REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy można nabyć własność rzeczy od osoby nieuprawnionej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marta Zdanowska
Czy można nabyć własność rzeczy od osoby nieuprawnionej?/ Fot. Fotolia
Czy można nabyć własność rzeczy od osoby nieuprawnionej?/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Polskie prawo przewiduje możliwość nabycia własności rzeczy ruchomej od osoby nieuprawnionej jeśli zbywca włada rzeczą i wyda ją nabywcy działającemu w dobrej wierze.

Co do zasady, zgodnie z rzymską paremią, nikt nie może przenieść na inną osobę więcej praw aniżeli sam posiada. Jednak w tym wypadku, prawo przewiduje wyjątek w celu ochrony interesów nabywców, którzy o braku uprawnień do rozporządzania rzeczą po stronie sprzedającego – pomimo zachowania należytej staranności - nie wiedzieli. Zagadnienie to reguluje art. 169 Kodeksu cywilnego.

REKLAMA

Moment nabycia własności

REKLAMA

W przypadku nabycia rzeczy od osoby nieuprawnionej nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie. Dotyczy to jednak wyłącznie rzeczy dobrowolnie powierzonych przez właściciela. Miałoby to więc miejsce gdyby rozporządzenia dokonał np. pełnomocnik właściciela, który nie miał umocowania do rozporządzenia rzeczą albo przekroczył zakres pełnomocnictwa.

W wypadku rzeczy utraconych przez właściciela (zgubionych, skradzionych), jeśli dokonano zbycia przed upływem trzech lat od chwili ich utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero po upływie tego trzyletniego terminu. Zgodnie z art. 169 § 2 Kodeksu cywilnego ograniczenie to nie dotyczy jednak pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.

Dobra wiara

Art. 7 Kodeksu cywilnego ustanawia domniemanie dobrej wiary.  Ciężar dowodu złej wiary spoczywa więc na tym kto taki zarzut podnosi.

REKLAMA

Jak wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego zła wiara nabywcy ma miejsce, gdy jest wynikiem niezachowania normalnej w danych okolicznościach staranności. Sąd Najwyższy zauważa także, że „wymagania pod względem staranności nabywcy nie mogą iść ani za daleko, gdyż byłoby to dlań obciążenie nadmierne, ani też za blisko, bo wówczas z kolei godziłoby się w zasługujący na ochronę interes właściciela. Dokonując oceny staranności nie powinno się abstrahować od okoliczności, w jakich odbywa się nabycie rzeczy ruchomej od nieuprawnionego. Według art. 169 k.c. nabywca ruchomości jest w złej wierze, jeżeli wie o tym, że zbywca nie jest osobą uprawnioną do rozporządzania ruchomością albo o fakcie tym nie wie w wyniku swego niedbalstwa, przy czym wystarczy tu nawet niedbalstwo zwykłe (culpa levis)” - (uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 1992 r., sygn. akt III CZP 18/92).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W praktyce problematyka ta często ma zastosowanie przy sprzedaży używanych samochodów pochodzących z kradzieży. W cytowanej powyżej uchwale Sąd Najwyższy stwierdził, iż „nabywca używanego samochodu powinien zachować stosownie do okoliczności - zwłaszcza gdy zbywca nie jest osobą zajmującą się zawodowo obrotem samochodami - szczególną ostrożność w celu upewnienia się, czy samochód nie pochodzi z kradzieży”.

Dobra wiara musi istnieć tylko w chwili wydania rzeczy, późniejsza jej utrata nie przeszkadza nabyciu własności.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1997  r., (sygn. akt II CKN 378/97) jeśli w trzyletnim okresie z art. 169 § 2 k.c. rzecz skradziona znajdowała się w posiadaniu kilku osób, które ją kolejno zbywały, warunkiem nabycia własności przez ostatnią z nich jest dobra wiara nie tylko jej, lecz i wszystkich poprzednich nieuprawnionych posiadaczy.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 ze zm.)

uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 1992 r., sygn. akt III CZP 18/92

wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1997  r., sygn. akt II CKN 378/97

Zobacz: Kalkulatory

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pułapka w rządowym pilotażu! Firmy zapłacą wyższe podatki i składki. „To zaskakujące, że nikt z rządu o tym nie uprzedził”

Okazuje się, że pracodawca, który skorzysta z pilotażowego programu skróconego czasu pracy, zapłaci większe podatek dochodowy oraz składkę zdrowotną. „To zaskakujące, że nikt z rządu o tym nie uprzedził” – czytamy w dzisiejszym „Dzienniku Gazecie Prawnej”.

Urodzenie martwego dziecka - nowe zasady składania dokumentów do zasiłku macierzyńskiego i pogrzebowego od 6 sierpnia 2025 r.

W dniu 6 sierpnia 2025 roku weszły w życie przepisy, które umożliwiają ustalenie prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego lub zasiłku pogrzebowego na podstawie zaświadczenia o martwym urodzeniu. W przypadku zasiłku pogrzebowego będzie to możliwe również na podstawie karty zgonu.

Kierowcy: będą nowe zakazy i wysokie kary. Policja i starosta zatrzymają prawo jazdy za pewne zachowania

Kierowcy - będzie nowy zakaz. Policja i starosta zatrzymają prawo jazdy za drift i celową utratę przyczepności. Dlaczego? Bo jak wskazuje projektodawca: problem nielegalnych wyścigów, rajdów i tym podobnych imprez odbywających się na drogach, na których odbywa się ruch kołowy, staje się coraz bardziej odczuwalny i ma coraz większy wpływ na spadek poczucia bezpieczeństwa wśród użytkowników dróg.

Najpierw PZON odmówił jakiegokolwiek stopnia niepełnosprawności. Rok później Wojskowa Komisja Lekarska uznała mnie za całkowicie i trwale niezdolnego do służby wojskowej, wskazując jednoznacznie na trwałe następstwa urazu mózgu i ubytki kostne

Infor.pl opublikował artykuł opisujący perypetie osoby niepełnosprawnej "mundurowej", która musi stawać przed komisjami lekarskimi wojskowymi (w celu potwierdzenia niepełnosprawności), a następnie przed analogicznymi komisjami "cywilnymi". Wynika to z tego, że orzeczenia "wojskowe" o niepełnosprawności nie są akceptowane przez systemy świadczeń "cywilnych" dla niepełnosprawnych. Stan zdrowia osoby niepełnosprawnej w pierwszej historii ewoluował między stopniem lekkim niepełnosprawności a umiarkowanym. Po artykule otrzymaliśmy listy osób niepełnosprawnych "mundurowych", które "krążą" między komisjami "wojskowymi" a cywilnymi". M.in. napisał do nas czytelnik, który został uznany za osobę niezdolną do służby wojskowej (z uwagi na trwałe okaleczenie) oraz jednocześnie za całkowicie zdrową według Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (PZON). Pierwszy artykuł dotyczył historii osoby uznawanej za niepełnosprawną zarówno według komisji "cywilnych" jak i "wojskowych". Historia poniżej to człowiek okaleczony (według lekarzy wojskowych) oraz jednocześnie zdrowy (według lekarzy cywilnych).

REKLAMA

Duża zmiana w sprawach frankowych. W niektórych sądach spadek liczby pozwów r/r jest nawet 60-proc. [DANE Z SĄDÓW]

Tysiące frankowiczów wciąż idą na zwarcie z bankami, ale impet słabnie. Do sądów wpływa coraz mniej pozwów. W I połowie 2025 roku do 47 sądów okręgowych w całej Polsce wpłynęło ok. 25,5 tys. pozwów w sprawach frankowych. W analogicznym okresie zeszłego roku odnotowano ich blisko 40 tys. To spadek o 36,5% rdr. Natomiast w niektórych sądach wyniósł on nawet 60% rdr.

Nie tylko sprawca może być odpowiedzialny za wyrządzoną szkodę

Pojęcia odszkodowania i szkody najczęściej kojarzą się z takimi osobami jak sprawca oraz pokrzywdzony. Niemniej jednak przy wyrządzeniu szkody mogą pojawić się jeszcze inni ludzie. Mogą nimi być także i ci, którzy na mocy przepisów prawa cywilnego są obowiązani do naprawienia szkody.

Osoba niepełnosprawna w stopniu lekkim a potem umiarkowanym: Muszę stawać na wielu komisjach

Emeryt mundurowy poskarżył się rządowi, że musi – pomimo posiadania potwierdzenia ze strony instytucji mundurowych – dowodzić niepełnosprawności także przed komisjami cywilnymi dla osób niepełnosprawnych. I pyta „Gdzie sens i gdzie logika, aby dwa razy wykonywać te czynności marnując mój czas oraz zasoby państwowe (przecież praca komisji kosztuje państwo, a zaoszczędzone pieniądze można byłoby przeznaczyć na pomoc osobom niepełnosprawnym).

Wyższe kary za atak na policjanta, lekarza, ratownika. Do do 5 lat więzienia za naruszenie nietykalności. Minimum 1000 zł grzywny za zakłócenie spokoju lub porządku publicznego

W dniu 19 sierpnia 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks wykroczeń oraz ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości. Celem tej nowelizacji wzmocnienie ochrony prawnej funkcjonariuszy publicznych – np. policjantów, strażaków czy ratowników medycznych – a także osób, które narażają swoje życie i zdrowie, pomagając innym: lekarze, pielęgniarki, ratownicy górscy i wodni oraz zwykli obywatele, którzy reagują na przemoc lub ratują ofiary wypadków. Kary za naruszenie nietykalności tych osób wzrosną z 3 do 5 lat.

REKLAMA

4043 zł dofinansowania z PFRON do wózka inwalidzkiego (elektrycznego) lub skutera - zmiany od sierpnia 2025 r.

Zarząd Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) zmienił niedawno Kierunki działań oraz warunki brzegowe obowiązujące realizatorów programu „Aktywny samorząd” w 2025 roku. Od 5 sierpnia 2025 roku wniosek o dofinansowanie w ramach Obszaru C Zadanie 2 programu mogą złożyć także osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które użytkują skuter lub wózek inwalidzki o napędzie elektrycznym. Taka możliwość nastąpiła po decyzji Rady Nadzorczej PFRON o zmianie programu (uchwała nr 5/2025 Rady Nadzorczej PFRON z dnia 26 czerwca 2025 r.). Dofinansowanie dotyczy kosztów utrzymania sprawności technicznej skutera lub wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym.

W jaki sposób wyegzekwować od sprawcy świadczenia przyznane pokrzywdzonemu?

Mimo że sąd może orzec obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonego – a nawet zastąpić go nawiązką do 200 tys. zł – w praktyce często zdarza się, że sprawcy ignorują te obowiązki. Pokrzywdzeni nie są jednak bezradni – mogą skorzystać z egzekucji komorniczej, a w skrajnych przypadkach nawet doprowadzić do ponownego postępowania karnego wobec osoby uchylającej się od wykonania wyroku.

REKLAMA