Urlop bezpłatny 2020 – wniosek, termin, podstawa prawna

Urlop bezpłatny – podstawa prawna

Podstawą prawną do ubiegania się o urlop bezpłatny jest art. 174 Kodeksu pracy. Zgodnie z regulacją kodeksową pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego na jego pisemny wniosek. Słowo „może” wskazuje na brak obowiązku przychylenia się do prośby pracownika. Oznacza więc to, że sam wniosek przedłożony pracodawcy nie uprawnia do udania się na urlop. Niezbędna jest zgoda pracodawcy. Zaprzestanie wykonywania pracy bez zgody pracodawcy może stanowić poważne naruszenie obowiązków pracowniczych i co za tym idzie podstawę do natychmiastowego rozwiązania stosunku pracy.

Polecamy: Prawo pracy i ZUS 2020 - pakiet STANDARD

Termin złożenia wniosku

Ustawodawca nie określił terminu, w jakim powinien być złożony wniosek o urlop bezpłatny. Nie należy jednak zwlekać z tym do ostatniej chwili, gdyż pracodawca ma możliwość odmowy udzielania urlopu. Warto więc uprzedzić go odpowiednio wcześnie, aby miał czas na zorganizowanie pracy pod nieobecność pracownika. Powodem decyzji odmownej mogą być właśnie względy organizacyjne. Kodeks pracy podobnie jak nie określa terminu złożenia wniosku, nie określa także terminu na odpowiedź od pracodawcy. Wydaje się, że powinna ona nastąpić bez zbędnej zwłoki.

Wniosek o urlop bezpłatny

Przepisy nie określają jak ma wyglądać wniosek o urlop bezpłatny. Twierdzi się jednak, że powinien zawierać takie elementy jak:

• określenie wnioskodawcy,
• określenie pracodawcy,
• oznaczenie miejscowości i daty sporządzenia wniosku,
• dokładne wskazanie w prośbie na urlop bezpłatny,
• dokładne wskazanie daty rozpoczęcia i zakończenia urlopu,
• ewentualnie uzasadnienie,
• własnoręczny podpis pracownika.

Pracownik nie musi podawać powodu chęci skorzystania z urlopu bezpłatnego. Należy jednak rozważyć czy uzasadnienie prośby o urlop bezpłatny nie wpłynie pozytywnie na decyzję pracodawcy. Jeśli tak, warto wyjaśnić na zakończenie, dlaczego wnioskodawca chciałby skorzystać z tego urlopu.

POBIERZ WZÓR WNIOSKU O URLOP BEZPŁATNY >>>

Często wykorzystuje się go w sytuacjach takich jak:

• długi wyjazd z kraju bądź tymczasowa przeprowadzka do innego miasta znacznie oddalonego od miejsca pracy,
• konieczność przygotowywania się do egzaminu np. na zakończenie aplikacji adwokackiej, radcowskiej czy notarialnej,
• poświęcenie się przez jakiś czas innej działalności niedającej pogodzić się z pracą (np. wolontariat),
• wykorzystanie już pełnej puli urlopu wypoczynkowego.

Brak wynagrodzenia

Omawiany urlop jest nazwany bezpłatnym, ponieważ w czasie przebywania na tym urlopie pracownik nie otrzymuje żadnych pieniędzy, ani wynagrodzenia za pracę, ani zasiłku. Wiąże się to z tym, że na czas urlopu bezpłatnego ulegają zawieszeniu wszystkie prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika.

Czas urlopu bezpłatnego

Kodeks pracy nie wskazuje minimalnego ani maksymalnego wymiaru urlopu bezpłatnego. Może więc być udzielany np. na miesiąc, rok, a nawet kilka lat. Jedyną wskazówką dotyczącą terminu jest możliwość przewidzenia przez strony dopuszczalności odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn tylko w przypadku udzielenia urlopu dłuższego niż 3 miesiące. Jeśli więc urlop trwa 3 miesiące bądź krócej, pracodawca nie ma prawa żądać od pracownika powrotu do pracy. Przy urlopie powyżej 3 miesięcy odwołanie z urlopu będzie możliwe, gdy zostaną łącznie spełnione następujące warunki:

1. Uzasadniają to ważne powody,
2. Strony uzgodniły wcześniej taką możliwość.

Czas urlopu bezpłatnego nie wlicza się do czasu pracy, od którego liczone są uprawnienia pracownicze.

Wyjątek stanowi sytuacja wykonywania pracy u innego pracodawcy w czasie przebywania na urlopie bezpłatnym za uprzednim porozumieniem się dwóch pracodawców (art. 174¹ Kodeksu pracy). Na taką pracę pracownik musi wyrazić zgodę. Dokonuje tego na piśmie. Okres pracy u drugiego pracodawcy wlicza się do czasu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2019 poz. 1040)