Na czym polega skrócony tydzień pracy

Często obecnie pracownik chce połączyć zatrudnienie z wykonywaniem innych obowiązków, np. opieką nad dzieckiem czy studiami. Pogodzenie pracy z dodatkowymi wyzwaniami nie musi oznaczać rezygnacji z części etatu. Pracownik ma możliwość podjęcia pracy w ramach tzw. systemu skróconego tygodnia pracy.

Mniej niż 5 dni w tygodniu

Cechą charakterystyczną systemu skróconego tygodnia pracy jest wykonywanie przez pracownika pracy przez mniej niż 5 dni w tygodniu. Istnieje jednak warunek. Należy odpowiednio wydłużyć dobowy wymiaru czasu pracy maksymalnie do 12 godzin. Okres rozliczeniowy wynosi w przypadku skróconego czasu pracy1 miesiąc.

System skróconego tygodnia pracy może zostać wprowadzony niezależnie od rodzaju pracy oraz jej organizacji.

Cechy systemu skróconego tygodnia pracy

Cechy, które wyróżniają skrócony czas pracy od innych systemów czasu pracy to:

• świadczenie pracy przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia,
• przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin dziennie,
• miesięczny okres rozliczeniowy.

Zastosowanie skróconego tygodnia pracy polega na zmniejszeniu liczby dni pracy w tygodniu. Ważne zmniejszenie musi nastąpić w każdym tygodniu pracy. Jednak nie ma przeszkód, by liczba dni pracy w poszczególnych tygodniach była różna.

Pracownik może więc pracować w jednym tygodniu 4 dni, a w innym 3 dni. W każdym tygodniu liczba dni pracy musi być jednak mniejsza niż 5 dni, a zatem nie może przekroczyć 4 dni.

W systemie skróconego tygodnia pracy pracownik może świadczyć pracę przez różną liczbę godzin dziennie. W jednym tygodniu może pracować 4 dni po 10 godzin dziennie, a w innym zaś 3 dni po 12 godzin dziennie. Nie ma także przeszkód, by pracownik pracował w niedziele i święta.

Nadgodziny w skróconym tygodniu pracy

Nie ma zakazu zlecania pracownikowi zatrudnionemu w skróconym tygodniu godzin nadliczbowych. Praca w nadgodzinach jest dopuszczalna w razie:

• konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
• szczególnych potrzeb pracodawcy.

Problemy pojawia się przy określeniu, kiedy pracownik zatrudniony w systemie skróconego czasu pracy świadczy pracę w godzinach nadliczbowych.

Pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy. W systemie skróconego tygodnia pracy pracą w godzinach nadliczbowych będzie praca ponad maksymalną 12­godzinną normę dobową oraz praca ponad przeciętną 40­godzinną tygodniową normę czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Skrócony tydzień pracy tylko na wniosek

Zastosowanie systemu skróconego tygodnia pracy następuje na podstawie umowy o pracę. Z inicjatywą skróconego tygodnia pracy może wystąpić tylko pracownik. Składa on pracodawcy wniosek o zastosowanie systemu skróconego tygodnia pracy.

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

Wymogi jakie musi spełniać wniosek o zastosowanie skróconego tygodnia:

• powinien zostać złożony na piśmie
• pracownik powinien wskazać, w jakie dni tygodnia i przez ile godzin na dobę chce świadczyć pracę.

Wniosek nie musi zawierać uzasadnienia.

Ograniczenia

Niestety nie każdy pracownik może skorzystać, ze skróconego tygodnia pracy.Kodeks pracy wprowadza zakaz zatrudniania pewnych pracowników w tym systemie.

Ograniczenia dotyczą:

• pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia;
• pracownic w ciąży;
• pracowników opiekujących się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia, bez ich zgody.