REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w 2014 roku wynosi 20,83. / fot. Fotolia
Współczynnik ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w 2014 roku wynosi 20,83. / fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy to przewidziana przez Kodeks pracy możliwość rozliczenia pomiędzy stronami stosunku pracy. Ekwiwalent stanowi równowartość niewykorzystanego prawa do wypoczynku określoną w formie pieniężnej.

Prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy zostało uregulowane w art. 171 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141). Ekwiwalent przysługuje pracownikowi w ustawowo określonych okolicznościach. Zgodnie z brzmieniem przytoczonego przepisu przysługuje on jedynie w razie niewykorzystania przysługującego pracownikowi urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Ekwiwalent dotyczy nie tylko niewykorzystanego urlopu bieżącego – przysługującego w danym roku kalendarzowym ale także urlopu zaległego – czyli, tego z poprzednich lat.

REKLAMA

Warto przypomnieć, że prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdemu pracownikowi. Jest to świadczenie coroczne, nieprzerwane i odpłatne, które wynika z działu siódmego wskazanej wyżej ustawy. Ma na celu stworzenie pracownikowi możliwości dłuższego odpoczynku, pozwalającego na regenerację organizmu. Co do zasady urlop taki udzielany powinien być w naturze, tzn. w postaci dni wolnych. Instytucja ekwiwalentu pieniężnego jest więc wyjątkiem od powyższej zasady.

W przypadku nie wykorzystania urlopu należnego w danym roku kalendarzowym pracodawca ma obowiązek wypłaty ekwiwalentu. Ma to miejsce zarówno w sytuacji gdy pracodawca nie udzielił urlopu jak i gdy pracownik z innych przyczyn nie wykorzystał go. Zastąpienie urlopu ekwiwalentem pieniężnym jest więc możliwe tylko w sytuacji rozwiązania umowy. Forma tego rozwiązania nie ma znaczenia. Niedopuszczalne jest zatem wypłacenie pracownikowi ekwiwalentu w trakcie trwania stosunku pracy. Wtedy należy udzielić mu urlopu w naturze. Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu (roszczenie o jego wypłatę) z chwilą rozwiązania umowy z pracodawcą. Już w 2001 roku w wyroku z dnia 29 marca o sygnaturze I PKN 336/00 SN stwierdził, że z dniem rozwiązania stosunku pracy prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego w naturze przekształca się w prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop.

Termin

W myśl interpretacji Państwowej Inspekcji Pracy z 24 września 2008 roku ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy powinien być wypłacony w dacie rozwiązania umowy o pracę.

Zobacz również: Przejęcie pracownika z urlopem

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wysokość

Podstawę ekwiwalentu obliczamy w oparciu o stałe i zmienne składniki wynagrodzenia. Do pierwszej grupy należy przede wszystkim comiesięczna pensja, czyli wynagrodzenie zasadnicze. Jest ona brana pod uwagę w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu. Drugą grupę stanowią: premie, prowizje, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych bądź w godzinach nocnych. Są to składniki, których wysokość w każdym miesiącu może być inna. Są one przyjmowane w średniej wysokości z trzech ostatnich miesięcy, poprzedzających miesiąc, w którym ustalana jest kwota ekwiwalentu.

Współczynnik ekwiwalentu obliczamy natomiast odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym łączną liczbę przypadających w danym roku niedziel i świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Uzyskany wynik dzielimy przez 12. Współczynnik w 2013 roku wynosił 20,92 a w 2014 – 20,83.

Jeśli pracownik świadczy pracę w niepełnym wymiarze czasu, to współczynnik urlopowy ustala się proporcjonalnie do tego wymiaru czasu pracy.

Pani Halina pracuje na ½ etatu. W związku z tym współczynnik jej ekwiwalentu wynosił w 2013 roku 10,46, w 2014 – 10,41.

Jeśli chcemy obliczyć ekwiwalent za jeden konkretny dzień, należy podstawę ekwiwalentu podzielić przez współczynnik. By obliczyć ekwiwalent za jedną godzinę trzeba kwotę ekwiwalentu za jeden dzień podzielić przez 8 godzin. Jest to niezależne od wymiaru czasu pracy, w jakim pracuje pracownik. Pomnożenie otrzymanej stawki godzinowej przez ilość godzin niewykorzystanego urlopu pozwala na wyliczenie ekwiwalentu pieniężnego. Jeżeli z chwilą rozwiązania umowy pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu za urlop bieżący (np. za rok 2014) i zaległy (np. za 2013 rok), to bierzemy pod uwagę współczynnik ekwiwalentu dla chwili nabycia prawa do tego świadczenia.

Dla pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy (cały etat), otrzymującego wynagrodzenie w wysokości 1800 zł brutto, przy założeniu, że zostało mu 5 dni niewykorzystanego urlopu wyliczenia będą wyglądały następująco. Podstawa ekwiwalentu to 1800 zł, czyli wynagrodzenie zasadnicze. Aby obliczyć wynagrodzenie za jeden dzień dzielimy ją (1800zł) przez współczynnik (20,92), co daje 86,04 zł. Otrzymaliśmy tzw. „dniówkę”. Musimy udzielić urlopu za 5 dni, czyli 40 godzin. Stawka godzinowa wynosi 10,75 zł – dzielimy „dniówkę” przez 8 godzin. By obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop mnożymy stawkę godzinową przez ilość godzin niewykorzystanego urlopu. Daje nam to 430 zł.

Śmierć pracownika

Jeśli rozwiązanie umowy nastąpi na skutek śmierci pracownika, to ekwiwalent przysługuje małżonkowi oraz innym osobom uprawnionym do uzyskania renty rodzinnej po zmarłym pracowniku. Jeśli podmioty takie nie istnieją, ekwiwalent doliczany jest do masy spadkowej.

Polecamy serwis: Urlopy pracownicze

Brak ekwiwalentu

Ustawodawca przewiduje sytuację, w której na pracodawcy nie ciąży obowiązek wypłaty ekwiwalentu pieniężnego. Ma to miejsce gdy strony postanowią, że należny urlop zostanie wykorzystany w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę. Musi być ona zawarta z tym samym pracodawcą, bezpośrednio po rozwiązaniu/ wygaśnięciu poprzedniej, łączącej strony, umowy.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141),
  • rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop,
  • wyrok SN z dnia 29 marca 2001 r. o sygnaturze I PKN 336/00.
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Na firmę i jej pracowników można nałożyć obowiązkowe świadczenia po wybuchu wojny. Pracownika powołanego do wojska firma nie może zwolnić [Prawo]

Przepisy przewidują możliwość nałożenia na firmę świadczeń rzeczowych na rzecz wojska po wybuchu wojny. Pracodawcy muszą uwzględnić ryzyko prowadzenia działalności w sytuacji rekrutacji części pracowników do służby wojskowej. Pracownicy w czasie zatrudnienia mogą wykonywać świadczenia osobiste na rzecz wojska przerywając na ten okres (jednorazowo do 7 dni) świadczenie pracy dla pracodawcy.

Odpowiedź na pozew o zachowek. Jak napisać po zmianach?

Czym jest odpowiedź na pozew o zachowek i jakie ma znaczenie procesowe? Co powinno zawierać takie pismo? Prezentujemy najważniejsze informacje i aktualne przepisy.

Jawność wynagrodzeń w Polsce – co zmieni się od Wigilii 2025 roku? Jak się przygotować (checklista)? Co powinni wiedzieć pracownicy i pracodawcy?

Transparentność wynagrodzeń to temat, który od lat budzi emocje zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Z jednej strony – jawne płace to większa równość i eliminacja dyskryminacji płacowej. Z drugiej – to rewolucja w podejściu do rekrutacji, polityki kadrowej i zarządzania firmą. W dniu 24 grudnia 2025 roku wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy - Ustawa z 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy, która nałoży na pracodawców szereg nowych obowiązków związanych z jawnością wynagrodzeń. Jest to efekt wdrażania unijnej Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z 10 maja 2023 r., której celem jest wzmocnienie stosowania zasady równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o tej samej wartości.

Składki emerytalne, rentowe i zdrowotne za opiekuna osoby ze świadczeniem wspierającym zapłaci budżet państwa. Jakie warunki trzeba spełnić? Konieczny wniosek do ZUS

Od 1 stycznia 2024 r. opiekunowie osób pobierających świadczenie wspierające mogą zostać objęci ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym i zdrowotnym. Składki w całości finansuje budżet państwa. Wystarczy złożyć elektroniczny wniosek do ZUS. Opiekun zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu sprawowania opieki nad osobą pobierającą świadczenie wspierające może zgłosić do tego ubezpieczenia także członków swojej rodziny.

REKLAMA

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE ws. WIBOR – kto faktycznie wygrał? Banki, czy kredytobiorcy - "wiborowicze"?

W dniu 11 września 2025 r. została wydana z dawana wyczekiwana opinia Rzecznika Generalnego (właściwie Rzecznik Generalnej) TSUE dotycząca WIBOR, w sprawie C-471/24, gdzie pozwanym jest PKO BP. Pytania prejudycjalne w tej sprawie zadał Sąd Okręgowy w Częstochowie.Wielu uznawało, że odpowiedzi będą absolutnie kluczowe dla spraw z powództwa „wiborowiczów” przeciwko bankom. Nic dziwnego, że po ogłoszeniu opinii każda ze stron – zarówno banki, jak i konsumenci – prześcigają się w ogłaszaniu swojej wygranej w mediach.

Sejm: Od 900 zł do 1800 zł dla mundurowych - bo na około 160 000 funkcjonariuszy przypada zasób mieszkaniowy niespełna 9000 lokali

Projekt ustawy obejmuje Policję, Straż Graniczną, Państwową Straż Pożarną i Służbę Ochrony Państwa. Dotyczy także funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego i Służby Kontrwywiadu Wojskowego. I pracuje nad nim odpowiednia komisja sejmowa. Sama ustawa - tak ważna dla funkcjonariuszy i żołnierzy - już niebawem będzie uchwalona.

Osoba niepełnosprawna, PFRON i UP: Wyciągano bzdurne i bezzasadne zarzuty żeby tylko dotacji nie przyznać. Np. bo 17 lat temu dostałem dotację z UP jako osoba młoda i sprawna, że lata wcześniej kierowano mnie na kursy

Redakcja Infor.pl otrzymuje sygnały od czytelników, że nie jest łatwo osobom niepełnosprawnym otrzymać dotację z PFRON na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Publikujemy list od czytelnika, który takiej dotacji nie otrzymał.

Wyrok TSUE: ochrona przed dyskryminacją w miejscu pracy obejmuje również rodziców dzieci z niepełnosprawnościami

W dniu 11 września 2025 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok, w którym uznał, że ochrona praw osób niepełnosprawnych przed dyskryminacją pośrednią obejmuje również rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Zdaniem TSUE pracodawca powinien dostosować warunki zatrudnienia i pracy rodziców takich dzieci w taki sposób, żeby mogli oni sprawować opiekę nad swoimi dziećmi bez obawy, że będą przez to narażeni na dyskryminację pośrednią.

REKLAMA

Przechodzisz na emeryturę? ZUS: Dzień i miesiąc złożenia wniosku mogą wpłynąć na jej wysokość

Kiedy najlepiej przejść na emeryturę? Dzień i miesiąc złożenia wniosku mogą przesądzić o tym, ile pieniędzy co miesiąc trafi na konto seniora - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim. Dlatego przyszli emeryci powinni z rozwagą zaplanować moment zakończenia aktywności zawodowej.

Czy w 2026 roku wzrośnie zasiłek stały z MOPS?

Ile maksymalnie wyniesie zasiłek stały w 2026 roku? Od czego zależy kwota świadczenia? Kto może otrzymać takie wsparcie z MOPS? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.

REKLAMA