REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dodatkowy sprzęt elektroniczny w celi z opłatą od 2023 r. Uwagi RPO

Subskrybuj nas na Youtube
Dodatkowy sprzęt elektroniczny w celi z opłatą od 2023 r. Uwagi RPO
Dodatkowy sprzęt elektroniczny w celi z opłatą od 2023 r. Uwagi RPO
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 stycznia 2023 r. każdy skazany przebywający w celi mieszkalnej, w której jest dodatkowy sprzęt elektroniczny lub elektryczny będzie zobowiązany do zryczałtowanej miesięcznej opłaty, nawet jeśli to własność jednego z osadzonych. Chodzi o telewizor, radio, czajnik elektryczny i wieżę stereo. W opinii RPO nie jest to założenie w pełni słuszne.

Każdy osadzony w celi zapłaci za dodatkowy sprzęt elektroniczny. Uwagi RPO od projektu MS

Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek przedstawił ministrowi sprawiedliwości Zbigniewowi Ziobrze opinię do projektu rozporządzenia MS w sprawie wysokości zryczałtowanej miesięcznej opłaty związanej z użytkowaniem w celi mieszkalnej dodatkowego sprzętu elektronicznego lub elektrycznego.

REKLAMA

Opłata za prąd

REKLAMA

Na mocy przepisu art. 110b § 1 k.k.w. wprowadzono zasadę, zgodnie z którą od 1 stycznia 2023 r. każdy skazany przebywający w celi mieszkalnej, w której jest dodatkowy sprzęt elektroniczny lub elektryczny, jest zobowiązany do zryczałtowanej miesięcznej opłaty. Założono, że urządzenia stanowiące dodatkowe wyposażenie cel, mimo że są własnością jednego ze osadzonych, są użytkowane w podobnym stopniu przez pozostałe osoby.

W opinii RPO nie jest to założenie w pełni słuszne. W praktyce może dochodzić - i dochodzi - do sytuacji, gdy skazany w celi, gdzie jest dodatkowy sprzęt, nie korzysta z niego, gdyż nie pozwalają mu na to współosadzeni, kierując się zasadami podkultury więziennej. Obciążenie skazanego opłatą za energię elektryczną pobraną przez urządzenia, z których nie korzysta, nie powinno mieć miejsca. Stałoby to w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego i sprawiedliwości społecznej.

REKLAMA

Może się również zdarzyć, że skazany w celi, gdzie jest dodatkowy sprzęt,  złoży oświadczenie, iż nie będzie z niego korzystał. Deklaracja taka powinna być uwzględniona. Administracja może przenieść takiego skazanego do innej celi, w której nie ma dodatkowego sprzętu. Powstaje jednak obawa, że administracja będzie wycofywać bądź nie będzie wydawać zgody na użytkowanie dodatkowego sprzętu w tych celach, gdzie jeden ze skazanych zadeklaruje rezygnację z korzystania. To może z kolei prowadzić do konfliktów pomiędzy osadzonymi, a nawet wymuszania na współosadzonym wycofanie oświadczenia o niekorzystaniu z dodatkowego sprzętu.

Należy także zwrócić uwagę na ustalony sposób pobierania opłaty. Potrącenie następuje bowiem z góry każdego pierwszego roboczego dnia miesiąca. Potrącona opłata nie podlega zwrotowi. Oznacza to, że przepis ten nie uwzględnia specyfiki zakładów karnych typu zamkniętego i aresztów śledczych. Powszechną praktyką jest tam zmiana miejsca zakwaterowania kilka razy w miesiącu. Może to oznaczać, że ryczałt zostanie pobrany pierwszego dnia miesiąca od osadzonego, który w kolejnych dniach nie będzie mógł korzystać z dodatkowego sprzętu w związku ze zmianą miejsca zakwaterowania. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Urządzenia w celi

Opłata za dodatkowy sprzęt elektroniczny powinna zostać ustalona z uwzględnieniem średniej wysokości kosztów ponoszonych przez zakład karny w związku z użytkowaniem przez skazanych takiego dodatkowego sprzętu. Przyjęty sposób  zakłada, że w celi będą cztery urządzenia: telewizor, radio, czajnik elektryczny i wieża stereo. W praktyce najczęściej jest tam tylko telewizor i czajnik. Trafność doboru urządzeń przyjętych w wyliczeniach może więc budzić wątpliwości.

A ciepła woda dostępna jest w celi przeważnie trzy razy dziennie przez kilkanaście-kilkadziesiąt minut w porach posiłków. Nie wystarcza to na wszystkie czynności wymagające użycia ciepłej wody, jak umycie naczyń, upranie rzeczy, umycie się, ogolenie, przez wszystkich w celi. Skazani używają zatem wody podgrzanej w czajnikach elektrycznych.

Warunki życia w zakładzie karnym nie powinny zasadniczo odbiegać od standardów życia w społeczeństwie. Trudno więc przystać na to, że możliwość korzystania z ciepłej wody dla podstawowych czynności sanitarno-higienicznych czy przygotowania gorącego napoju, jest traktowana nie jako standard, ale luksus, za który osadzony powinien zapłacić.

Zaprzecza to zasadzie normalizacji wyrażonej w Europejskich Regułach Więziennych, a także zasadzie wykonywania kary w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności ludzkiej. Dlatego RPO uważa, że urządzenia do podgrzewania wody powinny być wyłączone z katalogu sprzętów dodatkowych, których dotyczy zryczałtowana opłata miesięczna.

W uzasadnieniu projektu przyjęto, że każdy ze sprzętów - oprócz czajnika - będzie używany przez 10 godzin dziennie. Z uwagi na przerwy w zasilaniu w nocy, trwające zwykle ok. 6 godzin, skazani mają możliwość korzystania z urządzeń przez ok. 18 godzin na dobę. Przyjęto zatem, że osadzeni będą niemal przez cały ten czas jednocześnie korzystać co najmniej z dwóch odbiorników, np. jednocześnie z telewizora i radia albo radia i wieży stereo. Trudno to sobie wyobrazić, zwłaszcza w mniejszych celach. 

Jak wynika z wyliczeń, kwota 20 zł stanowi pokrycie pełnego miesięcznego kosztu zużycia energii elektrycznej w celi, w której użytkowane są cztery wskazane sprzęty. Wystarczy jednak, że w celi jest choć jedno urządzenie dodatkowe, aby powstał obowiązek zryczałtowanej opłaty w pełnej wysokości. Słuszne byłoby zróżnicowanie opłaty w zależności od liczby sprzętów w celi.

Poza tym opłatę w pełnej wysokości zobowiązany jest wnieść każdy przebywający w celi. W przypadku np. celi trzyosobowej faktycznie pobrana zostanie łącznie opłata trzykrotnie wyższa niż wynosi założony koszt zużycia w tej celi energii elektrycznej.

Ustalając opłatę, nie dokonano zatem rzetelnej oceny średniej wysokości kosztów  zakładu karnego w związku z użytkowaniem przez skazanych dodatkowego sprzętu -  jak nakazuje ustawa. Zasadność przyjęcia do wyliczeń określonych wartości nie została wykazana, przez co brak jest podstaw do uznania, że kwota ryczałtu rzeczywiście odpowiada faktycznemu średniemu kosztowi zużycia energii. 

Ponadto, ponieważ koszt zużycia energii został obliczony dla celi mieszkalnej, skazani w niej przebywający powinni łącznie ponosić opłatę w wysokości odpowiadającej temu kosztowi. Tymczasem każdy ze skazanych w celi jest zobowiązany wnieść opłatę w wysokości pełnego szacowanego kosztu zużytej w celi energii elektrycznej, co oznacza, że opłata za tę samą energię będzie pobierana wielokrotnie. To wszystko może prowadzić do wniosku, że opłaty te przestają być rekompensatą za użytkowaną energię, a stają się źródłem pozyskiwania funduszy przez administrację jednostek penitencjarnych.

RPO prosi ministra o uwzględnienie tych uwag.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Emeryt: ZUS zastosował 264,20 miesięcy zamiast 247,7 miesięcy. I zaniżono mi emeryturę [Tabele średniego średniego dalszego trwania życia]
Zasiłek pielęgnacyjny z MOPS, dodatek z ZUS i termin na wniosek [Wyrok NSA]

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, iż 3-miesięczny termin na złożenie wniosku o zasiłek pielęgnacyjny nie ulega zawieszeniu na czas przysługiwania osobie niepełnosprawnej innego, konkurencyjnego świadczenia. W tym przypadku chodziło o dodatek pielęgnacyjny.

500 plus dla małżeństw z 50-letnim stażem? Nowe świadczenie jest już coraz bliżej

Czy pary z 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają intensywne prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Sejmowa Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat.

Emeryt i ZUS: Emerytura zaniżona o 637,29 zł i o 876,54 zł. Mam pretensję do Władz Państwa, że pomijają rocznik 1947. Dla mnie jest to dyskryminacja

Infor.pl udostępnia czytelnikom miejsce na naszym portalu. Dziś list czytelnika, który od dekady toczy (z niezadawalającym efektem) boje o ponowne przeliczenie swojej emerytury. Ponowne przeliczanie emerytur stało się medialnym tematem po słynnych wyroku TK z 4 czerwca 20224 r. (słynnym bo daje podwyżki emerytury i wyrównania nawet do 64 000 zł dla około 200 000 osobom, ale nie można z tego skorzystać bez pojedynku z ZUS w sądzie bo wyrok nie jest opublikowany w Dzienniku Ustaw). Nasz czytelni walczy o przeliczenie emerytury dużo wcześniej niż pojawił się ten wyrok. Oto jego historia.

REKLAMA

O ile wzrośnie świadczenie pielęgnacyjne w 2026 roku?

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami czekają na ostateczną decyzję rządu w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia. To właśnie od wzrostu minimalnej płacy zależy kwota świadczenia pielęgnacyjnego w 2026 roku.

375 zł miesięcznie dla wdów i wdowców? Senat rozpatruje petycję ws. nowelizacji ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej

W Senacie procedowana jest petycja, która zakłada przyznanie wdowom i wdowcom po działaczach opozycji antykomunistycznej świadczenia w wysokości 375 zł miesięcznie. To zmodyfikowany postulat, który zyskał poparcie Urzędu ds. Kombatantów. Trwają konsultacje z resortami finansów i rodziny.

ZUS: Te emerytki po 65 urodzinach będą miały z urzędu podwyższoną emeryturę. Więcej nawet o kilkaset złotych miesięcznie po przeliczeniu

ZUS informuje, że kobiety pobierające okresową emeryturę kapitałową po osiągnięciu męskiego powszechnego wieku emerytalnego (65 lat) będą miały z urzędu przeliczone świadczenie. Na przeliczeniu mogą zyskać nawet kilkaset złotych miesięcznie.

ZUS zakończył wysyłkę listów [Waloryzacja i trzynaste emerytury]

13 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że zakończył coroczną wysyłkę listów do emerytów i rencistów. W kopercie znajdują się dwie decyzje: o marcowej waloryzacji oraz trzynastej emeryturze.

REKLAMA

Wiemy o ile wzrosną emerytury i renty w 2026 r. Rząd podał wskaźnik waloryzacji świadczeń – podwyżka jeszcze niższa, niż w tym roku

12 czerwca br. Rada Ministrów przyjęła propozycję zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2026 r., która będzie teraz przedmiotem negocjacji z Radą Dialog Społecznego. Jeżeli zaproponowana wysokość zwiększenia zostanie przyjęta jako ostateczna – wiemy już jaka będzie minimalna kwota podwyżki świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2026 r.

[Minimalne wynagrodzenie 2026] Rada Ministrów proponuje 4 806 zł brutto i 31,40 zł stawki godzinowej od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 roku minimalne wynagrodzenie za pracę ma wzrosnąć do 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa – do 31,40 zł. To propozycja Rady Ministrów, która trafi teraz pod obrady Rady Dialogu Społecznego.

REKLAMA