Kto wydaje orzeczenie w zakresie chorób zawodowych?

Wymagania kwalifikacyjne określone są w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy.

Orzeka lekarz specjalista

Specjalizacjami lekarskimi, niezbędnymi do wykonywania orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych są:

• medycyna pracy,
• medycyna przemysłowa,
• medycyna morska i tropikalna,
• medycyna kolejowa,
• medycyna lotnicza lub higiena pracy oraz
• lekarze posiadający specjalizację z zakresu chorób zakaźnych lub chorób płuc- w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i inwazyjnych,
• lekarz zatrudniony w szpitalu w odniesieniu do pracownika, który jest leczony w szpitalu na skutek wystąpienia ostrych objawów choroby mogącej być chorobą zawodową.

Zobacz również serwis: Prawa pacjenta

Podstawy wydania orzeczenia

Lekarz orzecznik wydaje orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania na podstawie:

• wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych,
• dokumentacji medycznej pracownika lub byłego pracownika,
• dokumentacji przebiegu zatrudnienia, oraz
• oceny narażenia zawodowego.

Zobacz również serwis: Opieka zdrowotna

Gdzie uzyskać orzeczenie?

Jednostkami orzeczniczymi I stopnia są:

• poradnie chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy;
• kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych);
• poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego - w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych;
• jednostki organizacyjne zakładów opieki zdrowotnej, w których nastąpiła hospitalizacja - w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.

Właściwość jednostki, ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, lub według krajowej siedziby pracodawcy-w przypadku gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie. W sytuacji gdy, pracownik zamieszkuje w innym województwie niż była wykonywana praca w narażeniu zawodowym, właściwość tej jednostki ustala się według aktualnego miejsca zamieszkania pracownika.

Odwołanie

Jednostkami orzeczniczymi II stopnia od orzeczeń wydanych w I instancji są jednostki badawczo-rozwojowe w dziedzinie medycyny pracy.

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

Pracownik lub były pracownik, badany w jednostce orzeczniczej I stopnia, który nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego, może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania przez jednostkę orzeczniczą II stopnia.

Zobacz również serwis: Postępowanie administracyjne

Warto zaznaczyć, że wniosek o przeprowadzenie ponownego badania składa się w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego, za pośrednictwem jednostki orzeczniczej I stopnia zatrudniającej lekarza, który wydał to orzeczenie. W przypadku wystąpienia pracownika lub byłego pracownika z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania, jednostka orzecznicza I stopnia powiadamia o tym właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.

Decyzja zapadnie na podstawie materiału dowodowego, w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim oraz formularzu oceny narażenia zawodowego pracownika lub byłego pracownika.

Jeżeli właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny przed wydaniem decyzji uzna, że materiał dowodowy, jest niewystarczający do wydania decyzji, może żądać od lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie, dodatkowego uzasadnienia tego orzeczenia lub wystąpić do jednostki orzeczniczej II stopnia o dodatkową konsultację oraz podjąć inne czynności niezbędne do uzupełnienia tego materiału.

Komu właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny przesyła decyzję

• zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi;
• pracodawcy lub pracodawcom zatrudniającym pracownika w warunkach, które mogły spowodować skutki zdrowotne uzasadniające postępowanie w sprawie rozpoznania i stwierdzenia choroby zawodowej;
• jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie;
• właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.

Państwowy powiatowy inspektor sanitarny albo państwowy wojewódzki inspektor sanitarny w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej stała się ostateczna, sporządza kartę stwierdzenia choroby zawodowej i przesyła ją do Centralnego Rejestru Chorób Zawodowych Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dr med. Jerzego Nofera w Łodzi oraz państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu.

Zobacz również: Kto dokonuje zgłoszenia choroby zawodowej?

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 15 września 1997 r.w sprawie specjalizacji lekarskich niezbędnych do wykonywania orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych;

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych.