REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Krótszy ogólny termin przedawnienia i większa ochrona konsumenta

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Prawna Piszcz i Wspólnicy sp.k.
Wszechstronne usługi dla biznesu, samorządów oraz jednostek administracji publicznej.
krótszy termin ogólny terminu przedawnienia i większa ochrona konsumenta /Fot. Fotolia
krótszy termin ogólny terminu przedawnienia i większa ochrona konsumenta /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 23 stycznia br. Sejm pracuje nad skróceniem ogólnego terminu przedawnienia. Przedmiotem obrad jest projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Dla wierzycieli ważne jest to, że zgodnie z zapisami projektu nowe przepisy będą miały zastosowanie także do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie nowelizacji.

Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości (druk sejmowy nr 2216).

REKLAMA

REKLAMA

Skrócenie terminów przedawnienia

Podstawową zmianą ma być skrócenie ogólnego terminu przedawnienia z 10 do 6 lat (art. 118 Kodeksu cywilnego). Niezmieniony pozostanie natomiast termin przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe oraz związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (3 lata).

Dodatkowo projekt zakłada również, że koniec terminu przedawnienia będzie przypadać na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż 2 lata. Taka zmiana będzie stanowić zupełną nowość, przy czym projektowany przepis w obecnej formie nie jest do końca jednoznaczny. Nie określa on wprost, że chodzi o rok, w którym termin przedawnienia miałby dobiec końca. Zgodnie natomiast z uzasadnieniem do projektu ustawy, taki sposób liczenia terminu przedawnienia (do końca roku kalendarzowego) ma zasadniczo wydłużać terminy przedawnienia wynoszące co najmniej dwa lata.

Pomimo tego, że projektodawcy próbują bronić zmian, mówiąc, że  są one ułatwieniem dla wierzycieli i dłużników, trudno się z tym jednoznacznie zgodzić. Zdaniem pomysłodawców projektu przesunięcie zakończenia terminu przedawnienia na ostatni dzień roku ma ułatwiać, zarówno wierzycielom jak i dłużnikom, wykazanie, kiedy termin przedawnienia dobiegł końca, w szczególności w zakresie roszczeń, których wymagalność związana jest z podjęciem określonego działania przez wierzyciela. Jednak wbrew stanowisku projektodawcy należy uznać, że rozwiązanie to jest niekorzystne dla dłużnika, gdyż prawie zawsze termin przedawnienia będzie ulegał przedłużeniu, w skrajnych wypadkach o prawie rok.

REKLAMA

Taki przepis nie rozwiązuje również do końca problemu roszczeń, dla których wymagalności konieczna jest aktywności wierzyciela (np. doręczenie wezwania do zapłaty), ponieważ zawsze sąd będzie musiał ustalić początkową datę terminu przedawnienia (w projekcie jest mowa jedynie o końcu terminu przedawnienia), co będzie miało znaczenie w przypadku, gdy taka data wypadać będzie na przełomie lat.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Szczególna ochrona dla konsumentów

Dla konsumentów ważną zmianą jest wprowadzenie zasady, że nie będzie można domagać się zaspokojenia roszczeń wobec konsumentów po upływie terminu przedawnienia (projektowany art. 117 § 2[1] Kodeksu cywilnego). W praktyce będzie to oznaczać, że nawet jeżeli konsument nie będzie świadomy, że powinien powołać się na przedawnienie skierowanego przeciwko niemu roszczenia, sąd z urzędu będzie brał to pod uwagę (odwrotnie niż w aktualnym stanie prawnym). Za konsumenta uważa się przy tym osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Przepis powyższy w sposób oczywisty odnosi się do działalności firm windykacyjnych dochodzących przedawnionych roszczeń, w szczególności w postępowaniu elektronicznym przed e-sądem.

Chcąc zapobiec nadużywaniu powyższego przepisu przez konsumentów, ustawodawca zamierza udzielić sądom dodatkowego uprawnienia. Sądy w wyjątkowych przypadkach, po rozważeniu interesów obu stron, będą mogły nie uwzględnić terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, nawet w przypadku złożenia takiego zarzutu przez konsumenta. Sąd będzie miał do tego prawo, jeżeli będą tego wymagały względy słuszności zgodnie z projektowanym  art. 117[1] Kodeksu cywilnego. Przy ocenie, czy w danym wypadku względy słuszności pozwalają na pominięcie przedawnienia, sąd powinien rozważyć w szczególności:

  • długość terminu przedawnienia,
  • długość okresu do upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia, oraz
  • charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.

Rozwiązanie powyższe ma zapobiegać sytuacjom, w których konsument celowo i w złej wierze przewlekałby spełnienie roszczenia, czekając na upływ terminu przedawnienia. Nie jest to jednak całkowitą nowością, ponieważ już obecnie, sądy w niektórych przypadkach nie uznają podnoszonych zarzutów przedawnienia w oparciu o celowe i niezgodne z zasadami współżycia społecznego zachowanie dłużników.

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry


Przedawnienie roszczeń sprzed nowelizacji

Należy podkreślić, że nowe przepisy będą miały zastosowanie również do roszczeń powstałych przed wejściem w życie projektowanych zmian. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 projektu do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie nowelizacji przepisy w niej określone. Jeżeli zgodnie z nowymi przepisami termin przedawnienia danego roszczenia będzie krótszy niż według przepisów dotychczasowych (np. dla roszczeń przedawniających się z 10-letnim terminem przedawnienia), bieg terminu przedawnienia ma się rozpoczynać z dniem wejścia w życie nowelizacji. Jeżeli jednak przedawnienie, rozpoczęte przed dniem wejścia w życie ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie będzie następować z upływem tego wcześniejszego terminu.

Wyjątek będą stanowić przepisy dotyczące konsumentów, które chronią go w większym stopniu niż pozostałych dłużników. Dotyczy to tych roszczeń przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie nowelizacji nie podniesiono zarzutu przedawnienia. Takie przypadki mają podlegać z dniem wejścia w życie nowelizacji skutkom przedawnienia z niej wynikającym.

Oznacza to, że w postępowaniu sądowym przeciwko konsumentowi, w którym dochodzone jest roszczenie przedawnione jeszcze przed dniem wejścia w życie ustawy, sąd będzie zobowiązany z urzędu uwzględnić przedawnienie. Dodatkowo, do przysługujących konsumentowi (a nie przeciwko konsumentowi) roszczeń, powstałych przed dniem wejścia w życie nowelizacji i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, mają mieć zastosowanie dotychczasowe przepisy o terminach przedawnienia (w szczególności 10-letni termin przedawnienia).

Autor: Piotr Pawłowski, radca prawny, Kancelaria Prawna Piszcz i Wspólnicy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: Nie dostali nawet 752 zł. Za dużo osób niepełnosprawnych jest poniżej 70 punktów

120 000 osób niepełnosprawnych otrzymuje świadczenie wspierające (dane ZUS z marca 2025 r.) w tym około 54 000 osób niepełnosprawnych ma to świadczenie w najwyższej wysokości (po zaokrągleniu 4134 zł miesięcznie). Jednocześnie aż 66 000 osób niepełnosprawnych nie otrzymało od WZON nawet 70 punktów. W konsekwencji nie otrzymają choćby symbolicznej złotówki ze świadczenia wspierającego.

Świadczenie wspierające 2025: zasady, punktacja. Jak złożyć wniosek? ZUS: Nie płać pośrednikowi, nie podpisuj podejrzanych pełnomocnictw!

ZUS przypomina, że nie trzeba płacić kancelariom ani pośrednikom za pomoc w uzyskaniu świadczenia wspierającego. Wniosek można złożyć samodzielnie przez stronę internetową ZUS-u lub bezpośrednio w placówkach Zakładu.

Trzymiesięczny urlop bezpłatny dla każdego – bez ograniczeń stażowych. Co musisz wiedzieć?

Pracownicy zatrudnieni na umowie o pracę mają prawo do różnego rodzaju urlopów gwarantowanych przez Kodeks pracy. Jednym z nich jest urlop bezpłatny, który zawiesza prawa i obowiązki obu stron - zarówno pracownika, jak i pracodawcy. Kiedy pracownik może z niego skorzystać i czy w trakcie takiego urlopu otrzymuje wynagrodzenie? Oto szczegóły.

Liczne zmiany przepisów dla spółdzielni mieszkaniowych i ich członków w 2026 roku. Co się zmieni?

W dniu 19 września 2025 r. opublikowano założenia projektu nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz ustawy - Prawo spółdzielcze. Nowelizacja ta ma trzy zasadnicze cele: (1) przywrócenie członkostwa w spółdzielni osobom, które je utraciły na skutek wejścia w życie art. 4 nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z 20 lipca 2017 r., (2) wprowadzenie rozwiązań prawnych skłaniających spółdzielnie do podejmowania inwestycji mających na celu ustanawianie lokatorskich praw do lokali. Ponadto (3) nowelizacja ma wprowadzić liczne przepisy wzmacniające pozycję prawną członków spółdzielni mieszkaniowych, usprawniające funkcjonowanie tych spółdzielni mieszkaniowych i zwiększające transparentność ich funkcjonowania.

REKLAMA

W tym roku, zmiana czasu letniego na zimowy, zaskoczy nas szybciej niż w roku ubiegłym. Czy tym razem, zegarki przestawimy po raz ostatni i jak wpłynie to na wynagrodzenie osób, które pracują w noc zmiany czasu? [czas zimowy 2025]

Już niebawem czeka nas kolejna zmiana czasu – tym razem z letniego, na zimowy W tym roku, przypada ona szybciej, niż w roku ubiegłym. W noc zmiany czasu, będziemy spali godzinę dłużej, tym samym jednak – po przestawieniu zegarków, zmrok będzie zapadał wcześniej. W związku z trwającą od kilku lat (zarówno na szczeblu krajowym, jak i UE) ożywioną dyskusją na temat likwidacji dwukrotnych zmian czasu w ciągu roku – wiele osób zadaje sobie pytanie, czy to tym razem, przestawimy zegarki po raz ostatni? Zmiana czasu letniego na zimowy, nie bez znaczenia pozostaje również dla wynagrodzenia osób pracujących w momencie, kiedy jest ona dokonywana.

Nowe przepisy ważne dla wspólnot mieszkaniowych od 2026 r. Podwyższanie zaliczek, balkony, liczniki, kontrola zarządu, udostępnienie lokalu, definicja wspólnoty i inne zmiany

W dniu 19 września 2025 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o własności lokali oraz ustawy - Prawo budowlane. Podstawowym celem tej nowelizacji jest dostosowanie działalności wspólnot mieszkaniowych do zmian, jakie zaszły na rynku zarządzania wspólnotami na przestrzeni minionych 30 lat, tj. od wejścia w życie tej ustawy. Jak wyjaśnia Minister Finansów i Gospodarki (odpowiedzialny za przygotowanie projektu zmian przepisów), zmiany te są podsumowaniem zapadłego na tym tle orzecznictwa, praktyki zarządców nieruchomości, rozwoju technologii budownictwa wielorodzinnego oraz zmian w innych aktach prawnych dotyczących działalności wspólnot. Poniżej prześledzimy najważniejsze zmiany jakie przynieść ma ta nowelizacja.

PFRON: Dofinansowanie uzyskasz mając punkty - od 1 do 10. Stopień niepełnosprawności, wiek, praca, pierwszy wniosek

W artykule porównujemy system punktów preferencyjnych w programie "Aktywny samorząd” w 2025 roku z punktami dla zakupu samochodu przez osoby niepełnosprawne (program „Samodzielność-Aktywność-Mobilność!” – Mobilność osób z niepełnosprawnością).

Na co Polacy najczęściej donoszą fiskusowi? Katalog jest dość szeroki [DANE Z KAS]

Do jednostek KAS docierają informacje sygnalne, zwane potocznie donosami, dotyczące różnych naruszeń przepisów prawa podatkowego. Sygnaliści zwracają uwagę m.in. na brak wydawania paragonów, nieopodatkowany najem oraz tzw. życie ponad stan. Są też zgłoszenia związane z działalnością handlową w Internecie, a także z organizacją nielegalnych gier hazardowych i loterii. Izby Administracji Skarbowej podają przykładowe sytuacje, w których informacje sygnalne przyczyniły się do ujawnienia nieprawidłowości.

REKLAMA

PFRON: Do 10 punktów dla osób niepełnosprawnych. Głównie stopień znaczny. Jest też kryterium wieku

W PFRON funkcjonuje system punktów. Aby otrzymać dofinansowanie do np. zakupu samochodu w PFRON (przez osobę niepełnosprawną) trzeba złożyć wniosek. Dzięki systemowi punktów można otrzymać dodatkowe punkty. Maksymalna korzyść to 10 punktów. Dzięki nim osoba niepełnosprawna ma szanse na wyższe dofinansowanie z PFRON.

Zasiłki z MOPS dla osób z niepełnosprawnościami i opiekunów w 2026 r. [FAQ]

Wraz ze zbliżającym się początkiem 2026 roku rośnie ilość pytań o zasiłki dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Które świadczenia wzrosną i dlaczego? Czy zmienią się kryteria dochodowe? Odpowiadamy!

REKLAMA