Przesłanki niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej

Jest to jedna z wad zgody, która musi spełniać następujące przesłanki, aby powodowała nieważność małżeństwa:

1. Strona nie wypełnia istotnych obowiązków małżeńskich.

2. Stronie nie wypełnia tych obowiązków ponieważ tego nie potrafi.

3. Strona nie potrafi wypełniać obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej.

Polecamy: Pracujący rodzic. Wiesz, co Ci się należy! Poznaj swoje prawa nr 2

Niewypełnianie obowiązków małżeńskich

Ad. 1. Na początku należy zadać sobie pytanie jakich właściwie obowiązków małżeńskich strona nie wypełnia. Można jest zgrupować w trzech kategoriach:

a) Prawo do ciała, czyli współżycie.

b) Wspólnota całego życia, czy wspólne dążenie do doskonałości.

c) Przyjęcie i wychowanie potomstwa, czyli obowiązki rodzicielskie.

Ad. 1a) Przykładami naruszenia tego obowiązku jest odmawianie przez stronę drugiej stronie prawa do ciała, czyli do współżycia. Nie chodzi tutaj o czasowe odmawianie (np. przez kobietę w czasie miesiączkowania), lecz o stałe i nieustępliwe odmawianie współżycia. Innym przykładem naruszenia tego obowiązku jest niepokonalna niezdolność do zachowania wierności (np. nimfomania, hiperseksualność) oraz inne zaburzenia natury psychoseksualnej, które zwykle mają charakter swoistych wynaturzeń. Kolejnym przykładem może być "egoizm w łóżku".

Ad. 1b) Kolejnym obowiązkiem małżeńskim jest wspólne dążenie do doskonałości, określane przez Ojców Soborowych jako wspólnota całego życia. Na ogół naruszenie tego obowiązku można wyrazić w ten sposób, że jedna strona nie może na drugą liczyć, nie może jej ufać, strony nie są dla siebie wsparciem. Zwykle dochodzi do tego w wyniku chronicznego alkoholizmu, stosowania przemocy fizycznej lub psychicznej, uzależnienia od narkotyków, hazardu, zakupoholizmu, mitomanii, kleptomanii, socjopatii, choroby lub zaburzenia psychicznego.

Ad. 1c) Ostatnią wyartykułowaną kategorią obowiązków jest ta, w której mieszczą się prawa i obowiązki rodzicielskie. Unikanie przyjęcia (zrodzenia) potomstwa, a także niepartycypowanie w jego wychowaniu stanowi naruszenie omawianego obowiązku.

Niezdolność do wypełniania obowiązków małżeńskich

Ad. 2. Niezwykle istotne jest, by niewypełnianie powyższych obowiązków wynikało z niezdolności a nie z niechęci. Innymi słowy strona musie nie móc wypełniać obowiązków, a nie jedynie nie chcieć ich wypełniać. Jeśli może je wypełniać, a nie wypełnia ich, bo tego nie chce, to wada zgody w postaci niezdolności do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej nie występuje. To niewypełnianie obowiązków musi wynikać z "niezdolności" a nie z "niechęci". Jeśli wynika z niechęci, to być może mamy do czynienia z inną wadą jaką jest symulacja (stąd tak ważne jest poprawne ustalenie formuły wątpliwości na początku procesu).