Odpowiedzialność pracowników za powierzone im mienie

Polski ustawodawca stara się precyzować specyficzny rodzaj odpowiedzialności materialnej pracowników za mienie im powierzone. Niemniej jednak najwięcej kontrowersji budzi kwestia zasad odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną w mieniu, którym powinien był opiekować się pracownik oraz możliwości dochodzenia w związku z tym swoich praw przez pracodawców.

Pracodawca może powierzyć pracownikowi z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się m.in. pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, narzędzia i instrumenty lub przedmioty podobne oraz środki ochrony indywidualnej, odzież wraz z obuwiem roboczym. W przypadku powstania szkody w powyższym mieniu pracownik odpowiada do pełnej wysokości powstałej szkody. W tym przypadku mamy do czynienia z odpowiedzialnością całkowitą pracownika z powierzone mu mienie.

Zobacz: Czy przez porozumienie zmieniające można przekształcić umowę o pracę

Oczywiście ciężar udowodnienia faktu prawidłowego powierzenia mienia i powstania na nim szkody spoczywa na pracodawcy. Na pracowniku, o ile chce uwolnić się od pełnej odpowiedzialności za powierzone mu mienie ciąży konieczność udowodnienia, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających prawidłowe zabezpieczenie powierzonego mu mienia. Takie przerzucenie ciężaru dowodu z pracownika na pracodawcę bywa nieraz bardzo niewdzięcznym zadaniem, dlatego zawsze lepiej jest zadbać o wszystkie elementy formalne przy przekazywaniu określonego mienia.

Ciekawym rozwiązaniem jest możliwość ponoszenia wspólnej odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie na podstawie umowy o współodpowiedzialności na podstawie pisemnej umowy zawartej z pracodawcą (art. 125 § 1 Kodeksu pracy). Pracownicy odpowiadają za powierzone im mienie w częściach określonych w umowie. O ile całość szkody lub jej znaczna część została spowodowana tylko przez niektórych pracowników, odpowiedzialność za nią spada z sprawców szkody.

Pracownik albo pracownicy razem odpowiadają tylko do wysokości spowodowanej szkody. Nie można mówić o odpowiedzialności za szkodę, jeśli jest ona związana z działalnością pracodawcy, jest spowodowana działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka oraz w zakresie, w jakim pracodawca lub osoba trzecia przyczynili się do powstania szkody (art. 117 w zw. z art. 127 Kodeksu pracy).

Zobacz serwis: Bezpieczeństwo pracy