REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w Kodeksie karnym. MS zmienia zdanie po publikacjach "DGP"

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr Szymaniak
Piotr Szymaniak
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Zmiany w Kodeksie karnym. MS zmienia zdanie po publikacjach
Zmiany w Kodeksie karnym. MS zmienia zdanie po publikacjach "DGP"
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wraca próg przepołowienia między wykroczeniem a przestępstwem przy kradzieży paliwa, miliony od pijanych kierowców nie zasilą Funduszu Sprawiedliwości, a sąd nie będzie musiał orzekać nawiązki na ten fundusz od sprawcy pobicia.
rozwiń >

Orzekanie obowiązkowych nawiązek

Miliony z nawiązek w wysokości wartości pojazdu nie trafią na konto Funduszu sprawiedliwości, kradzież choćby litra benzyny czy zapalniczki nie będzie od razu przestępstwem, a sąd nie będzie musiał orzekać od sprawcy pobicia 5 tys. zł na fundusz w sytuacji, gdy jednocześnie zobowiązuje go do naprawienia szkody. Ministerstwo sprawiedliwości uwzględnia krytykę podnoszoną na łamach DGP i popiera wniesione przez sejm poprawki do projektu kodeksu karnego.

REKLAMA

REKLAMA

W ubiegłym tygodniu opisaliśmy kontrowersje zawarte w procedowanym przez Sejm projekcie nowelizacji kodeksu karnego. Po naszych tekstach Ministerstwo Sprawiedliwości wycofuje się z forsowanych przez siebie zmian.

Orzekanie obowiązkowych nawiązek

I tak w poniedziałek pisaliśmy o poprawce do projektowanego art. 44b k.k., której skutkiem byłoby orzekanie obowiązkowych nawiązek w wysokości równowartości pojazdu na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej (nazywany Funduszem Sprawiedliwości) zamiast stosowania instytucji przepadku równowartości pojazdu na rzecz Skarbu Państwa („Kolejne miliony zasilą Fundusz Sprawiedliwości” DGP nr 108/2022). Sankcja ta miałaby być stosowana wobec pijanych kierowców (patrz infografika), gdyby przepadek auta był niemożliwy (np. sprawca nie byłby jedynym właścicielem) albo niecelowy (jeśli auto byłoby poważnie uszkodzone). Świadczenie to, niezależnie od tego, na jaki cel miałoby być orzekane, samo w sobie budzi wątpliwości konstytucyjne, o czym wielokrotnie na łamach DGP pisaliśmy.

Z punktu widzenia większości sprawców ta poprawka była neutralna - tak czy siak musieliby zapłacić równowartość pojazdu, tyle że nie na rzecz Skarbu Państwa, ale na pozostający w dyspozycji ministra sprawiedliwości FS. Bardzo bogaci sprawcy jeszcze by na tym zyskali, ponieważ wysokość nawiązki odpowiadającej wartości szacunkowej pojazdu miała być ograniczona do 1 mln zł.

REKLAMA

Najwyższa Izby Kontroli

Tyle że do sposobu działania FS wątpliwości ma Najwyższa Izby Kontroli, której raport wskazywał na dużą uznaniowość w wydawaniu pieniędzy, brak transparentności i udzielanie dotacji na zadania marginalnie związane z celami funduszu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co więcej, na skutek poprawki doszłoby do sytuacji, w której sądy obligatoryjnie musiałyby zasądzać w przypadku popełnienia tego samego czynu dwa świadczenia na ten sam cel. Wszystko dlatego, że już teraz w przypadku popełnienia przestępstwa z art. 178a par. 1 lub 4 k.k. sąd musi na podstawie art. 43a k.k. obowiązkowo zasądzić odpowiednio 5 tys. zł i 10 tys. zł na FS.

W stanie nietrzeźwości

Oznacza to, że w przypadku popełnienia przestępstwa polegającego na jeździe w stanie nietrzeźwości przy stężeniu alkoholu przekraczającym 1,5 promila sąd musiałby zasądzić świadczenie na FS w wysokości 5 tys. na podstawie art. 43a oraz nawiązkę na FS w wysokości szacunkowej równowartości pojazdu z projektowanego art. 44b par. 2 (oczywiście gdyby nie można było skonfiskować pojazdu). Przy powtórnej jeździe w stanie nietrzeźwości (każde przekroczenie 0,5 promila) sąd musiałby z kolei orzec świadczenie w wysokości 10 tys. zł z art. 43a k.k. oraz nawiązkę odpowiadającą wartości auta z projektowanego 44b k.k.

Mimo wątpliwości DGP resort sprawiedliwości uznał, że taki zabieg jest dopuszczalny i nie stanowi podwójnego karania, bo choć w obydwu przypadkach pieniądze idą na FS, to świadczenie z art. 43a k.k. jest środkiem karnym, a nawiązka z projektowanego art. 43b jest środkiem kompensacyjnym.

Ale to nie wszystko. W przypadku popełnienia w stanie nietrzeźwości (lub gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia) przestępstwa z art. 174 (sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym) także sąd musiałby obligatoryjnie orzekać nawiązkę na FS w wysokości odpowiadającej równowartości pojazdu. A już teraz w przypadku tego przestępstwa sąd musi na podstawie art. 47 par. 3 orzec co najmniej 10 tys. zł na fundusz.

Jeszcze w środę resort sprawiedliwości przekonywał DGP, że: „Nie ma uzasadnionych podstaw, by uznać, że jest podwójnym karaniem orzeczenie nawiązki na podstawie art. 47 par. 3 k.k. i gdy nie jest możliwe orzeczenie wobec sprawcy przepadku pojazdu - orzeczenie nawiązki z art. 44 b par. 2 k.k. Podstawy ich orzeczenia są inne i odmienne są też cele tych nawiązek”.

To zmiana w dobrym kierunku

Ale już w czwartek na posiedzeniu komisji nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacjach zmieniono projektowany art. 44b par. 2, przywracając w miejsce nawiązki na FS przepadek na rzecz Skarbu Państwa.

To zmiana w dobrym kierunku, ale nie rozwiązuje problemu, bo par. 3 tego przepisu również mówi o nawiązce w wysokości co najmniej 5 tys. zł (ma być ona stosowana zamiast przepadku pojazdu i zamiast przepadku równowartości wobec sprawców, którzy są zawodowymi kierowcami). We wspomnianych wyżej przypadkach sąd będzie więc nadal orzekał dwie nawiązki albo nawiązkę i świadczenia na ten sam fundusz.

We wtorek z kolei pisaliśmy, że na skutek wyodrębnienia nowego par. 1a w art. 278 k.k. każda kradzież paliwa ciekłego lub gazowego będzie przestępstwem („Paliwo pod ochroną, czyli kradzież zapalniczki będzie przestępstwem” DGP nr 109/2022). Zwłaszcza że projekt przewidywał też dodanie nowego brzmienia art. 130 par. 2 kodeksu wykroczeń, zgodnie z którym nie stosuje się art. 119 k.w. (przewidującego za kradzież o wartości do 500 zł karę grzywny, ograniczenia wolności lub aresztu), jeżeli sprawca kradnie paliwo ciekłe lub gazowe.

Prowadziłoby to do absurdalnych sytuacji, w której kradzież zapalniczki z gazem byłaby przestępstwem, a postępowanie w tej sprawie z uwagi na znikomą szkodliwość społeczną i tak trzeba byłoby umarzać. MS uwzględnił te wątpliwości. Na czwartkowej komisji wykreślono zmianę art. 130 par. 2 k.w., która przewidywała, że do kradzieży paliw i gazu nie stosuje się art. 119 k.w.

- Co prawda pozostaje pytanie, po co w takim razie par. 1a w art. 278 i odrębne uregulowanie dotyczące kradzieży paliwa, ale najważniejsza wada została usunięta - komentuje prof. Mikołaj Małecki z UJ.

Jak pisaliśmy wczoraj („Próg kradzieży o 300 zł w górę” DGP nr 113/2022), nadano nowe brzmienie art. 119 k.w., podnosząc z 500 do 800 zł próg kradzieży, czyli granicę wartości przywłaszczonego mienia, do której ten czyn jest tylko wykroczeniem.

- To kolejny dowód na brak przemyślanej koncepcji nowelizowania k.k. i k.w. oraz na przypadkowość pomysłów. Najpierw projektodawca chciał, żeby każda kradzież paliwa, bez względu na jego wartość, była przestępstwem, a więc zmierzał w kierunku zaostrzenia odpowiedzialności karnej. Teraz podnosi próg przepołowienia, co jest złagodzeniem odpowiedzialności karnej. Dziś kradzież benzyny o wartości 600 zł jest przestępstwem, a po podniesieniu progu przepołowienia będzie już tylko wykroczeniem - tłumaczy prof. Paweł Daniluk z PAN.

To nie koniec zmian

To nie koniec zmian, na potrzebę których zwracaliśmy uwagę w DGP. Pierwotnie projekt k.k. przewidywał, że w przypadku bójki lub pobicia sąd ma orzekać obowiązkowe świadczenie w wysokości co najmniej 5 tys. zł, ale nie na rzecz pobitego, tylko na FS. Tymczasem przy przestępstwach, w których są pokrzywdzeni, w pierwszej kolejności należy dożyć do naprawienia szkody. Takie rozwiązanie może też doprowadzić do pogorszenia sytuacji pokrzywdzonego. Bo jeśli sąd będzie musiał zasądzić minimum 150 stawek grzywnę, 5 tys. zł nawiązki na FS oraz nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, a jednocześnie brać pod uwagę sytuację materialną sprawcy, to jeśli sprawca nie jest majętny, sąd będzie mógł obniżyć tylko nawiązkę dla poszkodowanego.

Dlatego projekt zmieniono w ten sposób, że w przypadku skazania za udział w bójce lub pobiciu, jeżeli sąd jednocześnie orzeka obowiązek naprawienia szkody lub nawiązkę dla pokrzywdzonego to orzeczenie świadczenia na FS nie będzie konieczne.

Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe

Kary dla kierowców / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sąd pokazał jak obliczyć zachowek od mieszkania 191 500 zł. Dla córki, syna, wnuka. Obliczenia. Zasady. Wzory [Przykład]

W artykule przedstawiam przykład (za wyrokiem sądu) obliczania zachowku od mieszkania dla trójki dzieci i trójki wnuków. Wybrana przeze mnie sprawa sądowa jest typowa. Córka przejęła mieszkanie po ojcu na podstawie testamentu, pozostałe dzieci (i wnuki) nie otrzymali nic. Wnuki (3 osoby) dziedziczą dlatego, że ich ojciec (syn zmarłego spadkobiercy) także zmarł. Jak sąd obliczył zachowek? Przedstawiam to krok po kroku.

Abp Przybylski: Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe [wywiad]

"Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe" – powiedział nowy metropolita katowicki abp Andrzej Przybylski w wywiadzie dla PAP. Dodał, że człowiek z natury jest religijny i etyczny, dlatego potrzebuje wiedzy o religii i wyborach moralnych, żeby harmonijnie się rozwijać.

Na firmę i jej pracowników można nałożyć obowiązkowe świadczenia po wybuchu wojny. Pracownika powołanego do wojska firma nie może zwolnić [Prawo]

Przepisy przewidują możliwość nałożenia na firmę świadczeń rzeczowych na rzecz wojska po wybuchu wojny. Pracodawcy muszą uwzględnić ryzyko prowadzenia działalności w sytuacji rekrutacji części pracowników do służby wojskowej. Pracownicy w czasie zatrudnienia mogą wykonywać świadczenia osobiste na rzecz wojska przerywając na ten okres (jednorazowo do 7 dni) świadczenie pracy dla pracodawcy.

Odpowiedź na pozew o zachowek. Jak napisać po zmianach?

Czym jest odpowiedź na pozew o zachowek i jakie ma znaczenie procesowe? Co powinno zawierać takie pismo? Prezentujemy najważniejsze informacje i aktualne przepisy.

REKLAMA

Jawność wynagrodzeń w Polsce – co zmieni się od Wigilii 2025 roku? Jak się przygotować (checklista)? Co powinni wiedzieć pracownicy i pracodawcy?

Transparentność wynagrodzeń to temat, który od lat budzi emocje zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Z jednej strony – jawne płace to większa równość i eliminacja dyskryminacji płacowej. Z drugiej – to rewolucja w podejściu do rekrutacji, polityki kadrowej i zarządzania firmą. W dniu 24 grudnia 2025 roku wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy - Ustawa z 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy, która nałoży na pracodawców szereg nowych obowiązków związanych z jawnością wynagrodzeń. Jest to efekt wdrażania unijnej Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z 10 maja 2023 r., której celem jest wzmocnienie stosowania zasady równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o tej samej wartości.

Składki emerytalne, rentowe i zdrowotne za opiekuna osoby ze świadczeniem wspierającym zapłaci budżet państwa. Jakie warunki trzeba spełnić? Konieczny wniosek do ZUS

Od 1 stycznia 2024 r. opiekunowie osób pobierających świadczenie wspierające mogą zostać objęci ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym i zdrowotnym. Składki w całości finansuje budżet państwa. Wystarczy złożyć elektroniczny wniosek do ZUS. Opiekun zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu sprawowania opieki nad osobą pobierającą świadczenie wspierające może zgłosić do tego ubezpieczenia także członków swojej rodziny.

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE ws. WIBOR – kto faktycznie wygrał? Banki, czy kredytobiorcy - "wiborowicze"?

W dniu 11 września 2025 r. została wydana z dawana wyczekiwana opinia Rzecznika Generalnego (właściwie Rzecznik Generalnej) TSUE dotycząca WIBOR, w sprawie C-471/24, gdzie pozwanym jest PKO BP. Pytania prejudycjalne w tej sprawie zadał Sąd Okręgowy w Częstochowie.Wielu uznawało, że odpowiedzi będą absolutnie kluczowe dla spraw z powództwa „wiborowiczów” przeciwko bankom. Nic dziwnego, że po ogłoszeniu opinii każda ze stron – zarówno banki, jak i konsumenci – prześcigają się w ogłaszaniu swojej wygranej w mediach.

Sejm: Od 900 zł do 1800 zł dla mundurowych - bo na około 160 000 funkcjonariuszy przypada zasób mieszkaniowy niespełna 9000 lokali

Projekt ustawy obejmuje Policję, Straż Graniczną, Państwową Straż Pożarną i Służbę Ochrony Państwa. Dotyczy także funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego i Służby Kontrwywiadu Wojskowego. I pracuje nad nim odpowiednia komisja sejmowa. Sama ustawa - tak ważna dla funkcjonariuszy i żołnierzy - już niebawem będzie uchwalona.

REKLAMA

Osoba niepełnosprawna, PFRON i UP: Wyciągano bzdurne i bezzasadne zarzuty żeby tylko dotacji nie przyznać. Np. bo 17 lat temu dostałem dotację z UP jako osoba młoda i sprawna, że lata wcześniej kierowano mnie na kursy

Redakcja Infor.pl otrzymuje sygnały od czytelników, że nie jest łatwo osobom niepełnosprawnym otrzymać dotację z PFRON na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Publikujemy list od czytelnika, który takiej dotacji nie otrzymał.

Wyrok TSUE: ochrona przed dyskryminacją w miejscu pracy obejmuje również rodziców dzieci z niepełnosprawnościami

W dniu 11 września 2025 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok, w którym uznał, że ochrona praw osób niepełnosprawnych przed dyskryminacją pośrednią obejmuje również rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Zdaniem TSUE pracodawca powinien dostosować warunki zatrudnienia i pracy rodziców takich dzieci w taki sposób, żeby mogli oni sprawować opiekę nad swoimi dziećmi bez obawy, że będą przez to narażeni na dyskryminację pośrednią.

REKLAMA