REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Bem & Wspólnicy
Kancelaria radców prawnych specjalizująca się w prawie medycznym, prawie pracy, prawie rodzinnym oraz prawie nieruchomości.
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych /Fot. Fotolia
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czy jako pacjenci mamy zagwarantowane prawo do tajemnicy informacji z nami związanych? Czy osoby wykonujące zawód medyczny mogą informować media o stanie zdrowia znanych osób? Jakie są granice poufności w tym zakresie i czy ustają one wraz ze śmiercią pacjenta?

Zakres prawa do zachowania w tajemnicy informacji o pacjencie

Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego (art. 13 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U. 2016, poz. 186 z późn. zm.). Warto zwrócić uwagę, że krąg osób zobowiązanych do zachowania tajemnicy informacji o pacjencie obejmuje nie tylko najczęściej kojarzonych przez pacjenta lekarzy i pielęgniarki, ale także inne osoby wykonujące zawód medyczny, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej (Dz. U. 2016, poz. 1638 z późn. zm.) jak m.in. felczera, farmaceutę, położną, psychologa czy też diagnostę laboratoryjnego.

REKLAMA

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

REKLAMA

Jaki jest zatem zakres tajemnicy informacji o pacjencie? Na tak postawione pytanie nie ma odpowiedzi, która wskazywałaby enumeratywnie jakie informacje są objęte tajemnicą. Należy jednak przyjąć, że tajemnica ta obejmuje zarówno wszystkie informacje, które są przedmiotem ustaleń zawodowych dokonanych przez osoby wykonujące zawód medyczny (co wydaje się oczywiste), jak i wszelkie informacje z życia osobistego pacjenta. Pomiędzy pacjentem a osobą wykonującą zawód medyczny często rodzi się bowiem więź szczególna co sprawia, że pacjent ujawnia tej osobie niekiedy bardzo intymne informacje dotyczące również jego życia osobistego, oczekując jednak zachowania ich poufności.

Obowiązek zachowania w tajemnicy informacji dot. bezpośrednio stanu zdrowia pacjenta, dotyczy także tych informacji, które zostały ujawnione przypadkowo, bądź też ustalone np. przez lekarza – konsultanta lub osoby bliskie na żądanie samego pacjenta. Trzeba pamiętać, że obowiązek dochowania informacji dotyczy każdej informacji, bez względu na sposób lub formę jej utrwalenia, a więc zarówno informacji ustnej, jak i dokumentacji medycznej.

Zobacz: Prawa konsumenta

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zwolnienie z obowiązku dochowania tajemnicy

Czy zatem obowiązek zachowania przez osoby wykonujące zawód medyczny w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia ma charakter bezwzględny, czy też podlega pewnym ograniczeniom? Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw pacjenta uchylenie obowiązku jest możliwe gdy:

  1. tak stanowią przepisy odrębnych ustaw;
  2. zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób;
  3. pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy;
  4. zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innym osobom wykonującym zawód medyczny, uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń;
  5. zachodzi potrzeba przekazania informacji w przypadku prowadzenia postępowania przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych.

Zobacz serwis: Prawa pacjenta

REKLAMA

Zatem lekarz lub inna osoba wykonująca zawód medyczny udzielająca np. w środkach masowego przekazu informacji na temat stanu zdrowia pacjenta musi uzyskać w tym zakresie zgodę pacjenta, a nieuprawnione ujawnienie tajemnicy pacjenta może skutkować odpowiedzialnością cywilną, karną i dyscyplinarną. Odpowiedzialność cywilna będzie się wiązała z naruszeniem dóbr osobistych pacjenta (art. 23 – 24 k.c.), a od osoby która się tego naruszenia dopuściła pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą żądać np. przeprosin oraz zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. Ponadto, jeżeli w wyniku ujawnienia tajemnicy pacjent poniósł szkodę majątkową, możliwe jest dochodzenie odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego (art. 415 k.c.).

Niezależnie od odpowiedzialności cywilnej możliwa jest także odpowiedzialność karna – chodzi tu przede wszystkim o przestępstwo z art. 266 k.k. Kto bowiem wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Zupełnie niezależnie od wskazanej odpowiedzialności cywilnej czy też karnej, osoba wykonująca zawód medyczny, która naruszyła obowiązek dochowania tajemnicy pacjenta podlega także odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Dochowanie obowiązku tajemnicy po śmierci pacjenta

Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w art. 14 ust. 3 stanowi, że osoby wykonujące zawód medyczny są związane tajemnicą również po śmierci pacjenta, chyba że zgodę na ujawnienie tajemnicy wyrazi osoba bliska (nawet jeśli sprzeciwiał się temu za życia pacjent). Za osobę bliską uważa się małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta (art. 3 ust. 1 pkt. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). Zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy jest jednak nieskuteczne, gdy ujawnieniu tajemnicy sprzeciwi się inna osoba bliska art. 14 ust. 4 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). Należy jednak podnieść, że zapis ustawy w tym brzmieniu obowiązujący od 5 sierpnia 2016 roku jest bardzo nieprecyzyjny i z tego powodu budzi trudności natury praktycznej. Brak jest bowiem wskazania w jakiej formie sprzeciw powinien zostać złożony; w praktyce często zdarza się, że osoba wykonująca zawód medyczny do której zgłasza się osoba bliska z żądaniem ujawnienia informacji po śmierci pacjenta, nie wie i nie ma instrumentów by sprawdzić, czy inna osoba bliska ma zamiar skorzystać z ustawowego prawa do złożenia sprzeciwu, co w konsekwencji może powodować sytuacje konfliktowe. Może także narazić osoby zobowiązane do dochowania tajemnicy na niebezpieczeństwo nieświadomego naruszenia ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Zagwarantowanie pacjentowi prawa do zachowania w tajemnicy informacji z nim związanych jest jednym z fundamentalnych praw pacjenta, gwarantującym konstytucyjną ochronę jego życia prywatnego, a obowiązek przestrzegania tego prawa pozostaje jednym z podstawowych praw i obowiązków osób wykonujących zawód medyczny.

Zobacz także: Ubezpieczenia

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2025 roku - ile wynosi i jak uzyskać? Nauczyciele mają wybór ale są konkretne warunki do spełnienia

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy urodzili się po 1948 roku, nie muszą czekać do 60. roku życia w przypadku kobiet ani do 65. roku życia w przypadku mężczyzn, aby otrzymać świadczenie emerytalne z ZUS-u. Jeśli mają odpowiedni wiek, staż pracy i rozwiązali stosunek pracy, mogą na przykład skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

Jesteś na zwolnieniu lekarskim ale nie przebywasz w swoim mieszkaniu? ZUS i pracodawca muszą o tym wiedzieć. Masz 3 dni na zawiadomienie o aktualnym adresie

Jeśli ubezpieczony jest na zwolnieniu lekarskim, musi pamiętać, by wskazać lekarzowi adres, pod którym faktycznie będziesz przebywać w czasie choroby. Jeżeli chory zmienił miejsce pobytu, ma tylko 3 dni, by poinformować o tym swojego pracodawcę i Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Inaczej możesz mieć problemy z wypłatą zasiłku.

Marketing kancelarii prawnej – jak promować usługi zgodnie z przepisami i zasadami etyki zawodowej?

Współczesny rynek usług prawniczych staje się coraz bardziej konkurencyjny. Klienci poszukują prawników nie tylko na podstawie rekomendacji, ale również za pomocą internetu, social mediów czy mediów tradycyjnych. W odpowiedzi na te zmiany kancelarie prawne muszą szukać skutecznych sposobów promocji. Jednak w przeciwieństwie do wielu innych branż, działalność marketingowa w sektorze prawnym podlega szczególnym ograniczeniom wynikającym z przepisów prawa oraz zasad etyki zawodowej.

Odszkodowanie za błąd lekarza weterynarii

Współczesne społeczeństwo przywiązuje coraz większą wagę do dobrostanu zwierząt, traktując je już nie tylko jako istoty żywe, ale często jako pełnoprawnych członków swojej rodziny. Wraz z rosnącą świadomością właścicieli zwierząt oraz dynamicznym rozwojem usług weterynaryjnych w Polsce i na świecie, pojawia się również potrzeba zapewnienia należytej ochrony prawnej w sytuacjach, gdy w wyniku błędów w procesie diagnostyki lub w procesie terapeutycznym pupila (procesie leczenia) dochodzi do pogorszenia stanu zdrowia lub śmierci zwierzęcia.

REKLAMA

Do 5 sierpnia 2025 r. kontrola ruchu: osobowego, towarowego, pieszego, rowerowego na granicy z Niemcami i Litwą (wjazd do Polski). Co z pracownikami przygranicznymi?

Wydano alert RCB w zakresie kontroli Straży Granicznej na granicy z Niemcami i Litwą (wjazd do Polski). Kontrola ruchu: osobowego, towarowego, pieszego, rowerowego na granicy z Niemcami - na 52. przejściach granicznych oraz z Litwą na 13 przejściach granicznych trwa od 7 lipca 2025 r. do 5 sierpnia 2025 r. Sytuacją przejęci się pracownicy transgraniczni, przedsiębiorcy, kierowcy oraz turyści.

W 2025 r. 280,00 zł dla uczniów klas I-III na naukę pływania. Sprawdź zasady dofinansowania

W 2025 r. przeznaczono 280,00 zł dla uczniów klas I-III na naukę pływania. Program powszechnej nauki pływania to propozycja uczestnictwa w dodatkowych zajęciach sportowych i jest kierowany do dzieci bez selekcjonowania na mniej lub bardziej sprawnych czy uzdolnionych ruchowo.

Renta wdowia – obietnice kontra rzeczywistość. Gdzie się podziały obiecane 300 zł?

Choć rząd obiecywał wdowom i wdowcom podwyżki świadczeń sięgające średnio 300 zł, rzeczywistość wielu z nich okazuje się zupełnie inna. Po żmudnej procedurze urzędowej, część seniorów otrzymała realnie zaledwie 38 zł więcej – bo pozostałą kwotę odjęto z innych świadczeń. Czy renta wdowia to faktyczna pomoc, czy jedynie iluzja?

Polacy spożywają na potęgę. Ministerstwo Zdrowia ostrzega przed groźną bakterią

Niewinnie wyglądające lody mogą skrywać śmiertelne niebezpieczeństwo. Wysokie temperatury, brak higieny i niewłaściwe przechowywanie sprzyjają rozwojowi wyjątkowo groźnej bakterii – gronkowca złocistego. Zakażenie nim może prowadzić do poważnych chorób, a w skrajnych przypadkach nawet do sepsy. Szczególnie narażone są dzieci i kobiety w ciąży. Ministerstwo Zdrowia apeluje o ostrożność i wybieranie tylko sprawdzonych, czystych punktów sprzedaży lodów.

REKLAMA

Ważny komunikat RCB: ostrzeżenie przed zagrożeniem powodziowym w Polsce w dniach 7-13 lipca 2025 r. Czy grozi nam powtórka sytuacji z września 2024 r.? [AKTUALIZACJA Z 6.07.2025]

W dniu 4 lipca 2025 r. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (RCB) wydało komunikat, w którym odnosi się do pojawiających się w przestrzeni publicznej doniesień o możliwych intensywnych opadach deszczu i ryzyku powodzi w Polsce w rozpoczynającym się właśnie tygodniu (tj. w dniach 7-13 lipca 2025 r.). Komunikat ten, został zaktualizowany o kolejne niepokojące informacje w dniu 6 lipca 2025 r. Czy grozi nam wytworzenie się nad Polską „niżu genueńskiego” i powtórka sytuacji z września 2024 r.?

Sondaż partyjny: Prawo i Sprawiedliwość przejmie władzę po wyborach parlamentarnych w 2027 r.? Najbardziej wierzą w to młodzi

Ponad połowa młodych Polaków do 24. roku życia (52,7 proc.) uważa, że Prawo i Sprawiedliwość wróci do władzy po wyborach parlamentarnych w 2027 roku. Wśród wszystkich badanych przekonanie to podziela 49 proc. respondentów, przy czym mężczyźni wyrażają je częściej niż kobiety — wynika z sondażu SW Research dla Onetu.

REKLAMA