REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czy bezskuteczne podżeganie do pomocnictwa jest karalne?

Subskrybuj nas na Youtube
Czy bezskuteczne podżegania do pomocnictwa jest karalne?/ Fot. Fotolia
Czy bezskuteczne podżegania do pomocnictwa jest karalne?/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Karalność bezskutecznego podżegania do pomocnictwa w popełnieniu czynu zabronionego stanowiła przedmiot prac Trybunału Konstytucyjnego w dniu 17 lipca 2014 r. W wyroku o sygnaturze SK 35/12 TK stwierdził, że karalność bezskutecznego podżegania do pomocnictwa jest konstytucyjna.

W dniu 17 lipca 2014 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną dotyczącą karalności bezskutecznego usiłowania podżegania do pomocnictwa w popełnieniu czynu zabronionego. Przedmiotem prac Trybunału Konstytucyjnego była zgodność art. 13 § 1 i art. 18 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny z art. 42 ust. 1 w związku z art. 2 oraz z art. 31 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji. Skarga konstytucyjna dotyczyła więc dopuszczalności odpowiedzialności karnej za usiłowanie podżegania do popełnienia czynu zabronionego, określonego w części szczególnej kodeksu karnego, jeżeli usiłujący bezskutecznie nakłania do czynu zabronionego o znamionach podżegania. Zdaniem skarżącego norma prawa karnego wynikająca z art. 13 § 1 i art. 18 § 2 kodeksu karnego zbyt głęboko ingeruje w sferę wolności jednostki.

REKLAMA

Zakwestionowane przepisy kodeksu karnego, dotyczące karalności bezskutecznego podżegania do pomocnictwa, są zgodne z konstytucją.

Wymiar kary za podżeganie i pomocnictwo (art. 19)

Podżeganie do przestępstwa przykład

Skarga konstytucyjna powstała na gruncie poniższego stanu faktycznego. Kwestionowane przepisy stały u podstaw skazania za czyn polegający na nakłanianiu osoby trzeciej do tego, by osoba ta, działając jako pośrednik, złożyła korupcyjną propozycję radnemu (usiłowanie podżegania do pomocnictwa do łapownictwa czynnego). Skoro osoba nakłaniana nie zdecydowała się na przedstawienie radnemu tej propozycji – to zdaniem Skarżącego – pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej jest nieuzasadnione i nie znajduje oparcia w żadnej z wartości chronionych przez konstytucję.

Podżeganie do przestępstwa jako forma samodzielna

Podżeganie zdefiniowane zostało na gruncie art. 18 § 2 k.k. Zgodnie z definicją ustawową jest to nakłanianie do popełnienia czynu zabronionego. Odpowiada za podżeganie, kto chcąc, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, nakłania ją do tego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Usiłowanie podżegania

Taka redakcja przepisów umożliwia tworzenie długich łańcuszkowych konstrukcji (np. podżegania do podżegania do popełnienia określonego przestępstwa) Pozwala to na pociąganie jednostek do odpowiedzialności karnej w sytuacjach, w których nie powinno to mieć miejsca. Z kolei art. 13 § 1 k.k. - Odpowiada za usiłowanie, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje. - dodatkowo rozszerza zakres karalności, przesuwając granicę odpowiedzialności za podżeganie na etap przed dokonaniem tego czynu (tj. na etap usiłowania). 

Okoliczności zaostrzające odpowiedzialność w przypadku korupcji

Sformułowanie art. 13 § 1 i art. 18 § 2 k.k. w sposób umożliwiający pociąganie do odpowiedzialności za usiłowanie podżegania do popełnienia danego czynu zabronionego, spełnia – zdaniem TK - wymóg określoności. Jednak pełna kwalifikacja czynu wymaga dookreślenia, co następuje poprzez wskazanie, do jakiego czynu zabronionego podżegacz nakłaniał/ usiłował nakłaniać. Konieczność uwzględnienia odesłania w obrębie tej samej ustawy nie prowadzi jeszcze do naruszenia granic ustawowej określoności czynu zabronionego.

W przedmiotowym stanie prawnym usiłowanie dotyczyło przestępstwa z art. 229 § 1 k.k – łapownictwa czynnego.

Odpowiedzialność podżegacza i pomocnika za usiłowanie (art. 22)

Usiłowanie podżegania jest karalne

REKLAMA

W ocenie Trybunału, standard konstytucyjny wynikający z art. 42 ust. 1 konstytucji polega na tym, by w oparciu o obowiązujące przepisy, poglądy doktryny i orzecznictwo, można było w sposób jednoznaczny ustalić treść znamion typu czynu zabronionego, a co za tym idzie, odpowiedzieć na pytanie, czy dane zachowanie jest zabronione pod groźbą kary czy też nie. W przypadku konstrukcji usiłowania podżegania do pomocnictwa przestępnego, kwestionowana część znamion typu czynu zabronionego, a dokładniej – te elementy, które wynikają z art. 13 § 1 k.k. i art. 18 § 2 k.k., realizują ten standard.

W kontekście zasady proporcjonalności Trybunał podkreślił konieczność wskazania dobra prawnego, które stanowi uzasadnienie dla ingerencji ustawodawcy w wolność jednostki. W rozpatrywanej sprawie dobrem prawnie chronionym była prawidłowa działalność instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Wskazuje na to tytuł rozdziału XXIX k.k., w którym ujęto art. 229 § 1 k.k.

Zadaj pytanie na FORUM

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 z późn. zm.).

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483 z późn. zm.).

Wyrok TK z dnia 17 lipca 2014 r., sygn. akt SK 35/12.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Trybunał Konstytucyjny

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Empatia zamiast strachu? Apel w sprawie małoletnich pasażerów

Kontrolerzy powinni być świadomi emocji dzieci i podchodzić do nich z empatią stosowną do ich wieku - podkreśla Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak. Do biura RPD wpływa wiele zgłoszeń dotyczących łamania praw dziecka w środkach transportu publicznego.

Czym jest świadczenie urlopowe, ile wynosi w 2025 roku i czym różni się od tzw. wczasów pod gruszą. Podatki i składki ZUS

W sezonie wakacyjnym wielu pracowników zadaje sobie pytanie: czy oprócz wynagrodzenia za urlop przysługuje mi jakieś dodatkowe świadczenie? Odpowiedź brzmi: tak, jeśli spełnione są odpowiednie warunki — możesz otrzymać tzw. świadczenie urlopowe lub „wczasy pod gruszą”. Co to dokładnie oznacza? Wyjaśniamy!

Upoważnienie do opieki nad dzieckiem: do pobrania na wyjazd w wakacje [WZÓR]

Wakacje to okres częstych wyjazdów dzieci, czasami również z innymi osobami niż rodzice. Dzieci, które wyjeżdżają z babcią, dziadkiem, ciocią, wujkiem czy innymi osobami, muszą mieć ze sobą upoważnienie. Rodzice przygotowują takie pismo i najlepiej, aby podpisali je wspólnie.

Więcej i lepiej dla Ukraińców? Jest projekt zmian ustawy [dot. pobytu, 800 plus, świadczeń, zakwaterowania, pracy]

Więcej i lepiej dla Ukraińców? Jest projekt zmian ustawy w zakresie pobytu, świadczeń, zakwaterowania i pracy Ukraińców na terytorium Polski. Najważniejszym uprawnieniem jest przedłużenie tymczasowej ochrony i związanych z nią uprawnień dla uchodźców do 4 marca 2026 roku. Jednocześnie planowane są zmiany w procedurach pobytowych, rejestracji PESEL, a także w funkcjonowaniu ośrodków zbiorowego zakwaterowania.

REKLAMA

Jednorazowo 7000 zł z ZUS: łatwiej, szybciej, bez decyzji

Jednorazowo 7000 zł z ZUS: łatwiej, szybciej, bez decyzji. A wszystko to za sprawą rozporządzenia, które ma się zmienić, aby ułatwić świadczeniobiorcom sprawne uzyskanie pieniędzy i uniknięcie zbędnych procedur i biurokracji. Co zatem się zmieni?

Wygrana bez rekompensaty: Firma pokonała ZUS na całej linii, ale kosztów nie odzyskała

Firma pokonała ZUS, ale nie uzyskała rekompensaty. „Ponad 871 decyzji ZUS, 150 tys. stron dokumentacji, tysiące godzin pracy. Wszystkie sprawy wygrane przez przedsiębiorcę przed sądami w I i II instancji. W teorii - spektakularny sukces. W praktyce ekonomiczna porażka" - pisze dzisiejszy „Dziennik Gazeta Prawna".

Alarmujący raport NIK o sytuacji niepełnosprawnych. Jest źle, potrzebne są zmiany

Alarmujący raport NIK o sytuacji niepełnosprawnych. Jest źle, potrzebne są zmiany. Co to są warsztaty terapii zajęciowej (WTZ)? Kto organizuje i po co są warsztaty terapii zajęciowej (WTZ)? Co się dzieje z pieniędzmi z PFRON i jakie nadużycie wykryto - wszystko to wynika z najnowszego raportu NIK.

Abonament RTV: drożej w 2026 roku. Jakie zniżki za zapłatę z góry? Jakie kary za niepłacenie abonamentu i brak rejestracji odbiornika?

W 2026 roku obowiązywać będą wyższe stawki abonamentu RTV niż w 2025 roku. Tak wynika z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 27 czerwca 2025 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2026 r. 

REKLAMA

22 lipca 2025 r.: rekonstrukcja rządu

Rekonstrukcja rządu odbędzie się we wtorek 22 lipca 2025 roku. Została opóźniona o tydzień na wniosek marszałka Sejmu Szymona Hołowni. Czym zostało podyktowane opóźnienie zmian w rządzie?

Co daje niepełnosprawność sprzężona?

Co daje niepełnosprawność sprzężona? Chociaż większość osób, które cierpi na różnego rodzaju zaburzenia powiedziałoby raczej: co odbiera niepełnosprawność sprzężona? (sic!). Odbiera zdrowie i jakość życia, a czasami nawet samo życie. W artykule skupimy się omówieniu podstawowych pojęć i uprawnień, szczególnie dla dzieci, związanych z niepełnosprawnością sprzężoną. Zatem: co to jest niepełnosprawność sprzężona? Jakie to są niepełnosprawności sprzężone? Czy autyzm to niepełnosprawność sprzężoną? Kto orzeka o niepełnosprawności sprzężonej?

REKLAMA