REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co z umieszczaniem w domach opieki osób niezdolnych do wyrażenia woli

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr T. Szymański
Redaktor portalu Infor.pl
Brak regulacji do domów opieki osób, które nie mogą świadomie wyrażać swojej woli, a nie są ubezwłasnowolnione.
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Polskie prawo nie reguluje zasad przyjmowania do domów opieki osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych lub starszych, które nie mogą świadomie wyrażać swojej woli, a nie są ubezwłasnowolnione. Osoby takie mogą wbrew swojej woli trafić do placówki opiekuńczej bądź w niej przebywać. Rzecznik praw obywatelskich interweniuje w tej sprawie w ministerstwie rodziny i polityki społecznej. Proponuje, żeby wprowadzić kontrolę sądową decyzji w takich sprawach.

Brak jest regulacji prawnej dotyczącej zasad przyjęć do placówek całodobowej opieki osób, które nie są formalnie ubezwłasnowolnione, ale znajdują się w stanie wyłączającym możliwość rozeznania sytuacji, świadomego wyrażenia woli i podejmowania decyzji, a jednocześnie nie mają ustanowionych przedstawicieli ustawowych, którzy mogliby tego obowiązku dopełnić. 

REKLAMA

REKLAMA

To problem, na który rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek zwraca uwagę od dłuższego czasu. RPO zwrócił się do szefowej resortu rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg na początku 2022 r. z prośbą o zajęcie stanowiska w tej sprawie. Po roku ponowił swoje wystąpienie.

Jakie rozwiązania proponuje rzecznik

Rzecznik wskazał w swoim wystąpieniu, że problem nie dotyczy jedynie przyjmowania do domów opieki osób niemogących wyrazić swojej woli. Zdarzają się także sytuacje, w których pensjonariusz w momencie przyjęcia do placówki jest osobą w pełni świadomą i jest w stanie samodzielnie oraz dobrowolnie dopełnić wszelkich formalności, jednak z biegiem czasu oraz rozwojem choroby traci zdolność do rozeznania swojej sytuacji.

Aby zapobiec takim sytuacjom i nadużyciom w stosunku do tych osób, należy – zdaniem RPO – wprowadzić mechanizm kontroli sądowej zarówno umieszczenia takich osób, jak i dalszego ich pobytu w placówce. Sąd powinien mieć możliwość zweryfikowania słuszności podejmowania takich decyzji, biorąc pod uwagę, że umieszczenie osoby w jakiekolwiek placówce bez jej zgody wiąże się z faktycznym ograniczeniem wolności tej osoby.

REKLAMA

Pożądane byłoby ponadto uregulowanie tej kwestii w powszechnie obowiązujących przepisach, np. poprzez wprowadzenie rozwiązań analogicznych do zgody zastępczej sądu opiekuńczego na udzielenie świadczenia zdrowotnego wyrażanej w trybie przepisów ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, czy zgody na umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rozwiązania te powinny również regulować kwestię przyznania legitymacji procesowej członkom rodzin takich osób czy też innym osobom, tak aby mogły one występować do sądów w sprawie umieszczenia w placówce swoich bliskich.

Resort rodziny: konieczne uzgodnienia z resortem sprawiedliwości

Przedstawione przez RPO spostrzeżenia i propozycje zmian prawnych zasługują na uwagę – taki pogląd wyraziło ministerstwo rodziny i polityki społecznej odpowiadając na ubiegłoroczne wystąpienie rzecznika. Propozycje te dotyczą bowiem spraw – w ocenie resortu – najważniejszych: wolności osobistej, bezpieczeństwa i godności mieszkańców placówek całodobowej opieki. 

Zarazem jednak zdaniem ministerstwa problemy te należą w dużej mierze do kompetencji sądów powszechnych, a tym samym do ministra sprawiedliwości. Ewentualne zmiany prawne powinny więc zostać uzgodnione z resortem sprawiedliwości. Trzeba brać przy tym pod uwagę, że nałożenie na sądy nowych obowiązków wywołałoby skutki finansowe dla budżetu sądownictwa.

Rzecznik ponagla ministerstwo

Ministerstwo rodziny zapowiedziało w lutym 2022 r., że zwróci się do resortu sprawiedliwości  z prośbą o odniesienie się do propozycji przedstawionych przez rzecznika zmian prawnych oraz o oszacowanie skutków finansowych tych zmian. 

Pomimo upływu roku rzecznik nie otrzymał jednak żadnych nowych informacji na ten temat. Dlatego też ponownie zwrócił się do minister Maląg z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie kształtu nowych rozwiązań prawnych, ich umiejscowienia w systemie prawnym oraz poczynionych uzgodnień z ministrem sprawiedliwości.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe przepisy dot. sędziów - założenia w wykazie prac rządu. Konsytytucyjne wątpliwości co tzw. ustawy praworządnościowej

Zapowiedziany przez Ministra Sprawiedliwości Waldemara Żurka projekt ustawy „praworządnościowej”, a także projekt nowelizacji przepisów o ustroju sądów mający ułatwić sędziom pełnienie służby po 65. roku życia - trafiły 14 października 2025 r. do wykazu prac rządu. Planowany termin przyjęcia obu projektów przez rząd, to pierwszy kwartał 2026 r. Projekt ustawy „praworządnościowej” dzieli konstytucjonalistów. Zdaniem prof. Ryszarda Piotrowskiego projekt narusza Konstytucję RP, z opinią tą nie zgadza się prof. Marek Chmaj, który podkreśla, że ustawa jest odpowiedzią na wadliwość powołań sędziów po 2018 r.

Algorytmiczne ustalanie cen. Na czym polega i czy jest zgodne z prawem?

Algorytmiczne ustalanie cen to proces polegający na wykorzystaniu zautomatyzowanych programów komputerowych do ustalania cen produktów lub usług w oparciu o dane wprowadzane w czasie rzeczywistym. Algorytmy te analizują zmienne, takie jak ceny konkurencji, popyt, stany magazynowe, a czasami dane konsumentów, aby dynamicznie dostosowywać ceny w celu maksymalizacji zysku lub realizacji innych celów biznesowych. Przykładami mogą być linie lotnicze i usługi współdzielenia przejazdów, które dostosowują ceny do popytu, lub sprzedawcy internetowi zmieniający ceny na podstawie historii przeglądania stron przez klientów lub aktywności konkurencji. K. Jakub Gładkowski, partner, radca prawny z Kancelarii KIEŁTYKA GŁADKOWSKI KG LEGAL opisuje aspekty prawne tego sposobu ustalania cen.

Jeszcze w październiku pracownicy mogą dostać ten dodatek do wynagrodzenia. Zasady wynikają z przepisów, ale wiele osób ich nie zna. Sam przypilnuj swojego przelewu

Choć za prawidłowe rozliczenie czasu pracy pracownika odpowiada pracodawca jako podmiot profesjonalny, to jednak w praktyce zdarzają się sytuacje, w których popełnia on błędy, a czujne oko pracownika może pomóc. Dlatego sam przypilnuj wysokości swojego przelewu.

Przełom w sprawach dożywotnich zakazów jazdy. Sąd Apelacyjny w Białymstoku uwzględnia niekonstytucyjność art. 42 § 4 kodeksu karnego

Sąd Apelacyjny w Białymstoku (II Wydział Karny) 19 sierpnia 2025 r., sygn. II AKo 91/25, wznowił postępowanie i uchylił dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów orzeczony na podstawie art. 42 § 4 kodeksu karnego. To pierwsze w Polsce takie rozstrzygnięcie, oparte na orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego, otwierające drogę do indywidualizacji środków karnych przy art. 178a § 4 kodeksu karnego

REKLAMA

W 2026 roku podwyżki o ok. 4,5 proc. Niestety nie chodzi o wynagrodzenia. Trzeba będzie zapłacić wyższy podatek

Zbliża się rozpoczęcie nowego roku kalendarzowego, a wraz z nim rozpoczęcie nowego roku podatkowego. Należy w związku z tym spodziewać się również tego, że konieczne będzie rozpoczęcie stosowania wielu znowelizowanych przepisów, a także wskaźników i stawek.

Nowe prawo po rozwodzie. Na zmianę nazwiska będzie więcej czasu

Już obowiązuje ważna zmiana prawa: od 8 października 2025 r. osoby rozwiedzione będą miały więcej czasu na powrót do nazwiska sprzed ślubu. To efekt nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podpisanej przez Prezydenta.

Ponad 645 zł dodatku co miesiąc z ZUS! Dodatek dla sierot zupełnych 2026 r. – zasady przyznawania i nowe kwoty

Dodatek dla sierot zupełnych to jedno z najważniejszych świadczeń wypłacanych przez ZUS. Od 1 marca 2026 r. kwota tego świadczenia wzrośnie do około 645,86 zł miesięcznie, dzięki corocznej waloryzacji. To świadczenie jest doliczane do renty sierocej i stanowi istotne wsparcie finansowe dla młodych osób, które straciły oboje rodziców. Sprawdź, komu dokładnie przysługują te pieniądze, jakie warunki należy spełnić i jak wygląda proces wnioskowania do ZUS.

Lista wszystkich dodatków do emerytur 2026. Nawet 1000 zł ekstra co miesiąc z ZUS! Komu przysługują i jakie kwoty po waloryzacji?

Podwyżka emerytur o 4,88% od 1 marca 2026 r. to nie wszystko. Wraz z waloryzacją wzrastają również wszystkie dodatki i świadczenia wypłacane przez ZUS. Dla wielu seniorów to właśnie te dodatki stanowią realne wsparcie finansowe, często wynoszące nawet kilkaset złotych ekstra co miesiąc. Sprawdź pełną listę siedmiu najważniejszych dodatków do emerytury na 2026 r., poznaj ich nowe kwoty i dowiedz się, jak o nie zawnioskować.

REKLAMA

Wyrównanie Emerytur Czerwcowych 2009-2019: Kto dostanie nawet 12 000 zł z ZUS? Ustawa wchodzi w życie w 2026 r.

To koniec wieloletniej batalii prawnej i błędu w ustawie emerytalnej! Od 2026 r. wchodzi w życie ustawa o ponownym przeliczeniu tzw. emerytur czerwcowych, przyznanych w latach 2009–2019. ZUS wyrówna i podwyższy świadczenia dla blisko 95 tys. seniorów, których emerytury były zaniżone wyłącznie z powodu terminu złożenia wniosku. Kwoty zaległego wyrównania mogą sięgać nawet kilkunastu tysięcy złotych! Sprawdź, kogo obejmie przeliczenie i czy musisz złożyć wniosek, by otrzymać wyższe pieniądze.

Mundurowi: Pełne czy niepełne lata służby? Odprawa mieszkaniowa inaczej niż nagroda jubileuszowa [Przykład na 250 023.89 zł]

Jednym z warunków otrzymania odprawy mieszkaniowej jest osiągnięcie stażu 15 lat. Ale jest on korzystnie liczony. Wystarczy rozpocząć 15 rok służby. Taką możliwość przewiduje art. 47 ustawy z 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Podobnie jest w przypadku stażu 20 lat (przykłada w artykule). W przypadku nagrody jubileuszowej art. 444 ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny żołnierzom zawodowym przysługują nagrody jubileuszowe po osiągnięciu wymaganych w przepisie lat służby - okres ten musi upłynąć i żołnierz musi być dalej w służbie.

REKLAMA