REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odszkodowanie za nielegalne przetwarzanie danych osobowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Chałas i Wspólnicy
Kancelaria Prawna
Odszkodowanie za nielegalne przetwarzanie danych osobowych
Odszkodowanie za nielegalne przetwarzanie danych osobowych
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązująca ustawa o ochronie danych osobowych nie przewiduje możliwości zasądzenia przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wypłaty odszkodowania za niezgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych od administratora danych. W przypadku naruszenia przepisów dotyczących tej materii, na wniosek osoby poszkodowanej, GIODO wydaje jedynie decyzję administracyjną nakazującą przywrócenie stanu zgodnego z prawem. Nie nakłada jednak na podmiot naruszający obowiązku zapłaty odszkodowania lub zadośćuczynienia dla poszkodowanego.

Do tej pory w przypadku naruszenia przez administratora danych przepisów o ochronie danych osobowych, dochodzenie rekompensaty pieniężnej w postaci zadośćuczynienia było możliwe na podstawie przepisów dotyczących naruszenia dóbr osobistych zgodnie z art. 24 oraz 448 Kodeksu cywilnego (prawo do ochrony danych osobowych jest dobrem osobistym). Ustawa o ochronie danych osobowych nie zawiera przepisu uprawniającego poszkodowanego do żądania odszkodowania za niezgodne z prawem przetwarzanie tych danych. Niedługo się to zmieni.

REKLAMA

REKLAMA

Administrator zapłaci

Na mocy przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (rozporządzenie) w ramach prawa do sądu, osobie, której dane dotyczą, przysługiwać będą roszczenia odszkodowawcze względem administratora danych oraz podmiotu przetwarzającego dane w jego imieniu (art. 82 rozporządzenia). Rozporządzenie to weszło w życie w 24 maja 2016 roku i będzie stosowane we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej od 25 maja 2018 roku. Do tego czasu przepisy obowiązujące w państwach członkowskich będą musiały zostać dostosowane do treści rozporządzenia. Co za tym idzie osoby, których dane osobowe podlegały nielegalnemu przetworzeniu będą mogły domagać się odszkodowania za naruszenie danych osobowych od administratorów danych.

Zgodnie z nowymi przepisami rozporządzenia, za szkody spowodowane naruszającym rozporządzenie unijne przetwarzaniem danych osobowych odpowiada uczestniczący w przetwarzaniu tych danych administrator. Rozporządzenie zawiera otwartą definicję przetwarzania, zgodnie z którą pod tym pojęciem należy rozumieć operacje wykonywane na danych osobowych w sposób zautomatyzowany lub niezautomatyzowany. Chodzi tu o: zbieranie, utrwalanie, organizowanie, porządkowanie, przechowywanie, adaptowanie lub modyfikowanie, pobieranie, przeglądanie, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez przesłanie, rozpowszechnianie lub innego rodzaju udostępnianie, dopasowywanie lub łączenie, ograniczanie, usuwanie lub niszczenie. W przypadku, kiedy administratorów przetwarzających określone dane osobowe jest wielu, każdy z nich ponosi odpowiedzialność za szkody spowodowane przez siebie.

REKLAMA

Większa odpowiedzialność

Rozporządzenie rozszerza odpowiedzialność za niezgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych na szkody spowodowane przez podmioty niebędące administratorami danych, ale przetwarzające te dane. Warto podkreślić, że odpowiedzialność podmiotu przetwarzającego dane w imieniu administratora jest, zgodnie z rozporządzeniem, ograniczona i zachodzi wyłącznie w przypadku niedopełnienia przez niego obowiązków, które rozporządzenie nakłada bezpośrednio na podmioty przetwarzające. Obowiązki te to m.in. przetwarzanie danych wyłącznie na udokumentowane polecenie administratora, zachowanie danych osobowych w tajemnicy, wdrożenie odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych dla zapewnienia stopnia bezpieczeństwa odpowiadającego ryzyku zagrożenia bezpieczeństwa danych. Podmiot przetwarzający dane ponosi również odpowiedzialność, gdy działał poza zgodnymi z prawem instrukcjami administratora lub wbrew tym instrukcjom. Jak w takim razie należy interpretować pojęcie szkody związanej z niezgodnym z prawem przetwarzaniem danych osobowych? Mówiąc krótko - szeroko. Konieczne jest przy tym branie pod uwagę orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości w sposób w pełni odzwierciedlający cele rozporządzenia. Odszkodowanie przysługuje zarówno za szkody majątkowe jak i niemajątkowe, np. poczucie dyskomfortu wywołane niezgodnym z prawem przetwarzaniem danych osobowych. Poszkodowany będzie musiał przed sądem udowodnić wysokość poniesionej szkody, co może być utrudnione, zwłaszcza przy szkodach niematerialnych. Przetwarzanie dokonywane w sposób naruszający przepisy rozporządzenia obejmuje także przetwarzanie danych osobowych, które narusza akty delegowane i wykonawcze przyjęte na mocy rozporządzenia oraz prawo państwa członkowskiego doprecyzowujące rozporządzenie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Decyduje wina

Odpowiedzialność zarówno administratora, jak i podmiotu przetwarzającego dane jest odpowiedzialnością opartą o zasadę winy. Oznacza to, że odszkodowanie będzie mogło zostać zasądzone w przypadku poniesienia przez te podmioty winy za zdarzenie, które doprowadziło do powstania szkody. Zwolnienie od odpowiedzialności może nastąpić, gdy administrator lub podmiot przetwarzający dane udowodnią, że winy za wystąpienie zdarzenia powodującego szkodę nie ponoszą. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywa zatem na administratorze oraz na podmiocie przetwarzającym dane, a nie na poszkodowanym. Przy czym warunkiem uwolnienia się od odpowiedzialności jest wykazanie, że podmioty przetwarzające dane lub administrator nie ponoszą winy za ich niezgodne przetwarzanie „w żaden sposób”. Zatem już najmniejsza wątpliwość dotycząca legalności przetwarzania danych, działać będzie na korzyść poszkodowanego.

Compliance w firmie - ochrona danych osobowych


Jeśli w jednym i tym samym przetwarzaniu danych brało udział więcej podmiotów – administratorów danych lub podmiotów przetwarzających dane osobowe w ich imieniu – odpowiedzialność administratora i podmiotu przetwarzającego dane ma charakter solidarny. Jeżeli jednak administrator i podmiot przetwarzający dane zostaną włączeni do jednego postępowania sądowego zgodnie z prawem państwa członkowskiego, odszkodowaniem można obarczyć każdego z administratorów i każdy z podmiotów przetwarzających dane stosownie do ich winy za szkodę wynikłą z przetwarzania. Warunkiem takiego rozwiązania, który będzie brany pod uwagę przy orzekaniu przez sąd, jest zapewnienie osobie, której dane dotyczą pełnego i skutecznego odszkodowania za poniesioną szkodę. Poszkodowany może zatem domagać się całości należnego mu odszkodowania od wszystkich podmiotów biorących udział w przetwarzaniu jego danych, jak i od każdego z nich z osobna. W przypadku przyjęcia odpowiedzialności solidarnej za zapłatę odszkodowania, każdemu z naruszycieli, którzy wypłacili pełne odszkodowanie będą przysługiwać roszczenia regresowe wobec innych administratorów lub podmiotów przetwarzających dane uczestniczących w tym samym przetwarzaniu, proporcjonalnie do szkody, którą spowodowali swoim własnym działaniem.

Do jakiego sądu

Właściwość sądu w zakresie odszkodowania jest w rozporządzeniu regulowana analogicznie, jak w przypadku innych roszczeń przeciwko administratorom i podmiotom przetwarzającym dane w związku z przetwarzaniem danych naruszającym rozporządzenie. Postępowanie wszczyna się przed sądem państwa członkowskiego, w którym administrator lub podmiot przetwarzający dane posiadają jednostkę organizacyjną. Według wyboru skarżącego, postępowanie takie może zostać ewentualnie wszczęte przed sądem państwa członkowskiego, w którym osoba, której dane dotyczą, ma miejsce zwykłego pobytu, pod warunkiem, że administrator lub podmiot przetwarzający nie są organami publicznymi państwa członkowskiego wykonującymi swoje uprawnienia publiczne.

W imieniu poszkodowanego

Zgodnie z przepisami rozporządzenia, państwa członkowskie mogą wprowadzić przepisy nadające osobie, której dane dotyczą, prawo do umocowania podmiotu, organizacji lub zrzeszenia do żądania w jej imieniu odszkodowania. Tak umocowany podmiot, organizacja lub zrzeszenie nie mogą mieć charakteru zarobkowego. Ponadto powinny być należycie ustanowione, zgodnie z prawem państwa członkowskiego, a także mieć cele statutowe leżące w interesie publicznym i działać w dziedzinie ochrony praw i wolności osób, których dane dotyczą, w związku z ochroną ich danych osobowych. Żądanie przez wyżej wskazane podmioty odszkodowania w imieniu osoby poszkodowanej będzie mogło nastąpić jedynie na wniosek tej osoby. W tym zakresie niezbędne będzie wprowadzenie odpowiednich zmian w przepisach ustaw krajowych państw członkowskich.

Autor: Kamila Sadowska radca prawny w departamencie ochrony własności intelektualnej i danych osobowych krakowskiego oddziału Kancelarii Chałas i Wspólnicy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to legalne ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

REKLAMA

Rewolucja w recyklingu: system kaucyjny wchodzi w życie! Jak wpłynie na Ciebie, środowisko i gospodarkę? [WYWIAD]

Polska rozpoczyna rewolucję w recyklingu! Od października wchodzi w życie system kaucyjny dla butelek i puszek, który ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki, poprawić jakość surowców i dostosować kraj do wymogów Unii Europejskiej. Joanna Leoniewska-Gogola, liderka zespołu circular economy w Deloitte, tłumaczy w wywiadzie dla Infor.pl, jakie zmiany czekają konsumentów, przedsiębiorców i gospodarkę odpadami.

Dla kogo certyfikaty cyberbezpieczeństwa? Czy są obowiązkowe? Ustawa o krajowym systemie certyfikacji cyberbezpieczeństwa już weszła w życie

Certyfikaty cyberbezpieczeństwa są przeznaczone dla profesjonalistów IT, w tym dla administratorów systemów i sieci, specjalistów od bezpieczeństwa, inżynierów oraz osób aspirujących do tych ról, aby potwierdzić ich wiedzę i umiejętności praktyczne w zakresie ochrony przed zagrożeniami cyfrowymi. Certyfikacja obejmuje także produkty, usługi i procesy ICT, a ich celem jest informowanie konsumentów o poziomie bezpieczeństwa cyfrowego oraz wspieranie polskich firm na rynkach europejskich. Czy i dla kogo uzyskanie certyfikatów cyberbezpieczeństwa jest obligatoryjne?

Będą kolejne ograniczenia dot. ogrzewania kominkami. Nowelizacja rozporządzenia ws. warunków technicznych budynków

Od początku 2025 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a po ostatniej rekonstrukcji rządu Ministerstwo Finansów i Gospodarki prowadzi prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Poprzednia poważniejsza nowelizacja tego rozporządzenia miała miejsce w roku 2021. Dotychczasowe zmiany tego rozporządzenia każdorazowo i stopniowo wprowadzały nowe ograniczenia dla instalacji kominków, pieców i trzonów kuchennych. W projekcie najnowszych zmian tendencja ta jest utrzymana. I niestety, tak jak przy poprzednich zmianach, wprowadzane ograniczenia nie mają żadnego uzasadnienia technicznego.

[Stare i nowe świadczenie pielęgnacyjne 3386 zł] W 2026 r. osoby niepełnosprawne i opiekunowie z podwyżką 99 zł

Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

REKLAMA

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Płaca minimalna 2026: 4806 zł brutto. Ile netto na rękę minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową?

Opublikowano już rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. W tym akcie prawnym określono, że od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych – 31,40 zł. Czy trzeba zmieniać (aneksować) umowy o pracę od nowego roku? Co może zrobić pracownik, gdy pracodawca nie wypłaca minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową? Wyjaśniamy.

REKLAMA