REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wiek jako przyczyna nieważności kościelnego małżeństwa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Ślub kościelny.
Ślub kościelny.
Enigma
abcslubu.pl

REKLAMA

REKLAMA

Sam młody wiek nie jest równoznaczny z nieważnie zawartym związkiem małżeńskim. Pojawia się zatem podstawowe pytanie: czy rzeczywiście wiek nie ma żadnego wpływu na stwierdzenie nieważności kościelnego małżeństwa?

REKLAMA

Bardzo często spotykam się z zapytaniem, a nawet z próbą „przekonania”, iż skoro przynajmniej jedna ze stron zawierających małżeństwo była „młoda” (przy tym nie chodzi nawet o fakt, iż była małoletnia), to węzeł małżeński na pewno jest nieważny. Tymczasem ów „młody” wiek (pojawia się pytanie: co on oznacza) nie jest równoznaczny z nieważnie zawartym związkiem.

REKLAMA

Pierwszym koronnym argumentem jest przytoczenie stronie (stronom) przeszkody wieku. Wg niej, gdy związek zawarty zostaje przez mężczyznę, który nie ukończył szesnastego roku życia (!), albo kobietę, która nie ukończyła czternastego roku życia (!) wówczas jest on nieważny (kan.  1083 §1 KPK). Innymi słowy oznacza to, iż po ukończeniu przez mężczyznę jak i kobietę przepisanego wieku małżeństwo jak najbardziej może być ważne. Dodajmy, iż w polskich realiach co prawda rzadko zdarza się zawiązanie węzła przez osoby tak młode; to jednak może to być już zasadniczym argumentem, po pierwsze, co oznacza wg kościelnego prawa małżeńskiego młody wiek, a po drugie, iż argument o „młodym” wieku wypowiedzianym przez stronę (strony) celem rozpoczęcia procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa nie zawsze jest do podtrzymania.

Dla pełnego obrazu tejże przeszkody warto tylko dodać, iż poszczególne Konferencje Biskupów mają prawo do podwyższenia tego wieku (kan. 1083 §2 KPK), biorąc pod uwagę warunki dojrzewania w poszczególnych krajach; ale wówczas to podwyższenie dotyczy nie sfery prawnej a tylko moralnej, czyli: w przypadku zawarcia związku przed określonym wiekiem przez Konferencję, ale po ukończeniu wieku ustalonego w KPK – zawarte małżeństwo jest ważne, ale niegodziwe. Z tym związana jest jeszcze jedna kwestia, a mianowicie wyrażenie zgody przez rodziców strony małoletniej w przypadku woli zawarcia przez nią małżeństwa (kan. 1071 §1 pkt. 6 KPK).

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

REKLAMA

Pojawia się zatem podstawowe pytanie: czy rzeczywiście wiek nie ma żadnego wpływu na ważność zawartego małżeństwa? Oczywiście, taki wpływ może mieć, choć niekoniecznie; gdy ma, to wchodzimy wówczas w materię wad zgody małżeńskiej, czyli w takie tytuły jak: poważny brak rozeznania oceniającego, co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich (kan. 1095, nr 2 KPK) jak i niezdolności natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich (kan. 1095, nr 3 KPK). Oba tytuły wiążą się z niedojrzałością, rozpatrywaną na płaszczyźnie psychicznej, przy czym w pierwszym przypadku owa niedojrzałość bardziej związana jest z wiekiem, przy drugim tytule wynika z osobowości, a zatem może zostać zdiagnozowana nawet po stronie osoby, która już dawno powinna osiągnąć psychiczną dojrzałość, innymi słowy, mówąc kolokwialnie, która dawno już ma już „swoje lata”. Oczywiście przy jej zdiagnozowaniu pomocą służą biegli, dlatego temat ten poruszam tylko w jego aspekcie prawnym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jaka jest relacja pomiędzy przeszkodą wieku a wymienionymi wadami konsensu małżeńskiego? Strona (strony) wstępujące w związek mogą być dojrzałe w sensie fizycznym – to reguluje przeszkoda wieku, mogą być przez to zdolne do realizacji ukierunkowania przymierza małżeńskiego na nowe życie, ale jednocześnie mogą być niezdolne w sensie psychicznym, co już związane jest z wymienionymi wadami zgody.

Na zakończenie, chociaż w pewnym sensie odbiega to od tematu, ale pokazuje kwestię wieku, jest zwrócenie uwagi na inną wadę woli, tj. na wadę w postaci błędu. W jednym z kanonów czytamy, iż po osiągnięciu dojrzałości (dwunastego roku życia przez kobiety oraz czternastego roku życia przez mężczyznę, m.in. na ten temat: T. Pawluk, Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, T. III, Prawo małżeńskie, Olsztyn 1996, s. 156) domniemywa się posiadanie przez nich wiedzy odnośnie istoty małżeństwa, której z kolei brak, nawet w jakiejś części, powoduje jego nieważność (kan. 1096 §2 KPK). Prawodawca jasno precyzuje, iż chodzi o posiadania wiedzy, iż małżeństwo to trwała wspólnota dwojga osób różnej płci, ukierunkowana na nowe życie przez jakieś seksualne współdziałanie (kan. 1096 §1 KPK). Chociaż treść tego kanonu z punktu prawnego jest interesująca i bogata w swojej treści, niż mogą wskazywać na to same słowa, to warto tylko zauważyć, bez zagłębiania się w szczegóły i niuanse, iż nie zawsze sformułowanie przez stronę (strony) argumentu, iż przykładowo drugi współmałżonek nie wiedział czym jest małżeństwo - oznacza jego nieważność. Znowu, w polskich warunkach to minimum z kanonu, a nadto wiek, po którym domniemywa się posiadanie tejże wiedzy sporadycznie związane będzie z prowadzeniem procesu z tytułu błędu co do małżeństwa.

Polecamy serwis: Małżeństwo

I kolejny raz można zapytać o związek pomiędzy błędem – przeszkodą – a brakiem poważnego rozeznania oceniającego czy niezdolnością natury psychicznej. Jak już wiemy wg przeszkody wieku szesnastoletni mężczyzna jak i czternastoletnia kobieta mogą zawrzeć związek; z kolei wg przytoczonego domniemania powinni oni już też posiadać wymaganą wiedzę odnośnie do małżeństwa, chociaż domniemanie to można obalić; tak przy poważnym braku rozeznania oceniającego czy niezdolności natury psychicznej mało prawdopodobne jest nie posiadanie tejże wiedzy (chociaż możliwe zwłaszcza przy braku rozeznania), tam w rachubę wchodzą inne elementy; bardziej ten brak wiedzy można rozpatrywać z tytułu braku wystarczającego używania rozumu (kan. 1095 nr 1 KPK).

Podsumowując, jak widać z dotychczasowych rozważań argument w postaci „młodego” wieku (często za „młody” wiek wg stron procesowych uchodzi nawet ten po dwudziestym roku życia) niekoniecznie związany musi być z nieważnością zawartego małżeństwa. Jest przecież wiele związków zawartych dosyć wcześnie, zaraz po ukończeniu wieku przepisanego prawem (szesnasty i czternasty rok życia), a jednak nie tylko szczęśliwych, ale i ważnych. Też daje się zauważyć, iż Prawodawca nie stawia extra wymagań odnośnie zawarcia związku, gdy chodzi o wymaganą wiedzę, które to wymagania mogłyby uniemożliwić w ogóle wstąpienie w niego. To wskazuje powtórnie na nasz wniosek.

Zobacz także: Rozwód kościelny: Przeszkody małżeńskie

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA