Tematy - Prawo - Spadki i darowizny, Spadkobierca - INFOR.PL

Spadki zagraniczne mogą przysporzyć wielu wątpliwości. Otrzymując schedę z zagranicy często nie wiemy czy stosować prawo polskie czy obce. A przecież w każdym państwie są inne terminy i inne uprawnienia spadkobierców.

Do działu spadku nie jest konieczne postanowienie sądu. Gdy spadkobiercy są zgodni co do sposobu podziału, mogą sporządzić odpowiednią umowę - umowę o dział spadku.

Stwierdzenie prawa do spadku może nastąpić na mocy postanowienia sądu lub notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Czym jest notarialne poświadczenie dziedziczenia? Czy akt poświadczenia dziedziczenia jest tak samo ważny jak postanowienie sądu?

Gdy spadkobierca pozostawił kilka testamentów pojawiają się komplikacje z prawidłowym podziałem masy spadkowej. Jak ocenia się, który z testamentów powinien być wiążący?

Choć generalną zasadą jest, iż wszelkie umowy o przyszły spadek po osobie żyjącej są nieważne, prawo przewiduje jeden wyjątek. Spadkobierca i spadkodawca mogą przed notariuszem podpisać umowę, na mocy której spadkobierca zrzeka się spadku.

Do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia praw do spadku można występować bez ograniczeń czasowych. U notariusza można sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia, o ile otwarcie spadku (czyli śmierć spadkodawcy) nastąpiło po 30 czerwca 1984 r.

Akt poświadczenia dziedziczenia wydawany jest przez notariusza i istnieje obok sądowego stwierdzenia nabycia spadku.

Zasadniczy wpływ dla możliwości dziedziczenia gospodarstwa rolnego ma data śmierci spadkodawcy ma . Datą graniczną i mającą bardzo duże znaczenie dla tych kwestii jest data 14 lutego 2001 r. Od tej daty nie ma ograniczeń w dziedziczeniu gospodarstwa rolnego.

Spadkobiercy mogą potwierdzić swoje prawa do spadku w sądzie (prawomocnym postanowieniem sądu stwierdzającym nabycie spadku) lub u notariusza (zarejestrowanym akt poświadczenia dziedziczenia). Są jednak pewne sytuacje, kiedy notariusz nie sporządzi tego aktu. Jakie to sytuacje?

Mienie jest zdefiniowane jako własność oraz inne prawa majątkowe. Pojęcia mienia jest uregulowane w art. 44 Kodeksu cywilnego.

Na majątek, którego potoczne znaczenie jest wiązane wyłącznie z aktywami, w rzeczywistości mogą składać się także długi.

Prawo cywilne reguluje sprawy, z którymi ludzie mają do czynienia na co dzień. Odgrywa pierwszoplanową rolę w systemie prawa prywatnego. Kodeks cywilny jest zbiorem przepisów z zakresu prawa cywilnego.

Zgodnie z polskim prawem, jeżeli spadkodawca nie pozostawił ważnie sporządzonego testamentu, do dziedziczenia dochodzą osoby wskazane w Kodeksie cywilnym.

Umowa dożywocia polega na tym, że w zamian za przeniesienie własności nieruchomości jej nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy lub osobie mu bliskiej dożywotnie utrzymanie.

Darowizna jest bezpłatnym świadczeniem na rzecz innej osoby kosztem swojego majątku. Umowa darowizny powinna być sporządzona w formie aktu notarialnego.

Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Jeden z aktów stanu cywilnego. Przepisy prawa określają kto i kiedy może zgłosić zgon. Akt zgonu sporządzany jest na podstawie karty zgonu.

Zasadą jest, że nikt nie może odmawiać zeznań w charakterze świadka. Na obowiązek ten składają się obowiązek osobistego stawiennictwa w sądzie w wyznaczonym terminie, obowiązek składania zeznań oraz obowiązek złożenia przyrzeczenia.

Spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego.

Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku

Do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Od chwili przyjęcia spadku ponosi odpowiedzialność za te długi z całego swego majątku.

Testamenty szczególne to formy testamentów, które mogą być sporządzone w okolicznościach przewidzianych w ustawie, uzasadniających odstąpienie od wykorzystania zwykłych form testamentu.

Testament holograficzny, notarialny i testament allograficzny

Testament to rozrządzenie własnym majątkiem na wypadek śmierci. Dotyczy to rozrządzenia majątkiem tylko jednego spadkodawcy (obowiązuje zakaz sporządzania testamentów wspólnych). Spadkodawca może w każdej chwili odwołać cały testament bądź jego poszczególne postanowienia.

Uznanie za zmarłego dotyczy sytuacji, w których mimo upływu czasu (określonego w ustawie) i przeprowadzenia odpowiedniego postępowania wyjaśniającego, nie udało się ustalić czy dana osoba żyje, czy zmarła.

Stwierdzenie nabycia spadku to sądowe (bądź urzędowe – można złożyć odpowiednie oświadczenie przed notariuszem) potwierdzenie kto i w jakim stopniu dziedziczy po zmarłym. Sąd spadku wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi.

Właściciel może korzystać z rzeczy i rozporządzać nią, z wyłączeniem osób trzecich, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego, zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swojego prawa.

Spadkodawca (inaczej testator) to osoba fizyczna, po której spadek z chwilą śmierci przechodzi na spadkobierców. Może on wyrazić swoją wolę przez testament lub jeżeli tego nie uczyni – dziedziczenie odbędzie się w drodze ustawy.

Spadkobierca to podmiot, na który przechodzi ogół praw i obowiązków po osobie zmarłej.

Spadek to ogół praw i obowiązków należących do spadkodawcy, które w chwili jego śmierci przechodzą na spadkobierców (następców prawnych) w drodze dziedziczenia.

Współwłasność polega na tym, że własność jednej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Wykonawca testamentu to osoba powołana przez spadkodawcę w testamencie dla realizacji jego postanowień – przede wszystkim poleceń i zapisów. Wykonawca testamentu musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.

Jeżeli spadkobiercy ustawowi zostali pozbawieni w testamencie jakiegokolwiek udziału w spadku, mają prawo dochodzić od spadkobierców wypłacenia zachowku. Na rzecz zachowku uprawnieni muszą jednak zaliczyć darowizny otrzymane od spadkodawcy, oraz ewentualne zapisy w testamencie. W niektórych przypadkach zachowek przysługuje również spadkobiercom ustawowym – jeśli masa spadkowa była znacząco uszczuplona przez darowizny spadkodawcy na rzecz osób trzecich.

Zapis to rozrządzenie testamentowe, na mocy którego spadkodawca zobowiązuje swego spadkobiercę testamentowego lub ustawowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby – zapisobiorcy. Z chwilą otwarcia spadku powstaje stosunek zobowiązaniowy. Zapisobiorca staje się wierzycielem, a spadkobierca lub zapisodawca – dłużnikiem.

Zdolność do czynności prawnych do zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań. Osoba mająca zdolność prawną może dokonywać we własnym imieniu czynności prawnych mających na celu powstanie, zmianę lub ustanie stosunku prawnego.

Dział spadku polega na określeniu wartości całego majątku i jego podziale pomiędzy poszczególnych spadkobierców.

Akt notarialny jest szczególną formą dokumentu urzędowego. Sporządza się go, jeżeli wymaga tego przepis prawa lub taka jest wola stron. Niedochowanie formy aktu notarialnego w sytuacji, gdy wymaga tego prawo, powoduje bezskuteczność czynności prawnej oraz jej nieważność.

Zapis windykacyjny umożliwi przekazanie konkretnych składników majątku poszczególnym spadkobiercom. Będzie on jednak skuteczny tylko w przypadku testamentów notarialnych.

Aby uniknąć przejęcia obowiązku podatkowego w spadku, spadkobiercy mogą wnioskować do organu podatkowego o odroczenie terminu płatności podatku, zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub rozłożenie zapłaty powyższych należności na raty, bądź umorzenie ich w całości lub w części, jak również umorzenie opłaty prolongacyjnej.

Spadkobierca może zachować się na 3 sposoby. Może on albo przyjąć spadek z nieograniczoną odpowiedzialnością za długi (tzw. przyjęcie proste), albo przyjąć go z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), jak również możliwe jest odrzucenie spadku.

Testament jest jednostronną czynnością prawną, a spisanie testamentu nie oznacza braku możliwości jego zmiany. Wręcz przeciwnie, odwołanie testamentu jest zawsze możliwe aż do śmierci testatora.

W polskim prawie spadkowym nie ma możliwości dziedziczenia kontraktowego na podstawie umowy. Jedyną dopuszczalną umową o spadek po osobie żyjącej jest umowa o zrzeczenie się dziedziczenia.

Pytanie to w zasadzie można by skwitować jednym zdaniem – nie każdy testament napisany na komputerze jest ważny. I tu należy sprecyzować o jaki testament chodzi.

Nie można ustanowić spadkobiercy „pod warunkiem”, np. takim, że jeśli ożeni się do określonego terminu, to będzie dziedzicem testamentowym. Ale zastrzeżenie takiego warunku jest uważane za nieistniejące, nienapisane.

Istnieją dwie drogi do stwierdzenia nabycia spadku przez spadkobierców. Orzeczenie sądowe i poświadczenie dziedziczenia przez notariusza są to dwa dokumenty posiadające taką samą doniosłość prawną. U notariusza zapłacimy za poświadczenie więcej niż za stwierdzenie w sądzie, ale dokument otrzymamy od ręki.

W postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku za dowód pewnych okoliczności może zostać przyjęte zapewnienie złożone przez spadkobiercę. Takie oświadczenie spadkobierca składa pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Czy można pozbawić spadkobiercę zachowku? Co do zasady na to pytanie można udzielić odpowiedzi twierdzącej. Należy jednak wziąć pod uwagę, że jest tu wiele wyjątków.

Co do zasady nieważna z mocy prawa jest umowa o spadek po osobie żyjącej. Jedynym wyjątkiem w tym zakresie jest zawarcie umowy o zrzeczenie się dziedziczenia przez spadkobiercę ustawowego z przyszłym spadkodawcą.

Spadki i darowizny, Spadkobierca

Spadek zagraniczny - jakie prawo właściwe?

Umowny dział spadku

Notarialne poświadczenie dziedziczenia

Który z pozostawionych testamentów jest wiążący?

Spadku można zrzec się tylko przed notariuszem

Stwierdzenie praw do spadku w sądzie czy u notariusza?

Akt poświadczenia dziedziczenia

Akt poświadczenia dziedziczenia

Jakie przepisy stosuje się przy dziedziczeniu gospodarstw rolnych?

Notarialne poświadczenie dziedziczenia a data śmierci spadkodawcy

Mienie

Majątek

Kodeks cywilny

Dziedziczenie ustawowe

Dożywocie

Darowizna

Alimenty

Akt zgonu

Czy świadek może odmówić zeznań?

Zbycie spadku

Wydziedziczenie

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Testamenty szczególne

Testamenty zwykłe

Testament

Uznanie za zmarłego

Stwierdzenie nabycia spadku

Własność

Spadkodawca

Spadkobierca

Spadek

Współwłasność

Wykonawca testamentu

Zachowek

Zapis

Zdolność do czynności prawnych

Dział spadku

Akt notarialny

Zmiany w prawie spadkowym - pojawi się zapis windykacyjny

Jak uniknąć przejęcia zobowiązań podatkowych spadkodawcy?

Jak przyjąć lub odrzucić spadek?

Czy można odwołać testament?

Umowa o zrzeczenie się prawa do dziedziczenia

Czy testament napisany na komputerze jest ważny

Czy można kogoś uczynić spadkobiercą „pod warunkiem”

Co to jest poświadczenie dziedziczenia?

Zapewnienie spadkobiercy jako dowód w postępowaniu spadkowym

Czy można pozbawić spadkobiercę zachowku

Zrzeczenie się dziedziczenia

Umowy dotyczące spadku po osobie żyjącej