Renta wdowia ogranicza prawo do zasiłków z MOPS. Reguły. Przykład

Renta wdowia jest dochodem według przepisów o świadczeniach rodzinnych i w świadczeniach z funduszu alimentacyjnego. Zmniejsza to szanse beneficjenta renty wdowiej na otrzymanie zasiłków z MOPS. Co pokazuje poniższy przykład:

Renta rodzinna, renta wdowia, zasiłek rodzinny

Podstawy prawne dla przykładu - MOPS i ZUS: Rodzina 3-osobowa: matka i dwoje dzieci. Zasiłek rodzinny, renta rodzinna i renta wdowia

Weryfikując zatem prawo do zasiłku rodzinnego w tej rodzinie, należy uwzględnić dochód uzyskany przez matkę z tytułu otrzymanej przez nią części emerytury doliczając do dochodu rodziny z roku bazowego kwotę dochodu osiągniętego z tytułu emerytury za miesiąc następny, tj. za sierpień 2025 r.

Od dnia 1 lipca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz pozostałe organy emerytalno-rentowe wypłacają tzw. rentę wdowią. Renta wdowia nie jest nowym rodzajem świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym, ale mechanizmem pozwalającym łączyć otrzymywanie renty rodzinnej z innym świadczeniem emerytalno-rentowym, np. emeryturą czy rentą z tytułu niezdolności do pracy. Dzięki nowym rozwiązaniom wdowy i wdowcy mogą pobierać swoją emeryturę/rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub odwrotnie: pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury/renty. Regulacje zakładają wypłatę części drugiego świadczenia: w wysokości 15 % w okresie od 1.07.2025 r. do 31.12.2026 r oraz w wysokości 25 % od 1.01.2027 r. Maksymalna wysokość pobieranych świadczeń to trzykrotność minimalnej emerytury.

Wnioski:

Co mówi o dochodzie ustawa o świadczenia rodzinnych

Należy zauważyć, że uzyskanie tzw. renty wdowiej to faktyczne uzyskanie dodatkowego świadczenia emerytalno-rentowego przyznanego w zbiegu z pobieraną wcześniej w pełnej, przysługującej wysokości rentą rodzinną. To z kolei oznacza uzyskanie dochodu w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ponieważ zarówno emerytura, renta rodzinna lub inny rodzaj renty, niezależnie od wysokości, są wymienione w katalogach okoliczności uznawanych za uzyskanie dochodu w tych ustawach (art. 3 pkt 24 lit. d ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz art. 2 pkt 18 lit. d ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów).

Należy również mieć na uwadze, że zgodnie z art. 5 ust. 4b ustawy o świadczeniach rodzinnych, w przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy dochód ich ustala się na podstawie dochodu członka rodziny, dochodu osoby uczącej się lub dochodu dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, powiększonego o kwotę osiągniętego dochodu za miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiło uzyskanie dochodu, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w okresie, na który ustalane lub weryfikowane jest prawo do świadczeń rodzinnych. 

Powyższe przepisy oznaczają więc, że uzyskaniem dochodu jest uzyskanie tzw. renty wdowiej czyli uzyskanie nowego, dodatkowego świadczenia emerytalno-rentowego (nawet w niepełnej wysokości) przyznanego w zbiegu z pobieraną wcześniej w pełnej, przysługującej wysokości rentą rodzinną, tj. uzyskanie kwoty pieniężnej przyznanego w części nowego świadczenia emerytalno-rentowego (a nie uzyskanie decyzji, uzyskanie uprawnienia, czy uzyskanie prawa do tego świadczenia). W związku z tym, jeśli pierwsza wypłata tzw. renty wdowiej będzie miała miejsce w lipcu 2025 r., to właśnie ten miesiąc będzie miesiącem uzyskania dochodu w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych. Z kolei miesiącem następującym po miesiącu uzyskania dochodu będzie sierpień 2025 r.  i w związku z tym miesięczną kwotę tzw. renty wdowiej z tego miesiąca należy uwzględnić przy ponownym przeliczaniu dochodu rodziny.

Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, w przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania dochodu lub innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych, w tym na wysokość otrzymywanych świadczeń, osoba, o której mowa w art. 23 ust. 1, jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu właściwego wypłacającego świadczenia rodzinne. W związku z powyższym, obowiązek zgłoszenia uzyskania dochodu także w postaci tzw. renty wdowiej ciąży na stronie postępowania ubiegającej się/otrzymującej świadczenia rodzinne zależne od dochodu, zaś niedopełnienie tego obowiązku skutkuje obowiązkiem zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z odsetkami w przypadku gdy doliczenie dochodu uzyskanego skutkuje utratą lub zmniejszeniem wysokości przysługujących świadczeń.