REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nigeryjski przekręt - czym jest i jak nie dać się nabrać?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Nigeryjski przekręt - czym jest i jak nie dać się nabrać?/ fot. Fotolia
Nigeryjski przekręt - czym jest i jak nie dać się nabrać?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Mówiąc o cyberprzestępczości nie sposób nie wspomnieć o tzw. nigeryjskim przekręcie, jednym z przestępstw, które cyberoszuści upodobali sobie najbardziej i które (nawet dzisiaj) przynosi im spore zyski. Czym jest nigeryjski przekręt, dlaczego wciąż tak wiele osób nabiera się na to oszustwo i jak się przed nim bronić?

Nigeryjski przekręt zwany inaczej afrykańskim szwindlem lub Nigerian scam jest rodzajem oszustwa polegającym na wciągnięciu przypadkowo lub celowo wybranej ofiary w fikcyjny transfer dużej kwoty pieniędzy (nawet kilka, kilkanaście milionów USD), zazwyczaj z jednego z krajów afrykańskich w zamian za odpowiedni udział w zyskach. Początkowo chodziło głównie o transfer pieniędzy z Nigerii, choć obecnie może tu chodzić o niemal każdy kraj. Nigeryjski przekręt to oszustwo bazujące na czysto ludzkiej naiwności skupiające się na wykorzystaniu chęci szybkiego wzbogacenia się, nawet ze świadomością, że pieniądze pochodzą z nie do końca legalnego źródła.

REKLAMA

REKLAMA

Karalność

Nigeryjski przekręt jest klasyfikowany przez polskie ustawodawstwo jako przestępstwo z art. 268 k.k., którego popełnienie grozi karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. W wypadku mniejszej wagi, czyli gdy społeczna szkodliwość czynu jest mała sprawcy grozi kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Historia oszustwa

Nigeryjski przekręt to oszustwo o długiej, choć niechlubnej tradycji, bowiem opisane zostało już w 1898 r. przez czasopismo New York Times, jednak zaczęto je stosować dużo wcześniej. Ówcześnie oszustwo znane było pod nazwą ,,hiszpański więzień''. Na czym wówczas polegało? [1],,Hiszpański więzień'' był bogatym arystokratą, który pod fałszywym nazwiskiem był więziony w Hiszpanii i ze względów bezpieczeństwa nie mógł ujawnić swojego nazwiska. Więzień listownie zwracał się do wytypowanej osoby ponieważ potrzebował pomocy zaufanej osoby, która wykupi go z więzienia. Hiszpański więzień kusił wytypowaną osobę szczodrą zapłatą za początkową pożyczkę, a czasem nawet oferował możliwość poślubienia jego pięknej córki. Po wpłaceniu pieniędzy, zazwyczaj pojawiały się kolejne kłopoty, co wymagało poniesienia dodatkowych nakładów, oczywiście przez wytypowanego. Na końcu zaś okazywało się, że nie ma ani pieniędzy, ani bogacza.

Hiszpański więzień ---> Nigeryjski przekręt

Z biegiem lat hiszpański więzień ewoluował w nigeryjski przekręt przy czym model oszustwa się nie zmienił, a jedynie udoskonalił. Współcześnie oszuści korzystają z coraz to wymyślniejszych historii mających nadać ich oszustwo tła prawdziwości. Ponadto z uwagi na rozwój technologicznych oszuści zamiast listów korzystają z poczty elektronicznej. 

REKLAMA

Jak dzisiaj wygląda modelowy nigeryjski przekręt?

Mamy do czynienia z następującym schematem: autor przesłanego do nas maila informuje, że możemy otrzymać olbrzymie pieniądze, a fortuna jest dosłownie na wyciągnięcie ręki - z naszej strony musimy tylko dopełnić kilku formalności i dokonać opłat manipulacyjnych. Te kwoty, w porównaniu z gotówką, jaką mamy dostać, wydają się jednak niewielkie. Dopiero po jakimś czasie i dokonaniu wpłaty (lub wpłat) okazuje się, że nie czeka na nas żaden spadek ani wygrana, ale że padliśmy ofiarą oszustów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Listy pisane są najczęściej słabą angielszczyzną lub tłumaczone przez translatory internetowe na język polski. Dlaczego? Chodzi o to by odsiać osoby zdolne do krytycznego myślenia, które zignorują taką wiadomość - na tak napisaną wiadomość odpowie mniej osób ale jeżeli już odpowiedzą to oznacza, że jest bardziej prawdopodobne, że dadzą się oszukać.     

Najczęściej spotykanie rodzaje nigeryjskiego przekrętu:

Na uchodźcę politycznego:

Oszust kontaktuje się z ofiarą pocztą elektroniczną podając się za uchodźcę politycznego, dziedzica fortuny zgromadzonej przez jednego z przywódców któregoś z państw afrykańskich obalonego w trakcie przewrotu politycznego, której jednak z jakichś powodów nie może podjąć i dlatego potrzebuje pomocy ofiary. W tego rodzaju przekręcie stawką są zazwyczaj bardzo duże sumy, 10 – 30 mln USD, a oszust w zamian za pomoc w jej odzyskaniu oferuje nawet połowę tej kwoty.

Pomoc ofiary polega na finansowaniu kolejnych kroków podejmowanych przez oszusta w celu podjęcia majątku. Oszust utrzymuje stały kontakt korespondencyjny z ofiarą i informuje o konieczności np. założenia działalności gospodarczej, przekupienia urzędników, policjantów, wyrobienia określonych dokumentów itd. Ofiara, która kuszona jest perspektywą otrzymania wielomilionowej części fortuny dokonuje coraz większej liczby przelewów na rzecz oszusta. Oszust, od czasu do czasu uwiarygodnia historię przesyłając pocztą elektroniczną spreparowane certyfikaty, kopie potwierdzeń przelewów, itp. W tym momencie rozpoczyna się gra, która ma na celu jak najdłuższe zwodzenie ofiary i wyłudzenie jak największej ilości pieniędzy. Zazwyczaj ofiara na tym etapie zaczyna podejrzewać oszustwo i w pewnym momencie przestaje płacić, jednak na tym etapie jest już za późno

Na aukcję internetową:

Schemat wygląda następująco: oszust kontaktuje się z osobą, która wystawia drogi sprzęt elektroniczny - sprawia wrażenie bardzo zainteresowanego zakupem oferowanego przez ofiarę towaru. Oszust chce bardzo szybko kupić przedmiot, gdyż ma to być prezent dla bliskiej osoby mieszkającej zagranicą i prezent musi dojść w określonym terminie. Proponuje transakcję poza aukcją i w zamian oferuje dużą kwotę pieniędzy (nawet 2x ceny). Po zakończeniu transakcji, ofiara otrzymuje spreparowany skan potwierdzenia dokonania wpłaty pieniędzy, wraz z komentarzem, iż przelew pieniędzy z Afryki trwa kilka dni, a prezent musi być dostarczony niezwłocznie. Sprzedający więc, na prośbę oszusta, najczęściej wysyła prezent, a pieniądze nigdy nie dochodzą na jego konto.

Na spadek:

Jeden z najbardziej wyrafinowanych i zaawansowanych wariantów przekrętu. Oszustwo charakteryzuje się długim, starannym przygotowaniem i wytypowaniem konkretnej (nie losowej) ofiary. Pierwsze spotkanie (nawet face to face) ma wyglądać na przypadkowe. Może to być „przypadkowe” spotkanie z osobą, która twierdzi, że nosi takie same nazwisko jak ofiara (bądź nazwisko panieńskie matki ofiary), lub zna kogoś kto mógł należeć do rodziny ofiary. Scenariuszy może być wiele. Celem spotkania jest to  by w pamięci ofiary utkwił fakt, że gdzieś za granicą żyje ktoś, kto należy do jej rodziny, wie o istnieniu ofiary, mimo że nie utrzymuje stałego kontaktu.

Oszuści jednocześnie śledzą wydarzenia na świecie, gazety, Internet w poszukiwaniu wydarzeń które mogą świadczyć o nagłej śmierci osoby o takim samym nazwisku jak potencjalna ofiara (chodzi o wszelkiego rodzaju katastrofy komunikacyjne, pożary lub trzęsienia ziemi itd.).

Następnym krokiem jest kontakt z ofiarą, zazwyczaj przy użyciu poczty elektronicznej. Oszuści informują ofiarę, że zmarły w katastrofie fikcyjny krewny nie pozostawił po sobie żadnych innych spadkobierców i jedynym spadkobiercom ,,ogromnej fortuny'' jest właśnie ofiara. Ofiara może podjąć spadek z banku po dopełnieniu kilku formalności i opłaceniu należności z pomocą oszusta, który podaje się za prawnika/pracownika banku. Z biegiem czasu wydatków, które musi pokryć ofiara jest coraz więcej. Jednocześnie oszuści tak jak w poprzednich wariantach uwiarygodniają całą historię poprzez wysyłanie pocztą ofierze spreparowanych poleceń przelewów, certyfikatów i innych dokumentów. Oszustwo trwa dopóki ofiara się nie zorientuje i nie przestanie płacić.

To oczywiście nie wszystkie możliwe warianty tego oszustwa, możemy wyróżnić oszustwo: ,,na wygraną w loterii'', ,,na inwestora'' i wiele innych - ludzka wyobraźnia nie zna granic i zawsze znajdzie się ktoś kto zadziwi nas pomysłowością.

Jak się bronić?

Rozwiązanie jest boleśnie proste - należy zignorować treść takiej wiadomości bowiem nigeryjski przekręt jest adresowany do osób naiwnych i zdesperowany, które wierzą w łatwy, szybki zarobek. Racjonalne myślenie uchroni nas przed oszustami ponieważ jeśli coś brzmi zbyt dobrze by mogło być prawdziwe, to prawdopodobnie jest to kłamstwo.

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 2204 z późn. zm.)

Policja.pl

antykorupcja.gov.pl

[1] antykorupcja.gov.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to legalne ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

Rewolucja w recyklingu: system kaucyjny wchodzi w życie! Jak wpłynie na Ciebie, środowisko i gospodarkę? [WYWIAD]

Polska rozpoczyna rewolucję w recyklingu! Od października wchodzi w życie system kaucyjny dla butelek i puszek, który ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki, poprawić jakość surowców i dostosować kraj do wymogów Unii Europejskiej. Joanna Leoniewska-Gogola, liderka zespołu circular economy w Deloitte, tłumaczy w wywiadzie dla Infor.pl, jakie zmiany czekają konsumentów, przedsiębiorców i gospodarkę odpadami.

Dla kogo certyfikaty cyberbezpieczeństwa? Czy są obowiązkowe? Ustawa o krajowym systemie certyfikacji cyberbezpieczeństwa już weszła w życie

Certyfikaty cyberbezpieczeństwa są przeznaczone dla profesjonalistów IT, w tym dla administratorów systemów i sieci, specjalistów od bezpieczeństwa, inżynierów oraz osób aspirujących do tych ról, aby potwierdzić ich wiedzę i umiejętności praktyczne w zakresie ochrony przed zagrożeniami cyfrowymi. Certyfikacja obejmuje także produkty, usługi i procesy ICT, a ich celem jest informowanie konsumentów o poziomie bezpieczeństwa cyfrowego oraz wspieranie polskich firm na rynkach europejskich. Czy i dla kogo uzyskanie certyfikatów cyberbezpieczeństwa jest obligatoryjne?

REKLAMA

Będą kolejne ograniczenia dot. ogrzewania kominkami. Nowelizacja rozporządzenia ws. warunków technicznych budynków

Od początku 2025 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a po ostatniej rekonstrukcji rządu Ministerstwo Finansów i Gospodarki prowadzi prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Poprzednia poważniejsza nowelizacja tego rozporządzenia miała miejsce w roku 2021. Dotychczasowe zmiany tego rozporządzenia każdorazowo i stopniowo wprowadzały nowe ograniczenia dla instalacji kominków, pieców i trzonów kuchennych. W projekcie najnowszych zmian tendencja ta jest utrzymana. I niestety, tak jak przy poprzednich zmianach, wprowadzane ograniczenia nie mają żadnego uzasadnienia technicznego.

[Stare i nowe świadczenie pielęgnacyjne 3386 zł] W 2026 r. osoby niepełnosprawne i opiekunowie z podwyżką 99 zł

Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (stopień znaczny). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r.

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Płaca minimalna 2026: 4806 zł brutto. Ile netto na rękę minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową?

Opublikowano już rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. W tym akcie prawnym określono, że od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych – 31,40 zł. Czy trzeba zmieniać (aneksować) umowy o pracę od nowego roku? Co może zrobić pracownik, gdy pracodawca nie wypłaca minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową? Wyjaśniamy.

REKLAMA

System kaucyjny 2025: od października mała rewolucja, a sklepy nie są gotowe? Dodatkowe koszty i brak miejsca na składowanie butelek i puszek

Zaledwie kilkanaście dni pozostało do wprowadzenia systemu kaucyjnego w Polsce. Zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać od 1 października, wszystkie sklepy o powierzchni powyżej 200 m kw. będą musiały zbierać opakowania objęte systemem, z kolei mniejsze punkty sprzedaży mogą przystąpić do programu dobrowolnie. Zmiany są nowością nie tylko dla przedsiębiorców – badania pokazują, że z systemu kaucyjnego korzystało dotychczas zaledwie 28 proc. Polaków . Pozytywnie oceniły go trzy na cztery osoby z tej grupy, co potwierdza coraz większe przywiązanie konsumentów do kwestii ekologicznych w handlu detalicznym. Choć są one ważne również dla właścicieli sklepów, przepisy w obecnym kształcie rodzą w ich opinii zbyt wiele wyzwań finansowych i organizacyjnych.

Rewolucja mieszkaniowa dla seniorów. Nowe przepisy pozwolą osobom starszym uciec z „więzienia czwartego piętra” i zamieszkać wygodnie już od 2026 roku

Nowa ustawa wprowadzająca umowy najmu senioralnego lokalu to prawdziwa rewolucja dla starszych mieszkańców Polski. Już od 1 stycznia 2026 roku seniorzy mieszkający powyżej trzeciego piętra bez windy będą mogli zamienić swoje mieszkania na lokale dostosowane do ich potrzeb – bez konieczności spełniania kryteriów dochodowych. Projekt wprost rozwiązuje problem tzw. „więźniów czwartego piętra” i daje gminom narzędzia do elastycznego zarządzania mieszkaniowym zasobem, poprawiając jakość życia milionów osób starszych w całym kraju.

REKLAMA