Rząd wyjaśnia: Niepełnosprawny nastolatek skończył 16 lat. Dwa warianty przedłużania orzeczenia o niepełnosprawności [Wyjaśnienia]

W artykule omawiamy problem przedłużania ważności orzeczeń o niepełnosprawności osób w wieku 16 lat. Na końcu artykułu pełna treść pisma z Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych w formacie PDF. Dotyczy także innych kwestii dotyczących przedłużania ważności orzeczeń. Omawiamy je w poniższym artykule:

W zakresie niepełnosprawnych nastolatków rząd opisuje dwa warianty:

Wariant 1 - nastolatek ukończył 16 rok życia przed 30 września 2024 r. (i rodzice złożyli wniosek o przedłużenie ważności orzeczenia we wrześniu 2024 r.) 

Wariant 2 - nastolatek ukończył 16 rok życia po 30 września 2024 r. (i rodzice złożyli wniosek o przedłużenie ważności orzeczenia we wrześniu 2024 r.) 

Dla rządu oba te warianty nie różnią się finalnie od siebie - ważność orzeczenia jest przedłużana. Dla PZON (niektórych) różnią się.

Do redakcji Infor.pl trafiły zapytania rodziców niepełnosprawnych nastolatków, którzy ukończyli 16 rok życia przed 30 września 2024 r. (graniczna data dla przedłużania tzw. pandemicznych orzeczeń). W normalnych okolicznościach ich orzeczenia o niepełnosprawności powinny stracić ważność i zostać zastąpiono nowym dokumentem. I nie powinny podlegać przedłużeniu. Ale zamieszanie po pandemii z orzeczeniami o niepełnosprawności nie jest zwykłą sytuacją. 

Wyjaśnienia MPRiPS: Niepełnosprawny nastolatek ukończył 16 lat przed i po 30 września. Rząd tłumaczy oba warianty [Przedłużanie orzeczeń o niepełnosprawności]

Parlament wprowadził rozwiązanie szczególne ustawą z dnia 25 września 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dziennikustaw.gov.pl)

Założenie było takie, że także 16-latek, który dziś ma 17 lat będzie mógł przedłużyć ważność orzeczenia. Wymaga to przyjęcia fikcji prawnej, że orzeczenie, które traci ważność wraz z wkroczeniem w 17. rok życia, jest wciąż ważne. Taka była idea, ale okazało się, że część PZON stosuje ją tylko wtedy gdy 

Rodzice informowali Infor.pl, że część PZON stosuje poniższą wykładnię prawa:

Nie ma problemu z przedłużeniem ważności orzeczenia o niepełnosprawności, gdy nastolatek w przykładzie ukończy 16 lat już po 30 września 2024 r. (np. w październiku 2024 r.). Wątpliwości dotyczą sytuacji, gdy 16-latego wszedł w 17 rok życia np. w lipcu 2024 r. I tego dotyczy rządowe pismo.

Stanowisko rządu w sprawie przedłużania orzeczeń osób niepełnosprawnych w wieku do 16. roku życia 

"Nowelizacją z dnia 25 września 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. poz. 1494) uchylono m.in. art. 6bb ust. 2. Wspomniane uchylenie działa z mocą wsteczną od 30 września 2024 r., co oznacza, że orzeczenia dotyczące osób niepełnosprawnych, które ukończyły 16 rok życia, które dotychczas były wyłączone z opisanego wydłużenia ważności – zostaną nim objęte. Zatem termin ważności orzeczeń osób posiadających orzeczenie o niepełnosprawności, których:

1) termin ważności upłynął przed dniem 30 września 2024 r. (komentarz redakcji - tu mieści się niepełnosprawnego nastolatka, który ukończył 16 lat np. w lipcu 2024 r.)

2) które ukończyły 16 rok życia po dniu 30 września 2024 r. 

- i które złożyły wniosek do dnia 30 września 2024 r. – zachowuje ważność. 

W tym przypadku orzeczenie również zostaje przedłużone do dnia wydania kolejnego ostatecznego orzeczenia, na okres nie dłuższy niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej ważność."

Poniżej pełna treść odpowiedzi z Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych (odpowiedzi udzielił Zastępca Dyrektora Piotr Cieszewski)