REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych

 Kancelaria Bem & Wspólnicy
Kancelaria radców prawnych specjalizująca się w prawie medycznym, prawie pracy, prawie rodzinnym oraz prawie nieruchomości.
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych /Fot. Fotolia
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czy jako pacjenci mamy zagwarantowane prawo do tajemnicy informacji z nami związanych? Czy osoby wykonujące zawód medyczny mogą informować media o stanie zdrowia znanych osób? Jakie są granice poufności w tym zakresie i czy ustają one wraz ze śmiercią pacjenta?

Zakres prawa do zachowania w tajemnicy informacji o pacjencie

Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego (art. 13 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U. 2016, poz. 186 z późn. zm.). Warto zwrócić uwagę, że krąg osób zobowiązanych do zachowania tajemnicy informacji o pacjencie obejmuje nie tylko najczęściej kojarzonych przez pacjenta lekarzy i pielęgniarki, ale także inne osoby wykonujące zawód medyczny, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej (Dz. U. 2016, poz. 1638 z późn. zm.) jak m.in. felczera, farmaceutę, położną, psychologa czy też diagnostę laboratoryjnego.

REKLAMA

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

REKLAMA

Jaki jest zatem zakres tajemnicy informacji o pacjencie? Na tak postawione pytanie nie ma odpowiedzi, która wskazywałaby enumeratywnie jakie informacje są objęte tajemnicą. Należy jednak przyjąć, że tajemnica ta obejmuje zarówno wszystkie informacje, które są przedmiotem ustaleń zawodowych dokonanych przez osoby wykonujące zawód medyczny (co wydaje się oczywiste), jak i wszelkie informacje z życia osobistego pacjenta. Pomiędzy pacjentem a osobą wykonującą zawód medyczny często rodzi się bowiem więź szczególna co sprawia, że pacjent ujawnia tej osobie niekiedy bardzo intymne informacje dotyczące również jego życia osobistego, oczekując jednak zachowania ich poufności.

Obowiązek zachowania w tajemnicy informacji dot. bezpośrednio stanu zdrowia pacjenta, dotyczy także tych informacji, które zostały ujawnione przypadkowo, bądź też ustalone np. przez lekarza – konsultanta lub osoby bliskie na żądanie samego pacjenta. Trzeba pamiętać, że obowiązek dochowania informacji dotyczy każdej informacji, bez względu na sposób lub formę jej utrwalenia, a więc zarówno informacji ustnej, jak i dokumentacji medycznej.

Zobacz: Prawa konsumenta

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zwolnienie z obowiązku dochowania tajemnicy

Czy zatem obowiązek zachowania przez osoby wykonujące zawód medyczny w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia ma charakter bezwzględny, czy też podlega pewnym ograniczeniom? Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw pacjenta uchylenie obowiązku jest możliwe gdy:

  1. tak stanowią przepisy odrębnych ustaw;
  2. zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób;
  3. pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy;
  4. zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innym osobom wykonującym zawód medyczny, uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń;
  5. zachodzi potrzeba przekazania informacji w przypadku prowadzenia postępowania przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych.

Zobacz serwis: Prawa pacjenta

REKLAMA

Zatem lekarz lub inna osoba wykonująca zawód medyczny udzielająca np. w środkach masowego przekazu informacji na temat stanu zdrowia pacjenta musi uzyskać w tym zakresie zgodę pacjenta, a nieuprawnione ujawnienie tajemnicy pacjenta może skutkować odpowiedzialnością cywilną, karną i dyscyplinarną. Odpowiedzialność cywilna będzie się wiązała z naruszeniem dóbr osobistych pacjenta (art. 23 – 24 k.c.), a od osoby która się tego naruszenia dopuściła pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą żądać np. przeprosin oraz zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. Ponadto, jeżeli w wyniku ujawnienia tajemnicy pacjent poniósł szkodę majątkową, możliwe jest dochodzenie odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego (art. 415 k.c.).

Niezależnie od odpowiedzialności cywilnej możliwa jest także odpowiedzialność karna – chodzi tu przede wszystkim o przestępstwo z art. 266 k.k. Kto bowiem wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Zupełnie niezależnie od wskazanej odpowiedzialności cywilnej czy też karnej, osoba wykonująca zawód medyczny, która naruszyła obowiązek dochowania tajemnicy pacjenta podlega także odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Dochowanie obowiązku tajemnicy po śmierci pacjenta

Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w art. 14 ust. 3 stanowi, że osoby wykonujące zawód medyczny są związane tajemnicą również po śmierci pacjenta, chyba że zgodę na ujawnienie tajemnicy wyrazi osoba bliska (nawet jeśli sprzeciwiał się temu za życia pacjent). Za osobę bliską uważa się małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta (art. 3 ust. 1 pkt. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). Zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy jest jednak nieskuteczne, gdy ujawnieniu tajemnicy sprzeciwi się inna osoba bliska art. 14 ust. 4 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). Należy jednak podnieść, że zapis ustawy w tym brzmieniu obowiązujący od 5 sierpnia 2016 roku jest bardzo nieprecyzyjny i z tego powodu budzi trudności natury praktycznej. Brak jest bowiem wskazania w jakiej formie sprzeciw powinien zostać złożony; w praktyce często zdarza się, że osoba wykonująca zawód medyczny do której zgłasza się osoba bliska z żądaniem ujawnienia informacji po śmierci pacjenta, nie wie i nie ma instrumentów by sprawdzić, czy inna osoba bliska ma zamiar skorzystać z ustawowego prawa do złożenia sprzeciwu, co w konsekwencji może powodować sytuacje konfliktowe. Może także narazić osoby zobowiązane do dochowania tajemnicy na niebezpieczeństwo nieświadomego naruszenia ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Zagwarantowanie pacjentowi prawa do zachowania w tajemnicy informacji z nim związanych jest jednym z fundamentalnych praw pacjenta, gwarantującym konstytucyjną ochronę jego życia prywatnego, a obowiązek przestrzegania tego prawa pozostaje jednym z podstawowych praw i obowiązków osób wykonujących zawód medyczny.

Zobacz także: Ubezpieczenia

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak skutecznie zrezygnować z subskrypcji?

„Pułapki subskrypcji” to coraz częstszy problem w sieci. Europejskie Centrum Konsumenckie (ECK) podpowiada jak można rozwiązać taką umowę i podaje przydatne wzory: w języku polskim i angielskim.

Karta Nauczyciela - zmiany 2025. Wynagrodzenia, czas pracy, zatrudnienie, odprawy, zastępstwa i inne nowości

W dniu 18 lutego 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zostały opublikowane założenia bardzo obszernej nowelizacji Karty Nauczyciela. Celem tych zmian jest w szczególności zapewnienie nauczycielom korzystniejszych warunków (niż obecnie obowiązujące w pragmatyce zawodowej nauczycieli) w zakresie wynagradzania, czasu pracy, ochrony stosunku pracy. Doprecyzowane też będą niektóre przepisy pragmatyki zawodowej aby nie było przypadków ich niewłaściwego stosowania. Projekt ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu w II kwartale 2025 r. Niewykluczone więc jest, że zmiany wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

Program LAPTOP dla nauczyciela 2025. Rozporządzenie [WNIOSEK]

Program LAPTOP dla nauczyciela funkcjonuje również w 2025 roku. Rozporządzenie Ministra Cyfryzacji rozszerzyło katalog nauczycieli uprawnionych do bonu na laptop. Wnioski można składać od 27 stycznia 2025 r. Niedługo mija termin składania wniosków o kod świadczenia do dyrektora szkoły. Jak złożyć wniosek? Oto wzór i instrukcja.

Co dalej z używaniem kominków na drewno i pieców na paliwo stałe? Czy będą zmiany w tzw. Ekoprojekcie?

Dnia 12 lutego 2025 miało odbyć się wydarzenie, które mogło zadecydować o bezpieczeństwie i niezależności energetycznej milionów Polek i Polaków. Chodzi o Forum Konsultacyjne w sprawie rewizji (zmiany) rozporządzenia o Ekoprojekcie dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń, czyli dla kominków. W obliczu powszechnej krytyki proponowanych zapisów przez mieszkańców UE, rządy państw członkowskich, naukowców i organizacje branżowe planowane na 12.02.2025 Forum Konsultacyjne zostało odłożone na inny, na razie bliżej nie znany termin.

REKLAMA

„Klucz do mieszkania": nowy rządowy program. Progi dochodowe, limity kredytu i ceny 1 m2, założenia i warunki dofinansowania

Ogłoszenie przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii nowego programu mieszkaniowego „Klucz do mieszkania” wywołało duże poruszenie na rynku kredytów i nieruchomości. Już w dniu po zapowiedzi Ministerstwa zauważyliśmy pierwsze reakcje – część klientów zdecydowała się wstrzymać z finalizacją transakcji, licząc na nowe możliwości wsparcia przy zakupie pierwszego mieszkania. Jednak kluczowe pytanie brzmi: czy rzeczywiście warto czekać? Na ten moment trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ brakuje szczegółowych regulacji prawnych. Program jest na etapie koncepcyjnym, a doniesienia medialne wskazują na brak jednomyślności w koalicji rządzącej co do jego ostatecznego kształtu. Warto jednak przyjrzeć się jego głównym założeniom.

W Sejmie: Za 215,84 zł zasiłku pielęgnacyjnego kupisz 7h opiekuna lub 70 sztuk tanich pieluchomajtek. Kiedy podwyżka? O ile?

Takie wyliczenia i pytania przedstawił w Sejmie poseł Franciszek Sterczewski. To kolejne w ciągu ostatnich 6 miesięcy zapytanie o zasiłek pielęgnacyjny. I brak jego podwyżki. Zapytania seryjnie trafiają do parlamentu albo rządu. Wspólny problem - brak waloryzacji zasiłku pielęgnacyjnego. Forma zapytania? Tym razem najnowsza interpelacja poselska z 23 stycznia 2025 r. Nie ma na nią jeszcze odpowiedzi.

Kto w 2025 r. może dostać orzeczenie o niepełnosprawności na stałe?

Osoby z niepełnosprawnościami często zastanawiają się na jak długo można otrzymać orzeczenie. Podajemy aktualne przepisy dotyczące orzeczeń o niepełnosprawności i o stopniu niepełnosprawności.

ZUS zakończył wysyłkę deklaracji PIT za 2024 rok

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że rozesłał wszystkie deklaracje podatkowe PIT za 2024 rok. 19 lutego br. (środa) Zakład przekazał ostatnie formularze do doręczenia wszystkim, którzy w ubiegłym roku pobierali świadczenia z ZUS.

REKLAMA

ZUS: 16 marca 2025 r. mija termin składania wniosków o świadczenie interwencyjne

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że przedsiębiorcy poszkodowani w czasie ubiegłorocznej powodzi nadal mogą składać wnioski o świadczenie interwencyjne. Wnioski można składać jeszcze do 16 marca 2025 r.

Rząd: Dom nie może być dalej niż 1,5 km od szkoły od 30 czerwca 2026 r. Na wsi 3 km. I jeszcze limit 20 ha terenu zielonego [Nowelizacja]

Od 1 stycznia 2026 r. miały zacząć obowiązywać gminne standardy urbanistyczne. Wejdą w życie pół roku później. Wprowadzają restrykcje dla Polaków zainteresowanych wybudowaniem własnego domu jednorodzinnego. Mają wymusić większą gęstość zabudowy. Np. poprzez dwie zasady: Pierwsza "W mieście szkoła jest nie dalej niż 1,5 km od Twojej działki" (na wsi 3 km). Druga: wymóg stawiania domów blisko terenów zielonych (3 km od domu powinien być zielony teren o powierzchni 20 ha). Druga zasada jest trochę sprzeczna z pierwszą bo duże tereny zielone kłócą się z gęstą zabudową domów jednorodzinnych. Na szczęście dla właścicieli działek gminy mogą urealnić zapisy ustawowe i zwiększyć limity 1,5 km i 3 km (ważne w związku z malejącą liczbą szkół z uwagi na tragiczne wskaźniki dzietności w Polsce).

REKLAMA