REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odszkodowanie za nielegalne przetwarzanie danych osobowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Chałas i Wspólnicy
Kancelaria Prawna
Odszkodowanie za nielegalne przetwarzanie danych osobowych
Odszkodowanie za nielegalne przetwarzanie danych osobowych
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązująca ustawa o ochronie danych osobowych nie przewiduje możliwości zasądzenia przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wypłaty odszkodowania za niezgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych od administratora danych. W przypadku naruszenia przepisów dotyczących tej materii, na wniosek osoby poszkodowanej, GIODO wydaje jedynie decyzję administracyjną nakazującą przywrócenie stanu zgodnego z prawem. Nie nakłada jednak na podmiot naruszający obowiązku zapłaty odszkodowania lub zadośćuczynienia dla poszkodowanego.

Do tej pory w przypadku naruszenia przez administratora danych przepisów o ochronie danych osobowych, dochodzenie rekompensaty pieniężnej w postaci zadośćuczynienia było możliwe na podstawie przepisów dotyczących naruszenia dóbr osobistych zgodnie z art. 24 oraz 448 Kodeksu cywilnego (prawo do ochrony danych osobowych jest dobrem osobistym). Ustawa o ochronie danych osobowych nie zawiera przepisu uprawniającego poszkodowanego do żądania odszkodowania za niezgodne z prawem przetwarzanie tych danych. Niedługo się to zmieni.

REKLAMA

Administrator zapłaci

REKLAMA

Na mocy przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (rozporządzenie) w ramach prawa do sądu, osobie, której dane dotyczą, przysługiwać będą roszczenia odszkodowawcze względem administratora danych oraz podmiotu przetwarzającego dane w jego imieniu (art. 82 rozporządzenia). Rozporządzenie to weszło w życie w 24 maja 2016 roku i będzie stosowane we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej od 25 maja 2018 roku. Do tego czasu przepisy obowiązujące w państwach członkowskich będą musiały zostać dostosowane do treści rozporządzenia. Co za tym idzie osoby, których dane osobowe podlegały nielegalnemu przetworzeniu będą mogły domagać się odszkodowania za naruszenie danych osobowych od administratorów danych.

Zgodnie z nowymi przepisami rozporządzenia, za szkody spowodowane naruszającym rozporządzenie unijne przetwarzaniem danych osobowych odpowiada uczestniczący w przetwarzaniu tych danych administrator. Rozporządzenie zawiera otwartą definicję przetwarzania, zgodnie z którą pod tym pojęciem należy rozumieć operacje wykonywane na danych osobowych w sposób zautomatyzowany lub niezautomatyzowany. Chodzi tu o: zbieranie, utrwalanie, organizowanie, porządkowanie, przechowywanie, adaptowanie lub modyfikowanie, pobieranie, przeglądanie, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez przesłanie, rozpowszechnianie lub innego rodzaju udostępnianie, dopasowywanie lub łączenie, ograniczanie, usuwanie lub niszczenie. W przypadku, kiedy administratorów przetwarzających określone dane osobowe jest wielu, każdy z nich ponosi odpowiedzialność za szkody spowodowane przez siebie.

Większa odpowiedzialność

Rozporządzenie rozszerza odpowiedzialność za niezgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych na szkody spowodowane przez podmioty niebędące administratorami danych, ale przetwarzające te dane. Warto podkreślić, że odpowiedzialność podmiotu przetwarzającego dane w imieniu administratora jest, zgodnie z rozporządzeniem, ograniczona i zachodzi wyłącznie w przypadku niedopełnienia przez niego obowiązków, które rozporządzenie nakłada bezpośrednio na podmioty przetwarzające. Obowiązki te to m.in. przetwarzanie danych wyłącznie na udokumentowane polecenie administratora, zachowanie danych osobowych w tajemnicy, wdrożenie odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych dla zapewnienia stopnia bezpieczeństwa odpowiadającego ryzyku zagrożenia bezpieczeństwa danych. Podmiot przetwarzający dane ponosi również odpowiedzialność, gdy działał poza zgodnymi z prawem instrukcjami administratora lub wbrew tym instrukcjom. Jak w takim razie należy interpretować pojęcie szkody związanej z niezgodnym z prawem przetwarzaniem danych osobowych? Mówiąc krótko - szeroko. Konieczne jest przy tym branie pod uwagę orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości w sposób w pełni odzwierciedlający cele rozporządzenia. Odszkodowanie przysługuje zarówno za szkody majątkowe jak i niemajątkowe, np. poczucie dyskomfortu wywołane niezgodnym z prawem przetwarzaniem danych osobowych. Poszkodowany będzie musiał przed sądem udowodnić wysokość poniesionej szkody, co może być utrudnione, zwłaszcza przy szkodach niematerialnych. Przetwarzanie dokonywane w sposób naruszający przepisy rozporządzenia obejmuje także przetwarzanie danych osobowych, które narusza akty delegowane i wykonawcze przyjęte na mocy rozporządzenia oraz prawo państwa członkowskiego doprecyzowujące rozporządzenie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Decyduje wina

Odpowiedzialność zarówno administratora, jak i podmiotu przetwarzającego dane jest odpowiedzialnością opartą o zasadę winy. Oznacza to, że odszkodowanie będzie mogło zostać zasądzone w przypadku poniesienia przez te podmioty winy za zdarzenie, które doprowadziło do powstania szkody. Zwolnienie od odpowiedzialności może nastąpić, gdy administrator lub podmiot przetwarzający dane udowodnią, że winy za wystąpienie zdarzenia powodującego szkodę nie ponoszą. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywa zatem na administratorze oraz na podmiocie przetwarzającym dane, a nie na poszkodowanym. Przy czym warunkiem uwolnienia się od odpowiedzialności jest wykazanie, że podmioty przetwarzające dane lub administrator nie ponoszą winy za ich niezgodne przetwarzanie „w żaden sposób”. Zatem już najmniejsza wątpliwość dotycząca legalności przetwarzania danych, działać będzie na korzyść poszkodowanego.

Compliance w firmie - ochrona danych osobowych


Jeśli w jednym i tym samym przetwarzaniu danych brało udział więcej podmiotów – administratorów danych lub podmiotów przetwarzających dane osobowe w ich imieniu – odpowiedzialność administratora i podmiotu przetwarzającego dane ma charakter solidarny. Jeżeli jednak administrator i podmiot przetwarzający dane zostaną włączeni do jednego postępowania sądowego zgodnie z prawem państwa członkowskiego, odszkodowaniem można obarczyć każdego z administratorów i każdy z podmiotów przetwarzających dane stosownie do ich winy za szkodę wynikłą z przetwarzania. Warunkiem takiego rozwiązania, który będzie brany pod uwagę przy orzekaniu przez sąd, jest zapewnienie osobie, której dane dotyczą pełnego i skutecznego odszkodowania za poniesioną szkodę. Poszkodowany może zatem domagać się całości należnego mu odszkodowania od wszystkich podmiotów biorących udział w przetwarzaniu jego danych, jak i od każdego z nich z osobna. W przypadku przyjęcia odpowiedzialności solidarnej za zapłatę odszkodowania, każdemu z naruszycieli, którzy wypłacili pełne odszkodowanie będą przysługiwać roszczenia regresowe wobec innych administratorów lub podmiotów przetwarzających dane uczestniczących w tym samym przetwarzaniu, proporcjonalnie do szkody, którą spowodowali swoim własnym działaniem.

Do jakiego sądu

Właściwość sądu w zakresie odszkodowania jest w rozporządzeniu regulowana analogicznie, jak w przypadku innych roszczeń przeciwko administratorom i podmiotom przetwarzającym dane w związku z przetwarzaniem danych naruszającym rozporządzenie. Postępowanie wszczyna się przed sądem państwa członkowskiego, w którym administrator lub podmiot przetwarzający dane posiadają jednostkę organizacyjną. Według wyboru skarżącego, postępowanie takie może zostać ewentualnie wszczęte przed sądem państwa członkowskiego, w którym osoba, której dane dotyczą, ma miejsce zwykłego pobytu, pod warunkiem, że administrator lub podmiot przetwarzający nie są organami publicznymi państwa członkowskiego wykonującymi swoje uprawnienia publiczne.

W imieniu poszkodowanego

Zgodnie z przepisami rozporządzenia, państwa członkowskie mogą wprowadzić przepisy nadające osobie, której dane dotyczą, prawo do umocowania podmiotu, organizacji lub zrzeszenia do żądania w jej imieniu odszkodowania. Tak umocowany podmiot, organizacja lub zrzeszenie nie mogą mieć charakteru zarobkowego. Ponadto powinny być należycie ustanowione, zgodnie z prawem państwa członkowskiego, a także mieć cele statutowe leżące w interesie publicznym i działać w dziedzinie ochrony praw i wolności osób, których dane dotyczą, w związku z ochroną ich danych osobowych. Żądanie przez wyżej wskazane podmioty odszkodowania w imieniu osoby poszkodowanej będzie mogło nastąpić jedynie na wniosek tej osoby. W tym zakresie niezbędne będzie wprowadzenie odpowiednich zmian w przepisach ustaw krajowych państw członkowskich.

Autor: Kamila Sadowska radca prawny w departamencie ochrony własności intelektualnej i danych osobowych krakowskiego oddziału Kancelarii Chałas i Wspólnicy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dodatek mieszkaniowy 2025: dla kogo, ile, kryteria dochodowe i normatywy

W trakcie pierwszych miesięcy bieżącego roku, koszty mieszkaniowe nie rosły już tak dynamicznie jak wcześniej. Musimy jednak pamiętać o skali wcześniejszych zmian. Przykładowo, w lipcu 2024 r. prąd dla gospodarstw domowych podrożał o około 20%. Główny Urząd Statystyczny podaje, że przez rok (od maja 2024 r.) użytkowanie mieszkania lub domu razem z nośnikami energii zdrożało o około 11%. Trudno się więc dziwić, że użytkownicy mieszkań i domów narzekają na koszty. Mamy jednak dla nich pewną dobrą wiadomość. Mianowicie, niedawno wzrosły kryteria dochodowe dotyczące dodatku mieszkaniowego. Warto przypomnieć na czym polega taka forma pomocy mieszkaniowej.

Waloryzacja emerytur i rent 2026: Projekt rozporządzenia Rady Ministrów już gotowy [RD216]

Rząd przygotował projekt rozporządzenia ws. waloryzacji emerytur i rent w 2026 roku [RD216]. Zgodnie z propozycją, świadczenia wzrosną jedynie o ustawowe minimum – 20% realnego wzrostu płac. Brak porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego sprawił, że decyzję podjęła sama Rada Ministrów.

UE szykuje nowy wspólny dług i nowe podatki. Anna Bryłka alarmuje: to finansowa pułapka dla Polski i krok w stronę federalizacji Unii Europejskiej

Komisja Europejska chce wprowadzić nowe źródła dochodów budżetowych i zaciągnąć kolejny wspólny dług. posłanka do Parlamentu Europejskiego Anna Bryłka przestrzega: to zagrożenie dla suwerenności i budżetu Polski.

Który prezydent ułaskawił najwięcej osób?

Ile ułaskawień w ciągu swoich dwóch kadencji wydał Andrzej Duda? Który prezydent ułaskawił najwięcej osób? Ile było odmów ułaskawienia? Dane z kancelarii prezydenta.

REKLAMA

Równa płaca dla kobiet i mężczyzn – nowe obowiązki, nowe możliwości dla controllingu

Nadchodzące zmiany prawne, wynikające z unijnej Dyrektywy o jawności wynagrodzeń (2023/970), wymuszają na firmach nie tylko zwiększenie przejrzystości w polityce płacowej, ale również wprowadzenie zupełnie nowych standardów raportowania i analizy danych personalnych. Eksperci firmy Controlling Systems wskazują, że to zadanie wymaga ścisłej współpracy działów HR, IT oraz controllingu, który coraz częściej wychodzi poza swoją tradycyjną rolę finansową i staje się strategicznym partnerem w zarządzaniu kapitałem ludzkim.

Czy UE zakaże faktycznie używania kominków na drewno? Eksperci ostrzegają przed skutkami zmian w Ekoprojekcie

W Brukseli odbyło się 25 czerwca 2025 r. forum konsultacyjne Komisji Europejskiej poświęcone rewizji tzw. rozporządzenia ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (MOP), czyli m.in. kominków, pieców i wkładów opalanych drewnem. Nowe propozycje zmian wzbudzają poważne kontrowersje i obawy wśród producentów, przedstawicieli organizacji branżowych oraz ekspertów, a przede wszystkim wśród użytkowników takich urządzeń. W opinii wielu uczestników spotkania, w tym reprezentantów polskiej branży, propozycje Komisji mogą w praktyce doprowadzić do likwidacji legalnego rynku urządzeń grzewczych na drewno w całej Unii Europejskiej.

Podwyżka minimalnej stawki godzinowej o zaledwie 90 groszy w 2026 roku wywołała burzę. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu

Zaledwie 90 groszy więcej za godzinę pracy – tyle wynosi rządowa propozycja podwyżki stawki minimalnej na 2026 rok. „To wstyd, nie podwyżka” – grzmią związkowcy i ostrzegają: taka decyzja to cios w usługi publiczne i dalsze spłaszczanie płac. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu.

Koniec z przerwą na papierosa (i e-papierosa) w miejscu pracy (nawet na takiego, który nie zawiera w swoim składzie nikotyny). Nowe przepisy, eliminujące nadużywaną przez pracowników lukę prawną, już obowiązują

W dniu 5 lipca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniły definicję papierosów elektronicznych (potocznie zwanych e-papierosami), obejmując nią również wyroby niezawierające w swoim składzie nikotyny. Tym samym – niemożliwym stało się „obchodzenie” przez pracowników zakazu palenia w pomieszczeniach zakładu pracy, zasłaniając się tym, że używane jest urządzenie z płynem beznikotynowym, czego – w praktyce – pracodawca nie mógł w żaden sposób zweryfikować.

REKLAMA

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Nowy rodzaj oszustwa

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Na rynku pojawił się nowy rodzaj oszustwa. Polega ono na tym, że przestępcy oferują pomoc w próbie wyłudzenia środków od banku z tytułu rzekomych luk w jego systemach. W rzeczywistości żadnych luk nie ma, a osoba składająca wniosek reklamacyjny, oparty na nieistniejących podstawach, może zostać pociągnięta nawet do odpowiedzialności karnej.

Koszty budowy domu jednorodzinnego 2025-2026. Jak zmieniają się ceny działek, materiałów budowlanych? Na czym można zaoszczędzić?

Czy w 2020 roku można było przewidzieć, że budowa domu w Polsce zdrożeje o blisko połowę w ciągu zaledwie pięciu kolejnych lat? Eksperci Extradom.pl przedstawili prognozy na najbliższą przyszłość, oparte o analizę kosztów budowy domu od 2021 do 2025 roku.

REKLAMA