REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rząd o świadczeniu pielęgnacyjnym. Niepełnosprawność przed 18 rokiem życia, czy także później [MOPS]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
Rząd: MOPS, świadczenie pielęgnacyjne, wyrok TK. Decyzja, kto miał rację za kilka tygodni
Rząd: MOPS, świadczenie pielęgnacyjne, wyrok TK. Decyzja, kto miał rację za kilka tygodni
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Decydował będzie Minister Finansów rozstrzygając spór o zasady wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego. Sopot przyznawał świadczenie pielęgnacyjne osobom niepełnosprawnym kierując się wskazówkami Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Np. gdy niepełnosprawność powstała, gdy osoba miała 30 lat. Wojewoda pomorski w 2018 r. uznał, że tak nie można (bo niepełnosprawność musi powstać przed 18 rokiem życia) i nakazał miastu zwrot prawie 2,5 mln zł (zwrot dotacji na świadczenie pielęgnacyjnie zdaniem wojewody wypłacone niesłusznie osobom niepełnosprawnym).

Rozstrzygnięcie Ministra Finansów nie jest tylko historyczne. Do dnia dzisiejszego, prawdopodobnie większa część MOPS odmawia osobom niepełnosprawnym wypłaty tego świadczenia wbrew wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Dowodem tego odmawiania załączony wyrok NSA z listopada 2024 r. (w dalszej części artykułu).

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych jest niezgodny z Konstytucją dyskryminując osoby niepełnosprawne, które utraciły zdrowie po 18 albo 25 roku życia (przepis uznany za niezgodny z Konstytucją w 2014 r. do dziś nie pozwala wypłacić świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która niepełnosprawna stała się np. w wieku 28 lat albo 60 lat).

Jeżeli teraz Minister Finansów rozstrzygnie spór na korzyść Sopotu, to już nie będzie żadnych wątpliwości jak postępować w sporach między MOPS a opiekunami osób niepełnosprawnych. Choć chodzi o "stare" świadczenie pielęgnacyjne, wciąż w sądach są setki takich sporów.

Ustawa o świadczeniach rodzinnych a świadczenie pielęgnacyjne ("stare")

Pomimo tego wyroku art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych wciąż brzmi tak:

REKLAMA

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Na tej podstawie MOPS odmawiały przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która się stała niepełnosprawną np. w wieku 45 lat. Tak jakby wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. nigdy nie zapadł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pisał o tym w 2018 r. Rzecznik Praw Obywatelskich.

Nieudana interwencja RPO w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego

RPO wysłał pismo wzywające do stosowania wyroku TK z 2014 r. Link. Adresatem było Ministerstwo Rodziny.

RPO wskazywał, że w efekcie wyroku TK z 2014 r. jest utrata przez art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych domniemania konstytucyjności. Stwierdzenie niekonstytucyjności tego przepisu stworzyło nowy stan prawny. Od tego czasu coraz więcej wyroków potwierdzało słuszność wyroku TK - dotyczy to zarówno orzecznictwa WSA jak i NSA.

Dzięki temu świadczenie pielęgnacyjne mogą otrzymać opiekunowie osób niepełnosprawnych, gdy niepełnosprawność powstała po ukończeniu 18 roku życia (lub 25 roku życia w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej).

Rzecznik otrzymywał skargi od obywateli, że mimo wyroku TK nie mogą uzyskać należnych świadczeń. Część z tych osób kierowała roszczenia przed WSA i NSA. RPO niekiedy przestępował do tych postępowań sądowych mocą swojego urzędu. To był 2018 rok. Minęło 6 lat i sądy wydają kolejne korzystne wyroki dla opiekunów osób niepełnosprawnych.

Przykład

Emerytkę spotkało nieszczęście w wieku 70 lat - niepełnosprawność w stopniu znacznym. MOPS odmówił przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jej córce bo to - na podstawie niekonstytucyjnego przepisu - przysługuje tylko osobom, które stały się niepełnosprawne przed 18 rokiem życia. MOPS nie uwzględnił wyroku TK z 2014 r. Zrobił to dopiero NSA.

Jeżeli córka poszła w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego ("starego") do sądu, to najprawdopodobniej wygrała. Tak jak w niedawnym wyroku NSA z 27 listopada 2024 r. (I OSK 3107/23) (ściślej tu sąd nakazał ponownie rozpatrzyć wniosek o przyznanie świadczenia). W wyroku tym warto zwrócić uwagę na to, że już SKO uznało praktykę ignorowania wyroku TK z 2014 r. za naganną - nie musiał tego robić WSA ani NSA. A więc już Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło tak:

"Po rozpatrzeniu odwołania skarżącej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] opisaną na wstępie decyzją utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Kolegium nie zgodziło się z Burmistrzem w kwestii zaistnienia negatywnej przesłanki z art. 17 ust. 1b u.ś.r. W ocenie Kolegium nie jest dopuszczalne oparcie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r., która została przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP."

WSA i NSA zajęły się czym innym.

Matka skarżącego to osoba w wieku 80 lat, wdowa, od 2019 r. legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym na stałe. Porusza się przy pomocy laski i asekuracji syna. Opieka skarżącego dotyczy:

  • przygotowywania i podawania posiłków,
  • pomocy przy ubieraniu się,
  • podawania leków, dbania o higienę osobistą, zaprowadzenia do łazienki, przygotowania kąpieli, sprzątania, robieniu zakupów, poruszaniu się po domu, a także nocnego czuwania nad matką (ok. 22:00, 2:00 i 5:00 skarżący prowadzi matkę do łazienki celem załatwienia potrzeb fizjologicznych).
  • matka skarżącego nie może zostać sama w domu ze względu na zaburzenia pamięci i brak logicznego myślenia. Skarżący przez całą dobę sprawuje opiekę nad niepełnosprawną matką.

MOPS I SKO nie zakwestionowały tego, że matka skarżącego wymaga pomocy, a skarżący tej pomocy jej udziela, jednakże według organu, na podstawie przedstawionego materiału dowodowego nie można przyjąć, iż zakres tej opieki powoduje brak możliwości podjęcia zatrudnienia lub innej pracy. Chodziło też o to, że opiekun miał siostrę, która teoretycznie mogła pomóc w opiece nad matką.

Sąd skrytykował interpretację przepisów przyjęto przez MOPS i nakazał raz jeszcze rozpatrzyć sprawę.

Ważne

Z uzasadnienia wyroku NSA:

(...) zarówno skarżący, jak i jego siostra, należą do pierwszej grupy zobowiązanych alimentacyjnie względem matki i jednocześnie oboje są uprawnieni do świadczenia pielęgnacyjnego, jednakże wbrew twierdzeniom Sądu I instancji, brak jest podstaw do stwierdzenia, że z art. 17 ust. 1 u.ś.r. wynika, aby przeszkodą do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego była okoliczność istnienia, oprócz skarżącego, rodzeństwa (siostry) należącego do pierwszej grupy zobowiązanych alimentacyjnie i uprawnionych do złożenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Powołany przepis wśród wyraźnie określonych negatywnych i pozytywnych przesłanek przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, nie przewiduje takiej negatywnej przesłank

PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Abp Przybylski: Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe [wywiad]

"Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe" – powiedział nowy metropolita katowicki abp Andrzej Przybylski w wywiadzie dla PAP. Dodał, że człowiek z natury jest religijny i etyczny, dlatego potrzebuje wiedzy o religii i wyborach moralnych, żeby harmonijnie się rozwijać.

Na firmę i jej pracowników można nałożyć obowiązkowe świadczenia po wybuchu wojny. Pracownika powołanego do wojska firma nie może zwolnić [Prawo]

Przepisy przewidują możliwość nałożenia na firmę świadczeń rzeczowych na rzecz wojska po wybuchu wojny. Pracodawcy muszą uwzględnić ryzyko prowadzenia działalności w sytuacji rekrutacji części pracowników do służby wojskowej. Pracownicy w czasie zatrudnienia mogą wykonywać świadczenia osobiste na rzecz wojska przerywając na ten okres (jednorazowo do 7 dni) świadczenie pracy dla pracodawcy.

Odpowiedź na pozew o zachowek. Jak napisać po zmianach?

Czym jest odpowiedź na pozew o zachowek i jakie ma znaczenie procesowe? Co powinno zawierać takie pismo? Prezentujemy najważniejsze informacje i aktualne przepisy.

Jawność wynagrodzeń w Polsce – co zmieni się od Wigilii 2025 roku? Jak się przygotować (checklista)? Co powinni wiedzieć pracownicy i pracodawcy?

Transparentność wynagrodzeń to temat, który od lat budzi emocje zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Z jednej strony – jawne płace to większa równość i eliminacja dyskryminacji płacowej. Z drugiej – to rewolucja w podejściu do rekrutacji, polityki kadrowej i zarządzania firmą. W dniu 24 grudnia 2025 roku wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy - Ustawa z 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy, która nałoży na pracodawców szereg nowych obowiązków związanych z jawnością wynagrodzeń. Jest to efekt wdrażania unijnej Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z 10 maja 2023 r., której celem jest wzmocnienie stosowania zasady równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o tej samej wartości.

REKLAMA

Składki emerytalne, rentowe i zdrowotne za opiekuna osoby ze świadczeniem wspierającym zapłaci budżet państwa. Jakie warunki trzeba spełnić? Konieczny wniosek do ZUS

Od 1 stycznia 2024 r. opiekunowie osób pobierających świadczenie wspierające mogą zostać objęci ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym i zdrowotnym. Składki w całości finansuje budżet państwa. Wystarczy złożyć elektroniczny wniosek do ZUS. Opiekun zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu sprawowania opieki nad osobą pobierającą świadczenie wspierające może zgłosić do tego ubezpieczenia także członków swojej rodziny.

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE ws. WIBOR – kto faktycznie wygrał? Banki, czy kredytobiorcy - "wiborowicze"?

W dniu 11 września 2025 r. została wydana z dawana wyczekiwana opinia Rzecznika Generalnego (właściwie Rzecznik Generalnej) TSUE dotycząca WIBOR, w sprawie C-471/24, gdzie pozwanym jest PKO BP. Pytania prejudycjalne w tej sprawie zadał Sąd Okręgowy w Częstochowie.Wielu uznawało, że odpowiedzi będą absolutnie kluczowe dla spraw z powództwa „wiborowiczów” przeciwko bankom. Nic dziwnego, że po ogłoszeniu opinii każda ze stron – zarówno banki, jak i konsumenci – prześcigają się w ogłaszaniu swojej wygranej w mediach.

Sejm: Od 900 zł do 1800 zł dla mundurowych - bo na około 160 000 funkcjonariuszy przypada zasób mieszkaniowy niespełna 9000 lokali

Projekt ustawy obejmuje Policję, Straż Graniczną, Państwową Straż Pożarną i Służbę Ochrony Państwa. Dotyczy także funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego i Służby Kontrwywiadu Wojskowego. I pracuje nad nim odpowiednia komisja sejmowa. Sama ustawa - tak ważna dla funkcjonariuszy i żołnierzy - już niebawem będzie uchwalona.

Osoba niepełnosprawna, PFRON i UP: Wyciągano bzdurne i bezzasadne zarzuty żeby tylko dotacji nie przyznać. Np. bo 17 lat temu dostałem dotację z UP jako osoba młoda i sprawna, że lata wcześniej kierowano mnie na kursy

Redakcja Infor.pl otrzymuje sygnały od czytelników, że nie jest łatwo osobom niepełnosprawnym otrzymać dotację z PFRON na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Publikujemy list od czytelnika, który takiej dotacji nie otrzymał.

REKLAMA

Wyrok TSUE: ochrona przed dyskryminacją w miejscu pracy obejmuje również rodziców dzieci z niepełnosprawnościami

W dniu 11 września 2025 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok, w którym uznał, że ochrona praw osób niepełnosprawnych przed dyskryminacją pośrednią obejmuje również rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Zdaniem TSUE pracodawca powinien dostosować warunki zatrudnienia i pracy rodziców takich dzieci w taki sposób, żeby mogli oni sprawować opiekę nad swoimi dziećmi bez obawy, że będą przez to narażeni na dyskryminację pośrednią.

Przechodzisz na emeryturę? ZUS: Dzień i miesiąc złożenia wniosku mogą wpłynąć na jej wysokość

Kiedy najlepiej przejść na emeryturę? Dzień i miesiąc złożenia wniosku mogą przesądzić o tym, ile pieniędzy co miesiąc trafi na konto seniora - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim. Dlatego przyszli emeryci powinni z rozwagą zaplanować moment zakończenia aktywności zawodowej.

REKLAMA