REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop macierzyński i inne prawa rodziców w pracy w 2019 r.

Zielona Linia
Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia
Joanna Kuzub
Główne uprawnienia rodzicielskie to urlopy: macierzyński, rodzicielski, wychowawczy i ojcowski. / fot. Shutterstock
Główne uprawnienia rodzicielskie to urlopy: macierzyński, rodzicielski, wychowawczy i ojcowski. / fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Urlop macierzyński to tylko jedno z licznych praw, które Kodeks pracy gwarantuje rodzicom. Wiele z nich przysługuje już na etapie ciąży, np. zwolnienie z pracy na nadania, zmiana czasu pracy czy zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy. Główne uprawnienia rodzicielskie to urlopy: macierzyński, rodzicielski, wychowawczy i ojcowski. Czym się różnią i kto może z nich skorzystać?

Prawa związane z rodzicielstwem

Sprawdź, jakie prawa mają rodzice oraz kiedy nabywają pierwsze uprawnienia.

REKLAMA

Pierwsze uprawnienia uzyskuje kobieta już w ciąży – prawo do zwolnienia na badania związane z ciążą, zmianę czasu pracy czy przeniesienie do innej pracy, a jeśli to niemożliwe - zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy. Panie zatrudnione na podstawie umowy o pracę podlegają ochronie przed zwolnieniem. W przypadku, gdy umowa zawarta jest na czas określony dłuższy niż miesiąc i rozwiązałaby się po upływie trzeciego miesiąca ciąży, pracodawca zobowiązany jest przedłużyć umowę do dnia porodu, co zapewni przyszłej mamie prawo do zasiłku macierzyńskiego.

Ochronie przed zwolnieniem podlegają również pracownicy przebywający na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim i wychowawczym. W przypadku uprawnionych do urlopu wychowawczego, którzy postanowili skorzystać z obniżenia wymiaru czasu pracy, ochrona przed zwolnieniem obowiązuje przez 12 miesięcy.

Tata z pierwszych uprawnień może skorzystać tuż po narodzinach dziecka. Przysługują mu 2 dni urlopu okolicznościowego. Jeśli żona znajduje się w okresie połogu, pracownik – ojciec może dostać zwolnienie na opiekę nad członkiem rodziny, który takiej opieki wymaga, do 14 dni w roku kalendarzowym. Za okres zwolnienia przysługuje mu zasiłek opiekuńczy w wysokości 80 proc. wynagrodzenia.

Polecamy: Świadczenia dla pracujących rodziców. Urlopy, zasiłki, ochrona

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Urlop macierzyński

Na urlop macierzyński można pójść już 6 tygodni przed planowaną datą porodu. W sumie przysługuje 20 tygodni urlopu macierzyńskiego, w przypadku urodzenia jednego dziecka. Większa liczba dzieci, przy jednym porodzie, uprawnia do dłuższego urlopu macierzyńskiego.

Pierwsze tygodnie przysługują wyłącznie matce, po 14. tygodniu urlopu macierzyńskiego matka może zrezygnować z pozostałej części urlopu na rzecz ojca. W tym celu mama, nie później niż siedem dni przed przystąpieniem do pracy, musi złożyć wniosek u szefa, dołączając zaświadczenie od pracodawcy ojca. Zaświadczenie powinno potwierdzać termin rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego przez ojca, który powinien przypadać bezpośrednio po dniu rezygnacji z urlopu przez matkę. Jeśli pracownica posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, po 8 tygodniach po porodzie może zrezygnować z pozostałej części urlopu na rzecz ojca.

W trakcie urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński, którego wysokość uzależniona jest od wysokości wynagrodzenia mamy oraz od tego, który wariant wypłaty wybrała (100 proc. lub 80 proc).

Urlop ojcowski

Tata na etacie w okresie pierwszych dwóch lat życia dziecka może skorzystać z urlopu ojcowskiego. Wolne udzielane jest na wniosek pracownika, który należy złożyć nie później niż 7 dni przed planowanym urlopem. Ojcowski przysługuje w wymiarze 2 tygodni i można go podzielić na dwie części.

 Urlop rodzicielski

Po urlopie macierzyńskim rodzice mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze 32 tygodni, w przypadku gdy urodziło im się  jedno dziecko lub 34 tygodni, gdy urodziło się dwoje lub więcej dzieci.

Urlop rodzicielski może być wykorzystany w całości przez jednego z rodziców, równocześnie przez oboje rodziców lub na zmianę przez rodziców. Przy równoczesnym korzystaniu z urlopu przez rodziców, okresy sumują się i nie mogą przekroczyć przy jednym dziecku 32 tygodni (po 16 tygodni dla każdego z rodziców).

Urlop rodzicielski można łączyć z pracą u pracodawcy, który udzielił urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa wymiaru czasu pracy. W takim przypadku wymiar urlopu ulega wydłużeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, nie więcej niż 64 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka lub 68 tygodni w przypadku porodu mnogiego.

Urlop wychowawczy

Rodzicom,  którzy posiadają co najmniej sześciomiesięczny staż pracy przysługuje prawo do urlopu wychowawczego. Maksymalny wymiar urlopu wychowawczego wynosi 35 miesięcy – jeden miesiąc zarezerwowany jest dla drugiego rodzica. Rodzice mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego lub się nim dzielić. Dodatkowo, jeśli dochód na jednego członka rodziny miesięcznie nie przekracza 674 zł, rodzicowi przysługuje zasiłek rodzinny.

Uprawnienia po powrocie do pracy

Pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw w pracy wliczanych do czasu pracy. Kobiecie, która karmi więcej niż jedno dziecko, przysługują dwie przerwy 45-minutowe. Jeśli czas pracy mamy nie przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje jedna przerwa na karmienie.

Rodzic, który wychowuje co najmniej jedno dziecko do 14. roku życia, ma prawo do dwóch dni lub 16 godzin zwolnienia od pracy w ciągu roku kalendarzowego. Wymiar ten nie ulega zwiększeniu w związku z posiadaniem większej liczby dzieci. O tym, w jakiej formie wykorzysta przysługujące wolne, w dniach czy godzinach, decyduje pracownik.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

REKLAMA

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA