REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rząd o świadczeniu pielęgnacyjnym. Niepełnosprawność przed 18 rokiem życia, czy także później [MOPS]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
Rząd: MOPS, świadczenie pielęgnacyjne, wyrok TK. Decyzja, kto miał rację za kilka tygodni
Rząd: MOPS, świadczenie pielęgnacyjne, wyrok TK. Decyzja, kto miał rację za kilka tygodni
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Decydował będzie Minister Finansów rozstrzygając spór o zasady wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego. Sopot przyznawał świadczenie pielęgnacyjne osobom niepełnosprawnym kierując się wskazówkami Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Np. gdy niepełnosprawność powstała, gdy osoba miała 30 lat. Wojewoda pomorski w 2018 r. uznał, że tak nie można (bo niepełnosprawność musi powstać przed 18 rokiem życia) i nakazał miastu zwrot prawie 2,5 mln zł (zwrot dotacji na świadczenie pielęgnacyjnie zdaniem wojewody wypłacone niesłusznie osobom niepełnosprawnym).

Rozstrzygnięcie Ministra Finansów nie jest tylko historyczne. Do dnia dzisiejszego, prawdopodobnie większa część MOPS odmawia osobom niepełnosprawnym wypłaty tego świadczenia wbrew wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Dowodem tego odmawiania załączony wyrok NSA z listopada 2024 r. (w dalszej części artykułu).

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych jest niezgodny z Konstytucją dyskryminując osoby niepełnosprawne, które utraciły zdrowie po 18 albo 25 roku życia (przepis uznany za niezgodny z Konstytucją w 2014 r. do dziś nie pozwala wypłacić świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która niepełnosprawna stała się np. w wieku 28 lat albo 60 lat).

Jeżeli teraz Minister Finansów rozstrzygnie spór na korzyść Sopotu, to już nie będzie żadnych wątpliwości jak postępować w sporach między MOPS a opiekunami osób niepełnosprawnych. Choć chodzi o "stare" świadczenie pielęgnacyjne, wciąż w sądach są setki takich sporów.

Ustawa o świadczeniach rodzinnych a świadczenie pielęgnacyjne ("stare")

Pomimo tego wyroku art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych wciąż brzmi tak:

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Na tej podstawie MOPS odmawiały przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która się stała niepełnosprawną np. w wieku 45 lat. Tak jakby wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. nigdy nie zapadł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pisał o tym w 2018 r. Rzecznik Praw Obywatelskich.

Nieudana interwencja RPO w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego

RPO wysłał pismo wzywające do stosowania wyroku TK z 2014 r. Link. Adresatem było Ministerstwo Rodziny.

REKLAMA

RPO wskazywał, że w efekcie wyroku TK z 2014 r. jest utrata przez art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych domniemania konstytucyjności. Stwierdzenie niekonstytucyjności tego przepisu stworzyło nowy stan prawny. Od tego czasu coraz więcej wyroków potwierdzało słuszność wyroku TK - dotyczy to zarówno orzecznictwa WSA jak i NSA.

Dzięki temu świadczenie pielęgnacyjne mogą otrzymać opiekunowie osób niepełnosprawnych, gdy niepełnosprawność powstała po ukończeniu 18 roku życia (lub 25 roku życia w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej).

Rzecznik otrzymywał skargi od obywateli, że mimo wyroku TK nie mogą uzyskać należnych świadczeń. Część z tych osób kierowała roszczenia przed WSA i NSA. RPO niekiedy przestępował do tych postępowań sądowych mocą swojego urzędu. To był 2018 rok. Minęło 6 lat i sądy wydają kolejne korzystne wyroki dla opiekunów osób niepełnosprawnych.

Przykład

Emerytkę spotkało nieszczęście w wieku 70 lat - niepełnosprawność w stopniu znacznym. MOPS odmówił przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jej córce bo to - na podstawie niekonstytucyjnego przepisu - przysługuje tylko osobom, które stały się niepełnosprawne przed 18 rokiem życia. MOPS nie uwzględnił wyroku TK z 2014 r. Zrobił to dopiero NSA.

Jeżeli córka poszła w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego ("starego") do sądu, to najprawdopodobniej wygrała. Tak jak w niedawnym wyroku NSA z 27 listopada 2024 r. (I OSK 3107/23) (ściślej tu sąd nakazał ponownie rozpatrzyć wniosek o przyznanie świadczenia). W wyroku tym warto zwrócić uwagę na to, że już SKO uznało praktykę ignorowania wyroku TK z 2014 r. za naganną - nie musiał tego robić WSA ani NSA. A więc już Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło tak:

"Po rozpatrzeniu odwołania skarżącej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] opisaną na wstępie decyzją utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Kolegium nie zgodziło się z Burmistrzem w kwestii zaistnienia negatywnej przesłanki z art. 17 ust. 1b u.ś.r. W ocenie Kolegium nie jest dopuszczalne oparcie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r., która została przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP."

WSA i NSA zajęły się czym innym.

Matka skarżącego to osoba w wieku 80 lat, wdowa, od 2019 r. legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym na stałe. Porusza się przy pomocy laski i asekuracji syna. Opieka skarżącego dotyczy:

  • przygotowywania i podawania posiłków,
  • pomocy przy ubieraniu się,
  • podawania leków, dbania o higienę osobistą, zaprowadzenia do łazienki, przygotowania kąpieli, sprzątania, robieniu zakupów, poruszaniu się po domu, a także nocnego czuwania nad matką (ok. 22:00, 2:00 i 5:00 skarżący prowadzi matkę do łazienki celem załatwienia potrzeb fizjologicznych).
  • matka skarżącego nie może zostać sama w domu ze względu na zaburzenia pamięci i brak logicznego myślenia. Skarżący przez całą dobę sprawuje opiekę nad niepełnosprawną matką.

MOPS I SKO nie zakwestionowały tego, że matka skarżącego wymaga pomocy, a skarżący tej pomocy jej udziela, jednakże według organu, na podstawie przedstawionego materiału dowodowego nie można przyjąć, iż zakres tej opieki powoduje brak możliwości podjęcia zatrudnienia lub innej pracy. Chodziło też o to, że opiekun miał siostrę, która teoretycznie mogła pomóc w opiece nad matką.

Sąd skrytykował interpretację przepisów przyjęto przez MOPS i nakazał raz jeszcze rozpatrzyć sprawę.

Ważne

Z uzasadnienia wyroku NSA:

(...) zarówno skarżący, jak i jego siostra, należą do pierwszej grupy zobowiązanych alimentacyjnie względem matki i jednocześnie oboje są uprawnieni do świadczenia pielęgnacyjnego, jednakże wbrew twierdzeniom Sądu I instancji, brak jest podstaw do stwierdzenia, że z art. 17 ust. 1 u.ś.r. wynika, aby przeszkodą do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego była okoliczność istnienia, oprócz skarżącego, rodzeństwa (siostry) należącego do pierwszej grupy zobowiązanych alimentacyjnie i uprawnionych do złożenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Powołany przepis wśród wyraźnie określonych negatywnych i pozytywnych przesłanek przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, nie przewiduje takiej negatywnej przesłank

PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ci, którzy mają mieszkania z balkonem słono za to zapłacą. I nie ma litości

Nie wszystkich stać na dom z ogrodem, czy choćby własna, niewielką działkę. Niektórzy swoim kwiatowym i kulinarnym pasjom oddają się na balkonach blokowisk. I tu zaczyna się problem, który może się skończyć zapłaceniem słonej kary.

Już od 14 sierpnia 2025 r. będzie łatwiej o orzeczenie o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, uprawniające do szeregu świadczeń, ulg i uprawnień. Nowe przepisy wchodzą w życie

W dniu 14 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28.07.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, dzięki któremu będzie można szybciej uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności (i odpowiednio – stopniu niepełnosprawności), a co się z tym wiąże – szybciej korzystać z przysługujących na jego podstawie świadczeń, ulg i innych uprawnień.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Dotychczasowe 4 niedziele handlowe (wyznaczone na ostatnią niedzielę w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu) – zostałyby zatem zastąpione aż 24 takimi niedzielami, w które nie obowiązywałby zakaz handlu. W związku z wyborem Karola Nawrockiego na nowego Prezydenta RP i jego deklaracjami, które padły w tym zakresie w czasie kampanii prezydenckiej – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już jednak przesądzone.

133 korzystne wyroki sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 16 prawomocnych – uruchomienie pierwszej w Polsce wyszukiwarki wyroków

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice. We wpisie przedstawiam zbiór znanych mi korzystnych orzeczeń dotyczących art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, wydanych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20.

REKLAMA

Czas pracy w 2026 roku – dni robocze, święta, Wigilia [TABELA]

W 2026 roku obowiązuje 14 dni ustawowo wolnych od pracy, w tym Wigilia (24 grudnia), która od 2025 roku również jest dniem wolnym. W efekcie pracownicy na pełnym etacie będą mieli do przepracowania 2008 godzin w ciągu roku, przy 251 dniach roboczych i 114 dniach wolnych (wliczając weekendy).

Renta wdowia miała być wsparciem: Dziś wielu czuje się pominiętych. Nowe przepisy źródłem frustracji i oburzenia

Renta wdowia – dla wielu miała być finansowym wsparciem i symboliczną pomocą po utracie najbliższej osoby. Dziś coraz więcej osób mówi o rozczarowaniu, a nawet o poczuciu wykluczenia. Dlaczego świadczenie, które miało łagodzić życiowy dramat, stało się źródłem frustracji i oburzenia?

4 043 zł z PFRON na wózek lub skuter elektryczny – ruszył nabór wniosków

Masz wózek lub skuter z napędem elektrycznym? PFRON rusza z nowym wsparciem – możesz dostać nawet 4 043 zł na serwis, naprawę lub wymianę akumulatorów. O dofinansowanie mogą wnioskować osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności. Wnioski przyjmowane są do 31 sierpnia przez system SOW.

Język ukraiński jako drugi język obcy w szkołach podstawowych – jest nowa podstawa programowa

25 lipca 2025 r. opublikowano nową podstawę programową do nauczania języka ukraińskiego jako drugiego języka obcego dla klas VII–VIII szkół podstawowych w Polsce. Dokument ten został opracowany z myślą o nauczycielach języka ukraińskiego pracujących w szkołach podstawowych.

REKLAMA

Podatek katastralny - jak to działa w praktyce. Przewodnik dla Polaków kupujących nieruchomości w Hiszpanii

Coraz więcej Polaków kupuje mieszkania czy domy w Hiszpanii, dlatego rośnie zainteresowanie hiszpańskim systemem podatkowym. Jednym z kluczowych obciążeń w tym państwie jest podatek katastralny, zwany lokalnie IBI (Impuesto sobre Bienes Inmuebles).

Wielki powrót użytkowania wieczystego w mieszkalnictwie, a jeszcze niedawno – miliony Polaków zapłaciło (lub cały czas jeszcze płaci) za wykup od Skarbu Państwa udziału w nieruchomości związanego z posiadanym mieszkaniem

Podczas posiedzenia Senatu, które odbyło się w dniu 17 lipca 2025 r. – wiceminister rozwoju i technologii Tomasz Lewandowski ujawnił, że resort ma już gotowy projekt ustawy mającej na celu przywrócenie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych zabudowanych na cele mieszkaniowe. Co więcej – przewiduje on nie tylko powrót do budownictwa na gruntach należących do Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego, ale również zupełnie nową kategorię użytkowania wieczystego, z którą związane będą odmienne niż dotychczas (tj. sprzed zmiany stanu prawnego, która miała miejsce 1 stycznia 2019 r.) opłaty.

REKLAMA