Emerytura, PPK - Pracownicze Plany Kapitałowe

Okazuje się, że w ustawie z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych istnieje luka (określona przez znawców prawa, którzy ją opisali – dr Tomasza Lasockiego oraz dr hab. Monikę Domańską – fenomenem na skalę światową), która pozwala kobietom na dwukrotne obliczanie wysokości ich emerytury – pierwszy raz po osiągnięciu wieku emerytalnego, a drugi raz – z ociągnięciem 65 roku życia. Efektem powyższego – jest podwyższenie świadczenia emerytalnego nawet o kilkadziesiąt procent (średnio o 54,4%). Błąd ten, kosztował już Fundusz Ubezpieczeń Społecznych miliardy złotych, a będzie kosztował jeszcze więcej – tym bardziej, jeżeli o takiej możliwości dowiedzą się wszystkie uprawnione.

Im podczas urodzinowej imprezy śpiewa się „dwieście lat, niech żyją nam” . Jest ich w Polsce coraz więcej. Rośnie w siłę armia stulatków. Dowodzą tego, najnowsze statystyki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ci, którzy dożywają tak sędziwego wieku, otrzymują specjalne, comiesięczne, honorowe świadczenie, niezależnie od tego czy mają rentę czy też emeryturę.

Przyszli emeryci nie będą już klepać biedy? Zabezpieczeniem na starość jest system Pracowniczych Planów Kapitałowych. Ten długoterminowy program oszczędnościowy, na który składają się pracodawcy, państwo i sami pracownicy, wystartował ponad cztery lata temu. Teraz okazuje się, że niektórzy potraktowali to jako prosty sposób na zarabianie pieniędzy. PPK stały się krótkoterminową... lokatą bankową, ale z wielokrotnie większym zyskiem.

Jest spory problem odnośnie emerytur funkcjonariuszy służb mundurowych, którzy po zakończeniu służby byli objęci ubezpieczeniem społecznym z tytułu „cywilnego” zatrudnienia. Niektóre z takich osób (pozostające w służbie przed 2 stycznia 1999 r. mogą pobierać tylko jedną z przysługujących mu emerytur – emeryturę „mundurową” albo emeryturę "cywilną" z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Pozostali emeryci mundurowi po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego mogą uzyskać prawo do drugiej emerytury (z powszechnego ubezpieczenia społecznego), która zostanie obliczona wyłącznie za „cywilne” okresy zatrudnienia. Wyjaśnienia w tym zakresie udzielają przedstawiciele rządu. I jednocześnie mówią o zmianie przepisów. 

Jak wiadomo nie każdy senior przechodzi od razu na emeryturę po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn). Wiele osób ma tego świadomość i - jeżeli tylko rodzaj pracy i zdrowie na to pozwalają - przechodzą na emeryturę później wiedząc, że dłuższa aktywność zawodowa i dłuższy okres płacenia składek przekładają się na wyższą emeryturę. ZUS wskazuje, że są też i dodatkowe korzyści z dłuższej pracy w postaci ulgi zwalniającej z podatku. 

Czy seniorzy mogą korzystać z ulgi podatkowej w PIT przed otrzymaniem emerytury, mimo osiągnięcia wieku emerytalnego? Chodzi o zwolnienie w podatku dochodowym nazywane „ulgą dla pracujących seniorów”.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina osobom, które rozpoczęły pracę przed 1999 rokiem, o możliwości zwiększenia przyszłej emerytury poprzez dostarczenie brakujących dokumentów potwierdzających zatrudnienie.

W lipcu rozpoczną się pierwsze wypłaty tzw. renty wdowiej. Z Danych ZUS wynika, że od 1 stycznia 2025 r. wpłynęło 694 359 wniosków o rentę wdowią, z czego 90 proc. wszystkich wniosków stanowiły wnioski złożone przez kobiety.

Wydawało się, że to będzie archiwalny problem prawny – kilka lat służby wojskowej w czasach PRL pomijanych przy ustalaniu emerytury przez ZUS. To jednak wciąż aktualna sprawa, o czym świadczy to, że wciąż zajmują się nim sądy. Z ZUSem skutecznie spierają się byli żołnierze, którzy służyli w wojsku np. w latach 80-tych, a ZUS pomija ten okres w wyliczeniach emerytalnych. Np. ZUS uważa, że do czasu pracy w szczególnych warunkach nie zalicza się okresu zasadniczej służby wojskowej np. w 1983 r.

Czy trzeba specjalnych uzasadnień i wyliczeń? Koszyk na Wielkanoc 2025 jest równo 10 procent droższy niż w 2024 roku. A nie jest on luksusowy i delikatesowy, ale prosty i oszczędny. To dwa razy więcej niż waloryzacja marcowa. Żaden uczciwy polityk nie powinien mieć wątpliwości. Druga waloryzacja to konieczność.

Jest to wprost zapisane w przepisach emerytalnych - maksymalnie 3-letni termin chroniący emerytów. Tylko za 3 lata. To bardzo niesprawiedliwe. Jest to tak skrajnie niesprawiedliwie, że 5 listopada 2024 r. Sąd Okręgowy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (sygn. akt VI U 1258/23) tłumaczył się w uzasadnieniu, że niestety musi orzec na korzyść ZUS.

Korzystając z przysługującej mu inicjatywy ustawodawczej – w dniu 13 marca 2025 r., Senat podjął uchwałę w sprawie złożenia do laski marszałkowskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych, której celem jest obniżenie wieku emerytalnego dla jednej grupy zawodowej – tancerzy zawodowych. Zgodnie z jego postanowieniami – wiek emerytalny tancerzy ma został ustalony na poziomie 40 lat w przypadku kobiet i odpowiednio – 45 lat w przypadku mężczyzn, czyli – ma zostać obniżony o 20 lat, w stosunku do obecnie obowiązującego powszechnego wieku emerytalnego.

W dniu 3 lutego 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu ustawy (nr UD204) o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. Chodzi o emerytury tych seniorów, których dotyczy głośny wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. (w sprawie SK 140/20). Wyrok ten dotąd nie został opublikowany ale już pojawiło się szereg orzeczeń sądów (najczęściej korzystnych dla emerytów), w uzasadnieniach których sędziowie powołują się na ów wyrok TK. Niestety zakres nowej ustawy ma być węższy niż zakres ww. wyroku TK. Nowe przepisy zaprojektowane przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczyć mają bowiem tylko kobiet urodzonych w latach 1954-1959 oraz mężczyzn urodzonych w latach 1949-1952 oraz w 1954 r. Przepisy te mają wejść w życie z początkiem 2026 r.

ZUS udostępnia kalkulator emerytalny, z pomocą którego można obliczyć prognozowaną wysokość emerytury. Narzędzie umożliwia przeprowadzenie obliczenia w wersji uproszczonej lub zaawansowanej. Bez względu na zastosowaną wersję kalkulatora prognozowana kwota emerytury nie może być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Jak informuje PFR Portal PPK (mojeppk.pl), od 2025 roku uczestnik PPK może korzystać z obniżenia swojej wpłaty podstawowej do PPK tylko wtedy, gdy jego miesięczne wynagrodzenie nie przekroczy 5599,20 zł. Jeżeli uczestnik PPK otrzymuje wynagrodzenia od różnych podmiotów, musi sam sprawdzić, czy nie przekracza tego limitu. Warto też wiedzieć, że dopłata roczna za 2025 rok będzie przysługiwać uczestnikom PPK, którzy w całym 2025 roku zgromadzą na swoim rachunku lub rachunkach PPK wpłaty w wysokości co najmniej 979,86 zł. Jeżeli w 2025 roku uczestnik PPK skorzysta z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, wystarczą wpłaty w wysokości co najmniej 244,97 zł.

PFR Portal PPK informuje, że dopłata roczna za 2025 rok w kwocie 240 zł będzie przysługiwać uczestnikom Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK), którzy w tym ciągu tego roku zgromadzą na swoim rachunku lub rachunkach PPK wpłaty w wysokości co najmniej 979,86 zł. Ale gdy w 2025 roku uczestnik PPK skorzysta z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, by uzyskać dopłatę roczną za 2025 rok, wystarczą wpłaty w wysokości co najmniej 244,97 zł. Natomiast do 15 kwietnia 2025 r. na rachunki ponad 2,17 mln uczestników PPK wpłyną dopłaty roczne za 2024 rok.

Teraz jest najlepszy moment na składanie wniosków o rentę wdowią. W ostatnim miesiącu składania wniosków ZUS spodziewa się fali chętnych. Pierwsze świadczenia będą wypłacane od 1 lipca 2025 r.

Ani kwestii zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn, ani podnoszenia go w ogóle, nie da się rozwiązać komunikatami, iż rząd nie planuje. Planować nie musi, ale problemu wiecznie odkładać nie da rady, musi sięgnąć po rozwiązania. Nie tylko w interesie obecnych seniorów, ale i przyszłych. Przy czym nie musi to być budzący opór twardy zapis ustawowy.

Sfinansowane przez pracodawcę wpłaty dla uczestnika PPK, powiększają wielkość świadczeń, które uczestnik PPK otrzymuje od pracodawcy i powinny być wykazane w zeznaniu rocznym PIT. Zaś zyski kapitałowe w przypadku wycofania środków są opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym (tzw. podatkiem Belki) i nie trzeba ich wykazywać w zeznaniu rocznym.

Większość emerytów otrzymało już podwyżkę świadczeń emerytalnych. ZUS podaje jeszcze 2 terminy wypłaty wyższych emerytur w marcu 2025 roku. Jeden z nich jest już jutro - w piątek 20 marca.

W 2025 r. dotychczasowe zasady obliczania policyjnych emerytur będą nadal obowiązywać. 

Przywilej tylko dla policjantów. Mogą zarobić do 6700 zł netto. I mogą mieć nawet 6000 zł i więcej emerytury netto. A i tak przekroczenie 12 000 zł, 13 000 zł nie powoduje zawieszenia emerytury. Warunek - muszą założyć mundur w ramach służby kontraktowej - minimalny okres 3 lata (do 5 lat).

W związku z brakiem – od kilku miesięcy – jakichkolwiek informacji na temat zasygnalizowanych przez ministra Macieja Berka prac legislacyjnych rządu (a konkretniej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) nad projektem specustawy przeliczeniowej, która miałaby zagwarantować emerytom, objętym zakresem podmiotowym wyroku TK z 4 czerwca 2024 r., prawo do 64 tys. zł wyrównania i podwyżki emerytury o niemal 1200 zł – INFOR zwrócił się z zapytaniem w powyższej sprawie bezpośrednio do resortu rodziny, pracy i polityki społecznej. Odpowiedź, którą uzyskaliśmy – rzuca „nowe światło” na toczące się przed ZUS sprawy o wznowienie postępowania, a w międzyczasie – resort publikuje założenia do specustawy przeliczeniowej, która jednak nie obejmuje swoim zakresem wszystkich uprawnionych.

Po ukończeniu 75. roku życia wielu seniorów może liczyć na dodatkowe wsparcie finansowe ze strony państwa. Sprawdź, jakie formy pomocy i dodatki do emerytury przysługują Ci po 75. urodzinach. Poniżej zestawiamy najważniejsze świadczenia, ich aktualne kwoty oraz warunki przyznania.