REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – kiedy można zmienić wewnętrzny regulamin?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Mateusz Rzemek
Mateusz Rzemek
Oprac. Paulina Karpińska
Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – kiedy można zmienić wewnętrzny regulamin?
Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – kiedy można zmienić wewnętrzny regulamin?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Badanie trzeźwości pracowników. Po wejściu w życie nowych przepisów o kontroli trzeźwości pracowników przewidzianych w noweli kodeksu pracy na dwa tygodnie może powstać luka prawna w tysiącach firm, które będą musiały poczekać na wdrożenie ich do wewnętrznych regulaminów.
rozwiń >

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy, a vacatio legis

Na najbliższym posiedzeniu Sejm prawdopodobnie uchwali potrzebne i oczekiwane zmiany w kodeksie pracy wprowadzające na stałe możliwość prewencyjnych kontroli trzeźwości pracowników oraz regulacje dotyczące pracy zdalnej. Pracodawcy pilnie śledzą przebieg tych prac ze względu na krótkie vacatio legis regulacji dotyczących badania trzeźwości
(14 dni).

REKLAMA

Z sondy, którą DGP przeprowadził wśród przewoźników kolejowych, wynika, że mają do sprawy różne podejście.

Polregio informuje, że skoro nie jest jeszcze znana ostateczna treść przepisów k.p., jest za wcześnie na wprowadzenie zmian w regulacjach wewnątrzzakładowych oraz na rozpoczęcie negocjacji ze związkami zawodowymi w tym zakresie. Natomiast PKP SKM w Trójmieście już teraz planuje wdrożenie zmian do obowiązujących w spółce procedur określonych w regulaminie pracy. Zwraca jednak uwagę, że zgodnie z nowelizacją będzie to wymagać ustawowego czasu na przyjęcie tej zmiany, czyli 30 dni na uzgodnienie ze związkami zawodowymi plus 14 dni na wejście w życie od dnia ogłoszenia zmian w regulaminie.

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – kiedy można zmienić regulaminy?

Powstaje więc wiele wątpliwości na tym gruncie. Czy pracodawcy będą mogli rozpocząć negocjacje dotyczące nowej treści przepisów wewnętrznych jeszcze przed wejściem nowelizacji k.p. w życie? Od tego zależy, od kiedy te zmiany mogą zacząć obowiązywać w poszczególnych firmach.

- Prace nad wdrożeniem nowych przepisów w firmie można, a nawet trzeba rozpocząć jeszcze przed ich wejściem w życie. Może się jednak okazać, że będzie to jedynie sondowanie stanowiska związków zawodowych. Jeśli będą one chciały uzależnić swoją zgodę na wdrożenie przepisów o trzeźwości np. od podwyżek, przyznania pracownikom benefitów albo ograniczenia planowanych zwolnień, mogą przedłużyć czas niezbędny na przeprowadzenie zmian. Nie wyobrażam sobie wtedy, że pracodawca nie będzie miał podstawy do przeprowadzenia prewencyjnych badań pracowników na trzeźwość - uważa Iwona Jaroszewska-Ignatowska, partner w kancelarii Raczkowski.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Po noweli k.p. badanie trzeźwości bez zmiany regulaminu lub układu zbiorowego będzie oznaczać naruszenie przepisów.

Wskazuje, że w takiej sytuacji pracodawcy będą musieli odwołać się do przepisów o bezpieczeństwie pracy i dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego, który pozwalał na takie badania. - Pracodawcy powinni jednak zadbać o to, by mogli udowodnić, że niewdrożenie przepisów na czas nastąpiło nie z ich winy, że dochowali należytej staranności, negocjując ze związkami, a badania dochowali należytej staranności, negocjując ze związkami, a badania muszą prowadzić ze względu na ryzyko odpowiedzialności za skutki działania nietrzeźwych pracowników - podkreśla ekspertka.

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – lukę mogą wydłużyć jeszcze układy zbiorowe

- Nowe przepisy są tak skonstruowane, że tylko zasady określone w regulaminie pracy lub układzie zbiorowym będą mogły stanowić podstawę do takiego badania. Warto tu zwrócić uwagę na to, że takie zmiany we wszystkich firmach, gdzie takie badania są prowadzone już obecnie, trzeba będzie wprowadzić w błyskawicznym tempie - zauważa Katarzyna Sarek-Sadurska, partner w Deloitte Legal.

Wskazuje, że nawet jeśli pracodawca wcześniej uzgodni zmiany w regulaminie, i tak będzie mógł je ogłosić dopiero po zmianie przepisów, a wtedy będzie musiało minąć kolejne 14 dni, zanim wejdą one w życie. - Ten okres przejściowy może trwać jeszcze dłużej w przypadku firm, w których funkcjonują układy zbiorowe pracy, bo protokoły dodatkowe do układów trzeba zgłosić do Państwowej Inspekcji Pracy, która ma miesiąc na ich rejestrację - tłumaczy ekspertka.

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – jakie ryzyko przedwczesnej zmiany wewnętrznego regulaminu?

- W przypadku prewencyjnych badań dotyczących trzeźwości mam wrażenie, że ci przedsiębiorcy, którzy już teraz prowadzą je bez wyraźnej podstawy prawnej, będą nadal to robili po zmianach, ryzykując jednak znacznie więcej niż obecnie - zauważa Agnieszka Fedor, partner w kancelarii SKS.

Ostrzega, że po nowelizacji będzie jasne, że prowadząc takie badania trzeźwości bez zmiany regulaminu lub układu zbiorowego (co może wynikać nie tylko z czasu potrzebnego na wdrożenie nowych regulacji, lecz także z braku zgody związkowców na zakres albo sposób prowadzenia takich badań), pracodawca będzie naruszał wprost przepisy.

A kodeks pracy będzie po nowelizacji mówił jasno, że prowadzenie takich badań bez zmiany regulaminu lub układu zbiorowego będzie stanowiło naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych. Tymczasem informacje o trzeźwości pracowników, jako dotyczące ich zdrowia, są traktowane jako dane szczególnie chronione. Pracodawcy badający trzeźwość zatrudnionych w okresie przejściowym będą narażali się na kary nakładane przez Urząd Ochr

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy - za mało czasu na wprowadzenie zmian

- Nie rozumiem, dlaczego ustawodawca, który od trzech lat zmaga się z uregulowaniem zasad pracy zdalnej, a z wprowadzeniem prewencyjnych badań trzeźwości jeszcze dłużej, daje pracodawcom tak mało czasu na przygotowanie się do zmian - zauważa Agnieszka Fedor.

Dodaje, że pracodawcy i partnerzy społeczni powinni mieć więcej czasu na uzgodnienie, jak nowe regulacje będą stosowane w danej firmie, wypracowanie nowych procedur i poinformowanie zatrudnionych o tych zmianach. - Tak wynika z podstawowej zasady, która powinna rządzić procesem legislacyjnym, czyli przewidywalności prawa. W tej chwili możemy szykować się do wdrożenia nowych przepisów, bazując na projekcie. Problem w tym, że wciąż może on ulegać kolejnym zmianom. Wszelkie przygotowania i ewentualne uzgodnienia są więc obarczone ryzykiem niepewności - dodaje mec. Fedor.

Jej zdaniem rozwiązaniem tej sytuacji byłoby ustalenie, że ograniczenia wynikające z konieczności ochrony danych osobowych nie mogą przeważać nad koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa pracy oraz ochrony życia i zdrowia ludzi.

- Niestety Urząd Ochrony Danych Osobowych prezentuje tu od lat nieprzejednane stanowisko. Gdy na jednej szali jest bezpieczeństwo pracy, a na drugiej ochrona danych osobowych, zawsze zwycięża ta druga - konkluduje prawniczka.

Praca zdalna po zmianach w kodeksie pracy

Pracodawcy mogą mieć też problem z wdrożeniem nowych regulacji o pracy zdalnej. W przypadku tych przepisów ma obowiązywać dłuższy, bo dwumiesięczny okres vacatio legis.

- Tu również warto rozpocząć uzgodnienia i konsultacje ze związkowcami w sprawie wdrożenia nowych zasad pracy zdalnej, zanim wejdą w życie przepisy ustawy - radzi Iwona Jaroszewska-Ignatowska.

Jeśli związki się zgodzą, to już w pierwszym dniu ich obowiązywania można podpisać porozumienie. Jeśli zgody nie będzie, 30-dniowy termin trzeba będzie liczyć dopiero od rozpoczęcia negocjacji po dniu wejścia w życie ustawy. - A zatem także w tym przypadku może dochodzić do spóźnienia z wdrożeniem nowych regulacji, nawet uwzględniając dłuższe vacatio legis - ostrzega ekspertka.

Przypomina, że pracodawcy będą musieli zwracać pracownikom koszty pracy zdalnej lub płacić ryczałty nawet wtedy, gdy nie uzgodnią jeszcze treści porozumienia ze związkami zawodowymi lub nie wydadzą regulaminu pracy zdalnej (chyba że będą stosować jedynie pracę zdalną okazjonalną).

Katarzyna Sarek-Sadurska zwraca z kolei uwagę na przepisy o telepracy. - Choć świadczy ją obecnie zaledwie garstka pracowników, dla nich nowela przewiduje półroczny okres przejściowy, a dla kilkuset tysięcy pracowników zdalnych ani jednego dnia - dodaje.

OPINIA

Prof. Arkadiusz Sobczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego, partner w kancelarii Sobczyk i Współpracownicy

Nowela zdezaktualizuje orzecznictwo SN

Ocena regulacji przejściowych dotyczących pracy zdalnej zależy od tego, czy rząd odwoła stan zagrożenia epidemią COVID-19. Jeśli tego nie zrobi, nie widzę problemu we wprowadzaniu nowych przepisów. Pracodawcy po prostu jednostronnie polecą wówczas pracę zdalną do czasu zakończenia negocjacji ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami załogi w sprawie zmian przepisów wewnętrznych w taki sposób, by były zgodne z nowelizacją k.p. Jeśli jednak rząd odwoła stan zagrożenia epidemicznego, nowe przepisy należy wówczas uznać za sformułowane w sposób skandaliczny, bo zrywający ciągłość dotychczasowych regulacji.

W przypadku prewencyjnych badań trzeźwości pracowników sprawa jest bardziej skomplikowana, bo dotyczy odpowiedzi na kluczowe pytanie, jaki jest zakres nowej regulacji. Gdyby uznać, że po zmianach wyłączną podstawę do badań będą mogły stanowić jedynie dostosowane do nowych przepisów regulaminy pracy lub układy zbiorowe, wielu pracodawców może mieć problem. Oznaczałoby to, że nowelizacja k.p. zdezaktualizuje dotychczasowe orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym zakresie pozwalające na prowadzenie takich badań ze względu na bezpieczeństwo pracy. Po zmianach każde badanie niezgodne z nowymi przepisami będzie narażało pracodawców na odpowiedzialność za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych.

Jestem jednak zwolennikiem podejścia, że prewencyjne badania trzeźwości pracowników są elementem bezpieczeństwa pracy i mogą być prowadzone nawet bez zgody związków zawodowych i przedstawicieli załogi. Nowelizacja nic nie zmieni i nawet jeśli przedsiębiorcy nie wynegocjują nowych regulacji wewnętrznych, nadal będą mogli prowadzić takie badania (jak to robią obecnie). Choć może lepiej, gdyby robili to bez gromadzenia danych osobowych badanych, aby nie ryzykować odpowiedzialności przewidzianej w RODO

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

REKLAMA

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

Zmiany w e-ZLA już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną? ZUS odpowiada: Pacjenci mogą czuć się spokojnie.

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

REKLAMA

Pokaźne zyski z PPK: 135-181 % przez ponad 5 lat. Jak sprawdzić stan rachunku PPK? Wypłacić można zawsze ale przed 60 urodzinami są potrącenia

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 135-181 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 21 maja 2025 r. nr 5 (43) biuletynu miesięcznego Pracowniczych Planów Kapitałowych.

Debata Trzaskowski – Nawrocki [RELACJA NA ŻYWO]

Debata między kandydatem Koalicji Obywatelskiej Rafałem Trzaskowskim a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. Relacja na żywo.

REKLAMA