REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nigeryjski przekręt - czym jest i jak nie dać się nabrać?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Nigeryjski przekręt - czym jest i jak nie dać się nabrać?/ fot. Fotolia
Nigeryjski przekręt - czym jest i jak nie dać się nabrać?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Mówiąc o cyberprzestępczości nie sposób nie wspomnieć o tzw. nigeryjskim przekręcie, jednym z przestępstw, które cyberoszuści upodobali sobie najbardziej i które (nawet dzisiaj) przynosi im spore zyski. Czym jest nigeryjski przekręt, dlaczego wciąż tak wiele osób nabiera się na to oszustwo i jak się przed nim bronić?

Nigeryjski przekręt zwany inaczej afrykańskim szwindlem lub Nigerian scam jest rodzajem oszustwa polegającym na wciągnięciu przypadkowo lub celowo wybranej ofiary w fikcyjny transfer dużej kwoty pieniędzy (nawet kilka, kilkanaście milionów USD), zazwyczaj z jednego z krajów afrykańskich w zamian za odpowiedni udział w zyskach. Początkowo chodziło głównie o transfer pieniędzy z Nigerii, choć obecnie może tu chodzić o niemal każdy kraj. Nigeryjski przekręt to oszustwo bazujące na czysto ludzkiej naiwności skupiające się na wykorzystaniu chęci szybkiego wzbogacenia się, nawet ze świadomością, że pieniądze pochodzą z nie do końca legalnego źródła.

REKLAMA

Karalność

Nigeryjski przekręt jest klasyfikowany przez polskie ustawodawstwo jako przestępstwo z art. 268 k.k., którego popełnienie grozi karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. W wypadku mniejszej wagi, czyli gdy społeczna szkodliwość czynu jest mała sprawcy grozi kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Historia oszustwa

Nigeryjski przekręt to oszustwo o długiej, choć niechlubnej tradycji, bowiem opisane zostało już w 1898 r. przez czasopismo New York Times, jednak zaczęto je stosować dużo wcześniej. Ówcześnie oszustwo znane było pod nazwą ,,hiszpański więzień''. Na czym wówczas polegało? [1],,Hiszpański więzień'' był bogatym arystokratą, który pod fałszywym nazwiskiem był więziony w Hiszpanii i ze względów bezpieczeństwa nie mógł ujawnić swojego nazwiska. Więzień listownie zwracał się do wytypowanej osoby ponieważ potrzebował pomocy zaufanej osoby, która wykupi go z więzienia. Hiszpański więzień kusił wytypowaną osobę szczodrą zapłatą za początkową pożyczkę, a czasem nawet oferował możliwość poślubienia jego pięknej córki. Po wpłaceniu pieniędzy, zazwyczaj pojawiały się kolejne kłopoty, co wymagało poniesienia dodatkowych nakładów, oczywiście przez wytypowanego. Na końcu zaś okazywało się, że nie ma ani pieniędzy, ani bogacza.

Hiszpański więzień ---> Nigeryjski przekręt

Z biegiem lat hiszpański więzień ewoluował w nigeryjski przekręt przy czym model oszustwa się nie zmienił, a jedynie udoskonalił. Współcześnie oszuści korzystają z coraz to wymyślniejszych historii mających nadać ich oszustwo tła prawdziwości. Ponadto z uwagi na rozwój technologicznych oszuści zamiast listów korzystają z poczty elektronicznej. 

Jak dzisiaj wygląda modelowy nigeryjski przekręt?

REKLAMA

Mamy do czynienia z następującym schematem: autor przesłanego do nas maila informuje, że możemy otrzymać olbrzymie pieniądze, a fortuna jest dosłownie na wyciągnięcie ręki - z naszej strony musimy tylko dopełnić kilku formalności i dokonać opłat manipulacyjnych. Te kwoty, w porównaniu z gotówką, jaką mamy dostać, wydają się jednak niewielkie. Dopiero po jakimś czasie i dokonaniu wpłaty (lub wpłat) okazuje się, że nie czeka na nas żaden spadek ani wygrana, ale że padliśmy ofiarą oszustów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Listy pisane są najczęściej słabą angielszczyzną lub tłumaczone przez translatory internetowe na język polski. Dlaczego? Chodzi o to by odsiać osoby zdolne do krytycznego myślenia, które zignorują taką wiadomość - na tak napisaną wiadomość odpowie mniej osób ale jeżeli już odpowiedzą to oznacza, że jest bardziej prawdopodobne, że dadzą się oszukać.     

Najczęściej spotykanie rodzaje nigeryjskiego przekrętu:

Na uchodźcę politycznego:

REKLAMA

Oszust kontaktuje się z ofiarą pocztą elektroniczną podając się za uchodźcę politycznego, dziedzica fortuny zgromadzonej przez jednego z przywódców któregoś z państw afrykańskich obalonego w trakcie przewrotu politycznego, której jednak z jakichś powodów nie może podjąć i dlatego potrzebuje pomocy ofiary. W tego rodzaju przekręcie stawką są zazwyczaj bardzo duże sumy, 10 – 30 mln USD, a oszust w zamian za pomoc w jej odzyskaniu oferuje nawet połowę tej kwoty.

Pomoc ofiary polega na finansowaniu kolejnych kroków podejmowanych przez oszusta w celu podjęcia majątku. Oszust utrzymuje stały kontakt korespondencyjny z ofiarą i informuje o konieczności np. założenia działalności gospodarczej, przekupienia urzędników, policjantów, wyrobienia określonych dokumentów itd. Ofiara, która kuszona jest perspektywą otrzymania wielomilionowej części fortuny dokonuje coraz większej liczby przelewów na rzecz oszusta. Oszust, od czasu do czasu uwiarygodnia historię przesyłając pocztą elektroniczną spreparowane certyfikaty, kopie potwierdzeń przelewów, itp. W tym momencie rozpoczyna się gra, która ma na celu jak najdłuższe zwodzenie ofiary i wyłudzenie jak największej ilości pieniędzy. Zazwyczaj ofiara na tym etapie zaczyna podejrzewać oszustwo i w pewnym momencie przestaje płacić, jednak na tym etapie jest już za późno

Na aukcję internetową:

Schemat wygląda następująco: oszust kontaktuje się z osobą, która wystawia drogi sprzęt elektroniczny - sprawia wrażenie bardzo zainteresowanego zakupem oferowanego przez ofiarę towaru. Oszust chce bardzo szybko kupić przedmiot, gdyż ma to być prezent dla bliskiej osoby mieszkającej zagranicą i prezent musi dojść w określonym terminie. Proponuje transakcję poza aukcją i w zamian oferuje dużą kwotę pieniędzy (nawet 2x ceny). Po zakończeniu transakcji, ofiara otrzymuje spreparowany skan potwierdzenia dokonania wpłaty pieniędzy, wraz z komentarzem, iż przelew pieniędzy z Afryki trwa kilka dni, a prezent musi być dostarczony niezwłocznie. Sprzedający więc, na prośbę oszusta, najczęściej wysyła prezent, a pieniądze nigdy nie dochodzą na jego konto.

Na spadek:

Jeden z najbardziej wyrafinowanych i zaawansowanych wariantów przekrętu. Oszustwo charakteryzuje się długim, starannym przygotowaniem i wytypowaniem konkretnej (nie losowej) ofiary. Pierwsze spotkanie (nawet face to face) ma wyglądać na przypadkowe. Może to być „przypadkowe” spotkanie z osobą, która twierdzi, że nosi takie same nazwisko jak ofiara (bądź nazwisko panieńskie matki ofiary), lub zna kogoś kto mógł należeć do rodziny ofiary. Scenariuszy może być wiele. Celem spotkania jest to  by w pamięci ofiary utkwił fakt, że gdzieś za granicą żyje ktoś, kto należy do jej rodziny, wie o istnieniu ofiary, mimo że nie utrzymuje stałego kontaktu.

Oszuści jednocześnie śledzą wydarzenia na świecie, gazety, Internet w poszukiwaniu wydarzeń które mogą świadczyć o nagłej śmierci osoby o takim samym nazwisku jak potencjalna ofiara (chodzi o wszelkiego rodzaju katastrofy komunikacyjne, pożary lub trzęsienia ziemi itd.).

Następnym krokiem jest kontakt z ofiarą, zazwyczaj przy użyciu poczty elektronicznej. Oszuści informują ofiarę, że zmarły w katastrofie fikcyjny krewny nie pozostawił po sobie żadnych innych spadkobierców i jedynym spadkobiercom ,,ogromnej fortuny'' jest właśnie ofiara. Ofiara może podjąć spadek z banku po dopełnieniu kilku formalności i opłaceniu należności z pomocą oszusta, który podaje się za prawnika/pracownika banku. Z biegiem czasu wydatków, które musi pokryć ofiara jest coraz więcej. Jednocześnie oszuści tak jak w poprzednich wariantach uwiarygodniają całą historię poprzez wysyłanie pocztą ofierze spreparowanych poleceń przelewów, certyfikatów i innych dokumentów. Oszustwo trwa dopóki ofiara się nie zorientuje i nie przestanie płacić.

To oczywiście nie wszystkie możliwe warianty tego oszustwa, możemy wyróżnić oszustwo: ,,na wygraną w loterii'', ,,na inwestora'' i wiele innych - ludzka wyobraźnia nie zna granic i zawsze znajdzie się ktoś kto zadziwi nas pomysłowością.

Jak się bronić?

Rozwiązanie jest boleśnie proste - należy zignorować treść takiej wiadomości bowiem nigeryjski przekręt jest adresowany do osób naiwnych i zdesperowany, które wierzą w łatwy, szybki zarobek. Racjonalne myślenie uchroni nas przed oszustami ponieważ jeśli coś brzmi zbyt dobrze by mogło być prawdziwe, to prawdopodobnie jest to kłamstwo.

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 2204 z późn. zm.)

Policja.pl

antykorupcja.gov.pl

[1] antykorupcja.gov.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
14. emerytura z KRUS - ile i dla kogo w 2025 roku. Kiedy wypłata?

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego poinformowała w komunikacie, że dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane "czternastą emeryturą", będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Kto ma prawo do tego świadczenia, ile wyniesie w tym roku?

Rachunki uśpione wreszcie dostępne dla spadkobierców! Prezydent podpisał nowelę Prawa bankowego

Prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację Prawa bankowego, która umożliwia szybkie zamknięcie tzw. „rachunków uśpionych” i ułatwia spadkobiercom dostęp do środków po zmarłych. Równocześnie przyjął ustawę wydłużającą terminy na przechowywanie nawozów naturalnych w gospodarstwach rolnych, a zdecydowanie zawetował przepisy obniżające kary za przestępstwa skarbowe.

Umowa szkoleniowa (tzw. „Lojalka”) – zasady, terminy, plusy i minusy. Kiedy trzeba dać pracownikowi urlop szkoleniowy?

Sfinansowanie przez pracodawcę kosztownego szkolenia czy studiów pracownika to inwestycja. W naturalny sposób rodzi się pytanie: co jeśli pracownik po zakończeniu nauki szybko odejdzie z firmy? Jednym z narzędzi, które mają chronić pracodawcę przed stratą takiej inwestycji, jest umowa szkoleniowa, potocznie nazywana lojalką.

Świadczenia alimentacyjne. MRPiPS zapowiada ważną zmianę

Wprawdzie kryterium dochodowe pozostanie, ale ma podlegać corocznej waloryzacji. Aktualnie próg dochodowy dla świadczeń z funduszu alimentacyjnego zmienia się raz na trzy lata.

REKLAMA

Nawet 6,3 tys. zł miesięcznie dla studentów tych uczelni. MON już uszczelnia przepisy!

Studia wojskowe kuszą wysokim uposażeniem już od pierwszego roku, jednak atrakcyjny system sprzyja nadużyciom. MON wprowadza zmiany i uszczelnia przepisy, by ograniczyć rezygnacje studentów-żołnierzy oraz straty dla budżetu państwa.

500 plus dla małżeństw i niezwykłe jubileusze! Czy najstarsze pary w Polsce doczekają się gratyfikacji?

„500 plus dla małżeństw” – tak w skrócie określa się projekt jubileuszowej gratyfikacji, która ma nagradzać pary z wyjątkowo długim stażem. W Polsce nie brakuje małżeństw obchodzących złote, diamentowe czy brylantowe gody, a dziś znamy nawet parę, która wspólnie przeżyła 79 lat! Czy nowe świadczenie finansowe – od 5000 do 8000 zł – stanie się formą docenienia ich miłości i wytrwałości?

W 2025 r. emeryci pokrzywdzeni waloryzacją 9,49% subkonta ZUS. W 2026 r. nie będzie lepiej

Przez lata konto główne w ZUS miało wyższą waloryzacją (np. 14,41% w 2025 r.) niż subkonto ZUS (np. 9,49% w 2025 r.). Sejm zajmie się propozycją zrównania tych wartości i to wstecznie (aż od 2014 r.). To są spore pieniądze. Propozycja obywatela jest uczciwa, ale należy ocenić szanse jej przeprowadzenia przez parlament na 0%. Ta petycja obywatela będzie procedowana przez odpowiednią komisję, ale konkluzja będzie najpewniej taka „Niestety, nie ma na to pieniędzy w budżecie”.

Krótszy czas pracy w Polsce. Ministerstwo ujawniło pierwsze dane z pilotażu

W trakcie pierwszego tygodnia od rozpoczęcia pilotażu skrócenia czasu pracy do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wpłynęło 150 kompletnych wniosków od pracodawców, którzy chcieliby wziąć udział w programie. Kolejne są w trakcie przygotowywania.

REKLAMA

Duże zmiany w Karcie Nauczyciela od września 2025 r. M.in. godziny ponadwymiarowe, nagrody, odprawy ochrona przedemerytalna. Prezydent podpisał nowelizację

W dniu 21 sierpnia 2025 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy – Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają w większości wejść w życie 1 września 2025 r. Nowelizacja ta zmienia także kilka innych ustaw - np. ustawę o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych i Prawo oświatowe.

Sprzedaż spadku z problemami. Notariusze ostrzegają przed pułapkami w nowych przepisach. Czy będą odmawiać sporządzania aktów notarialnych?

Kolejna nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn, choć w założeniu ma ograniczyć biurokrację, w praktyce może prowadzić do licznych problemów interpretacyjnych – ostrzegają notariusze z Izby Notarialnej w Poznaniu. Chodzi o ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, która weszła w życie 20 sierpnia 2025 r.

REKLAMA