REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Bem & Wspólnicy
Kancelaria radców prawnych specjalizująca się w prawie medycznym, prawie pracy, prawie rodzinnym oraz prawie nieruchomości.
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych /Fot. Fotolia
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czy jako pacjenci mamy zagwarantowane prawo do tajemnicy informacji z nami związanych? Czy osoby wykonujące zawód medyczny mogą informować media o stanie zdrowia znanych osób? Jakie są granice poufności w tym zakresie i czy ustają one wraz ze śmiercią pacjenta?

Zakres prawa do zachowania w tajemnicy informacji o pacjencie

Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego (art. 13 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U. 2016, poz. 186 z późn. zm.). Warto zwrócić uwagę, że krąg osób zobowiązanych do zachowania tajemnicy informacji o pacjencie obejmuje nie tylko najczęściej kojarzonych przez pacjenta lekarzy i pielęgniarki, ale także inne osoby wykonujące zawód medyczny, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej (Dz. U. 2016, poz. 1638 z późn. zm.) jak m.in. felczera, farmaceutę, położną, psychologa czy też diagnostę laboratoryjnego.

REKLAMA

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

REKLAMA

Jaki jest zatem zakres tajemnicy informacji o pacjencie? Na tak postawione pytanie nie ma odpowiedzi, która wskazywałaby enumeratywnie jakie informacje są objęte tajemnicą. Należy jednak przyjąć, że tajemnica ta obejmuje zarówno wszystkie informacje, które są przedmiotem ustaleń zawodowych dokonanych przez osoby wykonujące zawód medyczny (co wydaje się oczywiste), jak i wszelkie informacje z życia osobistego pacjenta. Pomiędzy pacjentem a osobą wykonującą zawód medyczny często rodzi się bowiem więź szczególna co sprawia, że pacjent ujawnia tej osobie niekiedy bardzo intymne informacje dotyczące również jego życia osobistego, oczekując jednak zachowania ich poufności.

Obowiązek zachowania w tajemnicy informacji dot. bezpośrednio stanu zdrowia pacjenta, dotyczy także tych informacji, które zostały ujawnione przypadkowo, bądź też ustalone np. przez lekarza – konsultanta lub osoby bliskie na żądanie samego pacjenta. Trzeba pamiętać, że obowiązek dochowania informacji dotyczy każdej informacji, bez względu na sposób lub formę jej utrwalenia, a więc zarówno informacji ustnej, jak i dokumentacji medycznej.

Zobacz: Prawa konsumenta

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zwolnienie z obowiązku dochowania tajemnicy

Czy zatem obowiązek zachowania przez osoby wykonujące zawód medyczny w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia ma charakter bezwzględny, czy też podlega pewnym ograniczeniom? Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw pacjenta uchylenie obowiązku jest możliwe gdy:

  1. tak stanowią przepisy odrębnych ustaw;
  2. zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób;
  3. pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy;
  4. zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innym osobom wykonującym zawód medyczny, uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń;
  5. zachodzi potrzeba przekazania informacji w przypadku prowadzenia postępowania przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych.

Zobacz serwis: Prawa pacjenta

REKLAMA

Zatem lekarz lub inna osoba wykonująca zawód medyczny udzielająca np. w środkach masowego przekazu informacji na temat stanu zdrowia pacjenta musi uzyskać w tym zakresie zgodę pacjenta, a nieuprawnione ujawnienie tajemnicy pacjenta może skutkować odpowiedzialnością cywilną, karną i dyscyplinarną. Odpowiedzialność cywilna będzie się wiązała z naruszeniem dóbr osobistych pacjenta (art. 23 – 24 k.c.), a od osoby która się tego naruszenia dopuściła pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą żądać np. przeprosin oraz zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. Ponadto, jeżeli w wyniku ujawnienia tajemnicy pacjent poniósł szkodę majątkową, możliwe jest dochodzenie odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego (art. 415 k.c.).

Niezależnie od odpowiedzialności cywilnej możliwa jest także odpowiedzialność karna – chodzi tu przede wszystkim o przestępstwo z art. 266 k.k. Kto bowiem wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Zupełnie niezależnie od wskazanej odpowiedzialności cywilnej czy też karnej, osoba wykonująca zawód medyczny, która naruszyła obowiązek dochowania tajemnicy pacjenta podlega także odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Dochowanie obowiązku tajemnicy po śmierci pacjenta

Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w art. 14 ust. 3 stanowi, że osoby wykonujące zawód medyczny są związane tajemnicą również po śmierci pacjenta, chyba że zgodę na ujawnienie tajemnicy wyrazi osoba bliska (nawet jeśli sprzeciwiał się temu za życia pacjent). Za osobę bliską uważa się małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta (art. 3 ust. 1 pkt. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). Zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy jest jednak nieskuteczne, gdy ujawnieniu tajemnicy sprzeciwi się inna osoba bliska art. 14 ust. 4 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). Należy jednak podnieść, że zapis ustawy w tym brzmieniu obowiązujący od 5 sierpnia 2016 roku jest bardzo nieprecyzyjny i z tego powodu budzi trudności natury praktycznej. Brak jest bowiem wskazania w jakiej formie sprzeciw powinien zostać złożony; w praktyce często zdarza się, że osoba wykonująca zawód medyczny do której zgłasza się osoba bliska z żądaniem ujawnienia informacji po śmierci pacjenta, nie wie i nie ma instrumentów by sprawdzić, czy inna osoba bliska ma zamiar skorzystać z ustawowego prawa do złożenia sprzeciwu, co w konsekwencji może powodować sytuacje konfliktowe. Może także narazić osoby zobowiązane do dochowania tajemnicy na niebezpieczeństwo nieświadomego naruszenia ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Zagwarantowanie pacjentowi prawa do zachowania w tajemnicy informacji z nim związanych jest jednym z fundamentalnych praw pacjenta, gwarantującym konstytucyjną ochronę jego życia prywatnego, a obowiązek przestrzegania tego prawa pozostaje jednym z podstawowych praw i obowiązków osób wykonujących zawód medyczny.

Zobacz także: Ubezpieczenia

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

REKLAMA

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

Zmiany w e-ZLA już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną? ZUS odpowiada: Pacjenci mogą czuć się spokojnie.

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

REKLAMA

Pokaźne zyski z PPK: 135-181 % przez ponad 5 lat. Jak sprawdzić stan rachunku PPK? Wypłacić można zawsze ale przed 60 urodzinami są potrącenia

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 135-181 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 21 maja 2025 r. nr 5 (43) biuletynu miesięcznego Pracowniczych Planów Kapitałowych.

Debata Trzaskowski – Nawrocki [RELACJA NA ŻYWO]

Debata między kandydatem Koalicji Obywatelskiej Rafałem Trzaskowskim a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. Relacja na żywo.

REKLAMA