REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sformułowania zalecające a zobowiązujące w prawie kanonicznym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Sformułowania zalecające a zobowiązujące w prawie kanonicznym / Fot. Fotolia
Sformułowania zalecające a zobowiązujące w prawie kanonicznym / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. przy można znaleźć kanony, zawierające sformułowania „zalecane” bądź „zobowiązanie”. Dzięki takiemu połączeniu wyraźnie widać, iż w KPK spotykają się dwie dziedziny: moralna i prawna. Oznacza to, że skoro istnieje jakiś obowiązek w KPK, to na płaszczyźnie moralnej wypełnienie jego może okazać się jednak niewystarczające. Można pozwolić sobie nawet na stwierdzenie, iż KPK podaje i reguluje pewne minimum, ale też przez to zachowuje swój prawny charakter. Powyższy wniosek ukażemy na kilku przykładach.

Przy okazji zawierania sakramentu małżeństwa zaleca się, gdy strona nie jest bierzmowana, przyjęcie tegoż sakramentu (kan. 1065 §1 KPK). Odwrotnie jest przy sakramencie święceń, bowiem przy nim sakrament bierzmowania jest już obligatoryjny (kan. 1033 KPK). Przy sakramencie eucharystii istnieje zalecenie przystępowania do niej jak najczęściej (kan. 898 KPK). Z drugiej zaś strony istnieje obowiązek przyjmowania jej raz w roku (kan. 920 §1 KPK). Z kolei przy sakramencie pokuty, z jednej strony, istnieje podobne zalecenie (można o nim domniemywać na podstawie zalecenia do częstego przystępowania do sakramentu Komunii św.). Występuje również obowiązek w sytuacji grzechu ciężkiego skorzystania z tego sakramentu raz do roku (kan. 989 KPK). Na tym przykładzie widać też ewidentnie spotkanie prawa kanonicznego z teologią, tj. z występującymi w tej dyscyplinie kategoriami dlań charakterystycznymi. Przy dniach pokuty istnieje także obowiązek ich zachowania w kontekście wymaganego wieku, z drugiej zaś strony, zalecenie ich zachowania, gdy z racji wieku osoba nie jest doń zobowiązana (kan. 1252 KPK). Naturalnie takich przykładów można podać więcej, ograniczyliśmy się do najważniejszych. Na podstawie powyższych przykładów nie można jednak konkludować, iż do zachowania kodeksowych przepisów można podejść w „luźny” sposób, wręcz przeciwnie: akurat powyższe przykłady dotyczą  sfery duchowej i stąd też kodeks, podobny innym kodeksom, musi uwzględniać tę specyfikę.

REKLAMA

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Nas interesować jednak będą zalecenia oraz obowiązki uregulowane zwłaszcza przy sakramencie małżeństwa. O niektórych z nich zostało już wspomniane przy okazji kwestii sakramentów zalecanych a wymaganych przy tym sakramencie. I tak, wiekiem uprawniającym do ważnego zawarcia związku jest odpowiednio czternasty oraz szesnasty rok życia dla kobiet i mężczyzn, jednakże zalecany jest wyższy (kan. 1072 KPK a kan. 1083 KPK). Stąd, gdy związek zostanie zawarty już przez jedną stronę, która nie osiągnęła wymaganego do ważnego zawarcia związku wieku, wówczas małżeństwo zostaje zawarte nieważnie. Natomiast, gdy związek zostaje zawarty przez przynajmniej jedną stronę, która nie osiągnęła wieku zalecanego do godziwego zawarcia związku i bez potrzebnego zezwolenia, wówczas małżeństwo zawarte jest ważnie, ale niegodziwie. Właśnie na przykładach nieważnego a niegodziwego małżeństwa pośrednio można wnioskować o danej sytuacji w kontekście jej obligatoryjnego, bądź tylko zalecanego charakteru. Także już samo użycie sformułowań: ważne, godziwe wskazuje na prawny lub moralny wymiar prawa. Podobnie można wnioskować przy przeszkodzie różnej wiary a małżeństwie mieszanym czy też przy okazji przeszkody pokrewieństwa, od którego stopnia nie ma możliwości uzyskania dyspensy, jak i tej samej przeszkody przy współistnieniu możności prośby o dyspensę. Następnie, przy okazji błędu co do małżeństwa podana jest obowiązująca wiedza nt. tego, czym jest związek małżeński (kan. 1096 §1 KPK), ale już a ramach przygotowania do tegoż sakramentu wiedza ta jest (powinna być) pogłębiona. Jest to również nic innego jak z jednej strony - obowiązek (wymóg), a z drugiej - zalecenie.

Zobacz również: Jak interpretować akta sprawy w kościelnym procesie małżeńskim?

REKLAMA

W ramach dopowiedzenia warto też dodać, iż sensu stricte obowiązki wiernych, w tym wiernych świeckich wylicza i reguluje głównie druga Księga KPK. Jakimś uzupełnieniem może też być trzecia jego Księga, zwłaszcza w kanonach regulujących kwestię wychowania potomstwa. Czynię tę aluzję z uwagi na symulację, szczególnie jej jednego rodzaju, tj. wykluczenia chrześcijańskiego (nie zaś katolickiego) wychowania potomstwa, na podstawie czego istnieje prawna możliwość stwierdzenia nieważności zawartego związku (kan. 1101 §2 KPK). Natomiast tym razem obowiązek katolickiego wychowania dodatkowo wzmocniony jest sankcją karną w przypadku jego niekatolickiego charakteru (kan. 1366 KPK).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak zatem można było zaobserwować, prawodawca nie tylko zobowiązuje, ale i stawia zalecenia. Co też oznacza, iż obok prawnego wymiaru kodeks posiada także wymiar jakby formacyjny, to z kolei w dużej mierze wynika z faktu, iż przepisy kodeksowe to nie tylko przepisy stanowione przez kompetentną władzę ludzką, ale przepisy, w których musi zostać też uwzględnione prawo boże - o czym w konstytucji Sacrae disciplinae leges.

Zobacz: Zawieszenie kościelnego procesu małżeńskiego

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

REKLAMA

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

REKLAMA

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

Kto nowym papieżem? Media kreują „papabile”, a Kościół przygotowuje się do konklawe 2025

7 maja rozpoczyna się konklawe, które wybierze nowego papieża. Papież Franciszek niestety już nie żyje, a świat katolicki z napięciem śledzi możliwych następców. Media już teraz lansują swoich faworytów – tzw. papabili. Kim są kandydaci na nowego papieża? Jakie poglądy reprezentują? Czy Kościół czeka kontynuacja, czy radykalna zmiana?

REKLAMA