REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Alimenty na rodzica /Fot. Fotolia
Alimenty na rodzica /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązek alimentacyjny mają nie tylko rodzice względem dzieci. Także dzieci, w niektórych przypadkach, muszą wspierać finansowo swoich rodziców. Kiedy trzeba płacić alimenty na rodzica oraz czy można ich uniknąć?

Zgodnie z ogólną regulacją, zawartą w art. 87 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (k.r.o.) rodzice i dzieci mają obowiązek wspierać się wzajemnie. Art. 133 k.r.o. precyzuje natomiast, że rodzice są obowiązani do alimentacji względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Z kolei dziecko musi świadczyć alimenty na rzecz rodzica, jeśli znajduje się on w niedostatku.

REKLAMA

W związku ze starzeniem się społeczeństwa oraz z tym, że pokolenie dzisiejszych rodziców przez wiele lat pracuje, będąc zatrudnionym na umowach cywilnoprawnych a także z rosnącą inflacją konieczność wsparcia rodziców w wieku emerytalnym przez dzieci może być coraz powszechniejsza.

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

Niedostatek jako warunek powstania obowiązku świadczeń alimentacyjnych

Zgodnie ze wspomnianym wyżej przepisem 133 k.r.o. uprawnionym do alimentacji może być, poza dzieckiem, tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Co to jednak dokładnie oznacza?

REKLAMA

Sąd okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w wyroku z dnia 22 września 2014 r. (sygn. akt II Ca 507/14) stwierdził, że stan niedostatku, o którym mowa w art. 133 § 2 k.r.o., ma miejsce wówczas, gdy „dana osoba ma trudności z utrzymaniem się na minimalnym poziomie”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W orzecznictwie sądowym przyjmuje się na ogół, iż niedostatek występuje nie tylko jeżeli uprawniony do alimentacji nie dysponuje żadnymi środkami utrzymania, lecz także w sytuacji, gdy nie może w pełni zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb (tak m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2000 r., sygn. akt I CKN 1187/99, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 października 2011 r., sygn. akt II FSK 631/10 oraz wyrok sądu okręgowego w Słupsku z dnia 7 lutego 2014 r., sygn. akt IV Ca 34/14). W przywołanym wyżej wyroku NSA podkreślił również, że osoba znajdująca się w niedostatku, aby nabyć prawo do świadczeń alimentacyjnych powinna znajdować się w nim pomimo podejmowania starań, aby zdobyć środki na swoje utrzymanie.

Także sąd okręgowy w Suwałkach w wyroku z dnia 29 maja 2013 r. (sygn. akt I Ca 178/13) wskazał, iż w kontekście nabycia prawa do świadczeń alimentacyjnych przyczyną niedostatku muszą być okoliczności niezależne od woli osoby ubiegającej się o alimenty.

Reasumując, zgodnie ze wskazanym orzecznictwem, alimenty nie przysługują osobie, która jest zdolna do pracy jeżeli nie wykorzystuje ona swoich możliwości z własnej winy albo bez ważnego powodu rezygnuje z dochodów.

Zobacz: Sprawy rodzinne

Kiedy dziecko nie musi płacić alimentów na rodzica pomimo, że znajduje się on w niedostatku?

REKLAMA

Ważnym pytaniem w kontekście uprawnień alimentacyjnych rodziców jest to, czy oprócz sytuacji, gdy znajdują się oni w niedostatku z własnej winy istnieją inne przypadki umożliwiające uniknięcie płacenia alimentów. Niejednokrotnie bowiem dziecko jest pokrzywdzone przez swoich rodziców, samo nigdy nie otrzymywało od nich żadnego wsparcia.

Odpowiedzi na to pytanie udzielił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 grudnia 1987 r. (sygn. akt III CZP 91/86). Sąd Najwyższy uznał, że „nie można zakładać, ażeby osoba doznająca krzywdy w każdym przypadku mimo to była zobowiązana do świadczenia alimentów na rzecz osoby ją krzywdzącej, tylko dlatego, że obowiązek alimentacyjny wynika z pokrewieństwa, małżeństwa albo z innych więzów, z którymi ustawa łączy ten obowiązek”.

Ustawową podstawą dla takiego stwierdzenia jest art. 1441 k.r.o., który stanowi, że zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (nie dotyczy to jednak obowiązku wobec małoletniego dziecka).

Zobacz także: Emerytury

We wskazanej uchwale Sąd Najwyższy stwierdził, że sprzeczność z zasadami współżycia społecznego zajdzie w razie rażąco niewłaściwego postępowania osoby uprawnionej do alimentów, budzącego powszechną dezaprobatę. To rażąco niewłaściwe zachowanie uprawnionego może polegać według Sądu na:

a) zachowaniach godzących w życie i zdrowie członka rodziny,

b) zachowaniach naruszających godność, dobre imię i inne dobra osobiste człowieka,

c) zawinionym popadnięciu w niedostatek lub umyślnym wywołaniu sytuacji prowadzącej do żądania alimentów.

SN podkreślił przy tym jednak, że „odmowa przyznania środków utrzymania z powołaniem się na zasady współżycia społecznego powinna mieć miejsce bardzo rzadko, w przypadkach szczególnie uzasadnionych i wówczas, gdy budzą one powszechną dezaprobatę”.

Zobacz: Renty

Podstawa prawna:

- ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 2017 poz. 682)

- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2000 r., sygn. akt I CKN 1187/99

- uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., sygn. akt III CZP 91/86

- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 października 2011 r., sygn. akt II FSK 631/10

- wyrok sądu okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 22 września 2014 r., sygn. akt II Ca 507/14

- wyrok sądu okręgowego w Słupsku z dnia 7 lutego 2014 r., sygn. akt IV Ca 34/14

- wyrok sądu okręgowego w Suwałkach z dnia 29 maja 2013 r. sygn. akt I Ca 178/13.

Zobacz: Wskaźniki i stawki

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Od 1 kwietnia dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15%) [Wykaz producentów i leków]

    Dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15) [Wykaz producentów i leków]

    Min. Dziemianowicz-Bąk za skróceniem tygodnia pracy jeszcze w tej kadencji Sejmu. MRPiPS ma wyniki pierwszych analiz

    Minister rodziny, pracy i polityki społecznej liczy, że jeszcze w tej kadencji mogłoby dojść do skrócenia tygodnia pracy. Szefowa MRPiPS poinformowała w RMF24, że zleciła Centralnemu Instytutowi Ochrony Pracy analizę efektywności pracy w relacji do liczby godzin przepracowanych w tygodniu.

    Protesty rolników 20 marca 2024 r. Wrocławski magistrat zakazał ich organizacji na terenie administracyjnym Wrocławia

    Jak poinformowano, wrocławski magistrat wydał zakaz organizacji protestów rolniczych na terenie administracyjnym Wrocławia. Chodzi o blokady planowane od środy 20 marca. Prezydent Wrocławia ocenił, że zagrażają one bezpieczeństwu mieszkańców i utrudniają ruch drogowy.

    Protesty rolników 20 marca. Utrudnienia w ruchu w całym kraju. 400 blokad. Które drogi będą nieprzejezdne? [MAPA]

    Na środę zapowiedziano Ogólnopolski Strajk Generalny Rolników. Na drogach w całej Polsce spodziewane są utrudnienia w ruchu. Na mapie rolniczych blokad znalazło się ponad 400 punktów. W stolicy rolnicy zablokują m.in. trasę S2.

    REKLAMA

    Będzie więcej czasu na zakup i montaż silosów finansowanych z KPO

    Opublikowano rozporządzenie w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania wsparcia w zakresie infrastruktury magazynowania służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy.

    Rząd: projekt ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społecznej [To nie są podwyżki]

    We wtorek rząd premiera Donalda Tuska zajmie się projektem ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społeczne

    "Portfel seniora, portfelem pełnym". Polityka senioralna jest priorytetem rządu – zapewnił wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej

    Druga waloryzacja, podwyższenie zasiłku pogrzebowego i świadczenia honorowego – takie plany mają rządzący wobec seniorów.

    Z 36.000 zł do 57.000 zł wzrośnie dofinansowanie do utworzenia jednego miejsca w żłobku. Jeszcze w marcu wznowienie naboru do programu „Maluch plus”

    Jak poinformowała w poniedziałek w Olsztynie wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska, jeszcze w marcu zostanie wznowiony nabór wniosków do programu „Maluch plus”. W województwie warmińsko-mazurskim jest obecnie 65 gmin, w których nie ma żadnej formy, przewidzianej przez ustawę, opieki nad dziećmi do 3. roku życia.

    REKLAMA

    Badania okresowe. Kto za nie zapłaci, gdy pracownik wykonał je w innej placówce niż ta, do której został skierowany?

    Koszty badań profilaktycznych wykonywanych przez pracownika ponosi pracodawca. Ale czy ma wpływ na to, ile za nie zapłaci, czy musi zwrócić każdą kwotę?

    Od kwietnia wraca 5 proc. VAT na żywność. Co podrożeje? [tabela]

    Od 1 kwietnia 2024 roku żywność znów będzie objęta 5% VAT. Za jakie produkty żywnościowe zapłacimy teraz więcej? Oto tabela z tymi produktami żywnościowymi.

    REKLAMA