REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Renta tytoniowa: Niezdolności do pracy z powodu palenia papierosów podstawą do renty z ZUS

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Renta tytoniowa: Kto może się o nią ubiegać, na jakiej podstawie prawnej?
Renta tytoniowa: Kto może się o nią ubiegać, na jakiej podstawie prawnej?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Renta tytoniowa to pojęcie, które choć w prawnym użyciu nie funkcjonuje, coraz częściej pojawia się w kontekście dyskusji o świadczeniach z tytułu niezdolności do pracy. Choć alkoholizm jest uznawany za jedno z najpoważniejszych uzależnień, jego konsekwencje zdrowotne nie są jedynymi powodami przyznawania rent. W artykule wyjaśniamy, czym jest renta tytoniowa, kto może się o nią ubiegać oraz na jakiej podstawie prawnej można starać się o to świadczenie.

Renta tytoniowa to świadczenie, które mogłoby być przyznawane osobom niezdolnym do pracy z powodu chorób wywołanych nałogowym paleniem tytoniu. Choć pojęcie to nie funkcjonuje formalnie w polskim systemie prawnym, analogiczne świadczenia są przyznawane w związku z innymi schorzeniami powstałymi na skutek niezdrowych nawyków, takich jak uzależnienie od alkoholu. W niniejszym artykule przeanalizujemy, na czym mogłaby polegać renta tytoniowa, jakie choroby mogłyby stanowić podstawę do jej przyznania oraz jakie przepisy prawne mogłyby ją regulować.

REKLAMA

REKLAMA

Choroby związane z paleniem tytoniu. Jest ich naprawdę sporo

Choroby wywołane nałogowym paleniem papierosów są jednymi z najczęstszych przyczyn zgonów oraz niezdolności do pracy na świecie. Wśród schorzeń związanych z konsumpcją tytoniu wymienia się m.in.:

  • choroby układu oddechowego: przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), rak płuc, zapalenie oskrzeli;
  • choroby układu krążenia: miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu;
  • nowotwory: rak krtani, przełyku, pęcherza moczowego;
  • inne powikłania: osłabienie odporności, choroby jamy ustnej, problemy z układem trawiennym.

Renta z tytułu niezdolności do pracy. Potrzebne orzeczenie ZUS

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, renta z tytułu niezdolności do pracy może być przyznana osobom, które spełniają określone kryteria, tj.:

  • są uznane za niezdolne do pracy przez lekarza orzecznika ZUS;
  • posiadają wymagany okres składkowy i nieskładkowy, zależny od wieku, w którym powstała niezdolność do pracy;
  • wykazują, że niezdolność do pracy powstała w okresach określonych w ustawie, np. podczas ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Czy istnieje renta tytoniowa? Oczywiście, że nie, ale...

W polskim systemie prawnym nie funkcjonuje formalne pojęcie "renty tytoniowej". Niemniej jednak, osoby cierpiące na choroby spowodowane nałogowym paleniem mogą ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepisy te definiują niezdolność do pracy jako całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu.

REKLAMA

Ważne

W orzecznictwie lekarskim nie istnieje pojęcie tzw. renty tytoniowej.

Jak przebiega proces uzyskiwania świadczenia?

Aby uzyskać rentę z tytułu niezdolności do pracy, osoba musi przejść przez szereg kroków:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. diagnoza lekarska – stwierdzenie niezdolności do pracy spowodowanej chorobą wynikającą z palenia tytoniu;
  2. dokumentacja medyczna – zgromadzenie wszelkich dowodów, które potwierdzają występowanie choroby oraz jej wpływ na zdolność do pracy;
  3. złożenie wniosku do ZUS – dołączenie pełnej dokumentacji i wniosku o przyznanie renty;
  4. decyzja ZUS – ocena wniosku i wydanie decyzji o przyznaniu lub odmowie świadczenia.

Czym jest niezdolność do pracy? Jak się ją orzeka?

Za osobę niezdolną do pracy uważa się osobę, która:

  • całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i
  • nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat. Przy czym niezdolność do pracy można orzec na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu. Z kolei niezdolność do pracy orzeka się do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, jeżeli:

  • nadal stwierdza się niezdolność do pracy,
  • osoba badana miała prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przez co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego,
  • osobie badanej brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.

Jaka może być wysokość renty?

Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy zależy od stopnia tej niezdolności i jest ustalana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W 2025 roku, po marcowej waloryzacji, świadczenie wynosi:

  • 1 878,91 zł w przypadku całkowitej niezdolności do pracy,
  • 1 409,18 zł w przypadku częściowej niezdolności do pracy.

Niezdolności do pracy z powodu palenia papierosów podstawą do renty

Eksperci podkreślają, że niezdolność do pracy może wynikać z różnych przyczyn, w tym także z przewlekłych chorób wywołanych nałogowym paleniem tytoniu. W opinii dr hab. Iwony Sierpowskiej z Uniwersytetu SWPS, pomijanie takich osób w systemie rentowym mogłoby być uznane za dyskryminację. Podobnie jak w przypadku chorób wywołanych alkoholizmem, przyznawanie świadczeń powinno opierać się wyłącznie na stanie zdrowia, a nie na przyczynach tego stanu.

Choć formalnie pojęcie "renty tytoniowej" nie istnieje, osoby cierpiące na choroby wywołane paleniem papierosów mogą ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy na zasadach ogólnych. W świetle obowiązujących przepisów nie ma podstaw do wykluczania takich osób z systemu rentowego, jeśli ich stan zdrowia spełnia kryteria niezdolności do pracy.

Podstawa prawna: art. 12. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
2 mln kapitału i życie z odsetek w 2025 r. Ile musisz odłożyć, żeby rzucić pracę? Najnowsze wyliczenia

Seniorzy 75+ mogą liczyć na znaczną podwyżkę świadczeń! Od 1 marca 2026 r. dodatek pielęgnacyjny, wypłacany przez ZUS, wzrośnie do 364,59 zł miesięcznie (wzrost o ok. 16 zł). To pieniądze przyznawane z urzędu, bez konieczności składania dodatkowego wniosku. W artykule sprawdzisz, komu dokładnie przysługuje to świadczenie i jaka będzie dokładna waloryzacja.

ZUS zmienia zasady zwolnień lekarskich. 2 miliony L4 do weryfikacji. Kiedy ZUS Cię wezwie?

Liczba zwolnień lekarskich w Polsce dynamicznie rośnie, zwłaszcza z powodu zaburzeń psychicznych. ZUS w odpowiedzi na ten trend intensyfikuje kontrole, a prognozy mówią nawet o 2 milionach weryfikacji L4. Zakład ma prawo skontrolować Cię formalnie i merytorycznie (badanie u orzecznika). Jeśli masz L4 na depresję lub lęki, musisz ściśle przestrzegać zaleceń, bo w razie naruszenia ZUS może cofnąć zasiłek chorobowy za cały okres.

Emerytura stażowa 3500 zł od ZUS. Kto dostanie ją już w 2026 r.? Jest warunek 38 lub 39 lat pracy

Emerytury stażowe to długo oczekiwana reforma umożliwiająca wcześniejsze przejście na odpoczynek osobom z długim stażem pracy (bez czekania na 60/65 lat). Projekt ma wejść w życie w 2026 r. Wiele wskazuje, że minimalne świadczenie wyniesie około 3500 zł. Kluczowy warunek to 38 lat stażu dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn oraz fakt, że emerytura musi być wyższa niż minimalna.

688,00 złotych – co najmniej tyle podatku zapłaci pracownik, który dostanie od pracodawcy prezent. O jakie przypadki chodzi?

Wręczenie pracownikowi prezentu (np. bonu, nagrody rzeczowej) z punktu widzenia prawa nie jest miłym gestem, lecz opodatkowanym przychodem. Pracownik może być zmuszony do zapłaty co najmniej 688 zł podatku i składek ZUS od prezentu o wartości 2000 zł. Kluczowe jest, czy prezent pochodzi z Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) – tylko to daje szansę na uniknięcie wysokiego obciążenia.

REKLAMA

4800 zł dodatku do emerytury za każdy rok opieki! Kto i na jakich warunkach zyska "dodatkowe lata pracy"? Nowy projekt dla kobiet

Tysiące kobiet w Polsce, które poświęciły lata na wychowanie dzieci lub opiekę nad seniorami, borykają się z problemem niskiej emerytury z powodu krótszego stażu. Pojawiły się projekty rekompensat. Kwota 4800 zł rocznego wsparcia dla opiekunów może stać się realna. Kluczowe jest zrozumienie, które przepisy to umożliwiają oraz co to oznacza w kontekście waloryzacji świadczeń i nowych projektów dla seniorów. (392 znaki)

Prostsze spadki na nowych zasadach już niebawem – wszystko załatwisz u notariusza zamiast składać wnioski wieczystoksięgowe do sądu

Rząd pracuje nad uproszczeniem postępowań spadkowych. Już niedługo wystarczy stawić się raz u notariusza, którego zakres kompetencji zostanie rozszerzony. Obecnie formalnie bowiem należy złożyć nawet aż trzy osobne wnioski do wydziału ksiąg wieczystych, aby prawidłowo przeprowadzić formalności spadkowe dotyczące nabycia nieruchomości. Postępowanie ulegnie więc nie tylko uproszczeniu, ale i skróceniu. Jakich przypadków będzie to dotyczyło?

Koniecznie zmień ten kod w dokumentach do 31 stycznia 2026 r. Jeśli tego nie zrobisz, stracisz część emerytury!

Niezbędne zmiany w dokumentacji ubezpieczeniowej stają się faktem. Coraz więcej osób w wieku przedemerytalnym jest wzywanych przez ZUS do weryfikacji danych, zwłaszcza dotyczących okresów nieskładkowych. Konieczność złożenia dokumentu korygującego (np. ZUS Rp-7) w wyznaczonym terminie (często 31 stycznia) ma kluczowe znaczenie. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nieuznaniem ważnych okresów, co bezpośrednio obniży wysokość przyszłej emerytury. (384 znaki)

Zasiłek pogrzebowy 2026. 7 000 czy 4 000 zł z ZUS? [Przykłady]

Od 1 stycznia 2026 r. wzrasta kwota zasiłku pogrzebowego. Dla członków najbliższej rodziny zasiłek wyniesie 7 000 zł. Będzie to też maksymalna kwota dla pozostałych osób, które poniosły koszty pochówku. W niektórych przypadkach na początku roku wciąż jednak będzie można liczyć na 4 000 zł. Dlaczego?

REKLAMA

Uwaga! Już niedługo cofamy zegarki – Polacy znów „zyskają” godzinę snu!

W ostatni weekend października przechodzimy na czas zimowy. O 3:00 w nocy cofniemy zegarki na 2:00 – i choć to dobra wiadomość dla śpiochów, lekarze ostrzegają: zmiana czasu wpływa na zdrowie bardziej, niż myślisz.

Stawki płatności bezpośrednich i PWK za 2025 rok - aktualizacja MRiRW

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało 10 października 2025 r., że minister rolnictwa i rozwoju wsi Stefan Krajewski podpisał rozporządzenie określające wysokość stawek płatności bezpośrednich oraz przejściowego wsparcia krajowego (PWK) na rok 2025.

REKLAMA