Zdarzenie nagłe jako element wypadku przy pracy

Podstawą prawną regulującą elementy wypadku przy pracy jest art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą.

W orzecznictwie sądowym przyjęto, że cechę nagłości ma zdarzenie, którego czas trwania nie przekracza jednej dniówki roboczej. W języku potocznym nagłość to zdarzenie momentalne natychmiastowe, raptowne, gwałtowne, niespodziewane. Do takich sytuacji można zaliczyć między innymi porażenie prądem, upadek z drabiny, oparzenie czy potrącenie przez samochód. Jednakże nie należy tylko w ten sposób zawężać pojęcia nagłości, bowiem najczęściej samo zdarzenie trwa dłużej i nie polega tylko na gwałtownym, momentalnym wystąpieniu wypadku. Przykładem takim jest udar słoneczny w związku z długim wykonywaniem pracy w wysokiej temperaturze. W tym przypadku to skutek pojawia się nagle, a nagłość trwa przez pewien czas, ale pamiętać należy, że zdarzenie nie może przekraczaj jednej dniówki roboczej.  

Zobacz: Wypadek do pracy i z pracy na przykładzie orzeczeń SN

Dla lepszego zobrazowania nagłości zdarzenia poniżej kilka orzeczeń sądowych:

Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia definicji nagłości miał wyrok Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 września 1958 r. w którym przyjęto, że cechę nagłości ma zdarzenie, którego czas trwania nie przekracza jednej dniówki roboczej.

Zgodnie z wyrokiem SN z dnia 2 lutego 1977 r. doznanie obrażeń w wyniku upadku i uderzenia o twarde przedmioty w miejscu pracy jest typowym przykładem nagłego zdarzenia, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy wypadkowej z 1968 r.

Według wyroku SN z dnia 16 lutego 2000 r. ukąszenie przez kleszcza powodujące zachorowanie na boreliozę może być traktowane jako nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które wiąże się z pracą i może być kwalifikowane jako wypadek przy pracy.

W wyroku z dnia 4 października 2006 r. SN stwierdził, że dla uznania zdarzenia za wypadek przy pracy nie wymaga się jednoczesnego wystąpienia przyczyny i skutku. Cecha nagłości odnosi się do czasu trwania zdarzenia, a zewnętrzność oraz bezpośredniość dotyczą jego przyczyny.

Wedle wyroku SN z dnia 30 czerwca 1999 r. zdarzenie będące istotnym zewnętrznym czynnikiem wywołującym negatywną reakcję organizmu i stanowiące przyczynę wypadku przy pracy, posiada cechę nagłości tylko wtedy, gdy przebiega w czasie nie dłuższym niż trwanie dnia pracy.