REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sformułowania zalecające a zobowiązujące w prawie kanonicznym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Sformułowania zalecające a zobowiązujące w prawie kanonicznym / Fot. Fotolia
Sformułowania zalecające a zobowiązujące w prawie kanonicznym / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. przy można znaleźć kanony, zawierające sformułowania „zalecane” bądź „zobowiązanie”. Dzięki takiemu połączeniu wyraźnie widać, iż w KPK spotykają się dwie dziedziny: moralna i prawna. Oznacza to, że skoro istnieje jakiś obowiązek w KPK, to na płaszczyźnie moralnej wypełnienie jego może okazać się jednak niewystarczające. Można pozwolić sobie nawet na stwierdzenie, iż KPK podaje i reguluje pewne minimum, ale też przez to zachowuje swój prawny charakter. Powyższy wniosek ukażemy na kilku przykładach.

Przy okazji zawierania sakramentu małżeństwa zaleca się, gdy strona nie jest bierzmowana, przyjęcie tegoż sakramentu (kan. 1065 §1 KPK). Odwrotnie jest przy sakramencie święceń, bowiem przy nim sakrament bierzmowania jest już obligatoryjny (kan. 1033 KPK). Przy sakramencie eucharystii istnieje zalecenie przystępowania do niej jak najczęściej (kan. 898 KPK). Z drugiej zaś strony istnieje obowiązek przyjmowania jej raz w roku (kan. 920 §1 KPK). Z kolei przy sakramencie pokuty, z jednej strony, istnieje podobne zalecenie (można o nim domniemywać na podstawie zalecenia do częstego przystępowania do sakramentu Komunii św.). Występuje również obowiązek w sytuacji grzechu ciężkiego skorzystania z tego sakramentu raz do roku (kan. 989 KPK). Na tym przykładzie widać też ewidentnie spotkanie prawa kanonicznego z teologią, tj. z występującymi w tej dyscyplinie kategoriami dlań charakterystycznymi. Przy dniach pokuty istnieje także obowiązek ich zachowania w kontekście wymaganego wieku, z drugiej zaś strony, zalecenie ich zachowania, gdy z racji wieku osoba nie jest doń zobowiązana (kan. 1252 KPK). Naturalnie takich przykładów można podać więcej, ograniczyliśmy się do najważniejszych. Na podstawie powyższych przykładów nie można jednak konkludować, iż do zachowania kodeksowych przepisów można podejść w „luźny” sposób, wręcz przeciwnie: akurat powyższe przykłady dotyczą  sfery duchowej i stąd też kodeks, podobny innym kodeksom, musi uwzględniać tę specyfikę.

REKLAMA

REKLAMA

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Nas interesować jednak będą zalecenia oraz obowiązki uregulowane zwłaszcza przy sakramencie małżeństwa. O niektórych z nich zostało już wspomniane przy okazji kwestii sakramentów zalecanych a wymaganych przy tym sakramencie. I tak, wiekiem uprawniającym do ważnego zawarcia związku jest odpowiednio czternasty oraz szesnasty rok życia dla kobiet i mężczyzn, jednakże zalecany jest wyższy (kan. 1072 KPK a kan. 1083 KPK). Stąd, gdy związek zostanie zawarty już przez jedną stronę, która nie osiągnęła wymaganego do ważnego zawarcia związku wieku, wówczas małżeństwo zostaje zawarte nieważnie. Natomiast, gdy związek zostaje zawarty przez przynajmniej jedną stronę, która nie osiągnęła wieku zalecanego do godziwego zawarcia związku i bez potrzebnego zezwolenia, wówczas małżeństwo zawarte jest ważnie, ale niegodziwie. Właśnie na przykładach nieważnego a niegodziwego małżeństwa pośrednio można wnioskować o danej sytuacji w kontekście jej obligatoryjnego, bądź tylko zalecanego charakteru. Także już samo użycie sformułowań: ważne, godziwe wskazuje na prawny lub moralny wymiar prawa. Podobnie można wnioskować przy przeszkodzie różnej wiary a małżeństwie mieszanym czy też przy okazji przeszkody pokrewieństwa, od którego stopnia nie ma możliwości uzyskania dyspensy, jak i tej samej przeszkody przy współistnieniu możności prośby o dyspensę. Następnie, przy okazji błędu co do małżeństwa podana jest obowiązująca wiedza nt. tego, czym jest związek małżeński (kan. 1096 §1 KPK), ale już a ramach przygotowania do tegoż sakramentu wiedza ta jest (powinna być) pogłębiona. Jest to również nic innego jak z jednej strony - obowiązek (wymóg), a z drugiej - zalecenie.

Zobacz również: Jak interpretować akta sprawy w kościelnym procesie małżeńskim?

REKLAMA

W ramach dopowiedzenia warto też dodać, iż sensu stricte obowiązki wiernych, w tym wiernych świeckich wylicza i reguluje głównie druga Księga KPK. Jakimś uzupełnieniem może też być trzecia jego Księga, zwłaszcza w kanonach regulujących kwestię wychowania potomstwa. Czynię tę aluzję z uwagi na symulację, szczególnie jej jednego rodzaju, tj. wykluczenia chrześcijańskiego (nie zaś katolickiego) wychowania potomstwa, na podstawie czego istnieje prawna możliwość stwierdzenia nieważności zawartego związku (kan. 1101 §2 KPK). Natomiast tym razem obowiązek katolickiego wychowania dodatkowo wzmocniony jest sankcją karną w przypadku jego niekatolickiego charakteru (kan. 1366 KPK).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak zatem można było zaobserwować, prawodawca nie tylko zobowiązuje, ale i stawia zalecenia. Co też oznacza, iż obok prawnego wymiaru kodeks posiada także wymiar jakby formacyjny, to z kolei w dużej mierze wynika z faktu, iż przepisy kodeksowe to nie tylko przepisy stanowione przez kompetentną władzę ludzką, ale przepisy, w których musi zostać też uwzględnione prawo boże - o czym w konstytucji Sacrae disciplinae leges.

Zobacz: Zawieszenie kościelnego procesu małżeńskiego

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dni opieki na dzieci z różnych związków to prawdziwa łamigłówka. Pracodawcy nie wiedzą co robić. Korzystają ci, którzy znają swoje prawa

Ile dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem mogą wykorzystać pracownicy, którzy mają dzieci z różnych związków? Podzielenie tego uprawnienia to prawdziwa łamigłówka. Wygrać mogą tylko te osoby, które znają swoje prawa.

Czy partner ma prawo do zachowku? Przepisy i propozycje zmian

Partnerzy często nie wiedzą czy po sobie dziedziczą i jakie mają prawa. Komu przysługuje zachowek? Co z osobami będącymi w związkach nieformalnych? Czy obecne przepisy mogą się zmienić? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!

Szybciej, prościej, bezpieczniej – szykuje się nowe prawo dla znalazców i właścicieli zgub [PROJEKT]

Aktualnie obowiązuje jeszcze ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 501), ale czas gruntownie ją znowelizować. W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o rzeczach znalezionych oraz Kodeksu cywilnego (druk nr 1629). Celem zmian jest uproszczenie procedur, zwiększenie skuteczności poszukiwań właścicieli zgubionych przedmiotów oraz lepsza ochrona danych osobowych. Praktyka pokazała wiele problemów – m.in. niejasne kompetencje urzędów, brak procedur dla dokumentów z danymi osobowymi czy zbyt długie postępowania. Nowelizacja odpowiada na postulaty starostw, portów lotniczych i innych instytucji.

Mini-prohibicja tuż za rogiem – Ministerstwo Zdrowia chce poważnie ograniczyć sprzedaż alkoholu już od 1 stycznia 2026 roku

Ministerstwo Zdrowia przyspieszyło pracę nad zmianami w ustawie o przeciwdziałaniu alkoholizmowi i wychowaniu w trzeźwości. U podstaw nowych założeń leży ograniczenie sprzedaży alkoholu i wyrobów alkoholowych. Projekt jest już na etapie konsultacji społecznych. Okazuje się, że najnowsza propozycja zawiera rozwiązania idące dalej, niż wcześniej zapowiadane przez Ministerstwo. Wszystko w trosce o zdrowie Polaków.

REKLAMA

Skrócony czas pracy. Eksperci ostrzegają: problemem będą absencje i urlopy – firmy już muszą przygotować się na chaos w kadrach

Skrócony czas pracy staje się faktem – Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zakończyło nabór firm do pilotażu „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”. Do programu zakwalifikowano około 90 przedsiębiorstw, choć zgłosiło się niemal dwa tysiące. Eksperci już ostrzegają, że choć to historyczny projekt, może on przynieść poważne problemy z ewidencją, absencjami i urlopami. Firmy będą musiały prowadzić dwa systemy rozliczeń, a kadry staną przed jednym z największych wyzwań organizacyjnych ostatnich lat.

Zmiana czasu na zimowy w 2025 r. – w którą noc zegarki przestawiamy godzinę do tyłu? Co z wynagrodzeniem? Jakie korzyści ze zmian czasu?

Zmiana czasu letniego na zimowy w 2025 roku nastąpi (jak co roku) w ostatni weekend października – a dokładnie w nocy z soboty 25 października na niedzielę 26 października. Zmiana ta następuje w Polsce i całej Unii Europejskiej zmiana czasu z zimowego na letni. Wskazówki zegarów trzeba przesunąć z godz. 3.00 na 2.00 a zatem tej nocy będziemy spać (a niektórzy - pracować) całą godzinę dłużej. Zyskamy 60 minut snu i będziemy mieli więcej jaśniejszych poranków z naturalnym światłem dziennym (słonecznym) ale za to popołudniami szybciej będzie się robiło ciemno. Jaki ma wpływ październikowa zmiana czasu na wynagrodzenie za pracę?

Właściciele psów i kotów poniosą dodatkowe koszty. Chodzi o obowiązkową ewidencję zwierząt w systemie KROPiK

Obowiązek rejestracji psów i kotów w systemie KROPiK będzie wiązał się dla właścicieli zwierząt z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów? Czy da się ich uniknąć? Kto będzie miał dostęp do danych wprowadzonych do systemu? Po co zwierzętom PESEL?

Niepełnosprawni zyskają nowe prawa. Projekt ustawy o asystencji osobistej w Sejmie

Do Sejmu trafił poselski projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. Posłanki zapowiadają, że to przełomowy krok w stronę samodzielności, równości i realizacji konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami.

REKLAMA

Czy to wreszcie przełom, na który czekały tysiące par w Polsce? Wraca sprawa związków partnerskich. Katarzyna Kotula zapowiada: szczegóły już wkrótce!

Po latach politycznych obietnic i gorących debat, sprawa związków partnerskich znów znalazła się w centrum uwagi całego kraju. W piątek rządząca koalicja ma przedstawić szczegóły projektu, który – jak mówią jego autorzy – „ułatwi ludziom życie” i „odpowie na realne potrzeby społeczne”. Choć temat wracał do Sejmu wielokrotnie, nigdy jeszcze nie był tak blisko realizacji. Tym razem w grę wchodzi kompromis, który połączył nawet polityków z różnych biegunów ideowych.

Świadczenia po urodzeniu dziecka w 2026 r. Co przysługuje rodzicom? [LISTA]

Wielu rodziców oczekujących narodzin dziecka w 2026 r. zastanawia się nad możliwymi formami finansowego wsparcia. Na jakie świadczenia można liczyć? Czy trzeba spełnić dodatkowe kryteria? Odpowiadamy!

REKLAMA