REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy

Aleksandra Pajewska
Współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w 2014 roku wynosi 20,83. / fot. Fotolia
Współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w 2014 roku wynosi 20,83. / fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy to przewidziana przez Kodeks pracy możliwość rozliczenia pomiędzy stronami stosunku pracy. Ekwiwalent stanowi równowartość niewykorzystanego prawa do wypoczynku określoną w formie pieniężnej.

Prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy zostało uregulowane w art. 171 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141). Ekwiwalent przysługuje pracownikowi w ustawowo określonych okolicznościach. Zgodnie z brzmieniem przytoczonego przepisu przysługuje on jedynie w razie niewykorzystania przysługującego pracownikowi urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Ekwiwalent dotyczy nie tylko niewykorzystanego urlopu bieżącego – przysługującego w danym roku kalendarzowym ale także urlopu zaległego – czyli, tego z poprzednich lat.

REKLAMA

Warto przypomnieć, że prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdemu pracownikowi. Jest to świadczenie coroczne, nieprzerwane i odpłatne, które wynika z działu siódmego wskazanej wyżej ustawy. Ma na celu stworzenie pracownikowi możliwości dłuższego odpoczynku, pozwalającego na regenerację organizmu. Co do zasady urlop taki udzielany powinien być w naturze, tzn. w postaci dni wolnych. Instytucja ekwiwalentu pieniężnego jest więc wyjątkiem od powyższej zasady.

W przypadku nie wykorzystania urlopu należnego w danym roku kalendarzowym pracodawca ma obowiązek wypłaty ekwiwalentu. Ma to miejsce zarówno w sytuacji gdy pracodawca nie udzielił urlopu jak i gdy pracownik z innych przyczyn nie wykorzystał go. Zastąpienie urlopu ekwiwalentem pieniężnym jest więc możliwe tylko w sytuacji rozwiązania umowy. Forma tego rozwiązania nie ma znaczenia. Niedopuszczalne jest zatem wypłacenie pracownikowi ekwiwalentu w trakcie trwania stosunku pracy. Wtedy należy udzielić mu urlopu w naturze. Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu (roszczenie o jego wypłatę) z chwilą rozwiązania umowy z pracodawcą. Już w 2001 roku w wyroku z dnia 29 marca o sygnaturze I PKN 336/00 SN stwierdził, że z dniem rozwiązania stosunku pracy prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego w naturze przekształca się w prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop.

Termin

W myśl interpretacji Państwowej Inspekcji Pracy z 24 września 2008 roku ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy powinien być wypłacony w dacie rozwiązania umowy o pracę.

Zobacz również: Przejęcie pracownika z urlopem

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wysokość

Podstawę ekwiwalentu obliczamy w oparciu o stałe i zmienne składniki wynagrodzenia. Do pierwszej grupy należy przede wszystkim comiesięczna pensja, czyli wynagrodzenie zasadnicze. Jest ona brana pod uwagę w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu. Drugą grupę stanowią: premie, prowizje, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych bądź w godzinach nocnych. Są to składniki, których wysokość w każdym miesiącu może być inna. Są one przyjmowane w średniej wysokości z trzech ostatnich miesięcy, poprzedzających miesiąc, w którym ustalana jest kwota ekwiwalentu.

Współczynnik ekwiwalentu obliczamy natomiast odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym łączną liczbę przypadających w danym roku niedziel i świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Uzyskany wynik dzielimy przez 12. Współczynnik w 2013 roku wynosił 20,92 a w 2014 – 20,83.

Jeśli pracownik świadczy pracę w niepełnym wymiarze czasu, to współczynnik urlopowy ustala się proporcjonalnie do tego wymiaru czasu pracy.

Pani Halina pracuje na ½ etatu. W związku z tym współczynnik jej ekwiwalentu wynosił w 2013 roku 10,46, w 2014 – 10,41.

Jeśli chcemy obliczyć ekwiwalent za jeden konkretny dzień, należy podstawę ekwiwalentu podzielić przez współczynnik. By obliczyć ekwiwalent za jedną godzinę trzeba kwotę ekwiwalentu za jeden dzień podzielić przez 8 godzin. Jest to niezależne od wymiaru czasu pracy, w jakim pracuje pracownik. Pomnożenie otrzymanej stawki godzinowej przez ilość godzin niewykorzystanego urlopu pozwala na wyliczenie ekwiwalentu pieniężnego. Jeżeli z chwilą rozwiązania umowy pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu za urlop bieżący (np. za rok 2014) i zaległy (np. za 2013 rok), to bierzemy pod uwagę współczynnik ekwiwalentu dla chwili nabycia prawa do tego świadczenia.

Dla pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy (cały etat), otrzymującego wynagrodzenie w wysokości 1800 zł brutto, przy założeniu, że zostało mu 5 dni niewykorzystanego urlopu wyliczenia będą wyglądały następująco. Podstawa ekwiwalentu to 1800 zł, czyli wynagrodzenie zasadnicze. Aby obliczyć wynagrodzenie za jeden dzień dzielimy ją (1800zł) przez współczynnik (20,92), co daje 86,04 zł. Otrzymaliśmy tzw. „dniówkę”. Musimy udzielić urlopu za 5 dni, czyli 40 godzin. Stawka godzinowa wynosi 10,75 zł – dzielimy „dniówkę” przez 8 godzin. By obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop mnożymy stawkę godzinową przez ilość godzin niewykorzystanego urlopu. Daje nam to 430 zł.

Śmierć pracownika

Jeśli rozwiązanie umowy nastąpi na skutek śmierci pracownika, to ekwiwalent przysługuje małżonkowi oraz innym osobom uprawnionym do uzyskania renty rodzinnej po zmarłym pracowniku. Jeśli podmioty takie nie istnieją, ekwiwalent doliczany jest do masy spadkowej.

Polecamy serwis: Urlopy pracownicze

Brak ekwiwalentu

Ustawodawca przewiduje sytuację, w której na pracodawcy nie ciąży obowiązek wypłaty ekwiwalentu pieniężnego. Ma to miejsce gdy strony postanowią, że należny urlop zostanie wykorzystany w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę. Musi być ona zawarta z tym samym pracodawcą, bezpośrednio po rozwiązaniu/ wygaśnięciu poprzedniej, łączącej strony, umowy.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141),
  • rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop,
  • wyrok SN z dnia 29 marca 2001 r. o sygnaturze I PKN 336/00.
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Na czym będą oszczędzać Polacy, jeśli rosnące koszty życia pogorszą ich sytuację finansową?

Rachunki przede wszystkim, oszczędności w innych dziedzinach życia. Co drugi Polak ma taki plan, jeśli rosnące koszty życia spowodują, że jego sytuacja finansowa pogorszy się i nie będzie mógł opłacać wszystkich swoich stałych zobowiązań. Na czym najczęściej planują oszczędzać Polacy? 

Rzeczniczka Praw Dziecka: w wielu szkołach obowiązują zakazy wychodzenia do toalety w trakcie lekcji. To naruszenie praw ucznia i jego godności. Jak zatem radzić sobie z takimi sytuacjami?

W odpowiedzi na pytanie INFOR dotyczące wprowadzanych w szkołach przez dyrektorów, jak i poszczególnych nauczycieli, kontrowersyjnych zakazów wychodzenia przez uczniów do toalety podczas trwania zajęć lekcyjnych – Rzeczniczka Praw Dziecka, potwierdziła, że jest to częsta praktyka, dotycząca zarówno dzieci młodszych, jak i młodzieży. Działania takie – uniemożliwiające uczniom nieskrępowane zaspokajanie ich podstawowych potrzeb fizjologicznych – stanowią natomiast naruszenie praw ucznia oraz jego godności, wobec których nie powinniśmy pozostawać obojętni.

Do końca grudnia 2024 r. niektórzy pracownicy muszą wykorzystać te 2 dni urlopu. Jeśli nie pracodawcy grozi wysoka grzywna [nawet 30 tyś zł]

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracownikowi, który wychowuje przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni. Ta grupa pracowników musi wykorzystać urlop do końca grudnia 2024 r. Pracodawca musi udzielić pracownikom 2 dni wolnego. Jeśli tego nie zrobi, grozi mu grzywna do 30 000 zł.

1000 zł premii lub świadczenia dla pracownika na Boże Narodzenie 2024 r. zwolnione z podatku

Zbliżają się święta Bożego Narodzenia. Niektórzy pracodawcy szykują dla pracowników z tej okazji premie, paczki świąteczne z upominkami. Część zakładów pracy szykuje paczki dla dzieci zatrudnionych. Czy pracodawca płaci od tych prezentów podatek?

REKLAMA

Plaże, place zabaw, parki rozrywki, tarasy w restauracjach bez dymu tytoniowego i aerozoli z e-papierosów. Jest decyzja UE

W dniu 3 grudnia 2024 r. ministrowie zdrowia państw członkowskich Unii Europejskiej zmienili zalecenia w sprawie miejsc wolnych od dymu. Unijne rekomendacje obejmą w szczególności miejsca miejsca rekreacji na świeżym powietrzu, zwłaszcza tam, gdzie często mogą przebywać dzieci, młodzież i osoby narażone. Rekomendacje mają zastosowanie do e-papierosów i podgrzewanych wyrobów tytoniowych i stanowią zachętę dla państw członkowskich UE do rozszerzenia zakresu istniejącej ochrony przed biernym paleniem. Jak ustaliła PAP, Polska głosowała za zmianą.

Będzie więcej ukraińskich dzieci w polskich szkołach. Rząd chce wyrównania szans edukacyjnych młodzieży z Ukrainy

Trwają prace nad rozporządzeniem Rady Ministrów regulującym wsparcie dla dzieci i młodzieży z Ukrainy. Projekt zakłada m.in. dofinansowanie zatrudnienia asystentów międzykulturowych oraz doskonalenie kadr systemu oświaty.

Sądy po Trybunale o przeliczeniu i wyrównaniu emerytur przez ZUS. Pełne, czy tylko za trzy lata? [Wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. ]

W artykule analiza wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 lipca 2024 r. sygn. akt VI U 528/24 oraz wyrok Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 15 października 2024 r. sygn. akt VI U 1016/24 w zakresie przyznanego emerytowi wyrównania. Autor dr Andrzej Hańderek radca prawny.

Chorobowe 2024/2025: wynagrodzenie i zasiłek. Jaka minimalna podstawa wymiaru? Kiedy i komu ZUS wypłaca zasiłek chorobowy? Jaki wniosek trzeba złożyć?

Kto ma prawo do wynagrodzenia albo zasiłki za czas choroby? Ile wynosi wynagrodzenie chorobowe a ile zasiłek chorobowy? Jaka jest minimalna podstawa wymiaru zasiłku i wynagrodzenia chorobowego? Jakich formalności trzeba dopełnić, by uzyskać zasiłek chorobowy?

REKLAMA

Kwalifikacja wojskowa w 2025 r.: Sprawdź terminy i kto musi się stawić przed komisjami wojskowymi

Rozpoczęcie kwalifikacji wojskowej w 2025 roku ogłoszono na dzień 20 stycznia, a jej przeprowadzenie zaplanowano od 3 lutego do 30 kwietnia. Sprawdź, kto jest zobowiązany do wzięcia udziału oraz jakie grupy obejmuje nowe rozporządzenie Ministerstwa Obrony Narodowej.

Nowe świadczenie dla małżeństw – od 5 tys. do nawet 8 tys. zł

W dniu dzisiejszym (tj. 3.12.2024 r.), podczas posiedzenia senackiej Komisji Petycji, zostanie rozpatrzona petycja o wprowadzenie do ustawy z dnia 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych – nowego świadczenia, które byłoby wypłacane małżonkom z przynajmniej 50-letnim stażem małżeńskim. Świadczenie to, miałoby mieć charakter jednorazowy i opiewać na kwotę od 5 tys. do nawet 8 tys. zł, w zależności od długości stażu małżeńskiego. Aktualnie, małżeństwa z długoletnim stażem mogą liczyć co najwyżej na odznaczenie od Prezydenta, z którym nie wiąże się żadna gratyfikacja finansowa.

REKLAMA