REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czy bezskuteczne podżeganie do pomocnictwa jest karalne?

Subskrybuj nas na Youtube
Czy bezskuteczne podżegania do pomocnictwa jest karalne?/ Fot. Fotolia
Czy bezskuteczne podżegania do pomocnictwa jest karalne?/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Karalność bezskutecznego podżegania do pomocnictwa w popełnieniu czynu zabronionego stanowiła przedmiot prac Trybunału Konstytucyjnego w dniu 17 lipca 2014 r. W wyroku o sygnaturze SK 35/12 TK stwierdził, że karalność bezskutecznego podżegania do pomocnictwa jest konstytucyjna.

W dniu 17 lipca 2014 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną dotyczącą karalności bezskutecznego usiłowania podżegania do pomocnictwa w popełnieniu czynu zabronionego. Przedmiotem prac Trybunału Konstytucyjnego była zgodność art. 13 § 1 i art. 18 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny z art. 42 ust. 1 w związku z art. 2 oraz z art. 31 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji. Skarga konstytucyjna dotyczyła więc dopuszczalności odpowiedzialności karnej za usiłowanie podżegania do popełnienia czynu zabronionego, określonego w części szczególnej kodeksu karnego, jeżeli usiłujący bezskutecznie nakłania do czynu zabronionego o znamionach podżegania. Zdaniem skarżącego norma prawa karnego wynikająca z art. 13 § 1 i art. 18 § 2 kodeksu karnego zbyt głęboko ingeruje w sferę wolności jednostki.

REKLAMA

Zakwestionowane przepisy kodeksu karnego, dotyczące karalności bezskutecznego podżegania do pomocnictwa, są zgodne z konstytucją.

Wymiar kary za podżeganie i pomocnictwo (art. 19)

Podżeganie do przestępstwa przykład

Skarga konstytucyjna powstała na gruncie poniższego stanu faktycznego. Kwestionowane przepisy stały u podstaw skazania za czyn polegający na nakłanianiu osoby trzeciej do tego, by osoba ta, działając jako pośrednik, złożyła korupcyjną propozycję radnemu (usiłowanie podżegania do pomocnictwa do łapownictwa czynnego). Skoro osoba nakłaniana nie zdecydowała się na przedstawienie radnemu tej propozycji – to zdaniem Skarżącego – pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej jest nieuzasadnione i nie znajduje oparcia w żadnej z wartości chronionych przez konstytucję.

Podżeganie do przestępstwa jako forma samodzielna

Podżeganie zdefiniowane zostało na gruncie art. 18 § 2 k.k. Zgodnie z definicją ustawową jest to nakłanianie do popełnienia czynu zabronionego. Odpowiada za podżeganie, kto chcąc, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, nakłania ją do tego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Usiłowanie podżegania

Taka redakcja przepisów umożliwia tworzenie długich łańcuszkowych konstrukcji (np. podżegania do podżegania do popełnienia określonego przestępstwa) Pozwala to na pociąganie jednostek do odpowiedzialności karnej w sytuacjach, w których nie powinno to mieć miejsca. Z kolei art. 13 § 1 k.k. - Odpowiada za usiłowanie, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje. - dodatkowo rozszerza zakres karalności, przesuwając granicę odpowiedzialności za podżeganie na etap przed dokonaniem tego czynu (tj. na etap usiłowania). 

Okoliczności zaostrzające odpowiedzialność w przypadku korupcji

Sformułowanie art. 13 § 1 i art. 18 § 2 k.k. w sposób umożliwiający pociąganie do odpowiedzialności za usiłowanie podżegania do popełnienia danego czynu zabronionego, spełnia – zdaniem TK - wymóg określoności. Jednak pełna kwalifikacja czynu wymaga dookreślenia, co następuje poprzez wskazanie, do jakiego czynu zabronionego podżegacz nakłaniał/ usiłował nakłaniać. Konieczność uwzględnienia odesłania w obrębie tej samej ustawy nie prowadzi jeszcze do naruszenia granic ustawowej określoności czynu zabronionego.

W przedmiotowym stanie prawnym usiłowanie dotyczyło przestępstwa z art. 229 § 1 k.k – łapownictwa czynnego.

Odpowiedzialność podżegacza i pomocnika za usiłowanie (art. 22)

Usiłowanie podżegania jest karalne

REKLAMA

W ocenie Trybunału, standard konstytucyjny wynikający z art. 42 ust. 1 konstytucji polega na tym, by w oparciu o obowiązujące przepisy, poglądy doktryny i orzecznictwo, można było w sposób jednoznaczny ustalić treść znamion typu czynu zabronionego, a co za tym idzie, odpowiedzieć na pytanie, czy dane zachowanie jest zabronione pod groźbą kary czy też nie. W przypadku konstrukcji usiłowania podżegania do pomocnictwa przestępnego, kwestionowana część znamion typu czynu zabronionego, a dokładniej – te elementy, które wynikają z art. 13 § 1 k.k. i art. 18 § 2 k.k., realizują ten standard.

W kontekście zasady proporcjonalności Trybunał podkreślił konieczność wskazania dobra prawnego, które stanowi uzasadnienie dla ingerencji ustawodawcy w wolność jednostki. W rozpatrywanej sprawie dobrem prawnie chronionym była prawidłowa działalność instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Wskazuje na to tytuł rozdziału XXIX k.k., w którym ujęto art. 229 § 1 k.k.

Zadaj pytanie na FORUM

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 z późn. zm.).

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483 z późn. zm.).

Wyrok TK z dnia 17 lipca 2014 r., sygn. akt SK 35/12.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Trybunał Konstytucyjny

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Renciści czekają na nowy dodatek. Co z pracami legislacyjnymi?

Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy dopytują o nowy dodatek. W tym momencie nie wiadomo jeszcze, kiedy taka zmiana mogłaby zostać wprowadzona.

Wzrósł dług Polski: Zła wiadomość dla rządu i samorządów, to już 57,4% PKB

Dług polskiego sektora instytucji rządowych oraz samorządowych (general government) wzrósł do 57,4% PKB w pierwszym kwartale 2025 r. z 55,3% PKB zanotowanych kwartał wcześniej. Takie dane podał Eurostat. Natomiast w pierwszym kwartale 2024 r. wskaźnik ten wyniósł 51,3% PKB.

Unijna reforma praw pasażerów 2025 – co się zmieni przed kolejnym sezonem wakacyjnym?

Planujesz podróż samolotem? Już wkrótce unijne przepisy dotyczące praw pasażerów przejdą największą reformę od dwudziestu lat. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła nowelizację rozporządzenia 261/2004, które od dwóch dekad regulowało zasady odszkodowań i opieki w razie opóźnień oraz odwołań lotów. Nowe przepisy mają zostać uchwalone jeszcze w 2025 roku, a ich wejście w życie przewiduje się na przełomie jesieni i zimy, najpóźniej przed sezonem wakacyjnym 2026

Koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat

Mają zajść kolejne zmiany w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350). Tym razem będą to jednak deregulacje na korzyść pracodawców. Dlaczego? Bo zapowiadany jest koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat.

REKLAMA

Emerytalna rewolucja Karola Nawrockiego: Co najmniej 150 zł podwyżki dla seniorów? Projekt już 6 sierpnia

Nowo wybrany prezydent Karol Nawrocki zapowiedział rewolucję w sposobie waloryzacji emerytur i rent. Jego obietnica może oznaczać realne zmiany w domowych budżetach milionów polskich emerytów – szczególnie tych, którzy otrzymują najniższe świadczenia. Czy nowy system będzie bardziej sprawiedliwy? Jakie konkretnie rozwiązania zapowiada Nawrocki? I kto zyska najwięcej?

Inwigilowani? ZUS udostępni dane przedsiębiorców bankom, instytucjom finansowym, kredytowym czy pożyczkowym

Czujemy się w pewnym sensie inwigilowani - podkreślają przedsiębiorcy, którzy zapoznają się z kolejnym projektem zmian przepisów przygotowanym przez MRPiPS. Tym razem chodzi o zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Generalnie intencja jest taka, że ZUS udostępni dane z kont płatników składek szerszemu gronu podmiotów: bankom, instytucjom finansowym, kredytowym, pożyczkowym. Po co? Pytają przedsiębiorcy.

Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

REKLAMA

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

REKLAMA