REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rząd o świadczeniu pielęgnacyjnym. Niepełnosprawność przed 18 rokiem życia, czy także później [MOPS]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
Rząd: MOPS, świadczenie pielęgnacyjne, wyrok TK. Decyzja, kto miał rację za kilka tygodni
Rząd: MOPS, świadczenie pielęgnacyjne, wyrok TK. Decyzja, kto miał rację za kilka tygodni
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Decydował będzie Minister Finansów rozstrzygając spór o zasady wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego. Sopot przyznawał świadczenie pielęgnacyjne osobom niepełnosprawnym kierując się wskazówkami Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Np. gdy niepełnosprawność powstała, gdy osoba miała 30 lat. Wojewoda pomorski w 2018 r. uznał, że tak nie można (bo niepełnosprawność musi powstać przed 18 rokiem życia) i nakazał miastu zwrot prawie 2,5 mln zł (zwrot dotacji na świadczenie pielęgnacyjnie zdaniem wojewody wypłacone niesłusznie osobom niepełnosprawnym).

Rozstrzygnięcie Ministra Finansów nie jest tylko historyczne. Do dnia dzisiejszego, prawdopodobnie większa część MOPS odmawia osobom niepełnosprawnym wypłaty tego świadczenia wbrew wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Dowodem tego odmawiania załączony wyrok NSA z listopada 2024 r. (w dalszej części artykułu).

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych jest niezgodny z Konstytucją dyskryminując osoby niepełnosprawne, które utraciły zdrowie po 18 albo 25 roku życia (przepis uznany za niezgodny z Konstytucją w 2014 r. do dziś nie pozwala wypłacić świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która niepełnosprawna stała się np. w wieku 28 lat albo 60 lat).

Jeżeli teraz Minister Finansów rozstrzygnie spór na korzyść Sopotu, to już nie będzie żadnych wątpliwości jak postępować w sporach między MOPS a opiekunami osób niepełnosprawnych. Choć chodzi o "stare" świadczenie pielęgnacyjne, wciąż w sądach są setki takich sporów.

Ustawa o świadczeniach rodzinnych a świadczenie pielęgnacyjne ("stare")

Pomimo tego wyroku art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych wciąż brzmi tak:

REKLAMA

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Na tej podstawie MOPS odmawiały przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która się stała niepełnosprawną np. w wieku 45 lat. Tak jakby wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. nigdy nie zapadł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pisał o tym w 2018 r. Rzecznik Praw Obywatelskich.

Nieudana interwencja RPO w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego

RPO wysłał pismo wzywające do stosowania wyroku TK z 2014 r. Link. Adresatem było Ministerstwo Rodziny.

RPO wskazywał, że w efekcie wyroku TK z 2014 r. jest utrata przez art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych domniemania konstytucyjności. Stwierdzenie niekonstytucyjności tego przepisu stworzyło nowy stan prawny. Od tego czasu coraz więcej wyroków potwierdzało słuszność wyroku TK - dotyczy to zarówno orzecznictwa WSA jak i NSA.

Dzięki temu świadczenie pielęgnacyjne mogą otrzymać opiekunowie osób niepełnosprawnych, gdy niepełnosprawność powstała po ukończeniu 18 roku życia (lub 25 roku życia w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej).

Rzecznik otrzymywał skargi od obywateli, że mimo wyroku TK nie mogą uzyskać należnych świadczeń. Część z tych osób kierowała roszczenia przed WSA i NSA. RPO niekiedy przestępował do tych postępowań sądowych mocą swojego urzędu. To był 2018 rok. Minęło 6 lat i sądy wydają kolejne korzystne wyroki dla opiekunów osób niepełnosprawnych.

Przykład

Emerytkę spotkało nieszczęście w wieku 70 lat - niepełnosprawność w stopniu znacznym. MOPS odmówił przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jej córce bo to - na podstawie niekonstytucyjnego przepisu - przysługuje tylko osobom, które stały się niepełnosprawne przed 18 rokiem życia. MOPS nie uwzględnił wyroku TK z 2014 r. Zrobił to dopiero NSA.

Jeżeli córka poszła w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego ("starego") do sądu, to najprawdopodobniej wygrała. Tak jak w niedawnym wyroku NSA z 27 listopada 2024 r. (I OSK 3107/23) (ściślej tu sąd nakazał ponownie rozpatrzyć wniosek o przyznanie świadczenia). W wyroku tym warto zwrócić uwagę na to, że już SKO uznało praktykę ignorowania wyroku TK z 2014 r. za naganną - nie musiał tego robić WSA ani NSA. A więc już Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło tak:

"Po rozpatrzeniu odwołania skarżącej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] opisaną na wstępie decyzją utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Kolegium nie zgodziło się z Burmistrzem w kwestii zaistnienia negatywnej przesłanki z art. 17 ust. 1b u.ś.r. W ocenie Kolegium nie jest dopuszczalne oparcie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r., która została przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP."

WSA i NSA zajęły się czym innym.

Matka skarżącego to osoba w wieku 80 lat, wdowa, od 2019 r. legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym na stałe. Porusza się przy pomocy laski i asekuracji syna. Opieka skarżącego dotyczy:

  • przygotowywania i podawania posiłków,
  • pomocy przy ubieraniu się,
  • podawania leków, dbania o higienę osobistą, zaprowadzenia do łazienki, przygotowania kąpieli, sprzątania, robieniu zakupów, poruszaniu się po domu, a także nocnego czuwania nad matką (ok. 22:00, 2:00 i 5:00 skarżący prowadzi matkę do łazienki celem załatwienia potrzeb fizjologicznych).
  • matka skarżącego nie może zostać sama w domu ze względu na zaburzenia pamięci i brak logicznego myślenia. Skarżący przez całą dobę sprawuje opiekę nad niepełnosprawną matką.

MOPS I SKO nie zakwestionowały tego, że matka skarżącego wymaga pomocy, a skarżący tej pomocy jej udziela, jednakże według organu, na podstawie przedstawionego materiału dowodowego nie można przyjąć, iż zakres tej opieki powoduje brak możliwości podjęcia zatrudnienia lub innej pracy. Chodziło też o to, że opiekun miał siostrę, która teoretycznie mogła pomóc w opiece nad matką.

Sąd skrytykował interpretację przepisów przyjęto przez MOPS i nakazał raz jeszcze rozpatrzyć sprawę.

Ważne

Z uzasadnienia wyroku NSA:

(...) zarówno skarżący, jak i jego siostra, należą do pierwszej grupy zobowiązanych alimentacyjnie względem matki i jednocześnie oboje są uprawnieni do świadczenia pielęgnacyjnego, jednakże wbrew twierdzeniom Sądu I instancji, brak jest podstaw do stwierdzenia, że z art. 17 ust. 1 u.ś.r. wynika, aby przeszkodą do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego była okoliczność istnienia, oprócz skarżącego, rodzeństwa (siostry) należącego do pierwszej grupy zobowiązanych alimentacyjnie i uprawnionych do złożenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Powołany przepis wśród wyraźnie określonych negatywnych i pozytywnych przesłanek przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, nie przewiduje takiej negatywnej przesłank

PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Senat: Komornik łatwiej sprzeda Twoje mieszkanie. Jak nie dasz rady z kredytem

Zasadą staje się bowiem licytacja elektroniczna nieruchomości przez komornika. Ustawa nowelizująca odpowiednio kodeksu postępowania cywilnego jest w Senacie.

Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

REKLAMA

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to legalne ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

Rewolucja w recyklingu: system kaucyjny wchodzi w życie! Jak wpłynie na Ciebie, środowisko i gospodarkę? [WYWIAD]

Polska rozpoczyna rewolucję w recyklingu! Od października wchodzi w życie system kaucyjny dla butelek i puszek, który ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki, poprawić jakość surowców i dostosować kraj do wymogów Unii Europejskiej. Joanna Leoniewska-Gogola, liderka zespołu circular economy w Deloitte, tłumaczy w wywiadzie dla Infor.pl, jakie zmiany czekają konsumentów, przedsiębiorców i gospodarkę odpadami.

Dla kogo certyfikaty cyberbezpieczeństwa? Czy są obowiązkowe? Ustawa o krajowym systemie certyfikacji cyberbezpieczeństwa już weszła w życie

Certyfikaty cyberbezpieczeństwa są przeznaczone dla profesjonalistów IT, w tym dla administratorów systemów i sieci, specjalistów od bezpieczeństwa, inżynierów oraz osób aspirujących do tych ról, aby potwierdzić ich wiedzę i umiejętności praktyczne w zakresie ochrony przed zagrożeniami cyfrowymi. Certyfikacja obejmuje także produkty, usługi i procesy ICT, a ich celem jest informowanie konsumentów o poziomie bezpieczeństwa cyfrowego oraz wspieranie polskich firm na rynkach europejskich. Czy i dla kogo uzyskanie certyfikatów cyberbezpieczeństwa jest obligatoryjne?

Będą kolejne ograniczenia dot. ogrzewania kominkami. Nowelizacja rozporządzenia ws. warunków technicznych budynków

Od początku 2025 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a po ostatniej rekonstrukcji rządu Ministerstwo Finansów i Gospodarki prowadzi prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Poprzednia poważniejsza nowelizacja tego rozporządzenia miała miejsce w roku 2021. Dotychczasowe zmiany tego rozporządzenia każdorazowo i stopniowo wprowadzały nowe ograniczenia dla instalacji kominków, pieców i trzonów kuchennych. W projekcie najnowszych zmian tendencja ta jest utrzymana. I niestety, tak jak przy poprzednich zmianach, wprowadzane ograniczenia nie mają żadnego uzasadnienia technicznego.

REKLAMA

[Stare i nowe świadczenie pielęgnacyjne 3386 zł] W 2026 r. osoby niepełnosprawne i opiekunowie z podwyżką 99 zł

Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

REKLAMA