Małżeństwo, Kredyt hipoteczny

Nie tak dawno wkład własny poniżej 10% do kredytu hipotecznego był rzadkością. Co zmienił w tej kwestii program Bezpieczny Kredyt 2%? 

Jakie zmiany wprowadziła „Uchwała frankowa” Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2024 roku? Jakie możliwości i prawa mają frankowicze w świetle nowej uchwały? Czy spodziewamy się kolejnych zmian? 

Czy Polacy czytają dokładnie umowy kredytowe przed podpisaniem? 43,1% twierdzi, że to robi, 19,7% robi to pobieżnie, 18,6% daje dokument do przeczytania znajomemu albo prawnikowi. Aż 17,3% podpisuje bez czytania. Czy to zaufanie do banków?

Zapowiedź kolejnego rządowego programu wsparcia dla młodych przy zakupie pierwszego mieszkania (tzw. kredyt #naStart) zelektryzowała rynek. Choć nie ma pewności czy program wejdzie w życie i w jakim kształcie, wielu klientów warunkuje zakup nieruchomości od jego uruchomienia. Równocześnie wzrastają obawy odnośnie kolejnych podwyżek cen nieruchomości. Sprawdźmy, jakie są możliwe scenariusze rozwoju sytuacji na rynku kredytów i nieruchomości.

Formalnie od 1 czerwca, praktycznie od dziś – poniedziałku 3 czerwca można złożyć wniosek o tak zwane wakacje kredytowe czyli skorzystać z możliwości zawieszenia spłaty poszczególnych rat kredytu hipotecznego. W przeciwieństwie do wcześniejszych opcji, tym razem przywilej przysługuje tylko kredytobiorcom spełniającym kryterium dochodowe.

Zdolność kredytowa w przypadku kredytów hipotecznych (mieszkaniowych) jest w maju 2024 r. wyższa niż pod koniec 2021 roku, czyli przed serią podwyżek stóp procentowych. Jest tak mimo, iż aktualne oprocentowanie kredytów jest 2-3 razy wyższe niż niecałe 3 lata temu. Tak wynika z danych zebranych przez HREIT. Tak pozytywna sytuacja dla potencjalnych kredytobiorców wynika przede wszystkim ze wzrostu wynagrodzeń.

Kalkulator Wakacje kredytowe weryfikuje możliwość skorzystania z wakacji kredytowych sprawdzając czy kwota kredytu przekracza 30% dochodu gospodarstwa domowego.

Wakacje kredytowe, fundusze wsparcia – państwo chce być dobre dla rodzin, które niemal na całe życie zawodowe są na łaskach banku, pożyczając na hipotekę mieszkania i domu. A jednocześnie to samo państwo pozwalało na dramaty z kredytami frankowymi, nie spisało się z kredytami w PLN rozliczanymi według wskaźnika referencyjnego WIBOR, a teraz funduje spłacającym kredyty hipoteczne raty odsetkowe zawyżone o 2-3 procent!

Działania KNF powinny mieć charakter wyprzedzający, aby chronić interesy banków, a także uczestników rynku finansowego. Już wielokrotnie KNF pokazała, że jej działania były opóźnione lub nietrafione. Przykładem takich działań może być chociażby wprowadzenie w 2022 roku restrykcyjnego sposobu wyliczania zdolności kredytowej w czasie, kiedy główny ruch na stopach procentowych już się dokonał, czy też rekomendacja związana z ograniczeniem udzielania kredytów walutowych wtedy, kiedy ryzyko zmiany kursu było niewielkie. Nawet nie warto wspominać o rekomendacjach co do samej konstrukcji umów walutowych, które po wielu latach okazały się niedozwolone – bo tutaj ewidentnie KNF zezwoliła na takie praktyki. Działania interwencyjne przeważnie następowały, kiedy już interwencja nie była konieczna. W stanowiskach KNF można znaleźć błędy interpretacyjne, za które banki zapłacą w przyszłości. Podobna sytuacja dotyczy stosowania klauzul awaryjnych w umowach kredytowych. Mimo że banki powinny zawierać w umowach klauzule, które mówią o sposobie postępowania w przypadku zaprzestania opracowywania wskaźnika referencyjnego (wtedy jedynym był WIBOR) już od 1 stycznia 2018 roku, to KNF dała bankom wytyczne dopiero w 2021.

Nowy program mieszkaniowy mający ułatwić młodym rodzinom zakup mieszkania ma ruszyć jesienią – aktualnie projekt ustawy go wprowadzającej jest w toku konsultacji. Według pierwszych ocen ekspertów trzyma w ryzach deweloperów bardziej niż Bezpieczny Kredyt 2%, ale nie jest w stanie powstrzymać wzrostu cen.

Niezadowoleni kredytobiorcy coraz częściej kwestionują umowy oparte o wskaźnik referencyjny WIBOR. Okazuje się, że argumentów w oparciu o które można kwestionować WIBOR w umowach kredytowych jest całkiem sporo.  

Już wkrótce osoby planujące zakup własnego lokum będą mogły skorzystać z preferencyjnego kredytu mieszkaniowego #naStart. Trwają prace legislacyjne nad ustawą o „kredycie mieszkaniowym #naStart”, który zastąpi bezpieczny kredyt 2% i rodzinny kredyt mieszkaniowy. Kredyt będzie można zaciągnąć do końca 2027 r. Kto uzyska szansę na pomoc w uzyskaniu własnego mieszkania?

Ministerstwo Rozwoju i Technologii skierowało do konsultacji projekt ustawy o „kredycie mieszkaniowym #naStart”. Projekt wprowadza nowe instrumenty wsparcia kredytobiorców mieszkaniowych. 

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) potwierdził, że zawarta na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego umowa dotycząca przeniesienia własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu (datio in solutum) nie podlega opodatkowaniu PCC, z uwagi na to, że nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Eksperci nie mają wątpliwości. Kolejne rządy nie mają opracowanej polityki mieszkaniowej i działają po omacku. I z uporem maniaka kierują pomoc ze środków publicznych pod niewłaściwy adres, zupełnie pomijając tych młodych Polaków, którzy w kwestii mieszkaniowej są w sytuacji beznadziejnej. Nie stać ich ani na kupno mieszkania – nawet z dopłatą do kredytu, ani nawet na najem. Nie dostaną jednak mieszkania w ramach pomocy społecznej, bo na nie z kolei mają dochody zbyt wysokie.

W pierwszych dwóch miesiącach 2024 r. deweloperzy wprowadzili na rynki siedmiu największych miast więcej mieszkań niż sprzedali. To dobra wiadomość dla kupujących, bo mają większy wybór. Zgodnie z regułami rynku większa podaż powinna też hamować wzrost cen. Czy tak jest w istocie?

498,7 tys. zł – tyle dokładnie wynosi zdolność kredytowa średnio zarabiającego Polaka. W ciągu roku wzrosła ona o 60 tys. zł, czyli 13,7 procent.

Rząd planuje przedłużenie możliwości stosowania wakacji kredytowych a także rozszerzyć pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Zmienione przepisy mają wejść od maja 2024 r. Wakacje kredytowe w 2024 roku przyniosą zadłużonym przeciętnie 5-10 tysięcy złotych oszczędności – wynika z szacunków HREIT. Posiadacze największych kredytów mogą zachować w 2024 roku w domowych budżetach nawet ponad 30 tysięcy zł. 

Rosnące nieustannie od początków wysokiej inflacji ceny mieszkań zaktywizowały inwestorów. Do tych, którzy kupują, by wynajmować dołączyli flipperzy nowej generacji. Klasyczny flipper wyszukuje okazji w standardowej ofercie, ci nowi za atrakcyjną uznają każde niemal mieszkanie na sprzedaż, bo zarobi się na nim wyłącznie na spekulacji cenowej. W konsekwencji jeszcze niemal rok temu co drugie sprzedawane w Polsce mieszkanie szło w ręce inwestorów. Jak jest teraz?

Analitycy komentujący transakcje na rynku mieszkaniowym zauważyli, że pod koniec roku co piąte mieszkanie kupowała osoba w wieku poniżej trzydziestu lat. Pod koniec 2022 roku – tylko co dwunasta. To efekt  większej dostępności kredytów hipotecznych dla najmłodszych klientów, który nie jest możliwy bez takiego wsparcia ze środków publicznych jak program bezpieczny Kredyt 2%.

Ekonomiści są coraz bardziej podzieleni w sprawie stóp procentowych dla złotego w 2024 roku. O ile wcześniej panowała powszechna opinia, że w skali całego roku nastąpi obniżka stóp o 0,50 lub 0,75 procent, o tyle teraz rośnie grono ekspertów uważających, że Rada Polityki Pieniężnej w 2024 roku nie obniży stóp ani razu i na poziomie ustalonym w październiku 2023 roku utrzymają się one przez kolejne miesiące bieżącego roku.

Druga połowa minionego roku była przełomem na plus na rynku kredytów hipotecznych. Jednak trudno będzie o kontynuowanie dobrej passy w pierwszej połowie 2024  gdy program już nie działa. Dopiero wejście w życie nowej formy wsparcia przy zakupie mieszkania – Mieszkanie na Start może znów rynek ożywić.

W drugiej połowie zeszłego roku rósł popyt na kredyty hipoteczne. Był to głównie wynik rządowego programu, wspierającego zakup pierwszego mieszkania – Bezpieczny kredyt 2%. Ale w styczniu 2024 roku program ten zakończono. Trzeba też pamiętać, że trwa reforma wskaźników referencyjnych. Do końca 2024 roku wskaźnik WIBOR ma zniknąć całkowicie, a w bieżącym roku mają się pojawić oferty banków  dla klientów detalicznych oparte o nowy wskaźnik WIRON. Co czeka rynek kredytów mieszkaniowych w 2024 roku? 

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) wydała interpretację, w której potwierdziła, że sprzedaż samochodu nabytego z majątku wspólnego po śmierci małżonka nie stanowi źródła przychodu i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, z uwagi na to, że odpłatne zbycie nastąpi po upływie okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Po expose Donalda Tuska w Sejmie jako kandydata na premiera posłowie zadali wiele pytań. Jego z nich, przedstawione przez posłankę Krystynę Skibińską brzmiało: jakie będą programy mieszkaniowe, które pomogą młodym ludziom w podejmowaniu decyzji o zakładaniu własnej rodziny?