REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – kiedy można zmienić wewnętrzny regulamin?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Mateusz Rzemek
Mateusz Rzemek
Oprac. Paulina Karpińska
Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – kiedy można zmienić wewnętrzny regulamin?
Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – kiedy można zmienić wewnętrzny regulamin?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Badanie trzeźwości pracowników. Po wejściu w życie nowych przepisów o kontroli trzeźwości pracowników przewidzianych w noweli kodeksu pracy na dwa tygodnie może powstać luka prawna w tysiącach firm, które będą musiały poczekać na wdrożenie ich do wewnętrznych regulaminów.
rozwiń >

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy, a vacatio legis

Na najbliższym posiedzeniu Sejm prawdopodobnie uchwali potrzebne i oczekiwane zmiany w kodeksie pracy wprowadzające na stałe możliwość prewencyjnych kontroli trzeźwości pracowników oraz regulacje dotyczące pracy zdalnej. Pracodawcy pilnie śledzą przebieg tych prac ze względu na krótkie vacatio legis regulacji dotyczących badania trzeźwości
(14 dni).

REKLAMA

Z sondy, którą DGP przeprowadził wśród przewoźników kolejowych, wynika, że mają do sprawy różne podejście.

Polregio informuje, że skoro nie jest jeszcze znana ostateczna treść przepisów k.p., jest za wcześnie na wprowadzenie zmian w regulacjach wewnątrzzakładowych oraz na rozpoczęcie negocjacji ze związkami zawodowymi w tym zakresie. Natomiast PKP SKM w Trójmieście już teraz planuje wdrożenie zmian do obowiązujących w spółce procedur określonych w regulaminie pracy. Zwraca jednak uwagę, że zgodnie z nowelizacją będzie to wymagać ustawowego czasu na przyjęcie tej zmiany, czyli 30 dni na uzgodnienie ze związkami zawodowymi plus 14 dni na wejście w życie od dnia ogłoszenia zmian w regulaminie.

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – kiedy można zmienić regulaminy?

Powstaje więc wiele wątpliwości na tym gruncie. Czy pracodawcy będą mogli rozpocząć negocjacje dotyczące nowej treści przepisów wewnętrznych jeszcze przed wejściem nowelizacji k.p. w życie? Od tego zależy, od kiedy te zmiany mogą zacząć obowiązywać w poszczególnych firmach.

- Prace nad wdrożeniem nowych przepisów w firmie można, a nawet trzeba rozpocząć jeszcze przed ich wejściem w życie. Może się jednak okazać, że będzie to jedynie sondowanie stanowiska związków zawodowych. Jeśli będą one chciały uzależnić swoją zgodę na wdrożenie przepisów o trzeźwości np. od podwyżek, przyznania pracownikom benefitów albo ograniczenia planowanych zwolnień, mogą przedłużyć czas niezbędny na przeprowadzenie zmian. Nie wyobrażam sobie wtedy, że pracodawca nie będzie miał podstawy do przeprowadzenia prewencyjnych badań pracowników na trzeźwość - uważa Iwona Jaroszewska-Ignatowska, partner w kancelarii Raczkowski.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Po noweli k.p. badanie trzeźwości bez zmiany regulaminu lub układu zbiorowego będzie oznaczać naruszenie przepisów.

Wskazuje, że w takiej sytuacji pracodawcy będą musieli odwołać się do przepisów o bezpieczeństwie pracy i dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego, który pozwalał na takie badania. - Pracodawcy powinni jednak zadbać o to, by mogli udowodnić, że niewdrożenie przepisów na czas nastąpiło nie z ich winy, że dochowali należytej staranności, negocjując ze związkami, a badania dochowali należytej staranności, negocjując ze związkami, a badania muszą prowadzić ze względu na ryzyko odpowiedzialności za skutki działania nietrzeźwych pracowników - podkreśla ekspertka.

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – lukę mogą wydłużyć jeszcze układy zbiorowe

- Nowe przepisy są tak skonstruowane, że tylko zasady określone w regulaminie pracy lub układzie zbiorowym będą mogły stanowić podstawę do takiego badania. Warto tu zwrócić uwagę na to, że takie zmiany we wszystkich firmach, gdzie takie badania są prowadzone już obecnie, trzeba będzie wprowadzić w błyskawicznym tempie - zauważa Katarzyna Sarek-Sadurska, partner w Deloitte Legal.

Wskazuje, że nawet jeśli pracodawca wcześniej uzgodni zmiany w regulaminie, i tak będzie mógł je ogłosić dopiero po zmianie przepisów, a wtedy będzie musiało minąć kolejne 14 dni, zanim wejdą one w życie. - Ten okres przejściowy może trwać jeszcze dłużej w przypadku firm, w których funkcjonują układy zbiorowe pracy, bo protokoły dodatkowe do układów trzeba zgłosić do Państwowej Inspekcji Pracy, która ma miesiąc na ich rejestrację - tłumaczy ekspertka.

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy – jakie ryzyko przedwczesnej zmiany wewnętrznego regulaminu?

- W przypadku prewencyjnych badań dotyczących trzeźwości mam wrażenie, że ci przedsiębiorcy, którzy już teraz prowadzą je bez wyraźnej podstawy prawnej, będą nadal to robili po zmianach, ryzykując jednak znacznie więcej niż obecnie - zauważa Agnieszka Fedor, partner w kancelarii SKS.

Ostrzega, że po nowelizacji będzie jasne, że prowadząc takie badania trzeźwości bez zmiany regulaminu lub układu zbiorowego (co może wynikać nie tylko z czasu potrzebnego na wdrożenie nowych regulacji, lecz także z braku zgody związkowców na zakres albo sposób prowadzenia takich badań), pracodawca będzie naruszał wprost przepisy.

A kodeks pracy będzie po nowelizacji mówił jasno, że prowadzenie takich badań bez zmiany regulaminu lub układu zbiorowego będzie stanowiło naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych. Tymczasem informacje o trzeźwości pracowników, jako dotyczące ich zdrowia, są traktowane jako dane szczególnie chronione. Pracodawcy badający trzeźwość zatrudnionych w okresie przejściowym będą narażali się na kary nakładane przez Urząd Ochr

Badanie trzeźwości pracowników po zmianie w kodeksie pracy - za mało czasu na wprowadzenie zmian

- Nie rozumiem, dlaczego ustawodawca, który od trzech lat zmaga się z uregulowaniem zasad pracy zdalnej, a z wprowadzeniem prewencyjnych badań trzeźwości jeszcze dłużej, daje pracodawcom tak mało czasu na przygotowanie się do zmian - zauważa Agnieszka Fedor.

Dodaje, że pracodawcy i partnerzy społeczni powinni mieć więcej czasu na uzgodnienie, jak nowe regulacje będą stosowane w danej firmie, wypracowanie nowych procedur i poinformowanie zatrudnionych o tych zmianach. - Tak wynika z podstawowej zasady, która powinna rządzić procesem legislacyjnym, czyli przewidywalności prawa. W tej chwili możemy szykować się do wdrożenia nowych przepisów, bazując na projekcie. Problem w tym, że wciąż może on ulegać kolejnym zmianom. Wszelkie przygotowania i ewentualne uzgodnienia są więc obarczone ryzykiem niepewności - dodaje mec. Fedor.

Jej zdaniem rozwiązaniem tej sytuacji byłoby ustalenie, że ograniczenia wynikające z konieczności ochrony danych osobowych nie mogą przeważać nad koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa pracy oraz ochrony życia i zdrowia ludzi.

- Niestety Urząd Ochrony Danych Osobowych prezentuje tu od lat nieprzejednane stanowisko. Gdy na jednej szali jest bezpieczeństwo pracy, a na drugiej ochrona danych osobowych, zawsze zwycięża ta druga - konkluduje prawniczka.

Praca zdalna po zmianach w kodeksie pracy

Pracodawcy mogą mieć też problem z wdrożeniem nowych regulacji o pracy zdalnej. W przypadku tych przepisów ma obowiązywać dłuższy, bo dwumiesięczny okres vacatio legis.

- Tu również warto rozpocząć uzgodnienia i konsultacje ze związkowcami w sprawie wdrożenia nowych zasad pracy zdalnej, zanim wejdą w życie przepisy ustawy - radzi Iwona Jaroszewska-Ignatowska.

Jeśli związki się zgodzą, to już w pierwszym dniu ich obowiązywania można podpisać porozumienie. Jeśli zgody nie będzie, 30-dniowy termin trzeba będzie liczyć dopiero od rozpoczęcia negocjacji po dniu wejścia w życie ustawy. - A zatem także w tym przypadku może dochodzić do spóźnienia z wdrożeniem nowych regulacji, nawet uwzględniając dłuższe vacatio legis - ostrzega ekspertka.

Przypomina, że pracodawcy będą musieli zwracać pracownikom koszty pracy zdalnej lub płacić ryczałty nawet wtedy, gdy nie uzgodnią jeszcze treści porozumienia ze związkami zawodowymi lub nie wydadzą regulaminu pracy zdalnej (chyba że będą stosować jedynie pracę zdalną okazjonalną).

Katarzyna Sarek-Sadurska zwraca z kolei uwagę na przepisy o telepracy. - Choć świadczy ją obecnie zaledwie garstka pracowników, dla nich nowela przewiduje półroczny okres przejściowy, a dla kilkuset tysięcy pracowników zdalnych ani jednego dnia - dodaje.

OPINIA

Prof. Arkadiusz Sobczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego, partner w kancelarii Sobczyk i Współpracownicy

Nowela zdezaktualizuje orzecznictwo SN

Ocena regulacji przejściowych dotyczących pracy zdalnej zależy od tego, czy rząd odwoła stan zagrożenia epidemią COVID-19. Jeśli tego nie zrobi, nie widzę problemu we wprowadzaniu nowych przepisów. Pracodawcy po prostu jednostronnie polecą wówczas pracę zdalną do czasu zakończenia negocjacji ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami załogi w sprawie zmian przepisów wewnętrznych w taki sposób, by były zgodne z nowelizacją k.p. Jeśli jednak rząd odwoła stan zagrożenia epidemicznego, nowe przepisy należy wówczas uznać za sformułowane w sposób skandaliczny, bo zrywający ciągłość dotychczasowych regulacji.

W przypadku prewencyjnych badań trzeźwości pracowników sprawa jest bardziej skomplikowana, bo dotyczy odpowiedzi na kluczowe pytanie, jaki jest zakres nowej regulacji. Gdyby uznać, że po zmianach wyłączną podstawę do badań będą mogły stanowić jedynie dostosowane do nowych przepisów regulaminy pracy lub układy zbiorowe, wielu pracodawców może mieć problem. Oznaczałoby to, że nowelizacja k.p. zdezaktualizuje dotychczasowe orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym zakresie pozwalające na prowadzenie takich badań ze względu na bezpieczeństwo pracy. Po zmianach każde badanie niezgodne z nowymi przepisami będzie narażało pracodawców na odpowiedzialność za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych.

Jestem jednak zwolennikiem podejścia, że prewencyjne badania trzeźwości pracowników są elementem bezpieczeństwa pracy i mogą być prowadzone nawet bez zgody związków zawodowych i przedstawicieli załogi. Nowelizacja nic nie zmieni i nawet jeśli przedsiębiorcy nie wynegocjują nowych regulacji wewnętrznych, nadal będą mogli prowadzić takie badania (jak to robią obecnie). Choć może lepiej, gdyby robili to bez gromadzenia danych osobowych badanych, aby nie ryzykować odpowiedzialności przewidzianej w RODO

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kolejne pytanie do TSUE o kredyty z WIBOR-em. Czy polskie prawo wystarczająco chroni kredytobiorców?

Sąd Okręgowy w Krakowie w osobie sędzi Anny Baran postanowił skierować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), pytanie czy polskie regulacje dotyczące zasad oprocentowania kredytów hipotecznych są zgodne z unijnym prawem chroniącym konsumentów. Analizy pytania prejudycjalnego i jego uzasadnienia, dokonuje radca prawny Paweł Stalski, specjalizujący się w prawie ochronnych konsumentów i w sporach sądowych z bankami.

Kto może dostać orzeczenie o niepełnosprawności na stałe? Przepisy w 2025 r.

W czerwcu 2025 r. weszły w życie nowe przepisy, które określają minimalne okresy, na jakie – w określonych przypadkach – można otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu. Czy zmianom uległy również zasady dotyczące wydawania orzeczeń na stałe? Jakie są aktualnie zasady? Rozwiewamy wątpliwości.

Jeśli stać cię na zakup zwierzaka, to musi być cię stać na podatek. Urzędy są zgodne i każą płacić miłośnikom zwierząt. Trzeba też dopełnić formalności

Czy cena psa, kota, czy żółwia to jedyny koszt, jaki ponosimy zapraszając go pod swój dach? Wiele osób tak myśli i nie bierze pod uwagę tego, że zakup zwierzaka może wiązać się z koniecznością zapłaty podatku.

Dajesz pieniądze dzieciom? Musisz zachować te warunki, aby fiskus się nie przyczepił - karna stawka to nawet 20% darowizny

Któż z nas nie otrzymał lub nie przekazał komuś w rodzinie choćby drobnych sum pieniędzy, na przykład w związku z okazją taką jak rocznica urodzin, czy imieniny? Nie można jednak tego czynić dowolnie, aby nie znaleźć się w polu zainteresowania fiskusa. Nieprawidłowo dokonana darowizna może bowiem oznaczać konieczność zapłacenia karnej stawki podatku, która wynosi 20%, a także odpowiedzialność karno-skarbową! A wystarczy dokonać stosunkowo prostych formalności, by tego uniknąć.

REKLAMA

Sektor przemysłowy w Polsce w 2025 roku: między presją kosztową a inwestycjami w przyszłość [Raport wynagrodzeń w sektorze przemysłowym]

Sektor przemysłowy w Polsce w 2025 roku mierzy się z ograniczonym popytem, spadkiem zamówień, zwłaszcza eksportowych oraz rosnącymi kosztami działalności. Z „Raportu wynagrodzeń w sektorze przemysłowym” Grafton Recruitment wynika, że w przetwórstwie przemysłowym odnotowano spadki zatrudnienia, a przedsiębiorstwa koncentrują się na utrzymaniu ciągłości operacyjnej i dostosowaniu do trudnych warunków gospodarczych.

Rząd: Po śmierci bliscy nie odziedziczą Twoich składek. Dostaną je inni emeryci

Emerytka skierowała zapytanie, czy jest możliwe przedłużenie możliwości dziedziczenia środków z subkonta (ZUS). Opisała, że dziś środki zgromadzone w ZUS prócz środków znajdujących się na subkoncie, po osiągnięciu 60 roku życia przez kobiety, przy wyliczaniu ich emerytur są dzielone przez dalsze średnie trwanie życia. Inaczej jest z subkontem – te środki czekają do osiągnięcia 65 r. życia.

Zapadły przełomowe wyroki NSA i WSA: Opłaty pobierane przez cmentarze nielegalne – teraz tysiące Polaków może dochodzić od zarządców cmentarzy niesłusznie pobranych kwot

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za dochowanie zmarłego do już opłaconego grobu, wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. WSA w Warszawie dodał do tego natomiast – ustalane przez samorządy cen grobów i płyt, opłaty za ekshumację zwłok, uprzątnięcie szczątków, przechowywanie zwłok w chłodni, udostępnienie sali do ubierania zwłok i wiele innych. NSA potwierdza w swoich wyrokach, że – organ gminy może ustalić (a cmentarz – na tej postawie) pobierać tylko takie opłaty, które są związane z pochowaniem zwłok.

Sejm na żywo: 42. posiedzenie Sejmu (7, 8, 9 października 2025) [Transmisja online]

We wtorek, 7 października rozpocznie się trzydniowe posiedzenie Sejmu. Głównym punktem 42. posiedzenia Sejmu, będzie pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1749) oraz projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1750). Prace nad tymi punktami przewidziane są na czwartek, 9 października.

REKLAMA

Długi weekend w listopadzie. Rząd podjął decyzję

Listopad 2025 roku przyniesie wyjątkowo korzystny układ dni wolnych. Rząd zdecydował, że 10 listopada część Polaków dostanie dodatkowy dzień wolny, co pozwoli cieszyć się aż czterodniowym weekendem. Sprawdź, kogo obejmuje decyzja i jakie prawa gwarantuje Kodeks pracy.

Podwyżki dla samorządowców już obowiązują! Od dziś wójtowie i urzędnicy z nowymi limitami. Co dokładnie się zmienia?

Dziś wchodzą w życie przepisy, które podnoszą maksymalne wynagrodzenia dla kluczowych stanowisk w samorządach. Sprawdzamy, ile wyniesie podwyżka i czy dotknie ona każdego urzędnika gminnego, a także co zmieni się w katalogu stanowisk samorządowych.

REKLAMA