REKLAMA

REKLAMA

Kategorie

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

98 tys. emerytów urodzonych po 31 grudnia 1948 r., może odzyskać od ZUS ponad 2 mln zł. Kto ma prawo do ponownego przeliczenia emerytury, w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15.11.2023 r.?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
emerytury czerwcowe, ponowne przeliczenie emerytury, emeryci, ZUS, wyrok Trybunału Konstytucyjnego
98 tys. emerytów urodzonych po 31 grudnia 1948 r., może odzyskać od ZUS ponad 2 mln zł. Kto ma prawo do ponownego przeliczenia emerytury, w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15.11.2023 r.?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15.11.2023 r. o sygn. akt P 7/22, w dniu 27 listopada br., do laski marszałkowskiej, został złożony projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który pozwoli na ponowne przelicznie emerytur osobom, którym świadczenie to zostało przyznane w miesiącu czerwcu, w latach 2009-2019. Według szacunków ZUS – regulacja ta dotyczyć będzie ok. 98 tys. emerytów, którzy – na tej podstawie – będą mogli odzyskać od ZUS nawet 1 584,8 mln zł i 531,2 mln zł odsetek.

Problem tzw. emerytur czerwcowych (dotyczący lat 2009-2019)

Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r., czyli osoby, które przechodziły na emeryturę od 1 stycznia 2009 r. – zostały objęte nowym systemem emerytalnym opartym na zasadzie tzw. zdefiniowanej składki, który (w telegraficznym skrócie) polega na tym, że wysokość emerytury uzależniona jest od kwoty składek wpłaconych przez ubezpieczonego

REKLAMA

REKLAMA

W jaki sposób, wysokość emerytury była ustalana w ww. nowym systemie emerytalnym do dnia 17.09.2021 r. (tj. do wejścia w życie nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych)?

Wysokość emerytury, ustalonej wg nowych zasad wymiaru, określonych w art. 26 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, stanowiła kwota będąca wynikiem podzielenia podstawy obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku osoby przechodzącej na emeryturę. Podstawą obliczenia, była suma kwot zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po 31 grudnia 1998 r. i kapitału początkowego, obliczonego za okres ubezpieczenia przed 1999 r. Do podstawy obliczenia emerytury dla osoby, która była członkiem otwartego funduszu emerytalnego, wliczało się ponadto zwaloryzowane środki zewidencjonowane na tzw. subkoncie. Czynnikiem, który determinował wysokość emerytury – oprócz wydłużenia aktywności zawodowej – był również sposób waloryzacji składek emerytalnych oraz kapitału początkowego, stanowiących podstawę obliczenia emerytury. Waloryzację przeprowadzało się systemem rocznym do czasu, gdy ubezpieczony zgłosił wniosek o emeryturę. W przypadku ustalania wysokości emerytury w okresie od stycznia do maja i od lipca do grudnia danego roku – składki zapisane na koncie ubezpieczonego po 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację roczną – podlegały dodatkowo również waloryzacjom kwartalnym. Natomiast w przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu danego roku – kwota składek poddana ostatniej waloryzacji rocznej, nie podlegała dodatkowym waloryzacjom kwartalnym, gdyż została już zwaloryzowana rocznie za poprzedni rok od 1 czerwca roku, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę. W konsekwencji – przejście na emeryturę w czerwcu, mogło być mniej korzystne niż w pozostałych miesiącach drugiego kwartału danego roku.

Wśród ww. osób, którym emerytura została ustalona w sposób mniej korzystny w stosunku do pozostałych osób, które przechodziły na emeryturę w innych miesiącach roku – były osoby, które wystąpiły o emeryturę w czerwcu (dotyczy to wszystkich czerwców w latach 2009-2019), których emerytura została ustalona w zastosowaniem art. 25a ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy nowelizującej z 2021 r. Osoby te, były poszkodowane względem innych osób, przechodzących na emerytury w pozostałych miesiącach roku, ze względu na ww. system waloryzacji świadczeń emerytalnych. Wynikało to z tego, że istniała (omówiona powyżej) różnica w sposobie obliczania emerytur dla osób przechodzących na emeryturę w czerwcu, w porównaniu do innych miesięcy, czego skutkiem było ustalenie świadczenia emerytalnego w niższej kwocie. Waloryzacja świadczeń, które zostały przyznane w czerwcu, była mniej korzystna od tych osób, które przechodziły na emeryturę w innych miesiącach. Skutkiem takich działań, było zatem niesprawiedliwe obniżanie emerytur dla części obywateli.

REKLAMA

W 2020 r., ówczesny rząd, zauważył istniejący w tym zakresie problem i ustawą z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 – wprowadził jego doraźne rozwiązanie. Na podstawie art. 53 ww. ustawy – w przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu 2020 r. – waloryzacji składek stanowiących podstawę obliczenia emerytury, dokonywało się w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju 2020 r., jeżeli było to korzystniejsze dla ubezpieczonego. Celem powyższej regulacji było to, aby podstawa wymiaru emerytury ustalona na dzień 1 czerwca 2020 r., nie była niższa od ustalonej na dzień 31 maja tego roku. Problem ten – w zakresie wszystkich nowo przyznawanych emerytur w czerwcu – został następnie rozwiązany w ustawie z dnia 24.06.2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie z dniem 18 września 2021 r. (ale dotyczyła również emerytur ustalonych w czerwcu 2021 r.) i objęła wszystkie naliczenia emerytur na przyszłość. Wprowadziła ona rozwiązanie analogiczne do tego przyjętego „przejściowo” w ustawie COVID-owej w 2020 r. Rozwiązanie to – jak zostało już wspomniane – objęło wszystkie naliczenia emerytur na przyszłość, tj. począwszy od 18 września 2021 r., nie dotyczy jednak osób, które przechodziły na emeryturę w miesiącu czerwcu w latach 2009-2019

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który zobowiązuje ustawodawcę do rozwiązania kwestii emerytur czerwcowych

W dniu 15 listopada 2023 r., w sprawie o sygn. akt P 7/22, w odpowiedzi na pytanie prawne Sądu Okręgowego w Elblągu, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, dotyczące braku możliwości ustalenia wysokości emerytury na nowo, w oparciu o kwartalną formułę waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne i kapitału początkowego, w przypadku osób, które wniosek o emeryturę zgłosiły przed dniem 1 czerwca 2021 r. – Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym orzekł, że przepisy ustawy z dnia 24.06.2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (która to finalnie uregulowała kwestię emerytur czerwcowych, w taki sposób, aby nie były one mniej korzystne od emerytur, na które przechodzi się w innych miesiącach roku) – są niezgodne z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 67 ust. 1 Konstytucji, w zakresie w jakim pomijają emerytury przyznane na wniosek zgłoszony przed 1 czerwca 2021 r.

Wyrok ten, został wydany w ramach tzw. kontroli konkretnej, w ramach której Trybunał związany był zakresem zaskarżenia określonym w pytaniu prawnym, uwarunkowanym stanem faktycznym sprawy, w związku z którą pytanie to zostało przedstawione, a ponadto – jest tzw. wyrokiem o pominięciu. Oznacza to, że nie wywiera on skutku derogacyjnego (nie prowadzi do wyeliminowania z systemu prawnego określonej normy) i sam przez się, nie prowadzi do zmiany w systemie prawa. Takiej zmiany musi bowiem – w następstwie ww. wyroku Trybunału – dokonać ustawodawca.

Co istotne jednak – w ww. wyroku, Trybunał stwierdził, że z punktu widzenia rozpatrywanego problemu konstytucyjnego – podmiotami podobnymi (do podmiotu, którego dotyczyło rozstrzygnięcie) są wszyscy ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia 1948 r. (objęci systemem zdefiniowanej składki), którzy wystąpili o emeryturę w czerwcu (w latach 2009-2019), a ich emerytura została ustalona z zastosowaniem art. 25a ust. 2 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy nowelizującej z 2021 r.

Wziąwszy powyższe pod uwagę – ustawodawca powinien dokonać odpowiednich zmian w prawie, w odniesieniu do wszystkich osób, którym emerytura została przyznana w miesiącu czerwcu w latach 2009-2019 – tj. na mniej korzystnych warunkach, niż osobom, które w latach 2009-2019, przechodziły na emeryturę w innych miesiącach niż czerwiec. 

Projekt ustawy, który ma uregulować sytuację osób, które przechodziły na emeryturę w czerwcu (w latach 2009-2019), uprawniając je do ponownego przeliczenia emerytur

Celem wprowadzenia przepisów, które pozwolą na ponowne przelicznie emerytur osobom, którym świadczenie to zostało przyznane w miesiącu czerwcu w latach 2009-2019, w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 listopada 2023 r., sygn. akt P 7/22 – w dniu 27 listopada br., do laski marszałkowskiej, został złożony projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (znak SH-020-292/24). Z uwagi na fakt, iż obecny rząd – na chwilę obecną – nie „podjął tematu” emerytur czerwcowych – projekt ten, został złożony przez grupę posłów PiS. 

Projektowana regulacja, zakłada wprowadzenie przepisów, które pozwolą na ponowne przeliczenie emerytur osobom, którym świadczenie to zostało przyznane w miesiącu czerwcu, w latach 2009-2019. Przeliczeniu podlegać będzie podstawa obliczenia emerytury przyjęta w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury. Wprowadzony zostanie również przepis, który zakłada, że emerytura – w ponownie ustalonej wysokości – będzie przysługiwać od dnia, od którego podjęto wypłatę przyznanej emerytury, a w przypadku gdy prawo do tej emerytury było zawieszone – od dnia, od którego mogłaby być podjęta jej wypłata. Kolejna z proponowanych regulacji zakłada wprowadzenie wyrównania, w sytuacji gdy ponownie ustalona wysokość przyznanej emerytury jest wyższa od wypłacanej dotąd. Zgodnie z nią – osobie uprawnionej, będzie przysługiwało prawo do otrzymania kwoty stanowiącej różnicę między sumą kwot emerytur, jakie przysługiwałyby w okresie od dnia, w którym podjęto wypłatę przyznanej emerytury, do dnia wydania decyzji, na podstawie której emerytura została ponownie przeliczona, z uwzględnieniem waloryzacji ww. kwot, a sumą kwot wypłaconych w tym okresie.

W przypadku wejścia w życie ww. projektu – przeliczenie emerytur, objętych zakresem jego zastosowania, miałoby nastąpić nie później niż w terminie 90 dni od wejścia w życie ustawy, a wypłata wyrównanianie później niż w terminie 30 dni od dnia ponownego przeliczenia emerytury

Aktualnie, projekt ustawy, który miałby wprowadzić przepisy pozwalające na przeliczenie emerytur czerwcowych – w dniu 27 listopada br. – został skierowany do opinii sejmowego Biura Legislacyjnego oraz Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji. 28 listopada br. natomiast – do konsultacji społecznych, które potrwają do 27 grudnia 2024 r. 

Sprawdź >>> Dziennik Gazeta Prawna - subskrypcja cyfrowa

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1631 z późn. zm.)

  • Ustawa z dnia 14.05.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r., poz. 875)

  • Ustawa z dnia 24.06.2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 1621)

  • Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (znak SH-020-292/24)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sejm przegłosował zakaz hodowli na futro. Polacy czekali co najmniej 10 lat

17 października Sejm ponadpartyjną większością poparł wprowadzenie zakazu hodowli zwierząt na futro w Polsce. Na piątkowym głosowaniu 339 posłów zagłosowało za zakazem, 78 przeciw, a 19 wstrzymało się od głosu. Jeśli zmiany zostaną zaakceptowane przez Senat i prezydenta, ustawa wejdzie w życie jeszcze w tym roku, a fermy futrzarskie w Polsce będą musiały zamknąć działalność do końca 2033 roku.

Nowe obowiązki dla spółek. KRS ujawni, kto naprawdę prowadzi rejestry akcjonariuszy

Przedsiębiorcy będą musieli zgłaszać do KRS informacje o podmiotach prowadzących rejestry akcjonariuszy. Reforma KSH kończy erę nieprzejrzystości i wprowadza większe bezpieczeństwo obrotu. Zmiany oznaczają też nowe koszty administracyjne i technologiczne, ale przyniosą firmom jasność prawną i ochronę przed ryzykiem błędnych wpisów.

Mieszkasz w mieszkaniu partnera, koleżanki lub krewnego? Zapłacisz podatek. W przepisach nie ma pojęcia uprzejmości. Za to wskazują, jak wycenić nieodpłatne świadczenie

Mieszkanie kątem u dalszej rodziny to obecnie raczej rzadkość. Nadal jednak często spotykane są przejściowe uprzejmości wobec bliskich i przyjaciół, czy wspólne życie w mieszkaniu partnera na początkowym etapie związku. Od takiej uprzejmości trzeba jednak zapłacić podatek.

Kiedy zmienić opony na zimowe w 2025 – czy w tym roku to już obowiązek? Warto uważać na symbole 3PMSF oraz M+S

Jak co roku, kierowców w Polsce dręczy pytanie, czy to już pora zmiany opon letnich na zimowe. Jesienią aura za oknem bywa niejednoznaczna, w nocy zaskakując nas pierwszymi przymrozkami, zaś w słoneczne dni nadal oferując nawet kilkanaście stopni Celsjusza na plusie.

REKLAMA

Skrócony czas pracy właśnie staje się rzeczywistością: 6 [zamiast 8] godzin pracy dziennie, 3-dniowy weekend albo dodatkowe dni urlopu, bez zmniejszenia wynagrodzenia [MRPiPS wydało komunikat]

W dniu 15 października 2025 r. MRPiPS ogłosiło wyniki naboru do pilotażowego programu pn. „Skrócony czas pracy – to się dzieje”, w którym mogli wystartować przedsiębiorcy (i nie tylko) z całej Polski. Za udział w programie, każdy pracodawca będzie mógł otrzymać nawet 1 mln zł dofinansowania, a ponad tysiące pracowników, już niebawem, będzie mogło pracować 4 (zamiast 5) dni w tygodniu albo po 6 lub 7 (zamiast 8) godzin dziennie bądź skorzystać z dodatkowych dni urlopu, zachowując przy tym prawo do dotychczasowego wynagrodzenia.

Dni opieki na dzieci z różnych związków to prawdziwa łamigłówka. Pracodawcy nie wiedzą co robić. Korzystają ci, którzy znają swoje prawa

Ile dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem mogą wykorzystać pracownicy, którzy mają dzieci z różnych związków? Podzielenie tego uprawnienia to prawdziwa łamigłówka. Wygrać mogą tylko te osoby, które znają swoje prawa.

Partnerzy a zachowek. Przepisy i propozycje zmian

Osoby w związkach nieformalnych często nie wiedzą czy po sobie dziedziczą i jakie mają prawa. Czy partner ma prawo do zachowku? Kiedy to partner musi zachowek wypłacić? Czy obecne przepisy mogą się zmienić? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!

Szybciej, prościej, bezpieczniej – szykuje się nowe prawo dla znalazców i właścicieli zgub [PROJEKT]

Aktualnie obowiązuje jeszcze ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rzeczach znalezionych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 501), ale czas gruntownie ją znowelizować. W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o rzeczach znalezionych oraz Kodeksu cywilnego (druk nr 1629). Celem zmian jest uproszczenie procedur, zwiększenie skuteczności poszukiwań właścicieli zgubionych przedmiotów oraz lepsza ochrona danych osobowych. Praktyka pokazała wiele problemów – m.in. niejasne kompetencje urzędów, brak procedur dla dokumentów z danymi osobowymi czy zbyt długie postępowania. Nowelizacja odpowiada na postulaty starostw, portów lotniczych i innych instytucji.

REKLAMA

Mini-prohibicja tuż za rogiem – Ministerstwo Zdrowia chce poważnie ograniczyć sprzedaż alkoholu już od 1 stycznia 2026 roku

Ministerstwo Zdrowia przyspieszyło pracę nad zmianami w ustawie o przeciwdziałaniu alkoholizmowi i wychowaniu w trzeźwości. U podstaw nowych założeń leży ograniczenie sprzedaży alkoholu i wyrobów alkoholowych. Projekt jest już na etapie konsultacji społecznych. Okazuje się, że najnowsza propozycja zawiera rozwiązania idące dalej, niż wcześniej zapowiadane przez Ministerstwo. Wszystko w trosce o zdrowie Polaków.

Skrócony czas pracy. Eksperci ostrzegają: problemem będą absencje i urlopy – firmy już muszą przygotować się na chaos w kadrach

Skrócony czas pracy staje się faktem – Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zakończyło nabór firm do pilotażu „Skrócony czas pracy – to się dzieje!”. Do programu zakwalifikowano około 90 przedsiębiorstw, choć zgłosiło się niemal dwa tysiące. Eksperci już ostrzegają, że choć to historyczny projekt, może on przynieść poważne problemy z ewidencją, absencjami i urlopami. Firmy będą musiały prowadzić dwa systemy rozliczeń, a kadry staną przed jednym z największych wyzwań organizacyjnych ostatnich lat.

REKLAMA