Działanie na szkodę spółki a odpowiedzialność karna

Przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu

Osoba, która na podstawie przepisu prawnego, decyzji organu lub umowy została obowiązana do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą firmy powinna podejmować wszelkie czynności niezbędne do nienarażenia firmy na szkodę.

W przypadku, gdy przez nadużycie uprawnień lub niedopełnienie obowiązku wyrządziła znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Oczywiście nie chodzi tu o każdy poważny błąd popełniony przez osobę obowiązaną do zajmowania się sprawami majątkowymi, ale o takie, które wywołały szkodę w wyniku działania przekraczającego uprawnienia (osoba nie była upoważniona do danej czynności albo, gdy upoważnienie, co prawda, miała, ale nie było podstawy ani prawnej ani faktycznej do podjęcia określonego działania) lub zaniechania działania, które osoba powinna była podjąć.

Wyrządzenie szkody

Aby w tym przypadku w ogóle mówić o przestępstwie, musi wystąpić szkoda. I to szkoda znaczna, a nie jakikolwiek uszczerbek majątkowy. Z odpowiedzią na pytanie, jaka szkoda zostanie uznana za „znaczną” przychodzi Kodeks karny w art. 115. W wyniku działania osoby obowiązanej do prowadzenia cudzych spraw musi dojść do uszczuplenia, którego wartość przekracza 200 tysięcy złotych, lecz nie jest wyższa niż 1 milion złotych.

Powyżej tej kwoty mamy już do czynienia ze szkodą wielkich rozmiarów – w tej sytuacji ustawodawca przewidział karę pozbawienia wolności powyżej 10 lat.

Warto pamiętać, że pojęcie szkody obejmuje zarówno rzeczywistą stratę  (zmniejszenie aktywów majątku), jak i utracony zysk, czyli to co firma mogła zyskać, gdyby nie działanie (zaniechanie) sprawcy.

Zobacz: Sprawy karne

Szkoda rzeczywista a stan zagrożenia

Dotychczas osoba prowadząca cudze sprawy ponosiła odpowiedzialność, jeżeli wyrządziła szkodę osobie czy firmie. Od 9 czerwca, kiedy został znowelizowany kodeks karny, poniesie ona odpowiedzialność także wówczas, gdy sprowadzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody podmiotowi gospodarczemu.

Oznacza to, że dla odpowiedzialności tej osoby wystarczające będzie stwierdzenie, że przez jego działanie lub zaniechanie szkody mogłaby wystąpić, choć w rzeczywistości udało się jej zapobiec. Takie niebezpieczeństwo powinno być jednak realne, konkretne i bezpośrednie.

Zobacz serwis: Kodeks karny

Ściganie przestępstwa

Przestępstwo narażenia na szkodę będzie ścigane z urzędu, jeśli pokrzywdzony jest Skarb Państwa. W pozostałych przypadkach uruchomienie postępowania karnego będzie zależało od wniosku osoby pokrzywdzonej. Jeżeli złoży taki wniosek, dalej postępowanie będzie się toczyć z urzędu.