REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienie dyscyplinarne a prywatność pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Zwolnienie dyscyplinarne a prywatność pracownika /shutterstock.com
Zwolnienie dyscyplinarne a prywatność pracownika /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Czy pracownik może załatwiać swoje prywatne sprawy w czasie pracy, a jeśli tak to czy taka prywata ma swoje granice? W ostatnim czasie głośnym echem odbił się wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczący dyscyplinarnego zwolnienia pracownika, który używał służbowe oprogramowanie do komunikacji z osobami bliskimi. Czy Trybunał "zalegalizował" właśnie możliwość wykorzystywania służbowego sprzętu do załatwiania prywatnych spraw przez pracowników?

Inspiracją tego artykułu jest wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w Strasburgu z 5 września 2017 r. (skarga  nr 61496/08, Bărbulescu przeciwko Rumunii), prezentujący precedensowe i zdecydowanie „propracownicze” stanowisko w przedmiocie możliwości dyscyplinarnego zwolnienia podwładnego z powodu prowadzenia prywatnej korespondencji przy użyciu służbowego sprzętu i oprogramowania.

REKLAMA

Orzeczenie TSUE

Rozpatrując skargę rumuńskiego pracownika zwolnionego w trybie dyscyplinarnym z powodu prowadzenia prywatnej, a nawet intymnej korespondencji z bliskimi osobami przy użyciu komunikatora internetowego służącego do kontaktów z klientami pracodawcy, TSUE podzielił zdanie skarżącego, iż nałożona na pracownika sankcja w postaci dyscyplinarnego zwolnienia naruszyła jego prawo do poszanowania życia prywatnego i korespondencji, chronione w art. 8 Konwencji o prawach człowieka.

Polecamy produkt: E-składka. Jedno konto ZUS od 2018 r.

Trybunał pochylił się przede wszystkim nad zagadnieniem, jak daleko sięgać może kontrola pracodawcy nad prywatną korespondencją  podwładnych.

TSUE uznał, iż nieprawidłowym jest brak wskazania w regulacji prawa krajowego precyzyjnych zasad kontroli, jakiej pracodawca poddawać może aktywność swego personelu. Na tym gruncie Wysoka Izba Trybunału oceniła, iż pracodawca może poddawać kontroli aktywność swych pracowników w trakcie pracy, jednak kontrola ta zachować musi określone ramy i nie może naruszać obowiązku poszanowania ich prywatności.  Tymczasem, jak ocenił Trybunał w analizowanej sprawie, skarżącego poinformowano jedynie, że pracodawca nie zezwala na wykorzystywanie służbowego konta dla prywatnych celów, jednak nie otrzymał on informacji, że pracodawca będzie posiadał wgląd do jego prywatnej korespondencji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W tym kontekście należy mieć jednak na uwadze, iż rozstrzygnięciu europejskiego trybunału podlegają nie spory pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, a ocena krajowej legislacji w związku ze sporem w relacji obywatel – państwo.

Orzeczenie, o którym mowa, nie sankcjonuje kwestii korzystania przez pracownika ze służbowej skrzynki mailowej czy sprzętu służbowego do celów prywatnych. Pochyla się jednak nad kwestią niedopuszczalności naruszania przez pracodawcę – w oparciu o regulacje krajowe, jak również prawo międzynarodowe – w sposób bezprawny dóbr osobistych każdego obywatela UE, które nie mogą zostać „wyłączone” i obowiązują również w trakcie pracy.

A co na to prawo polskie?

Na gruncie krajowej regulacji każda forma monitorowania aktywności podwładnych powinna opierać się na uzasadnionym celu pracodawcy, który to musi zostać skutecznie podany do ich powszechnej wiadomości. Jakiekolwiek bowiem wykroczenie ponad tak określone ramy nadzoru, w tym również stosowanie nieodpowiednich jego metod, uznawane jest za niedopuszczalne, jako grożące naruszeniem godności pracownika lub jego prawa do prywatności.

Tym niemniej, sądy uznają, iż waga takich naruszeń, jak wykorzystanie komputera służbowego dla celów niezwiązanych z pracą oraz wykorzystywanie czasu pracy na czynności z nią niezwiązane powinna być oceniana z uwzględnieniem tego, czy takie zachowania mają charakter incydentalny, czy też stanowią swego rodzaju praktykę, uniemożliwiającą lub ograniczającą wykonywanie obowiązków pracowniczych (wyrok SN z dnia 4 listopada 2010 r. sygn.: II PK 110/10). Gdy działanie takie nie jest sporadyczne, może stanowić ciężkie naruszenie tychże obowiązków (wyrok SN z dnia 5 czerwca 2007 r. sygn.: I PK 5/07).

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Przede wszystkim zaś, jakkolwiek krajowe sądy oceniają jako elementarny obowiązek powstrzymania się od wykonywania prywatnych prac w zakładzie pracy z wykorzystaniem urządzeń i materiałów bez wyraźnej zgody pracodawcy, to jednak skorzystanie „w czasie pozostawania w dyspozycji pracodawcy” ze służbowego sprzętu (komputera, telefonu, tabletu, etc.) w celu wysłania (odebrania) wiadomości elektronicznych czy też słownych jak np. wysłanie życzeń okolicznościowych, odczytanie elektronicznego dziennika lekcyjnego dziecka jako błyskawiczny sposób komunikacji statystycznie oceniane jest jako niezrywające związku z wykonywaniem pracy (wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2017 r., sygn.: II PK 27/16).

Jakie wnioski z powyższego orzeczenia wyciągnąć powinien polski pracodawca chcący uchronić się nie tylko przed załatwianiem spraw prywatnych przez podwładnych w czasie pracy, ale również dalszych konsekwencji związanych z ich ewentualnymi odwołaniami od zastosowanych sankcji? Przede wszystkim:

  • koniecznym jest uprzednie informowanie pracownika nie tylko o zakazie używania służbowego sprzętu i oprogramowania dla celów prywatnych, ale również o prowadzonej w tym zakresie kontroli w zakładzie pracy,
  • równie istotne jest określenie zasad, na jakich kontrola ta jest wykonywana oraz wskazanie jej celu – tak by nie naruszała ona dóbr osobistych pracownika, w szczególności prawa do prywatności,
  • pracodawca powinien czuwać, aby dostęp do kontrolowanych treści posiadał jedynie ograniczony krąg osób oraz by stosowane były odpowiednie zabezpieczenia pozwalające na efektywną ochronę prywatności kontrolowanego pracownika,
  • przyczyną uzasadniającą zwolnienie pracownika nie powinno być załatwianie przez niego spraw prywatnych, co prawda na terenie zakładu pracy jednak w wolnej od pracy chwili, przede wszystkim zaś, kiedy nie wpływa to ujemnie na wykonywaną przez niego pracę i jej wyniki,
  • pamiętać zaś należy przede wszystkim, iż zgodnie z obowiązującą w Polsce regulacją Kodeksu pracy pozwalającą na rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym, przyczyną takiego zwolnienia może być jedynie zawinione naruszenie podstawowych obowiązków pracownika. Powinno to wykluczać oparcie zwolnienia na przyczynach, co do których istnieją wątpliwości co do przypisania odpowiedzialności pracownika.

Pocieszająco dla pracodawcy dodam, iż polskie sądownictwo dostrzega również potrzebę i jego ochrony. Jak bowiem stwierdza SN "ochrona spraw prywatnych działa w obie strony, dotyczy więc nie tylko pracownika, ale także pracodawcy i jego firmy, a wszelkie informacje prywatne pracodawcy, stanowiące jego własność lub dobro osobiste, które nie są upubliczniane lub kierowane do pracownika, nie powinny być przez pracownika nagrywane i gromadzone" (wyrok SN z 24 maja 2011 r., sygn.: II PK 299/10).

Autor: Agata Majewska, Aplikant radcowski

Ślązak Zapór i Wspólnicy, Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. k.

W kancelarii Ślązak, Zapiór i Wspólnicy zajmuje się głównie sprawami z zakresu prawa pracy oraz prawa nieruchomości. Prowadzi stałą obsługę prawną jednostek samorządowych, w szczególności pod kątem gospodarowania mieniem komunalnym. Współprowadzi postępowania cywilne, administracyjne i sądowoadministracyjne związane z działalnością obsługiwanych podmiotów.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rewolucja w rozwodach: koniec z orzekaniem o winie i przyznawaniem alimentów z powodu odpowiedzialności drugiego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Ale skorzystają na tym dzieci

W dniu 23 czerwca 2025 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego, będąca organem działającym przy Ministrze Sprawiedliwości przyjęła projekt ustawy nowelizującej kodeks rodzinny i opiekuńczy, który zakłada eliminację orzekania o winie rozkładu pożycia w sprawach o rozwód i separację. Z powyższym, ściśle związana jest również zmiana zasad alimentacji po rozwodzie i separacji – na przyznanie alimentów nie ma już mieć wpływu odpowiedzialność byłego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Na zmianach tych, skorzystać mają przede wszystkim dzieci.

Najnowszy sondaż partyjny 2025

Najnowszy sondaż partyjny 2025: dla Rzeczpospolitej, WP, Onet. We wszystkich sondażach partyjnych wygrywa PiS. Jakie partie są poniżej progu 5%?

Maksymalna temperatura w miejscu pracy (35 stopni Celsjusza w pomieszczeniu). MRPiPS chce zmienić przepisy bhp. Dlaczego dopiero od 2027 roku?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od grudnia 2024 r. pracuje nad nowelizacją rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. MRPiPS chce nowych przepisów dotyczących pracy w czasie wysokich temperatur i nowych obowiązków dla pracodawców. Zmiany mają wejść w życie dopiero od 2027 roku. Pod koniec czerwca 2025 r. ukazała się już trzecia wersja tego projektu - przepisy w dwóch pierwszych wersjach były krytykowane m.in. jako zbyt skomplikowane.

Zmiany dotyczące żłobków: 2 dni wolne w roku, obowiązkowy plac zabaw, Mały ZUS Plus i Aktywny Rodzic

Zmiany dotyczące żłobków obejmują m.in. 2 dni wolne w roku na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, obowiązkowy plac zabaw na terenie placówki czy doprecyzowanie przepisów o Małym ZUS Plus i świadczeniu Aktywny Rodzic. Jak nowe przepisy ocenia Rzecznik MŚP Agnieszka Majewska?

REKLAMA

Od 7 lipca 2025 r. Polska przywraca czasową kontrolę na granicach z Niemcami i Litwą

W dniu 1 lipca 2025 r. Premier Donald Tusk zapowiedział przywrócenie od 7 lipca czasowej kontroli na granicy z Niemcami i Litwą. Wyjaśnił, że jest to konieczne, aby zredukować do minimum niekontrolowane przepływy migrantów.

Od 1 lipca 2025 r. wnioski o 3 ważne świadczenia. Kto może je otrzymać?

Startuje nabór wniosków o świadczenie Dobry start. 300 zł na szkolną wyprawkę ZUS wypłaci bez względu na dochód. Rodzice mniej zamożni od 1 lipca 2025 r. mogą również ubiegać się o zasiłki rodzinne i dodatki na nowy okres zasiłkowy. Ważną formą wsparcia wielu dzieci jest fundusz alimentacyjny.

Likwidacja USAID to śmierć 14 mln ludzi do 2030 r.

Likwidacja amerykańskiej agencji pomocy międzynarodowej USAID może doprowadzić do śmierci 14 milionów osób do 2030 roku – wynika z analiz opublikowanych w brytyjskim czasopiśmie medycznym „Lancet”. Naukowcy szacują, że aż jedną trzecią ofiar będą stanowić dzieci poniżej piątego roku życia.

Kiedy wybrać konto oszczędnościowe, a kiedy lokatę? Praktyczne porady

Oszczędzanie to nie tylko kwestia systematyczności, ale także wyboru odpowiednich narzędzi finansowych. Konto oszczędnościowe i lokata to dwa rozwiązania, które pomagają gromadzić i pomnażać środki, ale ich działanie i cel mogą się istotnie różnić. Jeśli zastanawiasz się, które z nich będzie dla Ciebie lepsze, poświęć chwilę na zrozumienie mechanizmów ich funkcjonowania.

REKLAMA

Komu ZUS nie przyzna renty wdowiej. Najczęstsze przyczyny decyzji odmownych

ZUS i inne organy emeryalno-rentowe rozpoczęły już wypłaty renty wdowiej. Organy te wysyłają też do seniorów decyzje w sprawie przyznania lub odmowy renty wdowiej. W jakich przypadkach wdowa lub wdowiec na pewno nie dostanie nowego świadczenia? ZUS wymienił najczęstsze przyczyny decyzji odmownych.

Min. Pełczyńska-Nałęcz: to przekręt! deweloperzy sprzedają "pseudometry" - tj. powierzchnię pod ścianami działowymi. Jak być powinno wyjaśnia PKN

W dniu 30 czerwca 2025 r. minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz napisała na platformie X: "Od prawie 30 lat deweloperzy sprzedają Polakom za ciężkie pieniądze pseudometry, czyli metry pod ścianami działowymi. A kolejne rządy pozostają zaskakująco bezsilnej w tej kwestii. Ofiarą tych nieuczciwych praktyk padło nawet setki tysięcy konsumentów, którzy stracili w sumie miliardy zł na rzeczy deweloperów." Z tego powodu napisała pismo do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z prośbą o podjęcie działań. Zasady uwzględniania ścian działowych przy obliczaniu powierzchni użytkowej budynku, w świetle normy PN-ISO 9836 wyjaśnił Andrzej Pogorzelski, Przewodniczący Komitetu Technicznego 232 ds. Zasad Sporządzania Dokumentacji Projektowej w Budownictwie w Polskim Komitecie Normalizacyjnym.

REKLAMA