REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nigeryjski przekręt - czym jest i jak nie dać się nabrać?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Nigeryjski przekręt - czym jest i jak nie dać się nabrać?/ fot. Fotolia
Nigeryjski przekręt - czym jest i jak nie dać się nabrać?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Mówiąc o cyberprzestępczości nie sposób nie wspomnieć o tzw. nigeryjskim przekręcie, jednym z przestępstw, które cyberoszuści upodobali sobie najbardziej i które (nawet dzisiaj) przynosi im spore zyski. Czym jest nigeryjski przekręt, dlaczego wciąż tak wiele osób nabiera się na to oszustwo i jak się przed nim bronić?

Nigeryjski przekręt zwany inaczej afrykańskim szwindlem lub Nigerian scam jest rodzajem oszustwa polegającym na wciągnięciu przypadkowo lub celowo wybranej ofiary w fikcyjny transfer dużej kwoty pieniędzy (nawet kilka, kilkanaście milionów USD), zazwyczaj z jednego z krajów afrykańskich w zamian za odpowiedni udział w zyskach. Początkowo chodziło głównie o transfer pieniędzy z Nigerii, choć obecnie może tu chodzić o niemal każdy kraj. Nigeryjski przekręt to oszustwo bazujące na czysto ludzkiej naiwności skupiające się na wykorzystaniu chęci szybkiego wzbogacenia się, nawet ze świadomością, że pieniądze pochodzą z nie do końca legalnego źródła.

REKLAMA

REKLAMA

Karalność

Nigeryjski przekręt jest klasyfikowany przez polskie ustawodawstwo jako przestępstwo z art. 268 k.k., którego popełnienie grozi karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. W wypadku mniejszej wagi, czyli gdy społeczna szkodliwość czynu jest mała sprawcy grozi kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Historia oszustwa

Nigeryjski przekręt to oszustwo o długiej, choć niechlubnej tradycji, bowiem opisane zostało już w 1898 r. przez czasopismo New York Times, jednak zaczęto je stosować dużo wcześniej. Ówcześnie oszustwo znane było pod nazwą ,,hiszpański więzień''. Na czym wówczas polegało? [1],,Hiszpański więzień'' był bogatym arystokratą, który pod fałszywym nazwiskiem był więziony w Hiszpanii i ze względów bezpieczeństwa nie mógł ujawnić swojego nazwiska. Więzień listownie zwracał się do wytypowanej osoby ponieważ potrzebował pomocy zaufanej osoby, która wykupi go z więzienia. Hiszpański więzień kusił wytypowaną osobę szczodrą zapłatą za początkową pożyczkę, a czasem nawet oferował możliwość poślubienia jego pięknej córki. Po wpłaceniu pieniędzy, zazwyczaj pojawiały się kolejne kłopoty, co wymagało poniesienia dodatkowych nakładów, oczywiście przez wytypowanego. Na końcu zaś okazywało się, że nie ma ani pieniędzy, ani bogacza.

Hiszpański więzień ---> Nigeryjski przekręt

Z biegiem lat hiszpański więzień ewoluował w nigeryjski przekręt przy czym model oszustwa się nie zmienił, a jedynie udoskonalił. Współcześnie oszuści korzystają z coraz to wymyślniejszych historii mających nadać ich oszustwo tła prawdziwości. Ponadto z uwagi na rozwój technologicznych oszuści zamiast listów korzystają z poczty elektronicznej. 

REKLAMA

Jak dzisiaj wygląda modelowy nigeryjski przekręt?

Mamy do czynienia z następującym schematem: autor przesłanego do nas maila informuje, że możemy otrzymać olbrzymie pieniądze, a fortuna jest dosłownie na wyciągnięcie ręki - z naszej strony musimy tylko dopełnić kilku formalności i dokonać opłat manipulacyjnych. Te kwoty, w porównaniu z gotówką, jaką mamy dostać, wydają się jednak niewielkie. Dopiero po jakimś czasie i dokonaniu wpłaty (lub wpłat) okazuje się, że nie czeka na nas żaden spadek ani wygrana, ale że padliśmy ofiarą oszustów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Listy pisane są najczęściej słabą angielszczyzną lub tłumaczone przez translatory internetowe na język polski. Dlaczego? Chodzi o to by odsiać osoby zdolne do krytycznego myślenia, które zignorują taką wiadomość - na tak napisaną wiadomość odpowie mniej osób ale jeżeli już odpowiedzą to oznacza, że jest bardziej prawdopodobne, że dadzą się oszukać.     

Najczęściej spotykanie rodzaje nigeryjskiego przekrętu:

Na uchodźcę politycznego:

Oszust kontaktuje się z ofiarą pocztą elektroniczną podając się za uchodźcę politycznego, dziedzica fortuny zgromadzonej przez jednego z przywódców któregoś z państw afrykańskich obalonego w trakcie przewrotu politycznego, której jednak z jakichś powodów nie może podjąć i dlatego potrzebuje pomocy ofiary. W tego rodzaju przekręcie stawką są zazwyczaj bardzo duże sumy, 10 – 30 mln USD, a oszust w zamian za pomoc w jej odzyskaniu oferuje nawet połowę tej kwoty.

Pomoc ofiary polega na finansowaniu kolejnych kroków podejmowanych przez oszusta w celu podjęcia majątku. Oszust utrzymuje stały kontakt korespondencyjny z ofiarą i informuje o konieczności np. założenia działalności gospodarczej, przekupienia urzędników, policjantów, wyrobienia określonych dokumentów itd. Ofiara, która kuszona jest perspektywą otrzymania wielomilionowej części fortuny dokonuje coraz większej liczby przelewów na rzecz oszusta. Oszust, od czasu do czasu uwiarygodnia historię przesyłając pocztą elektroniczną spreparowane certyfikaty, kopie potwierdzeń przelewów, itp. W tym momencie rozpoczyna się gra, która ma na celu jak najdłuższe zwodzenie ofiary i wyłudzenie jak największej ilości pieniędzy. Zazwyczaj ofiara na tym etapie zaczyna podejrzewać oszustwo i w pewnym momencie przestaje płacić, jednak na tym etapie jest już za późno

Na aukcję internetową:

Schemat wygląda następująco: oszust kontaktuje się z osobą, która wystawia drogi sprzęt elektroniczny - sprawia wrażenie bardzo zainteresowanego zakupem oferowanego przez ofiarę towaru. Oszust chce bardzo szybko kupić przedmiot, gdyż ma to być prezent dla bliskiej osoby mieszkającej zagranicą i prezent musi dojść w określonym terminie. Proponuje transakcję poza aukcją i w zamian oferuje dużą kwotę pieniędzy (nawet 2x ceny). Po zakończeniu transakcji, ofiara otrzymuje spreparowany skan potwierdzenia dokonania wpłaty pieniędzy, wraz z komentarzem, iż przelew pieniędzy z Afryki trwa kilka dni, a prezent musi być dostarczony niezwłocznie. Sprzedający więc, na prośbę oszusta, najczęściej wysyła prezent, a pieniądze nigdy nie dochodzą na jego konto.

Na spadek:

Jeden z najbardziej wyrafinowanych i zaawansowanych wariantów przekrętu. Oszustwo charakteryzuje się długim, starannym przygotowaniem i wytypowaniem konkretnej (nie losowej) ofiary. Pierwsze spotkanie (nawet face to face) ma wyglądać na przypadkowe. Może to być „przypadkowe” spotkanie z osobą, która twierdzi, że nosi takie same nazwisko jak ofiara (bądź nazwisko panieńskie matki ofiary), lub zna kogoś kto mógł należeć do rodziny ofiary. Scenariuszy może być wiele. Celem spotkania jest to  by w pamięci ofiary utkwił fakt, że gdzieś za granicą żyje ktoś, kto należy do jej rodziny, wie o istnieniu ofiary, mimo że nie utrzymuje stałego kontaktu.

Oszuści jednocześnie śledzą wydarzenia na świecie, gazety, Internet w poszukiwaniu wydarzeń które mogą świadczyć o nagłej śmierci osoby o takim samym nazwisku jak potencjalna ofiara (chodzi o wszelkiego rodzaju katastrofy komunikacyjne, pożary lub trzęsienia ziemi itd.).

Następnym krokiem jest kontakt z ofiarą, zazwyczaj przy użyciu poczty elektronicznej. Oszuści informują ofiarę, że zmarły w katastrofie fikcyjny krewny nie pozostawił po sobie żadnych innych spadkobierców i jedynym spadkobiercom ,,ogromnej fortuny'' jest właśnie ofiara. Ofiara może podjąć spadek z banku po dopełnieniu kilku formalności i opłaceniu należności z pomocą oszusta, który podaje się za prawnika/pracownika banku. Z biegiem czasu wydatków, które musi pokryć ofiara jest coraz więcej. Jednocześnie oszuści tak jak w poprzednich wariantach uwiarygodniają całą historię poprzez wysyłanie pocztą ofierze spreparowanych poleceń przelewów, certyfikatów i innych dokumentów. Oszustwo trwa dopóki ofiara się nie zorientuje i nie przestanie płacić.

To oczywiście nie wszystkie możliwe warianty tego oszustwa, możemy wyróżnić oszustwo: ,,na wygraną w loterii'', ,,na inwestora'' i wiele innych - ludzka wyobraźnia nie zna granic i zawsze znajdzie się ktoś kto zadziwi nas pomysłowością.

Jak się bronić?

Rozwiązanie jest boleśnie proste - należy zignorować treść takiej wiadomości bowiem nigeryjski przekręt jest adresowany do osób naiwnych i zdesperowany, które wierzą w łatwy, szybki zarobek. Racjonalne myślenie uchroni nas przed oszustami ponieważ jeśli coś brzmi zbyt dobrze by mogło być prawdziwe, to prawdopodobnie jest to kłamstwo.

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 2204 z późn. zm.)

Policja.pl

antykorupcja.gov.pl

[1] antykorupcja.gov.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ulga dla pracujących seniorów 2026. Jak uzyskać zwolnienie z PIT krok po kroku?

Wiele osób mimo osiągnięcia wieku emerytalnego pozostaje aktywna zawodowo. Takim emerytom przysługuje zwolnienie z podatku dochodowego (PIT-0) na przychody do 85 528 zł rocznie. Wyjaśniamy, kto dokładnie może skorzystać z ulgi dla pracujących seniorów i jak ją aktywować u pracodawcy, by uniknąć najczęstszych błędów.

Ulgi i zniżki podatkowe dla emerytów w 2026. Z jakich preferencji można skorzystać?

Przepisy prawa podatkowego są szczególnie skomplikowane i bardzo często się zmieniają, co sprawia, że ciężko za nimi nadążyć. Przewidują one jednak szereg rozmaitych ulg i preferencji dla emerytów. Warto zatem zapoznać się z ich zasadami, pozwalają one bowiem zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych rocznie. Wyjaśniamy, z jakich ulg mogą skorzystać emeryci i co zmieni się dla nich w 2026 roku?

Koniec ulg podatkowych w 2026? Ministerstwo Finansów zmienia zasady

Ministerstwo Finansów planuje w najbliższym czasie uszczelnienie systemu podatkowego, co przełoży się na istotne ograniczenia w popularnych ulgach podatkowych dla osób fizycznych i przedsiębiorców. Projektowane zmiany wejdą w życie już 1 stycznia 2026 roku i uderzą przede wszystkim w ulgę mieszkaniową, preferencyjną stawkę IP Box oraz zasady opodatkowania darowizn poleasingowych samochodów.

Niepewna przyszłość dla świadczeń dla lekkiego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Godziwe świadczenia tylko dla stopnia znacznego?

Mamy (według zapowiedzi w Sejmie aż do nawet 2028 r.) prawie pewny brak waloryzacji dla takich świadczeń jak zasiłek pielęgnacyjny (od 2019 r.!), a także takie świadczenia jak dodatek dopełniający (do renty socjalnej) i dodatek do renty z tytułu niezdolności do pracy (projekt ustawy), które oparte są o niesamodzielność, a nie niepełnosprawność. Także w świadczeniu wspierającym samo orzeczenie o niepełnosprawności to za mało, aby je otrzymać. Potrzebny jest jeszcze poziom wsparcia (ocena samodzielności). Zestawienie tych zmian prowokuje do ważnego dla osób niepełnosprawnych pytania - "Czy w przyszłości będą coraz mniej ważne orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu lekkim i umiarkowanym?"

REKLAMA

Urlop regeneracyjny dla każdego. Trzy miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Aż 3 miesiące wolnego co 7 lat. Z takiego uprawnienia mieliby skorzystać wszyscy pracownicy. Urlop regeneracyjny byłby rozwiązaniem na kształt urlopu zdrowotnego przysługującego nauczycielom, sędziom, czy policjantom.

W 2026 r. znowu wzrosną opłaty dla kierowców, niektóre nawet o 300% – podwyżki za badanie na stacjach diagnostycznych to był dopiero początek, rząd już szykuje kolejne

Nie tak dawno wzrosły opłaty na stacjach diagnostycznych za badania techniczne pojazdów mechanicznych. W przypadku samochodów osobowych podwyżka nastąpiła z kwoty 98 zł do 149 zł, a więc aż o ok. 50%. To jednak dopiero początek podwyżek dla kierowców – w I połowie 2026 r. planowane są podwyżki opłat związanych z rejestracją pojazdów i prawami jazdy. Jedna z opłat wzrośnie nawet o 300%. W jakich przypadkach trzeba będzie głębiej sięgnąć do kieszeni?

Nowe świadczenie: 500 plus dla małżeństw. Wypłaty od 5000 do 8000 zł, w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat

Czy małżeństwa z co najmniej 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają właśnie prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Senacka Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł, zależnie od liczby wspólnie przeżytych lat.

Mieszkanie senioralne. Przyszłość bez barier. Bezpieczeństwo, komfort, niezależność

W obliczu starzejącego się społeczeństwa, mieszkania senioralne stają siękluczowym elementem nowoczesnej polityki mieszkaniowej. Według prognoz GUS, do 2050 roku osoby powyżej 60 roku życia będą stanowiły 40% populacji.

REKLAMA

50 tys. zł grzywny i brak możliwości uczęszczania do publicznej placówki przez niezaszczepione dziecko – 17 października 2025 r. wchodzą w życie nowe zasady dotyczące szczepień ochronnych

Chociaż poddawanie dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnych – co do zasady – nie może nastąpić pod przymusem bezpośrednim, nie oznacza to jednak, że rodzicom, którzy nie wywiązują się z powyższego obowiązku (wobec dziecka, u którego nie występują przeciwwskazania do wykonania szczepienia) – nie grożą żadne konsekwencje. Mogą oni bowiem zostać ukarani grzywnami w łącznej wysokości sięgającej przeszło 50 tys. zł, ograniczeniem władzy rodzicielskiej, a już niebawem – w jednym z miast w Polsce, niezaszczepione dzieci nie będą również przyjmowane do publicznych żłobków.

688,00 złotych – co najmniej tyle podatku zapłaci pracownik, który dostanie od pracodawcy prezent. O jakie przypadki chodzi?

Pracownicy i pracodawcy długo starali się o to, by organy podatkowe przyznały, że nie każde nieodpłatne świadczenie, które pojawia się w ich relacji jest przychodem ze stosunku pracy. Dziś już jest jasne kiedy nie trzeba w takich przypadkach płacić PIT. Ale to nie koniec podatków.

REKLAMA