Darowizna między członkami najbliższej rodziny

Czym jest darowizna?

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego umowa darowizny polega na tym, że darczyńca dokonuje bezpłatnego świadczenia na korzyść obdarowanego kosztem swojego majątku, a więc np. przekazuje mu własność mieszkania. Podmiotem umowy darowizny (darczyńcą i obdarowanym), mogą być zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Grupy podatkowe

Ustawodawca różnicuje obdarowanych zależnie od stopnia pokrewieństwa z osobą dokonującą darowizny. Do poszczególnych grup należą:

- Grupa I - małżonek, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie;

- Grupa II - zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

- Grupa III - wszyscy inni.

Kwota wolna od podatku w I grupie podatkowej wynosi 9637 zł;

Kwota wolna od podatku w II grupie podatkowej wynosi 7276 zł;

Kwota wolna od podatku w III grupie podatkowej wynosi 4902 zł.

Zobacz: Konsument i umowy

Dokonanie darowizny na rzecz wyżej wymienionych osób rodzi obowiązek zapłacenia podatku w sytuacji, gdy przedmiot darowizny przekracza wskazaną dla danej grupy kwotę wolną od podatku. Płatnikiem w tym wypadku jest obdarowany.

Poszczególni członkowie grupy I wchodzą w skład tzw. „grupy 0”. Należą do niej: małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo, ojczym, macocha. Wymienione osoby są zwolnione z podatku od spadków i darowizn, nawet jeśli przedmiot darowizny przekracza kwotę wolną od podatku (9637 zł) – muszą wtedy w ciągu 6 miesięcy zgłosić fakt dokonania darowizny do właściwego urzędu skarbowego.

W razie nie zgłoszenia darowizny we wskazanym terminie, osoby te podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. W celu zgłoszenia darowizny należy złożyć deklarację SD-Z2 do właściwego urzędu skarbowego.

Zgłoszenia do urzędu skarbowego nie trzeba dokonywać jeżeli umowa darowizny została sporządzona przez notariusza.

Zobacz: Sprawy rodzinne

Pieniądze jako przedmiot darowizny

W przypadku, gdy przedmiotem darowizny są pieniądze, darczyńca powinien dokonać przelewu na konto bankowe, lub wysłać je przekazem pocztowym – w celu udokumentowania transakcji. Zwykłe wręczenie gotówki nie korzysta z omawianego zwolnienia – zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 stycznia 2017r. sygn. akt II FSK 3600/14.

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 z późn. zm.);

- Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. - o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207 z późn. zm.);

- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 stycznia 2017 r. (sygn. akt II FSK 3600/14).