Dłuższy termin na wznowienie postępowania cywilnego zakończonego wyrokiem

Przewiduje to projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, zaaprobowany przez rząd na wtorkowym (4 października 2016 r.) posiedzeniu. Przyjęte rozwiązania zapewnią należytą ochronę prawną wszystkim obywatelom, których prawa zostały naruszone przez organy wymiaru sprawiedliwości. 

Zatwierdzona przez Radę Ministrów propozycja nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, wynikła z konieczności wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 września 2015 r. W orzeczeniu tym Trybunał uznał za niezgodny z konstytucją art. 408 k.p.c., który po upływie pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku nie pozwala żądać wznowienia postępowania (z wyjątkiem wypadku, gdy strona była pozbawiona możliwości działania lub nie była należycie reprezentowana), i to również w sytuacji, gdy zostało ono zakwestionowane przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, jako naruszające Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. 

Zobacz serwis: Sprawy urzędowe

10 lat na skargę 

Trybunał Konstytucyjny podkreślał, że upływ terminu pięcioletniego, przewidzianego w art. 408 k.p.c., definitywnie zamyka drogę sądową do wznowienia postępowania i blokuje możliwość wzruszenia orzeczenia sądowego w sytuacji słuszności skargi obywatela. Istotne jest przy tym to, że postępowanie przed Trybunałem w Strasburgu jest z reguły długotrwałe. Może więc zdarzyć się, iż pięcioletni termin upłynie zanim Europejski Trybunał Praw Człowieka wyda prawomocne orzeczenie, uprawniające do złożenia skargi o wznowienie postępowania. Dlatego termin ten, zgodnie z nowelizacją, ma być wydłużony do dziesięciu lat.

Zaaprobowany przez rząd projekt nie ogranicza się jednak do postępowań, które uznał za nieważne Trybunał w Strasburgu. Dziesięcioletni termin wnioskowania o wznowienie postępowania cywilnego, wprowadzono we wszystkich przypadkach, w których obowiązuje obecnie termin pięcioletni. Bez względu na to, czy daną sprawą zajmował się Europejski Trybunał Praw Człowieka (stojący na straży m.in. wolności wyrażania opinii i gwarancji ochrony własności), każdy obywatel będzie miał 10 lat na złożenie skargi o wznowienie postępowania w sprawach cywilnych. Przyczyną takiej skargi może być np. obecność w składzie sądu osoby nieuprawnionej, brak należytej reprezentacji strony postępowania, oparcie wyroku na podrobionym dokumencie lub na przepisie uznanym za sprzeczny z konstytucją. 

Zadaj pytanie na Forum