REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop wypoczynkowy a pierwsza praca pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Łabuzek
Urlop wypoczynkowy a pierwsza praca pracownika/ fot. Fotolia
Urlop wypoczynkowy a pierwsza praca pracownika/ fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Sytuacja pracownika, który podejmuje swoją pierwszą aktywność zawodową znacznie różni się od pozycji pracownika, który dłuższy czas już funkcjonuje na rynku pracy. Jednym z głównych odstępstw w tym zakresie jest przysługujący odpłatnie każdemu pracownikowi wymiar urlopu wypoczynkowego. Założeniem ustawodawcy było uzależnienie wysokości nabywanego urlopu wypoczynkowego od stażu pracy.

Pierwsza praca

Prawo do urlopu wypoczynkowego każdy pracownik uzyskuje wraz z nabyciem wymaganego okresu stażu pracy. Siłą rzeczy osoba podejmująca zawodową aktywność po raz pierwszy z biegiem czasu nabędzie prawo do wyższego okresu odpoczynku. Ustawodawca jednak nie pozostawia takich osób bez przywilejów, przyznając je jednak w niższym zakresie.

REKLAMA

Zadaj pytanie na FORUM

Prawo do urlopu wypoczynkowego

Kodeks pracy w dziale o urlopach pracowniczych w art. 152 stanowi, iż pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Wszystko to ma miejsce w ramach stosunku pracy. Nie ma tutaj znaczenia podstawa prawna, która doprowadziła do jego powstania, czyli np. wybór, mianowanie, powołanie, umowa o pracę czy spółdzielcza umowa o pracę.

Jednak z tego zakresu zostały wyłączone osoby wykonujące prace np. na postawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło, bowiem takowe nie są traktowane, jako stosunek pracy. Prawo do dni wolnych w ramach zawartych umów cywilnoprawnych może zostać udzielone wyłącznie w umowie na podstawie porozumienia stron.

Prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego

Do pracownika podejmującego pracę po raz pierwszy odnosi się stricte art. 153 kodeksu i tak: w roku kalendarzowym, w którym podjął on pracę, z upływem każdego miesiąca pracy uzyskuje prawo do urlopu, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Natomiast prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. Jest to nabycie proporcjonalne, które pozwala na uzyskanie dni urlopowych w momencie przepracowania każdego z miesięcy. W tym przypadku będzie to wymiar 1/2 wymiaru urlopu, który przysługuje po przepracowaniu roku, czyli 20 dni. Bowiem wymiar urlopu pracownika zatrudnionego poniżej 10 lat wynosi 20 dni, a pracownika pracującego powyżej 10 lat aż 26 dni w każdym roku kalendarzowym. W wyroku z dnia 7 czerwca 2011 r. Sąd Najwyższy podzielając uregulowania kodeksowe stwierdził, że urlop wypoczynkowy nie może zostać udzielony przed nabyciem przez pracownika prawa do niego, bowiem jest to uzasadnione koniecznością zapewnienia pracownikowi dostępność corocznej regeneracji psychiczno-fizycznej (sygn. II PK 314/10).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownika nabywa więc prawo do 1,66 dnia wolnego miesięcznie, co wynika z wyliczenia: 1/12 wymiaru urlopu x 20 dni urlopowych. Nie ma wyznaczonej zasady, która wskazuje na zaokrąglenie 1,66 dnia do pełnych 2 dni, jednak często pracodawca wywodzi to z uprzywilejowania pracownika.

Kiedy pracownik zyskuje prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego?

Termin nabycia uprawnień urlopowych

Kolejno należy ustalić, kiedy mija miesiąc przepracowany przez pracownika. Tutaj zastosowanie ma zasada, iż jeśli zatrudniony on został:

  • pierwszego dnia miesiąca - prawo do urlopu nabywa w ostatnim dniu tego miesiąca,
  • w połowie miesiąca np. 15go - prawo do urlopu nabywa 14go dnia następnego miesiąca.

W wyroku z dnia 19 grudnia 1996 r. Sąd Najwyższy ustalił, iż sposób liczenia terminów wynikających Kodeksu cywilnego z art. 112 nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie poszczególnych uprawnień pracowniczych w tym np. odnoszących się do obliczania okresu urlopu wypoczynkowego w pierwszym roku zatrudnienia (sygn. I PKN 47/96). Sposób liczenia terminów określonych w art. 112 Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych - np. określonych w art. 153 czy 156 § 1 KP.

Urlop wypoczynkowy w pierwszym roku pracy

Kolejny urlop wypoczynkowy

Następny urlop przysługuje wraz z początkiem każdego nowego roku kalendarzowego, ale wtedy już w pełnym wymiarze urlopu, bez względu na ilość miesięcy przepracowanych w pierwszym roku pracy.

Korzystny dla pracownika jest również fakt wliczania okresów nauki do stażu urlopowego. I tak kolejno ukończenie:

  • szkoły zasadniczej lub innej równorzędnej zawodowej - daje maksymalnie 3 lata,
  • szkoły ogólnokształcącej – daje 4 lata,
  • szkoły średniej zawodowej - daje maksymalnie 5 lat,
  • szkoły policealnej – daje 6 lat
  • szkoły średniej zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – daje 5 lat
  • szkoły wyższej – daje 8 lat

Do okresów zatrudnienia wybiera się najkorzystniejszy wskaźnik (np. ukończenie studiów daje 8 lat), jednak nie sumuje się ich.

Co ciekawe, uchwałą z dnia 28 września 1990 r. (sygn. III PZP 15/90), Sąd Najwyższe stwierdził, iż za okres w którym pracownikowi zostało przyznane odszkodowanie wynikające z art. 56 Kodeksu pracy, nie uzyskuje on prawa do urlopu wypoczynkowego. Art. 56 ma zastosowanie do uprawnień pracownika związanych z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę.

Polecamy serwis: Urlopy pracownicze

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy ( Dz.U. z 2014 r., poz. 208 z późn. zm.).

Wyrok SN z dnia 7 czerwca 2011r. (sygn. II PK 314/10).

Wyrok SN z dnia 19 grudnia 1996 r. (sygn. I PKN 47/96).

Wyrok SN z dnia 28 września 1990 r. (sygn. III PZP 15/90).

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W 2025 r. ZUS też zwróci nadpłatę składki zdrowotnej. Warunek to złożenie wniosku do 20 maja 2025 r.

Zbliża się ważny termin dla przedsiębiorców – 20 maja 2025 r. to ostatni dzień na rozliczenie składki zdrowotnej za 2024 rok. Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą i płacisz składki na ubezpieczenie zdrowotne, musisz uwzględnić to rozliczenie w dokumentach za kwiecień.

Wybory papieża: 135 kardynałów wybierze następcę papieża Franciszka. Jak przebiega konklawe?

135 kardynałów wybierze nowego papieża. Tak jak w 2013 r. Jak przebiega konklawe? Opowiada kardynał Rainer Maria Woelki, który uczestniczył w wyborze papieża Franciszka.

Czy była żona dziedziczy po byłym mężu i na odwrót?

Jak rozwód wpływa na dziedziczenie po byłym małżonku? Odpowiedź na to pytanie zależy od tego czy mamy do czynienia z dziedziczeniem testamentowym, czy też ustawowym. Oto ważne przepisy!

Tysiąclecie Korony Polskiej: Warszawa, program na niedzielę, 27 kwietnia 2025 r.

Obchody Tysiąclecia Korony Polskiej już w niedzielę, 27 kwietnia 2025 r. Warszawa stanie się centrum ogólnopolskich obchodów tysiąclecia koronacji Bolesława Chrobrego, pierwszego króla Polski. W programie wyjątkowe wydarzenie o charakterze historyczno-kulturowym, na które wstęp będzie całkowicie bezpłatny. Czeka nas dzień pełen emocji, edukacji, zabawy i dumy narodowej. Wydarzenie zostało objęte honorowym patronatem Prezesa Rady Ministrów.

REKLAMA

Dodatek do renty: Przecież niepełnosprawność to nie wybór. Nikt nie wybiera sobie wieku, w którym zachoruje czy ulegnie wypadkowi

Wciąż wpływają do rządu apele o szybkie wprowadzenie drugiego dodatku dla rencistów. Pierwszy otrzymują beneficjenci renty socjalnej. O podobny dodatek zabiegają renciści z tytułu niezdolności do pracy. W obu przypadkach nie chodzi o dodatek dla każdego rencisty. Musi on dodatkowo mieć orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ten wymóg powoduje, że pokrzywdzeni czują się często renciści nie dysponujący tym orzeczeniem – pokrzywdzenie wynika z tego, że nie mogą liczyć na istotne podwyżki renty zasadniczej (z wyjątkiem podwyżek okołoinflacyjnych).

Pogrzeb papieża Franciszka [Transmisja NA ŻYWO]

Papież Franciszek zmarł w poniedziałek, 21 kwietnia 2025 r. o godz. 7:35. Miał 88 lat. Przyczynami śmierci był udar mózgu i nieodwracalna zapaść kardiologiczna. Trumna z ciałem papieża Franciszka wystawiona jest w bazylice Św. Piotra. Wierni mogą oddać mu hołd. O godz. 20:00 rozpocznie się obrzęd zamknięcia trumny przed sobotnią ceremonią pogrzebową.

Dyskryminacja cudzoziemców w warszawskim urzędzie? RPO żąda wyjaśnień

Cudzoziemiec chciał zarejestrować auto, ale urząd odmówił przyjęcia go poza wyznaczonymi godzinami dla obcokrajowców. Rzecznik Praw Obywatelskich mówi wprost: to może być naruszenie zasad równego traktowania. RPO domaga się pilnych wyjaśnień i zmian w warszawskich urzędach.

Kamery monitoringu w szpitalu, w gabinecie zabiegowym. Nagrania przechowywane 3 miesiące. Krytyka płynie od RPO, UODO i NIK. MZ: nie wpłynęły żadne skargi i wzrosło bezpieczeństwo pacjentów

Od prawie dwóch lat zmienione przepisy ustawy o działalności leczniczej pozwalają kierownikom podmiotów leczniczych na szersze stosowanie monitoringu wizyjnego (kamery) w pomieszczeniach, w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Zdaniem obywateli, a także Rzecznika Praw Obywatelskich te przepisy nadmiernie ingerują w prawo do prywatności i ochronę danych osobowych pacjentów. RPO Marcin Wiącek kieruje w tej sprawie pisma do ministra zdrowia. A ten odpisał, że przepisy są dobre, bo zwiększają bezpieczeństwo pacjentów. W najnowszym piśmie RPO argumentuje, że określenie przesłanek monitoringu w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych powinno znaleźć się w przepisach rangi ustawowej. Rzecznik wskazuje też niepokojącą praktykę stosowania kamer w gabinetach lekarskich i zabiegowych, co zauważyły też inne instytucje państwowe: Najwyższa Izba Kontroli i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

REKLAMA

Krótszy tydzień pracy: 28 kwietnia 2025 r. MRPiPS przedstawi kolejny etap zmian. Pracodawcy: lepsze stopniowe zmniejszanie czasu pracy o 2-5 godzin w tygodniu

Zgodnie z zapowiedziami, jeszcze w kwietniu 2025 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma zaprezentować założenia programu ograniczającego tydzień pracy z pięciu do czterech dni przy jednoczesnym zachowaniu obecnej wysokości wynagrodzenia. Rozwiązania te są promowane przez Minister Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk, a jednocześnie mocno sceptycznie przyjmowane przez przedsiębiorców. – To na pewno nie jest czas na takie zmiany. Taka dyskusja w tym momencie ma charakter teoretyczny, żeby nie powiedzieć, że nieco wirtualny – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie.

Surowy sąd: 1000 zł grzywny dla matki chorych dzieci, która była wezwana na świadka do sądu i się nie stawiła. Zwolnienie było nie od tego lekarza co trzeba

Dura lex, sed lex - twarde prawo ale prawo. Tak można sparafrazować sytuację, która miała ostatnio miejsce w sądzie. Chodzi o to, że sąd ukarał karą grzywny w wysokości 1000 zł matkę chorych dzieci, która była wezwana na świadka do sądu, bo kobieta nie stawiła się w sądzie. Fakt, przesłała zwolnienie lekarskie, ale problem polegał na tym, że zwolnienie było nie od tego lekarza co trzeba. Z jednej strony sąd jest niezależny i niezawisły i mógł tak zrobić, ale z drugiej strony przepisy są nieprecyzyjne i nie wskazują (w takim przypadku jak ten) od kogo powinno być zwolnienie. W sprawę zaangażował się więc sam Rzecznik Praw Obywatelskich.

REKLAMA