REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje ojcu lub innemu członkowi rodziny

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

REKLAMA

Istnieją sytuacje, w których ojciec przejmujący opiekę nad nowo narodzonym dzieckiem lub inny członek rodziny podejmujący się tego zadania, nabędą prawa z tego tytułu do zasiłku macierzyńskiego. Dzieje się tak w przypadku, kiedy matka umrze lub porzuci dziecko.

Ponadto, ojciec może wykorzystać „resztę” urlopu macierzyńskiego w wymiarze, z którego zrezygnowała matka dziecka, która wnioskowała o jego skrócenie.

REKLAMA

Wniosek matki o skrócenie okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, gdy matka dziecka po wykorzystaniu urlopu i zasiłku macierzyńskiego przez okres co najmniej 14 tygodni po porodzie, rezygnuje z jego pobierania i wraca do pracy, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu i zasiłku.

Niewykorzystana część zasiłku macierzyńskiego może być wtedy udzielona ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek, jeżeli podlega on ubezpieczeniu chorobowemu.

Do rezygnacji z części okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego i przelania tego prawa na ojca dziecka mają również osoby ubezpieczone niebędące pracownicami, którym urlop macierzyński nie przysługuje lecz mają prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ojcu dziecka przysługuje niewykorzystany przez matkę okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego i musi przypadać bezpośrednio po terminie rezygnacji przez nią z części zasiłku.

REKLAMA

Ojciec może więc wykorzystać maksymalnie 4 , 6 lub 14 tygodni zasiłku macierzyńskiego, w zależności od tego czy jest to pierwsze czy kolejne dziecko, oraz od liczby dzieci urodzonych przy porodzie. Im dłuższy okres zasiłku macierzyńskiego wykorzysta matka dziecka, tym mniejsza jego część będzie przypadała ojcu dziecka.

Skrócenie okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego przez matkę dziecka następuje na jej pisemny wniosek, złożony płatnikowi zasiłku (np. pracodawca lub ZUS). Do wniosku dołącza się także dokument potwierdzający termin, od którego ojciec będzie przebywał na urlopie macierzyńskim albo przerwie działalność zarobkową aby zaopiekować się dzieckiem. W zależności od charakteru wykonywanej przez ojca pracy ubezpieczona powinna dołączyć:

  • zaświadczenie pracodawcy zatrudniającego ojca dziecka o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego - jeżeli ojciec dziecka jest pracownikiem,
  • oświadczenie ojca dziecka o dacie przerwaniu działalności pozarolniczej w celu zaopiekowania się dzieckiem - jeżeli ojciec dziecka prowadzi taką działalność,
  • zaświadczenie wystawione ojcu przez płatnika składek o dacie przerwaniu przez niego działalności zarobkowej - jeżeli ojciec dziecka podlega ubezpieczeniu z innych tytułów niż wymienione wyżej np. wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia.

Ojciec dziecka wraz z wnioskiem o przyznanie zasiłku macierzyńskiego dostarcza płatnikowi zasiłku:

  • skrócony odpisu aktu urodzenia dziecka,
  • zaświadczenie o okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego przez matkę dziecka oraz o okresie przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego wystawione przez płatnika wypłacającego matce zasiłek macierzyński,
  • zaświadczenie o okresie udzielonego ojcu urlopu macierzyńskiego, gdy ojciec jest pracownikiem,
  • oświadczenie ojca o przerwaniu działalności, gdy jest ubezpieczonym prowadzącym działalność pozarolniczą,
  • zaświadczenie o przerwaniu działalności zarobkowej, w przypadku innych ubezpieczonych,
  • jeżeli wniosek składany jest do ZUS - zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3, jeżeli ubezpieczony jest pracownikiem, lub zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3a w przypadku ubezpieczonego innego niż pracownik.

Pani Katarzyna M., która urodziła pierwsze dziecko, nabyła prawa do urlopu i zasiłku macierzyńskiego w wymiarze 18 tygodni z tytułu wykonywanej umowy o pracę. Ponadto wykorzystała 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego tuż przed porodem. Po kolejnych 14 tygodniach od urodzenia dziecka pani Katarzyna M. złożyła u swojego pracodawcy pisemny wniosek o skrócenie urlopu macierzyńskiego. Z przysługującego pani Katarzynie wymiaru zasiłku macierzyńskiego pozostało 2 tygodnie. O taki okres zasiłku macierzyńskiego może wnioskować jej mąż, który w celu zaopiekowania się nowo narodzonym dzieckiem przerwie prowadzenie działalności gospodarczej, z tytułu której podlega ubezpieczeniu chorobowemu.

Prawo do zasiłku macierzyńskiego w przypadku śmierci matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka

Jeżeli matka dziecka umrze lub porzuci dziecko, to jego ojciec lub członek najbliższej rodziny nabędzie prawa do zasiłku macierzyńskiego, jeżeli podejmie się sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem i w tym celu przerwie pracę albo inną działalność zarobkową.

Zasiłek będzie przysługiwał takiej osobie w wymiarze, który przysługiwałby matce oraz w części niewykorzystanej przez nią.

Osoba, która otoczy dziecko opieka rodzicielską, ubiegająca się o zasiłek macierzyński, powinna złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych następujące dokumenty:

  • skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,
  • zaświadczenie wystawione przez płatnika wypłacającego zasiłek macierzyński matce dziecka o okresie, za który matka dziecka pobrała zasiłek macierzyński oraz o okresie przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego,
  • oświadczenie ojca lub członka najbliższej rodziny ubiegającego się o zasiłek o porzuceniu dziecka przez matkę,
  • zaświadczenie wystawione przez pracodawcę o okresie urlopu macierzyńskiego udzielonego ojcu lub członkowi najbliższej rodziny - gdy jest on pracownikiem,
  • zaświadczenie płatnika składek o dacie przerwania przez ojca lub członka najbliższej rodziny działalności zarobkowej - gdy jest on ubezpieczonym innym niż pracownik np. zleceniobiorcą,
  • oświadczenie ojca dziecka lub członka najbliższej rodziny o dacie przerwania działalności pozarolniczej - gdy prowadzi taką działalność,
  • zaświadczenie płatnika składek wystawione odpowiednio na formularzu ZUS-3 gdy ojciec dziecka lub członek rodziny jest pracownikiem, albo ZUS-3a gdy ojciec dziecka lub członek najbliższej rodziny jest ubezpieczonym innym niż pracownik.

Państwu Tadeuszowi K. i Marcie K. urodził się drugi syn. Pani Marta K. podlegała ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba współpracująca z mężem przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej. Z tego tytułu nabyła prawo do zasiłku macierzyńskiego w wymiarze 20 tygodni. Państwo K. zginęli tragicznie w wypadku samochodowym. Do tego czasu pani Marta K. pobierała przez 10 tygodni zasiłek macierzyński. Dzieci państwa K. otoczyli opieką rodzice pana Tadeusza, a matka zmarłego, aby móc opiekować się młodszym wnukiem, zrezygnowała z zatrudnienia. Matka pana Tadeusza K., jako babcia narodzonego dziecka, która zrezygnowała z pracy zarobkowej, żeby móc się nim zaopiekować, może ubiegać się o zasiłek macierzyński w wymiarze niewykorzystanym przez zmarłą matkę. Zasiłek macierzyński będzie więc przysługiwał babci przez 10 tygodni.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA