REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Bem & Wspólnicy
Kancelaria radców prawnych specjalizująca się w prawie medycznym, prawie pracy, prawie rodzinnym oraz prawie nieruchomości.
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych /Fot. Fotolia
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czy jako pacjenci mamy zagwarantowane prawo do tajemnicy informacji z nami związanych? Czy osoby wykonujące zawód medyczny mogą informować media o stanie zdrowia znanych osób? Jakie są granice poufności w tym zakresie i czy ustają one wraz ze śmiercią pacjenta?

Zakres prawa do zachowania w tajemnicy informacji o pacjencie

Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego (art. 13 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U. 2016, poz. 186 z późn. zm.). Warto zwrócić uwagę, że krąg osób zobowiązanych do zachowania tajemnicy informacji o pacjencie obejmuje nie tylko najczęściej kojarzonych przez pacjenta lekarzy i pielęgniarki, ale także inne osoby wykonujące zawód medyczny, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej (Dz. U. 2016, poz. 1638 z późn. zm.) jak m.in. felczera, farmaceutę, położną, psychologa czy też diagnostę laboratoryjnego.

REKLAMA

REKLAMA

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

Jaki jest zatem zakres tajemnicy informacji o pacjencie? Na tak postawione pytanie nie ma odpowiedzi, która wskazywałaby enumeratywnie jakie informacje są objęte tajemnicą. Należy jednak przyjąć, że tajemnica ta obejmuje zarówno wszystkie informacje, które są przedmiotem ustaleń zawodowych dokonanych przez osoby wykonujące zawód medyczny (co wydaje się oczywiste), jak i wszelkie informacje z życia osobistego pacjenta. Pomiędzy pacjentem a osobą wykonującą zawód medyczny często rodzi się bowiem więź szczególna co sprawia, że pacjent ujawnia tej osobie niekiedy bardzo intymne informacje dotyczące również jego życia osobistego, oczekując jednak zachowania ich poufności.

Obowiązek zachowania w tajemnicy informacji dot. bezpośrednio stanu zdrowia pacjenta, dotyczy także tych informacji, które zostały ujawnione przypadkowo, bądź też ustalone np. przez lekarza – konsultanta lub osoby bliskie na żądanie samego pacjenta. Trzeba pamiętać, że obowiązek dochowania informacji dotyczy każdej informacji, bez względu na sposób lub formę jej utrwalenia, a więc zarówno informacji ustnej, jak i dokumentacji medycznej.

REKLAMA

Zobacz: Prawa konsumenta

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zwolnienie z obowiązku dochowania tajemnicy

Czy zatem obowiązek zachowania przez osoby wykonujące zawód medyczny w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia ma charakter bezwzględny, czy też podlega pewnym ograniczeniom? Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw pacjenta uchylenie obowiązku jest możliwe gdy:

  1. tak stanowią przepisy odrębnych ustaw;
  2. zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób;
  3. pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy;
  4. zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innym osobom wykonującym zawód medyczny, uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń;
  5. zachodzi potrzeba przekazania informacji w przypadku prowadzenia postępowania przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych.

Zobacz serwis: Prawa pacjenta

Zatem lekarz lub inna osoba wykonująca zawód medyczny udzielająca np. w środkach masowego przekazu informacji na temat stanu zdrowia pacjenta musi uzyskać w tym zakresie zgodę pacjenta, a nieuprawnione ujawnienie tajemnicy pacjenta może skutkować odpowiedzialnością cywilną, karną i dyscyplinarną. Odpowiedzialność cywilna będzie się wiązała z naruszeniem dóbr osobistych pacjenta (art. 23 – 24 k.c.), a od osoby która się tego naruszenia dopuściła pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą żądać np. przeprosin oraz zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. Ponadto, jeżeli w wyniku ujawnienia tajemnicy pacjent poniósł szkodę majątkową, możliwe jest dochodzenie odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego (art. 415 k.c.).

Niezależnie od odpowiedzialności cywilnej możliwa jest także odpowiedzialność karna – chodzi tu przede wszystkim o przestępstwo z art. 266 k.k. Kto bowiem wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Zupełnie niezależnie od wskazanej odpowiedzialności cywilnej czy też karnej, osoba wykonująca zawód medyczny, która naruszyła obowiązek dochowania tajemnicy pacjenta podlega także odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Dochowanie obowiązku tajemnicy po śmierci pacjenta

Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w art. 14 ust. 3 stanowi, że osoby wykonujące zawód medyczny są związane tajemnicą również po śmierci pacjenta, chyba że zgodę na ujawnienie tajemnicy wyrazi osoba bliska (nawet jeśli sprzeciwiał się temu za życia pacjent). Za osobę bliską uważa się małżonka, krewnego lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta (art. 3 ust. 1 pkt. 2 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). Zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy jest jednak nieskuteczne, gdy ujawnieniu tajemnicy sprzeciwi się inna osoba bliska art. 14 ust. 4 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta). Należy jednak podnieść, że zapis ustawy w tym brzmieniu obowiązujący od 5 sierpnia 2016 roku jest bardzo nieprecyzyjny i z tego powodu budzi trudności natury praktycznej. Brak jest bowiem wskazania w jakiej formie sprzeciw powinien zostać złożony; w praktyce często zdarza się, że osoba wykonująca zawód medyczny do której zgłasza się osoba bliska z żądaniem ujawnienia informacji po śmierci pacjenta, nie wie i nie ma instrumentów by sprawdzić, czy inna osoba bliska ma zamiar skorzystać z ustawowego prawa do złożenia sprzeciwu, co w konsekwencji może powodować sytuacje konfliktowe. Może także narazić osoby zobowiązane do dochowania tajemnicy na niebezpieczeństwo nieświadomego naruszenia ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Zagwarantowanie pacjentowi prawa do zachowania w tajemnicy informacji z nim związanych jest jednym z fundamentalnych praw pacjenta, gwarantującym konstytucyjną ochronę jego życia prywatnego, a obowiązek przestrzegania tego prawa pozostaje jednym z podstawowych praw i obowiązków osób wykonujących zawód medyczny.

Zobacz także: Ubezpieczenia

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sąd ogłosił upadłość znanej spółki finansowej. Co powinni zrobić wierzyciele?

W dniu 27 października 2025 roku Sąd Rejonowy w Zielonej Górze (Wydział Gospodarczy) wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości spółki Cinkciarz.pl Sp. z o.o. Sąd wezwał wierzycieli do zgłoszenia roszczeń, powołano także sędziego komisarza i wyznaczono syndyka. Jak poinformował PAP rzecznik Sądu Okręgowego w Zielonej Górze sędzia Bogumił Hoszowski - wszystkie postępowania o charakterze cywilnym, zarówno przed wydziałami cywilnymi, jak też przed wydziałami gospodarczymi z mocy prawa ulegają zawieszeniu.

Ugoda sądowa czy postępowanie sądowe w sprawach o naruszenie własności?

Praktyka pokazuje, iż spory o własność mogą trwać latami. Czy w takich sprawach właściciel rzeczy i naruszyciel mogą zawrzeć ugodę? Jak wygląda kwestia kosztów? Warto przyjrzeć się możliwym rozwiązaniom i ich prawnym skutkom.

Milczące załatwienie sprawy po nowemu. Rewolucyjne przepisy, które już na zawsze mogą zmienić relacje obywatel–urząd

Rząd szykuje istotną zmianę w Kodeksie postępowania administracyjnego (KPA) – milczenie urzędnika może wkrótce oznaczać znacznie więcej niż tylko opieszałość. Projekt ustawy, który trafił właśnie do konsultacji, przewiduje rozszerzenie stosowania tzw. milczącego załatwienia sprawy. To część szerokiego pakietu deregulacyjnego, który ma uprościć życie zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorcom.

Osoby powyżej 65 roku życia wykluczone przez rząd z najważniejszego świadczenia dla osób niepełnosprawnych – Rada Ministrów przyjęła ustawę, która rozczaruje wielu seniorów

W dniu 28 października br. rząd przyjął projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, który – według informacji przekazanej przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasonia – czyni zadość wymaganiom Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Jednocześnie jednak – całkowicie wyklucza on z zakresu wsparcia (tj. prawa do świadczenia w postaci asystencji osobistej) niepełnosprawnych seniorów, czyli osoby z niepełnosprawnościami powyżej 65 roku życia. Z ww. Konwencji wynika natomiast, że – państwa, będące stronami Konwencji, zobowiązane są do uznania równego prawa wszystkich osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie, nie wprowadzając żadnego ograniczenia ze względu na wiek osoby niepełnosprawnej.

REKLAMA

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą. Za to grozi mandat w wysokości 500 zł! O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Nowe zasady nadawania polskiego obywatelstwa w ramach realizacji strategii migracyjnej – co się zmieni?

Propozycje Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczące zaostrzenia zasad nadawania obywatelstwa polskiego to istotna zmiana w polityce migracyjnej państwa. Kierunek zaproponowany przez resort obejmuje m.in. wprowadzenie testu integracyjnego, obowiązek dobrej znajomości języka polskiego, deklarację lojalności wobec Rzeczypospolitej oraz wydłużenie wymaganego okresu pobytu. Celem rządu jest wzmocnienie znaczenia obywatelstwa jako przywileju, a nie wyłącznie formalnego statusu administracyjnego.

To koniec z mrożeniem cen prądu - Minister Energii wydał jasny komunikat. W 2026 zapłacimy więcej?

Ceny prądu dla odbiorców mają pozostać zamrożone jedynie do końca tego roku, a rząd nie będzie kontynuował programu mrożenia cen prądu. To oznacza, że ceny za energię elektryczną zostaną uwolnione od stycznia 2026 r. Czy to oznacza, że już od stycznia trzeba będzie sięgać głębiej do portfela przy rachunkach za prąd?

Ranking lokat bankowych [październik 2025 r.] Masowa obniżka oprocentowania oszczędności

W październiku 2025 r. aż 12 banków pogorszyło warunki lokat i rachunków oszczędnościowych. Podobny ruch zaplanował też Minister Finansów ogłaszając od listopada kolejne cięcie oprocentowania detalicznych papierów skarbowych. Na razie napływ oszczędności do banków nie maleje, bo Polacy spodziewając się dalszych cięć stóp procentowych, chcą skorzystać z dotychczasowych ofert - ocenia Bartosz Turek, niezależny analityk rynku finansowego.

REKLAMA

D. Tusk o rozsądnym rozważeniu opuszczenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Rzecznik rządu prostuje

W wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „Sunday Times”, opublikowanym 26 października 2025 r., premier polskiego rządu Donald Tusk zauważył, że istotną częścią problemu migracji jest sztywna i rozszerzająca się interpretacja Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak cytował Tuska brytyjski dziennik: jeśli 46 sygnatariuszy konwencji nie może dojść do porozumienia w sprawie jej modyfikacji, to jego zdaniem całkiem rozsądne będzie rozważenie po prostu opuszczenia konwencji”. W dniu 27 października 2025 r. rzecznik rządu Adam Szłapka powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że Polska nie miała i nie ma planu wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Przyrost naturalny nadal jest ujemny. Pierwszy krok do poprawy sytuacji to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet

Sytuacja demograficzna Polski nadal jest trudna. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzej. Co będzie z emeryturami? Pierwsza propozycja to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

REKLAMA