie wolnej Wigilii w 2024 r. Marszałek Sejmu nie pozostawia złudzeń. Zdaniem pracodawców – byłoby to wręcz „szkodliwe dla gospodarki”

Nad wolną Wigilią, jeszcze w tym roku, „zawisły czarne chmury”. Projekt ustawy, który miałby ją wprowadzić, wymaga jeszcze rozpatrzenia przez dwie komisje, zanim w ogóle dojdzie do jego drugiego czytania w Sejmie, a sam Marszałek Sejmu stwierdził, że „w tym roku może być to trudne do wykonania”. Ponadto pomysłowi wolnych Wigilii przeciwni są przedsiębiorcy i pracodawcy – chcą odebrać pracownikom inne dzień wolny i mają poparcie niektórych polityków. 

Jak wdrożyć standardy ochrony małoletnich? Nowe wymogi w ochronie małoletnich
Czy regulamin serwisu internetowego jest niezbędny? Jak stworzyć regulamin serwisu internetowego, który chroni użytkowników i biznes i uniknąć kar?

Czy regulamin serwisu internetowego jest konieczny? Jak stworzyć regulamin serwisu internetowego, który chroni użytkowników i biznes i uniknąć kar? Co powinien zawierać taki regulamin? Podpowiadamy. 

REKLAMA

Premier D. Tusk o 800 plus: nie będzie kryteriów, nie będzie ograniczeń. Ale nie każde dziecko mieszkające w Polsce dostaje to świadczenie

Mimo pojawiających się tu i ówdzie pogłosek o likwidacji lub przynajmniej ograniczeniu świadczenia wychowawczego (zwanego potocznie 800 plus), nikt z obecnie rządzącej koalicji nie informuje o takich planach. Co więcej zaprzecza temu wyraźnie premier Donald Tusk. Mimo, że większość Polaków chce albo likwidacji albo zmniejszenia liczby beneficjentów 800 plus. Tym niemniej od początku roku liczba dzieci, na które jest pobierane to świadczenie zmniejszyła się o 20 tysięcy. Taką informację przekazała 7 listopada 2024 r. w Sejmie wiceminister edukacji Joanna Mucha. Jak wskazała (...), więc wiemy, że wprowadzenie obowiązku szkolnego, połączenie go z 800 plus spowodowało już pierwszą weryfikację pobierania tego zasiłku".

Mrożenie cen energii dla odbiorców indywidualnych w 2025 r. Premier Donald Tusk zwrócił się do MF o pilne przedstawienie projektu w tej sprawie

Jest szansa na zamrożenie cen energii dla odbiorców indywidualnych w 2025 roku. Sam premier Donald Tusk interweniuje w tej sprawie do swojego ministra finansów, by jak najszybciej przedstawił propozycję projektu. Czy w przyszłorocznym budżecie znajdą się na to pieniądze?

REKLAMA