REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rząd o świadczeniu pielęgnacyjnym. Niepełnosprawność przed 18 rokiem życia, czy także później [MOPS]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
Rząd: MOPS, świadczenie pielęgnacyjne, wyrok TK. Decyzja, kto miał rację za kilka tygodni
Rząd: MOPS, świadczenie pielęgnacyjne, wyrok TK. Decyzja, kto miał rację za kilka tygodni
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Decydował będzie Minister Finansów rozstrzygając spór o zasady wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego. Sopot przyznawał świadczenie pielęgnacyjne osobom niepełnosprawnym kierując się wskazówkami Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Np. gdy niepełnosprawność powstała, gdy osoba miała 30 lat. Wojewoda pomorski w 2018 r. uznał, że tak nie można (bo niepełnosprawność musi powstać przed 18 rokiem życia) i nakazał miastu zwrot prawie 2,5 mln zł (zwrot dotacji na świadczenie pielęgnacyjnie zdaniem wojewody wypłacone niesłusznie osobom niepełnosprawnym).

Rozstrzygnięcie Ministra Finansów nie jest tylko historyczne. Do dnia dzisiejszego, prawdopodobnie większa część MOPS odmawia osobom niepełnosprawnym wypłaty tego świadczenia wbrew wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Dowodem tego odmawiania załączony wyrok NSA z listopada 2024 r. (w dalszej części artykułu).

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych jest niezgodny z Konstytucją dyskryminując osoby niepełnosprawne, które utraciły zdrowie po 18 albo 25 roku życia (przepis uznany za niezgodny z Konstytucją w 2014 r. do dziś nie pozwala wypłacić świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która niepełnosprawna stała się np. w wieku 28 lat albo 60 lat).

Jeżeli teraz Minister Finansów rozstrzygnie spór na korzyść Sopotu, to już nie będzie żadnych wątpliwości jak postępować w sporach między MOPS a opiekunami osób niepełnosprawnych. Choć chodzi o "stare" świadczenie pielęgnacyjne, wciąż w sądach są setki takich sporów.

Ustawa o świadczeniach rodzinnych a świadczenie pielęgnacyjne ("stare")

Pomimo tego wyroku art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych wciąż brzmi tak:

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Na tej podstawie MOPS odmawiały przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która się stała niepełnosprawną np. w wieku 45 lat. Tak jakby wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. nigdy nie zapadł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pisał o tym w 2018 r. Rzecznik Praw Obywatelskich.

Nieudana interwencja RPO w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego

RPO wysłał pismo wzywające do stosowania wyroku TK z 2014 r. Link. Adresatem było Ministerstwo Rodziny.

REKLAMA

RPO wskazywał, że w efekcie wyroku TK z 2014 r. jest utrata przez art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych domniemania konstytucyjności. Stwierdzenie niekonstytucyjności tego przepisu stworzyło nowy stan prawny. Od tego czasu coraz więcej wyroków potwierdzało słuszność wyroku TK - dotyczy to zarówno orzecznictwa WSA jak i NSA.

Dzięki temu świadczenie pielęgnacyjne mogą otrzymać opiekunowie osób niepełnosprawnych, gdy niepełnosprawność powstała po ukończeniu 18 roku życia (lub 25 roku życia w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej).

Rzecznik otrzymywał skargi od obywateli, że mimo wyroku TK nie mogą uzyskać należnych świadczeń. Część z tych osób kierowała roszczenia przed WSA i NSA. RPO niekiedy przestępował do tych postępowań sądowych mocą swojego urzędu. To był 2018 rok. Minęło 6 lat i sądy wydają kolejne korzystne wyroki dla opiekunów osób niepełnosprawnych.

Przykład

Emerytkę spotkało nieszczęście w wieku 70 lat - niepełnosprawność w stopniu znacznym. MOPS odmówił przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jej córce bo to - na podstawie niekonstytucyjnego przepisu - przysługuje tylko osobom, które stały się niepełnosprawne przed 18 rokiem życia. MOPS nie uwzględnił wyroku TK z 2014 r. Zrobił to dopiero NSA.

Jeżeli córka poszła w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego ("starego") do sądu, to najprawdopodobniej wygrała. Tak jak w niedawnym wyroku NSA z 27 listopada 2024 r. (I OSK 3107/23) (ściślej tu sąd nakazał ponownie rozpatrzyć wniosek o przyznanie świadczenia). W wyroku tym warto zwrócić uwagę na to, że już SKO uznało praktykę ignorowania wyroku TK z 2014 r. za naganną - nie musiał tego robić WSA ani NSA. A więc już Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło tak:

"Po rozpatrzeniu odwołania skarżącej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] opisaną na wstępie decyzją utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Kolegium nie zgodziło się z Burmistrzem w kwestii zaistnienia negatywnej przesłanki z art. 17 ust. 1b u.ś.r. W ocenie Kolegium nie jest dopuszczalne oparcie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r., która została przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP."

WSA i NSA zajęły się czym innym.

Matka skarżącego to osoba w wieku 80 lat, wdowa, od 2019 r. legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym na stałe. Porusza się przy pomocy laski i asekuracji syna. Opieka skarżącego dotyczy:

  • przygotowywania i podawania posiłków,
  • pomocy przy ubieraniu się,
  • podawania leków, dbania o higienę osobistą, zaprowadzenia do łazienki, przygotowania kąpieli, sprzątania, robieniu zakupów, poruszaniu się po domu, a także nocnego czuwania nad matką (ok. 22:00, 2:00 i 5:00 skarżący prowadzi matkę do łazienki celem załatwienia potrzeb fizjologicznych).
  • matka skarżącego nie może zostać sama w domu ze względu na zaburzenia pamięci i brak logicznego myślenia. Skarżący przez całą dobę sprawuje opiekę nad niepełnosprawną matką.

MOPS I SKO nie zakwestionowały tego, że matka skarżącego wymaga pomocy, a skarżący tej pomocy jej udziela, jednakże według organu, na podstawie przedstawionego materiału dowodowego nie można przyjąć, iż zakres tej opieki powoduje brak możliwości podjęcia zatrudnienia lub innej pracy. Chodziło też o to, że opiekun miał siostrę, która teoretycznie mogła pomóc w opiece nad matką.

Sąd skrytykował interpretację przepisów przyjęto przez MOPS i nakazał raz jeszcze rozpatrzyć sprawę.

Ważne

Z uzasadnienia wyroku NSA:

(...) zarówno skarżący, jak i jego siostra, należą do pierwszej grupy zobowiązanych alimentacyjnie względem matki i jednocześnie oboje są uprawnieni do świadczenia pielęgnacyjnego, jednakże wbrew twierdzeniom Sądu I instancji, brak jest podstaw do stwierdzenia, że z art. 17 ust. 1 u.ś.r. wynika, aby przeszkodą do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego była okoliczność istnienia, oprócz skarżącego, rodzeństwa (siostry) należącego do pierwszej grupy zobowiązanych alimentacyjnie i uprawnionych do złożenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Powołany przepis wśród wyraźnie określonych negatywnych i pozytywnych przesłanek przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, nie przewiduje takiej negatywnej przesłank

PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W Sejmie petycja o zmiany zasad waloryzacji subkonta ZUS. I to od 2014 r.

Przez lata konto główne w ZUS miało wyższą waloryzacją (np. 14,41% w 2025 r.) niż subkonto ZUS (np. 9,49% w 2025 r.). Sejm zajmie się propozycją zrównania tych wartości i to wstecznie (aż od 2014 r.). To są spore pieniądze. Propozycja obywatela jest uczciwa, ale należy ocenić szanse jej przeprowadzenia przez parlament na 0%. Ta petycja obywatela będzie procedowana przez odpowiednią komisję, ale konkluzja będzie najpewniej taka „Nie ma na to pieniędzy w budżecie”.

Krótszy czas pracy w Polsce: Ministerstwo podało pierwsze dane z pilotażu

W trakcie pierwszego tygodnia od rozpoczęcia pilotażu skrócenia czasu pracy do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wpłynęło 150 kompletnych wniosków od pracodawców, którzy chcieliby wziąć udział w programie. Kolejne są w trakcie przygotowywania.

Duże zmiany w Karcie Nauczyciela od września 2025 r. M.in. godziny ponadwymiarowe, nagrody, odprawy ochrona przedemerytalna. Prezydent podpisał nowelizację

W dniu 21 sierpnia 2025 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy – Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają w większości wejść w życie 1 września 2025 r. Nowelizacja ta zmienia także kilka innych ustaw - np. ustawę o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych i Prawo oświatowe.

Sprzedaż spadku z problemami. Notariusze ostrzegają przed pułapkami w nowych przepisach. Czy będą odmawiać sporządzania aktów notarialnych?

Kolejna nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn, choć w założeniu ma ograniczyć biurokrację, w praktyce może prowadzić do licznych problemów interpretacyjnych – ostrzegają notariusze z Izby Notarialnej w Poznaniu. Chodzi o ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, która weszła w życie 20 sierpnia 2025 r.

REKLAMA

Poczta Polska wstrzymuje przyjmowanie paczek do USA od 25 sierpnia 2025 r. Powodem są nowe amerykańskie cła

Ze względu na wejście w życie 29 sierpnia amerykańskich ceł, Poczta Polska od poniedziałku czasowo wstrzymuje przyjmowanie przesyłek do USA zawierających towary - poinformował 22 sierpnia operator. Możliwe będzie wysyłanie m.in. korespondencji i dokumentów.

Zdolność kredytowa 2025: para (dwie średnie krajowe) z dzieckiem dostanie z banku prawie 900 tys. złotych

W ciągu ostatnich 12 miesięcy zdolność kredytowa trzyosobowej rodziny dysponującej dwiema średnimi krajowymi wzrosła o ponad 23%. Dziś takiej familii przeciętny bank skłonny jest pożyczyć na zakup mieszkania prawie 900 tysięcy złotych. To najwyższy wynik w historii. Łatwiejszemu dostępowi do kredytów sprzyjają rosnące wynagrodzenia i spadające oprocentowanie kredytów.

Sankcja kredytu darmowego - łatwy zysk kredytobiorcy kosztem banku? Adwokat wyjaśnia co naprawdę oznaczają wyroki TSUE i statystyki sądowe?

Sankcja kredytu darmowego występuje w debacie publicznej jako obietnica łatwego zysku kosztem banku. Obietnice te składają przede wszystkim parakancelarie (a więc podmioty, które nie są kancelariami adwokackimi lub radcowski) i firmy odszkodowawcze. W mediach znajdziemy wiele nagłówków sugerujących, że banki nagminnie łamały prawo, a teraz muszą oddać miliony złotych. Rzeczywistość jest jednak znacznie bardziej złożona – a dla wielu konsumentów (prawie 90 proc.) droga sądowa wcale nie kończy się happy endem.

Wypadek w pracy: ZUS wyjaśnia jakie świadczenia należą się pracownikowi. Jakie odszkodowanie za 1% uszczerbku na zdrowiu?

Wypadek w czasie wykonywania pracy może zdarzyć się każdemu pracownikowi, niezależnie od rodzaju wykonywanego zawodu czy zajmowanego stanowiska. Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim wyjaśnia jakie świadczenia należą się aktualnie pracownikom z tytułu takiego wypadku.

REKLAMA

Pies w galerii handlowej? Polacy są podzieleni, ale trend rośnie – zakupy z czworonogiem stają się codziennością

Jeszcze kilka lat temu pies w centrum handlowym budził zdziwienie, a nawet oburzenie. Dziś? Coraz częściej towarzyszy nam w butikach, kawiarniach czy na food courtach. Najnowsze ogólnopolskie badanie Posnanii, jednego z największych centrów handlowych w Polsce, przeprowadzone z firmą Inquiry pokazuje, że zakupy z pupilem to już codzienność – 60% Polaków jest na „tak”, a ponad połowie opiekunów czworonogów zdarza się zabierać je do galerii handlowych. Ale uwaga – nie wszyscy klienci witają psy z otwartymi ramionami.

Za wypalanie traw, rozniecanie ognia czy rozpalenie grilla w niedozwolonym miejscu, palenie tytoniu poza miejscami wyznaczonymi, nieostrożne obchodzenie się z ogniem: do 30 tys. zł grzywny i do 5 tys. zł mandatu

Za wypalanie traw, rozniecanie ognia, palenie tytoniu poza miejscami wyznaczonymi, nieostrożne obchodzenie się z ogniem: do 30 tys. zł grzywny i do 5 tys. zł mandatu. Dlaczego? Bo nowelizacja przepisów to odpowiedź na rosnące zagrożenie pożarowe w Polsce. Wprowadzając surowe kary finansowe, rząd ma nadzieję skuteczniej walczyć z niebezpiecznymi zachowaniami i zapobiegać tragediom.

REKLAMA