Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop wypoczynkowy a pierwsza praca pracownika

Anna Łabuzek
Urlop wypoczynkowy a pierwsza praca pracownika/ fot. Fotolia
Urlop wypoczynkowy a pierwsza praca pracownika/ fot. Fotolia
fot. Fotolia
Sytuacja pracownika, który podejmuje swoją pierwszą aktywność zawodową znacznie różni się od pozycji pracownika, który dłuższy czas już funkcjonuje na rynku pracy. Jednym z głównych odstępstw w tym zakresie jest przysługujący odpłatnie każdemu pracownikowi wymiar urlopu wypoczynkowego. Założeniem ustawodawcy było uzależnienie wysokości nabywanego urlopu wypoczynkowego od stażu pracy.

Pierwsza praca

Prawo do urlopu wypoczynkowego każdy pracownik uzyskuje wraz z nabyciem wymaganego okresu stażu pracy. Siłą rzeczy osoba podejmująca zawodową aktywność po raz pierwszy z biegiem czasu nabędzie prawo do wyższego okresu odpoczynku. Ustawodawca jednak nie pozostawia takich osób bez przywilejów, przyznając je jednak w niższym zakresie.

Zadaj pytanie na FORUM

Prawo do urlopu wypoczynkowego

Kodeks pracy w dziale o urlopach pracowniczych w art. 152 stanowi, iż pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Wszystko to ma miejsce w ramach stosunku pracy. Nie ma tutaj znaczenia podstawa prawna, która doprowadziła do jego powstania, czyli np. wybór, mianowanie, powołanie, umowa o pracę czy spółdzielcza umowa o pracę.

Jednak z tego zakresu zostały wyłączone osoby wykonujące prace np. na postawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło, bowiem takowe nie są traktowane, jako stosunek pracy. Prawo do dni wolnych w ramach zawartych umów cywilnoprawnych może zostać udzielone wyłącznie w umowie na podstawie porozumienia stron.

Prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego

Do pracownika podejmującego pracę po raz pierwszy odnosi się stricte art. 153 kodeksu i tak: w roku kalendarzowym, w którym podjął on pracę, z upływem każdego miesiąca pracy uzyskuje prawo do urlopu, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Natomiast prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. Jest to nabycie proporcjonalne, które pozwala na uzyskanie dni urlopowych w momencie przepracowania każdego z miesięcy. W tym przypadku będzie to wymiar 1/2 wymiaru urlopu, który przysługuje po przepracowaniu roku, czyli 20 dni. Bowiem wymiar urlopu pracownika zatrudnionego poniżej 10 lat wynosi 20 dni, a pracownika pracującego powyżej 10 lat aż 26 dni w każdym roku kalendarzowym. W wyroku z dnia 7 czerwca 2011 r. Sąd Najwyższy podzielając uregulowania kodeksowe stwierdził, że urlop wypoczynkowy nie może zostać udzielony przed nabyciem przez pracownika prawa do niego, bowiem jest to uzasadnione koniecznością zapewnienia pracownikowi dostępność corocznej regeneracji psychiczno-fizycznej (sygn. II PK 314/10).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownika nabywa więc prawo do 1,66 dnia wolnego miesięcznie, co wynika z wyliczenia: 1/12 wymiaru urlopu x 20 dni urlopowych. Nie ma wyznaczonej zasady, która wskazuje na zaokrąglenie 1,66 dnia do pełnych 2 dni, jednak często pracodawca wywodzi to z uprzywilejowania pracownika.

Kiedy pracownik zyskuje prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego?

Termin nabycia uprawnień urlopowych

Kolejno należy ustalić, kiedy mija miesiąc przepracowany przez pracownika. Tutaj zastosowanie ma zasada, iż jeśli zatrudniony on został:

  • pierwszego dnia miesiąca - prawo do urlopu nabywa w ostatnim dniu tego miesiąca,
  • w połowie miesiąca np. 15go - prawo do urlopu nabywa 14go dnia następnego miesiąca.

W wyroku z dnia 19 grudnia 1996 r. Sąd Najwyższy ustalił, iż sposób liczenia terminów wynikających Kodeksu cywilnego z art. 112 nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie poszczególnych uprawnień pracowniczych w tym np. odnoszących się do obliczania okresu urlopu wypoczynkowego w pierwszym roku zatrudnienia (sygn. I PKN 47/96). Sposób liczenia terminów określonych w art. 112 Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych - np. określonych w art. 153 czy 156 § 1 KP.

Urlop wypoczynkowy w pierwszym roku pracy

Kolejny urlop wypoczynkowy

Następny urlop przysługuje wraz z początkiem każdego nowego roku kalendarzowego, ale wtedy już w pełnym wymiarze urlopu, bez względu na ilość miesięcy przepracowanych w pierwszym roku pracy.

Korzystny dla pracownika jest również fakt wliczania okresów nauki do stażu urlopowego. I tak kolejno ukończenie:

  • szkoły zasadniczej lub innej równorzędnej zawodowej - daje maksymalnie 3 lata,
  • szkoły ogólnokształcącej – daje 4 lata,
  • szkoły średniej zawodowej - daje maksymalnie 5 lat,
  • szkoły policealnej – daje 6 lat
  • szkoły średniej zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – daje 5 lat
  • szkoły wyższej – daje 8 lat

Do okresów zatrudnienia wybiera się najkorzystniejszy wskaźnik (np. ukończenie studiów daje 8 lat), jednak nie sumuje się ich.

Co ciekawe, uchwałą z dnia 28 września 1990 r. (sygn. III PZP 15/90), Sąd Najwyższe stwierdził, iż za okres w którym pracownikowi zostało przyznane odszkodowanie wynikające z art. 56 Kodeksu pracy, nie uzyskuje on prawa do urlopu wypoczynkowego. Art. 56 ma zastosowanie do uprawnień pracownika związanych z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę.

Polecamy serwis: Urlopy pracownicze

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy ( Dz.U. z 2014 r., poz. 208 z późn. zm.).

Wyrok SN z dnia 7 czerwca 2011r. (sygn. II PK 314/10).

Wyrok SN z dnia 19 grudnia 1996 r. (sygn. I PKN 47/96).

Wyrok SN z dnia 28 września 1990 r. (sygn. III PZP 15/90).

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Czy dziecko może samo robić zakupy? Kiedy możliwy zwrot?

    Osoba przed osiągnięciem pełnoletności nie ma zdolności do czynności prawnych, co wyklucza swobodę w zakupach. Prawo zakłada jednak wyjątki. W pewnych przypadkach można prawnie podważyć zakup dokonany przez niepełnoletniego.

    Ostatnie dni na płatności bonem turystycznym. Co z terminem wyjazdu?

    Polska Organizacja Turystyczna przypomina, iż tylko do 31 marca przedsiębiorcy mogą przyjmować płatności bonem turystycznym. Jest to jednak ostateczny termin na opłacenie usługi turystycznej. Wyjazd może się odbyć później.

    Rząd dopłaci do transportu zboża do nadbałtyckich portów

    Rząd chce dofinansować transport pszenicy i kukurydzy do portów nadbałtyckich; stawki będą uzależnione od odległości od portów; najwięcej do tony zboża dopłaci się we wschodnich i południowych województwach - wynika z projektu, o którym poinformowano w wykazie prac legislacyjnym rządu.

    Rewolucja w przepisach o zagospodarowaniu przestrzennym?

    Reforma planowania przestrzennego wpłynie na dostępność i ceny działek pod budownictwo mieszkaniowe, a co za tym idzie na ceny mieszkań - podkreślił w piątek w TVP1 minister rozwoju i technologii Waldemar Buda. Mieszkańcy chcą mieć dostępne mieszkania, cena może spaść nawet o 15 proc. 

    Oszuści próbują podszyć się pod ZUS

    Po raz kolejny Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega klientów przed oszustami, którzy wysyłają fałszywe wiadomości w celu wyłudzenia danych. 

    Czy będzie rewolucja w leczeniu stwardnienia rozsianego?

    Stwardnienie rozsiane. Lekarze wskazują, że zmiany w leczeniu stwardnienia rozsianego (SM) są jednym z największych osiągnięć medycyny w ostatnich latach. Wraz z pojawianiem się kolejnych leków i włączaniem ich do refundacji neurolodzy mają możliwość coraz lepszej personalizacji leczenia uwzględniającej styl i plany życiowe pacjenta. 

    Pielęgniarka rodzinna. Jak nią zostać? Ile zarabia?

    Pielęgniarka rodzinna – kto to jest? Ścieżek rozwoju dla pielęgniarek jest wiele, jedną z nich to pielęgniarstwo rodzinne. Jakie kwalifikacje są niezbędne, aby móc pracować, jako pielęgniarka rodzinna? Czy jest to opłacalne zajęcie? 

    Kawalerzyści dostaną w tym roku śmigłowce ze Świdnika

    Pierwsze dwa śmigłowce AW149 produkowane w PZL Świdnik trafią do końca roku do 25 Brygady Kawalerii Powietrznej w Tomaszowie Mazowieckim. W 2024 r. kawalerzyści otrzymają kolejnych sześć. Uzbrojone m.in. w pociski Hellfire będą transportować żołnierzy i wspierać ich z powietrza; posłużą także do operacji ewakuacyjnych i poszukiwawczych.

    Najwięcej prób samobójczych jest w poniedziałki

    Próba samobójcza. Z danych KGP wynika, że w 2022 roku było o ponad 5% więcej prób samobójczych niż rok wcześniej. Powód wciąż najczęściej pozostaje nieustalony. W ub.r. tak stwierdzono w 5,7 tys. przypadków, a rok wcześniej – w 5,5 tys. Z kolei wśród znanych przyczyn przeważnie wskazuje się chorobę psychiczną i zaburzenia psychiczne. Miejscem popełnienia takiego czynu zwykle jest mieszkanie lub dom. Najwięcej osób próbuje odebrać sobie życie w poniedziałki. Eksperci komentujący dane podnoszą alarm, że wciąż zbyt mało wiadomo o przyczynach takich dramatów. Przypominają też o pogarszającym się zdrowiu psychicznym Polaków i o braku wystarczających nakładów budżetowych w celu zminimalizowania tego zjawiska.

    Nakaz noszenia maseczek będzie przedłużony. Jak długo jeszcze?

    Nakaz noszenia maseczek ma zostać przedłużony o kolejny miesiąc – do końca kwietnia 2023 r. Gdzie wciąż należy nosić maseczki? Kto podlega temu obowiązkowi? Czy są jakieś wyjątki od obowiązku noszenia maseczek?

    Cyfryzacja. mObywatel do aktualizacji

    Aktualizacja aplikacji mObywatel ma pojawić się na przełomie czerwca i lipca. Zmieni się interfejs aplikacji, pojawią się w niej nowe funkcjonalności. Aktualizacja ma być powiązana w czasie z planowanym wejściem w życie nowych przepisów o uznawaniu elektronicznych dokumentów.

    Babciowe - jest pomysł na nowe świadczenie. Dla kogo 1500 zł?

    Babciowe - to pomysł na nowe świadczenie. Ma wynosić 1500 zł miesięcznie. Jego wprowadzenie zapowiedział Donald Tusk podczas spotkania w Częstochowie.

    Pierwsze trzynastki dla emerytów i rencistów jeszcze przed Wielkanocą

    Tradycyjnie 13. są wypłacane razem z kwietniową emeryturą lub rentą. Gdy termin płatności wypada w sobotę, niedzielę lub święto - ZUS przelewa pieniądze tak żeby trafiły do adresata jeszcze przed dniem wolnym. Poniedziałek Wielkanocny, który w tym roku jest 10 kwietnia to jeden z dni, w których seniorzy dostają swoje wypłaty. Nie muszą jednak czekać aż skończą się święta gdyż 13. trafi do nich jeszcze przed Wielkanocą. 

    500 tys. podpisów pod projektem ustawy ws. refundacji procedury in vitro

    Refundacja in vitro. Posłanki KO poinformowały, że zebrano pół miliona podpisów pod obywatelskim projektem ustawy ws. refundacji procedury pozaustrojowego zapłodnienia metodą in vitro, który złożyły w czwartek w Sejmie. Podkreślały, że projekt stanowi test dla PiS, czy faktycznie chce walczyć z bezpłodnością w Polsce.

    Przedterminowe wybory w Michałowie. Mieszkańcy wybiorą wójta według znowelizowanego Kodeksu wyborczego

    Przedterminowe wybory wójta Michałowa zostaną przeprowadzone 7 maja – tak postanowił premier. Kandydaci mogą zgłaszać się do 12 kwietnia. Wybory zostaną przeprowadzane po wejściu w życie nowelizacji Kodeksu wyborczego.

    Opiekun medyczny. Kto może nim zostać? Ile zarabia?

    Opiekun medyczny – kto może nim zostać? Zawód opiekuna medycznego został stworzony w 2007 z inicjatywy ówczesnego Ministra Zdrowia. To odpowiedź na niewystarczającą infrastrukturę opiekuńczą – w szpitalach brakowało i brakuje pielęgniarzy, i pielęgniarek, a ludzi chorych i niesamodzielnych było i jest coraz więcej. Czym zajmuje się opiekun medyczny? Jakie kryteria należy spełnić, by nim zostać? 

    Wydziedziczenie. Kiedy spadkobierca nie dostanie nic

    Wydziedziczenie polega na pozbawieniu uprawnionych spadkobierców prawa do zachowku. Spadkodawca może to zrobić, ale jego swoboda w tym zakresie jest ograniczona przepisami Kodeksu cywilnego. W jakich sytuacjach spadkodawca może wydziedziczyć spadkobiercę? Jak dokonuje się wydziedziczenia? Jakie są skutki wydziedziczenia?

    Ubrania w sklepach coraz gorszej jakości? Polacy narzekają

    Polacy narzekają na jakość ubrań. Prawie połowa badanych konsumentów skarży się, że ubrania, kupowane w sklepach w ostatnich 6-12 miesiącach, są produkowane z coraz to gorszych materiałów. Według znawców tematu, problemy zaczęły się już podczas pandemii, gdy zostały zaburzone łańcuchy dostaw. Do tego doszła wysoka inflacja. Widać również, że gorszą jakość wymusza polityka klimatyczna. Jak dodają eksperci, powrót do wysokogatunkowych towarów może być dość trudny i trwać długo, bo producentom cała ta sytuacja jest raczej na rękę.

    Wybory parlamentarne. Pierwsze propozycje daty

    Termin 15 października jest bardzo dobry – powiedział wicemarszałek Sejmu i szef klubu PiS Ryszard Terlecki, pytany o możliwą datę wyborów parlamentarnych. 

    Nowelizacja Prawa o notariacie. Minister zaprowadzi dyscyplinę wśród notariuszy

    Kolejna nowelizacja Prawa o notariacie niebawem trafi do Sejmu. Resort sprawiedliwości chce zwiększyć kontrolę nad notariatem. Twierdzi jednak, że w porównaniu z projektem nowelizacji odrzuconej przez Sejm w grudniu złagodzono propozycje dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej i zawieszania notariuszy. 

    Ile można dorobić do emerytury lub renty od 1 marca 2023 r.? Kogo dotyczą limity?

    Przez najbliższe 3 miesiące, licząc od 1 marca 2023 r. obowiązują nowe limity dorabiania dla emerytów i rencistów. Pracujący mogą dorobić 177 zł więcej. Limity te dotyczą tyko wcześniejszych emerytów. Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, czyli kobiety 60 a mężczyźni 65 lat, nie muszą ograniczać się przy dorabianiu żadnymi limitami.

    Czy spotkania w pracy to strata czasu? BADANIE

    Spotkania w pracy. Prawie połowa Polaków podczas spotkań w pracy zajmuje się czymś innym, a 27% w ogóle nie widzi ich sensu. Nie znaczy to jednak, że wyjątkowo nie cierpią spotkań — 62% przyznaje, że je lubi. Z drugiej strony ⅓ sądzi, że są one stresujące (w tym ponad połowa najmłodszych badanych) i nudne, a 23%, że są przez nie mniej produktywni.

    WIRON. Czy wiązać z nim nadzieje?

    O tym, że wskaźnik WIRON nie zmieni wiele w wysokości rat kredytów hipotecznych, pisaliśmy już w połowie lutego. Dziś na ten temat piszą kolejne media. Bańka oczekiwań całkowicie pękła, gdy o przejściu z indeksu WIBOR na WIRON wypowiedział się sam premier. Przyznał, że przeliczył się co do tej zmiany i doradził, aby nie wiązać z nią zbytnio nadziei. Jak powiedział - to nie będzie żaden “game changer”.

    UODO nałożył administracyjną karę pieniężną na wspólnotę mieszkaniową

    Kilka naruszeń przepisów RODO było powodem nałożenia kary pieniężnej na wspólnotę mieszkaniową.

    Dieta ketogenna jako pomoc przy leczeniu padaczki lekoopornej

    Dieta ketogenna a padaczka. Kiedy w leczeniu padaczki postępowanie farmakologiczne jest nieskuteczne, rozważa się jedną z metod niefarmakologicznej terapii, jaką jest dieta ketogenna. Nie każdy wie, że jest ona wdrażana u dzieci z padaczką lekooporną, czyli w sytuacjach, w których stosowane leki nie przynoszą pożądanych rezultatów. Dieta ketogenna poprzez swoje działanie wpływa na zmniejszenie liczby i ciężkości napadów padaczkowych. Z okazji obchodów Międzynarodowego Dnia Epilepsji 26 marca wyjaśniamy, na czym polega dieta ketogenna i pokazujemy, że jej stosowanie jest szansą na normalne życie.