REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustalenie ojcostwa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Iwona Dobrosielska
Ojciec dziecka może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o urodzeniu dziecka przez żonę, nie później jednak niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości.
Ojciec dziecka może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o urodzeniu dziecka przez żonę, nie później jednak niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości.

REKLAMA

REKLAMA

Kiedy rodzi się dziecko, zazwyczaj nie ma wątpliwości co do ustalenia, kto jest jego matką. Problem może się jednak pojawić z ustaleniem ojca dziecka, gdyż nie każdy mężczyzna potrafi zaakceptować fakt, iż został ojcem. Co zatem może zrobić w tej sytuacji matka dziecka albo samo dziecko po osiągnięciu pełnoletniości i jakie są uprawnienia prokuratora w tym zakresie?

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidują trzy sposoby ustalenia ojcostwa:

REKLAMA

1. Domniemanie ojcostwa, które występuje wówczas, gdy dziecko urodzi się w czasie trwania małżeństwa

2. Uznanie dziecka przez ojca

3. Ustalenie ojcostwa przez sąd

Domniemanie ojcostwa męża matki

REKLAMA

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia, domniemywa się, że pochodzi ono od męża matki. Takie domniemanie opiera się na założeniu, że małżonkowie w czasie trwania małżeństwa, choćby w „ostatniej jego dobie”, obcowali ze sobą cieleśnie. Domniemania tego nie stosuje się, jeżeli dziecko urodziło się po upływie trzystu dni od orzeczenia separacji, jeśli zaś przed upływem tych 300 dni matka ponownie wyszła za mąż, przyjmuje się, że ojcem dziecka jest drugi mąż.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

U kobiety prawidłowy czas trwania ciąży wynosi średnio 280. Czas ciąży oblicza się od pierwszego dnia ostatniego krwawienia miesiączkowego. W związku z tym przyjmuje się długość trwania ciąży na 280 dni (10 miesięcy księżycowych). Niemniej jednak domniemanie prawne - w interesie dziecka - obejmuje okres dłuższy wynoszący 300 dni. W ciągu 266 dni, licząc od momentu, gdy jajo zostanie zapłodnione, powinien zakończyć się rozwój płodu, który staje się zdolny do samodzielnego życia poza łonem matki.

Chwilą urodzenia się dziecka nie jest moment rozpoczęcia porodu, który może trwać nawet kilka dni, lecz chwila urodzenia. Urodzenie, od którego rozpoczyna się zdolność prawna człowieka, następuje na skutek naturalnego lub sztucznego odłączenia dziecka od ciała matki; nie jest konieczne przerwanie (przecięcie) pępowiny. Poród, który kończy ciążę przenoszoną, określa się jako poród opóźniony. Rzeczywiste ciąże przenoszone zdarzają się rzadko, zazwyczaj chodzi o błąd w obliczeniu daty porodu.

Mąż matki musi wykazać, że nie jest ojcem

Powyższe domniemania prawne, mogą zostać obalone na skutek wniesienia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa czyli przez wykazanie, że mąż matki nie jest ojcem dziecka.

Ojciec dziecka może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o urodzeniu dziecka przez żonę, nie później jednak niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości.

Z kolei matce dziecka przysługuje takie uprawnienie w ciągu 6 miesięcy od urodzenia dziecka, a samemu dziecku w ciągu 3 lat od uzyskania pełnoletności. Zaprzeczenie ojcostwa nie jest dopuszczalne po śmierci dziecka i jeżeli dziecko zostało poczęte w następstwie zabiegu medycznego, na który mąż matki wyraził zgodę, czyli w drodze zapłodnienia in vitro.

Gdy mężczyzna uzna swoje ojcostwo

Instytucja uznania będzie miała przede wszystkim miejsce, gdy kobieta i mężczyzna żyją z sobą w konkubinacie.
Uznanie ojcostwa następuje, gdy mężczyzna, od którego dziecko pochodzi, oświadczy przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że jest ojcem dziecka, a matka dziecka potwierdzi jednocześnie albo w ciągu trzech miesięcy od dnia oświadczenia mężczyzny, że ojcem dziecka jest ten mężczyzna.

Uznanie ojcostwa nie może nastąpić, jeżeli toczy się sprawa o ustalenie ojcostwa.

Prawo dopuszcza możliwość uznania dziecka poczętego, ale jeszcze nienarodzonego, uznanie ojcostwa nie może jednak nastąpić po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności.

REKLAMA

Jeżeli dziecko zmarło przed osiągnięciem pełnoletności, uznanie ojcostwa może nastąpić w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym mężczyzna składający oświadczenie o uznaniu dowiedział się o śmierci dziecka, nie później jednak niż do dnia, w którym dziecko osiągnęłoby pełnoletność.

Oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa może złożyć osoba, która ukończyła szesnaście lat i nie istnieją podstawy do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia. Jeżeli osoba taka nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, może złożyć oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa tylko przed sądem opiekuńczym.

Zobacz: Zaprzeczenie ojcostwa - kiedy możliwe?

Uznanie można uznać za bezskuteczne

Mężczyzna, który uznał ojcostwo, może wytoczyć powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko od niego nie pochodzi.

W razie uznania ojcostwa przed urodzeniem się dziecka już poczętego bieg tego terminu nie może rozpocząć się przed urodzeniem się dziecka. Zasady o ustaleniu bezskuteczności uznania ojcostwa stosuje się odpowiednio także do matki dziecka, która potwierdziła ojcostwo.

Po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa nie może być wytoczone ani przez matkę dziecka, ani przez mężczyznę, który uznał ojcostwo. Z kolei dziecko z żądaniem tym może wystąpić po dojściu do pełnoletności, nie później jednak niż w ciągu trzech lat od jej osiągnięcia.

Jak wyżej wspomniano, uznanie ojcostwa może być dokonane przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego przed sądem opiekuńczym, za granicą przed polskim konsulem lub osoba wyznaczona do wykonywania funkcji konsula, jeżeli uznanie dotyczy dziecka, którego oboje rodzice albo jedno z nich są obywatelami polskimi.
W razie niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu matki dziecka lub mężczyzny, od którego dziecko pochodzi, oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa może zostać zaprotokołowane przez notariusza albo złożone do protokołu wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy.

Dziecko pozamałżeńskie – ustalenie ojcostwa przez sąd

Sądowe ustalenie ojcostwa pozamałżeńskiego następuje na mocy orzeczenia sądu. Założeniem tego sposobu ustalenia pochodzenia dziecka jest sytuacja, w której nie nastąpiło ustalenie pochodzenia dziecka w inny sposób.

Powództwo o ustalenie ojcostwa nie podlega żadnym ograniczeniom w czasie, gdy chodzi zarówno o matkę, jak i dziecko. Jednakże ani matka ani ojciec nie mogą wystąpić z takim żądaniem ani po śmierci dziecka ani po jego dojściu do pełnoletności.

W razie śmierci dziecka, które było powodem w sprawie o ustalenie ojcostwa, ustalenia mogą dochodzić jego zstępni.
Ustalenie ojcostwa pozamałżeńskiego nie może nastąpić incydentalnie w żadnej innej sprawie i dotyczy to zarówno postępowania o alimenty, jak i postępowania w sprawie karnej. Domniemywa się, że ojcem dziecka jest ten, kto obcował z matką dziecka nie dawniej niż w trzechsetnym, a nie później niż w sto osiemdziesiątym pierwszym dniu przed urodzeniem się dziecka. Natomiast okoliczność, że matka w tym okresie obcowała także z innym mężczyzną, może być podstawą do obalenia domniemania tylko wtedy, gdy z okoliczności wynika, że ojcostwo innego mężczyzny jest bardziej prawdopodobne.

Zobacz serwis: Ustalenie ojcostwa

Prokurator pomoże ustalić ojcostwo

Na zakończenie należy wspomnieć, jakie uprawnienia przysługują odnośnie ustalenia ojcostwa prokuratorowi.
Jeżeli wymaga tego dobro dziecka lub ochrona interesu społecznego, prokurator może wytoczyć powództwo o ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa oraz o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa Ma to miejsce wtedy gdy np. ojciec, matka czy dziecko nie wystąpią z odpowiednim powództwem, w przewidzianym prawem terminie, a na podstawie okoliczności sprawy można wnioskować, że dany mężczyzna nie może być ojcem dziecka. Wytoczenie powództwa o zaprzeczenie ojcostwa oraz o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa nie jest jednak dopuszczalne po śmierci dziecka. Jeżeli zaś uznanie ojcostwa nastąpiło po śmierci dziecka, prokurator może wytoczyć powództwo tylko o ustalenie bezskuteczności uznania.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Asystencja osobista coraz bliżej. Kto dostanie darmowego asystenta i na jak długo?

Projekt ustawy o asystencji osobistej nabiera tempa i zbliża się do finalnych prac legislacyjnych. Rząd planuje objąć bezpłatnym wsparciem osoby z niepełnosprawnościami w wieku od 13 do 65 lat, zapewniając im pomoc asystenta finansowaną z budżetu państwa. Jeżeli ustawa zostanie uchwalona, część beneficjentów będzie mogła liczyć nawet na 240 godzin indywidualnej pomocy miesięcznie, w domu, pracy i w codziennym życiu.

ABC jazdy rowerem poza jezdnią: chodniki, ciągi pieszo-rowerowe, ścieżki rowerowe, pasy, użycie dzwonka, parkowanie. Za co rowerzysta może dostać mandat?

Jakie są aktualne zasady jazdy rowerem poza jezdnią (chodniki, droga dla pieszych i rowerów, ścieżki i pasy rowerowe) i pieszo ścieżką rowerową przedstawia radca prawny Mirosław Siwiński. Autor wyjaśnia m.in. za co rowerzysta może otrzymać mandat, czy może używać dzwonka jadąc chodnikiem i z jaką prędkością może się poruszać.

Trzeba będzie mieć certyfikat cyberbezpieczeństwa żeby wykazać cyberodporność. Nowe przepisy od 28 sierpnia 2025 r.

Kilka dni temu w życie weszły nowe, ważne przepisy dotyczące certyfikacji cyberbezpieczeństwa. Nowe przepisy pozwolą na wydawanie europejskich i krajowych certyfikatów bezpieczeństwa dla produktów, usług, systemów i procesów związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (ICT). Będzie to potwierdzenie, że dany produkt, usługa lub proces spełnia określone standardy ochrony danych i odporności na cyberataki. Jest to też ważny dokument w przetargach publicznych.

Zarobki w szkole (jesień 2025 r.): nauczyciel, woźna, konserwator, informatyk, księgowa

Woźna w szkole otrzymuje przeciętnie wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4680-4700 zł brutto, konserwator szkolny i kucharz dostaje średnio 4740-4800 zł brutto miesięcznej pensji. Niewiele wyższe jest przeciętne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela początkującego z tytułem zawodowym magistra i z przygotowaniem pedagogicznym - wynosi 5153 zł zł brutto - sprawdziła Polska Agencja Prasowa.

REKLAMA

Podwyżki w komisjach lekarskich 2025 – nowe rozporządzenie MON zwiększy wynagrodzenia nawet do 1200 zł dziennie

Rząd szykuje ważne zmiany w wynagrodzeniach członków komisji lekarskich powoływanych do kwalifikacji wojskowej. Nowy projekt rozporządzenia MON przewiduje znaczące podwyżki dziennych stawek dla lekarzy, psychologów, pielęgniarek, ratowników medycznych oraz sekretarzy. Celem jest ułatwienie kompletowania składów komisji, które w ostatnich latach borykały się z problemem braku chętnych specjalistów. Wynagrodzenie lekarza w komisji lekarskiej może wzrosnąć nawet do 950 zł dziennie, a przewodniczącego – do 1200 zł.

Rodzice nie unikną kłopotliwego obowiązku, ale do szkoły nie wejdzie też osoba skazana za poważne przestępstwa – 3x „nie” Prezydenta wobec nowelizacji ustawy lex Kamilek

W dniu 29 sierpnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki odmówił podpisania nowelizacji ustawy lex Kamilek, która miałaby wyjaśnić niektóre wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem ustawy, jak również m.in. uprawnić pracowników zakwaterowania zbiorowego (czyli np. hoteli) do weryfikacji osób, które przebywają w takich obiektach z dziećmi. Jednocześnie jednak zakładała ona złagodzenie wymogów weryfikacji osób dopuszczonych do kontaktu z dziećmi (w tym m.in. rodziców pomagających w przedszkolu, szkole czy podczas wycieczek), co Prezydent ocenił jako – osłabienie gwarancji bezpieczeństwa małoletnich.

Jak uniknąć niechcianego spadku – poradnik na 2025 r.

Niechciany spadek kojarzy się przede wszystkim z dziedziczeniem długów i innych kłopotliwych zobowiązań. W polskim prawie spadkobierca dziedziczy zarówno prawa, jak i obowiązki majątkowe. Obejmują one m.in. kredyty, zaległe alimenty i inne długi. Aby uniknąć przejęcia cudzych zobowiązań, trzeba w odpowiednim terminie podjąć świadomą decyzję. Poniżej przedstawiamy najważniejsze sposoby uniknięcia niechcianego spadku w świetle aktualnych przepisów obowiązujących w 2025 r.

Sądy kwestionują WIBOR w umowach kredytowych i pożyczkowych. Kluczowe orzeczenia o braku transparentności klauzul zmiennego oprocentowania

Pojawiły się nowe rozstrzygnięcia sądów powszechnych, w których to sędziowie, nie czekając na zbliżające się rozstrzygnięcie TSUE, zakwestionowali odesłanie do wskaźnika WIBOR w umowach kredytowych i pożyczkowych. Orzeczenia te, wydane w sprawach konsumenckich oraz między przedsiębiorcami, wskazują na istotne naruszenia obowiązków informacyjnych banków i pożyczkodawców, skutkujące uznaniem klauzul oprocentowania za nieważne lub abuzywne. Te omawiane niżej orzeczenia rzucają nowe światło na problem stosowania wskaźnika WIBOR w umowach finansowych, wskazując na konieczność zapewnienia pełnej transparentności przez instytucje finansowe w toku zawierania umowy kredytu bądź pożyczki.

REKLAMA

Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn 2025 – rząd szykuje rewolucję: łatwiejsze zasady dziedziczenia, przywracanie terminów i koniec z pułapkami podatkowymi

Rząd planuje istotne zmiany w podatku od spadków i darowizn. Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji, który ma wprowadzić większą przejrzystość, uproszczenie procedur oraz ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Najważniejsze rozwiązania to możliwość przywrócenia terminu na zgłoszenie spadku oraz doprecyzowanie momentu powstania obowiązku podatkowego, co ma zakończyć wieloletnie wątpliwości i pułapki prawne.

Przepisy nie przewidują jednoznacznych zasad umożliwiających bliskim dostęp do dokumentacji osobistej zmarłych

Przepisy nie przewidują jasnych i jednoznacznych zasad dostępu do dokumentów osobistych zmarłych przez ich bliskich. Powoduje to problemy osób, które chcą poznać przeszłość swoich najbliższych. Rzecznik Praw Obywatelskich występuje do MSWiA o podjęcie prac legislacyjnych ws. jednoznacznych przesłanek takiego dostępu do historycznych dokumentów ewidencji ludności osób zmarłych - czytamy w komunikacie biura RPO.

REKLAMA