Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wiek jako przyczyna nieważności kościelnego małżeństwa

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Ślub kościelny.
Ślub kościelny.
Enigma
abcslubu.pl

REKLAMA

REKLAMA

Sam młody wiek nie jest równoznaczny z nieważnie zawartym związkiem małżeńskim. Pojawia się zatem podstawowe pytanie: czy rzeczywiście wiek nie ma żadnego wpływu na stwierdzenie nieważności kościelnego małżeństwa?

REKLAMA

Bardzo często spotykam się z zapytaniem, a nawet z próbą „przekonania”, iż skoro przynajmniej jedna ze stron zawierających małżeństwo była „młoda” (przy tym nie chodzi nawet o fakt, iż była małoletnia), to węzeł małżeński na pewno jest nieważny. Tymczasem ów „młody” wiek (pojawia się pytanie: co on oznacza) nie jest równoznaczny z nieważnie zawartym związkiem.

REKLAMA

Pierwszym koronnym argumentem jest przytoczenie stronie (stronom) przeszkody wieku. Wg niej, gdy związek zawarty zostaje przez mężczyznę, który nie ukończył szesnastego roku życia (!), albo kobietę, która nie ukończyła czternastego roku życia (!) wówczas jest on nieważny (kan.  1083 §1 KPK). Innymi słowy oznacza to, iż po ukończeniu przez mężczyznę jak i kobietę przepisanego wieku małżeństwo jak najbardziej może być ważne. Dodajmy, iż w polskich realiach co prawda rzadko zdarza się zawiązanie węzła przez osoby tak młode; to jednak może to być już zasadniczym argumentem, po pierwsze, co oznacza wg kościelnego prawa małżeńskiego młody wiek, a po drugie, iż argument o „młodym” wieku wypowiedzianym przez stronę (strony) celem rozpoczęcia procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa nie zawsze jest do podtrzymania.

Dla pełnego obrazu tejże przeszkody warto tylko dodać, iż poszczególne Konferencje Biskupów mają prawo do podwyższenia tego wieku (kan. 1083 §2 KPK), biorąc pod uwagę warunki dojrzewania w poszczególnych krajach; ale wówczas to podwyższenie dotyczy nie sfery prawnej a tylko moralnej, czyli: w przypadku zawarcia związku przed określonym wiekiem przez Konferencję, ale po ukończeniu wieku ustalonego w KPK – zawarte małżeństwo jest ważne, ale niegodziwe. Z tym związana jest jeszcze jedna kwestia, a mianowicie wyrażenie zgody przez rodziców strony małoletniej w przypadku woli zawarcia przez nią małżeństwa (kan. 1071 §1 pkt. 6 KPK).

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

REKLAMA

Pojawia się zatem podstawowe pytanie: czy rzeczywiście wiek nie ma żadnego wpływu na ważność zawartego małżeństwa? Oczywiście, taki wpływ może mieć, choć niekoniecznie; gdy ma, to wchodzimy wówczas w materię wad zgody małżeńskiej, czyli w takie tytuły jak: poważny brak rozeznania oceniającego, co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich (kan. 1095, nr 2 KPK) jak i niezdolności natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich (kan. 1095, nr 3 KPK). Oba tytuły wiążą się z niedojrzałością, rozpatrywaną na płaszczyźnie psychicznej, przy czym w pierwszym przypadku owa niedojrzałość bardziej związana jest z wiekiem, przy drugim tytule wynika z osobowości, a zatem może zostać zdiagnozowana nawet po stronie osoby, która już dawno powinna osiągnąć psychiczną dojrzałość, innymi słowy, mówąc kolokwialnie, która dawno już ma już „swoje lata”. Oczywiście przy jej zdiagnozowaniu pomocą służą biegli, dlatego temat ten poruszam tylko w jego aspekcie prawnym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jaka jest relacja pomiędzy przeszkodą wieku a wymienionymi wadami konsensu małżeńskiego? Strona (strony) wstępujące w związek mogą być dojrzałe w sensie fizycznym – to reguluje przeszkoda wieku, mogą być przez to zdolne do realizacji ukierunkowania przymierza małżeńskiego na nowe życie, ale jednocześnie mogą być niezdolne w sensie psychicznym, co już związane jest z wymienionymi wadami zgody.

Na zakończenie, chociaż w pewnym sensie odbiega to od tematu, ale pokazuje kwestię wieku, jest zwrócenie uwagi na inną wadę woli, tj. na wadę w postaci błędu. W jednym z kanonów czytamy, iż po osiągnięciu dojrzałości (dwunastego roku życia przez kobiety oraz czternastego roku życia przez mężczyznę, m.in. na ten temat: T. Pawluk, Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, T. III, Prawo małżeńskie, Olsztyn 1996, s. 156) domniemywa się posiadanie przez nich wiedzy odnośnie istoty małżeństwa, której z kolei brak, nawet w jakiejś części, powoduje jego nieważność (kan. 1096 §2 KPK). Prawodawca jasno precyzuje, iż chodzi o posiadania wiedzy, iż małżeństwo to trwała wspólnota dwojga osób różnej płci, ukierunkowana na nowe życie przez jakieś seksualne współdziałanie (kan. 1096 §1 KPK). Chociaż treść tego kanonu z punktu prawnego jest interesująca i bogata w swojej treści, niż mogą wskazywać na to same słowa, to warto tylko zauważyć, bez zagłębiania się w szczegóły i niuanse, iż nie zawsze sformułowanie przez stronę (strony) argumentu, iż przykładowo drugi współmałżonek nie wiedział czym jest małżeństwo - oznacza jego nieważność. Znowu, w polskich warunkach to minimum z kanonu, a nadto wiek, po którym domniemywa się posiadanie tejże wiedzy sporadycznie związane będzie z prowadzeniem procesu z tytułu błędu co do małżeństwa.

Polecamy serwis: Małżeństwo

I kolejny raz można zapytać o związek pomiędzy błędem – przeszkodą – a brakiem poważnego rozeznania oceniającego czy niezdolnością natury psychicznej. Jak już wiemy wg przeszkody wieku szesnastoletni mężczyzna jak i czternastoletnia kobieta mogą zawrzeć związek; z kolei wg przytoczonego domniemania powinni oni już też posiadać wymaganą wiedzę odnośnie do małżeństwa, chociaż domniemanie to można obalić; tak przy poważnym braku rozeznania oceniającego czy niezdolności natury psychicznej mało prawdopodobne jest nie posiadanie tejże wiedzy (chociaż możliwe zwłaszcza przy braku rozeznania), tam w rachubę wchodzą inne elementy; bardziej ten brak wiedzy można rozpatrywać z tytułu braku wystarczającego używania rozumu (kan. 1095 nr 1 KPK).

Podsumowując, jak widać z dotychczasowych rozważań argument w postaci „młodego” wieku (często za „młody” wiek wg stron procesowych uchodzi nawet ten po dwudziestym roku życia) niekoniecznie związany musi być z nieważnością zawartego małżeństwa. Jest przecież wiele związków zawartych dosyć wcześnie, zaraz po ukończeniu wieku przepisanego prawem (szesnasty i czternasty rok życia), a jednak nie tylko szczęśliwych, ale i ważnych. Też daje się zauważyć, iż Prawodawca nie stawia extra wymagań odnośnie zawarcia związku, gdy chodzi o wymaganą wiedzę, które to wymagania mogłyby uniemożliwić w ogóle wstąpienie w niego. To wskazuje powtórnie na nasz wniosek.

Zobacz także: Rozwód kościelny: Przeszkody małżeńskie

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Edukacja prawna

    Edukacja prawna to jedno z rozwiązań określonych w ustawie o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Na czym polega i jakie działania obejmuje?

    Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie

    Kto może skorzystać z nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego? Co obejmuje taka porada? Jakie formalności są potrzebne? Oto najważniejsze informacje.

    Nowe przepisy mocno utrudniają zwolnienie pracownika. Co na to pracodawcy?

    Zmiany w prawie, które weszły w życie 22 września, budzą kontrowersje wśród pracodawców. Jak podkreśla Północna Izba Gospodarcza pozytywne jest to, że lepiej chronieni są pracownicy, którzy są w czasie okresu ochronnego lub np. w czasie choroby przewlekłej. Wadą zaś jest ochrona pracowników, którzy mogą uchylać się od zwolnienia z pracy, gdy to zapadło z powodów merytorycznych. 

    Jaka przyszłość czeka dane osobowe w erze nowych technologii?

    To zagadnienie nad którym dyskutowali uczestnicy Forum Nowych Technologii. Konferencja odbyła się w Warszawie 20 i 21 września 2023 r.. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Urząd Ochrony Danych Osobowych we współpracy ze Stowarzyszeniem Prawa Nowych Technologii i Akademią Ekonomiczno-Humanistyczną.

    REKLAMA

    Ministerstwo Cyfryzacji: Ograniczamy bon 2500 zł tylko dla niektórych nauczycieli. Jesteś na liście?

    Przykra wiadomość dla nauczycieli. Bonu 2500 zł na zakup laptopa nie dostaną wszyscy nauczyciele.

    Referendum 2023. Jak będzie liczona frekwencja?

    Udział w referendum jest dobrowolny; frekwencja referendalna - która ma wpływ na to, czy referendum jest wiążące, czy nie - jest liczona na podstawie liczby ważnych kart wyjętych z urny - przypomina szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak.

    Umowy o dzieło nadal najczęściej podpisują mężczyźni

    W pierwszy półroczu 2023 r. – stanowili oni 52,81 proc. wykonawców. Co czwarty wykonawca umowy o dzieło to osoba w wieku 30-39 lat – 56,2 tys. Prawie 2 tys. umów podpisali wykonawcy w wieku 80 i więcej lat. Umowy o dzieło zawierane są najczęściej na jeden oraz osiem dni. 

    PGG zapewnia o dostępności węgla opałowego w e-sklepie i składach firmowych

    Polska Grupa Górnicza (PGG) miesięcznie kieruje do sprzedaży w swoim sklepie internetowym ok. 270-300 tys. ton węgla opałowego, czyli całość bieżącej produkcji - podała w czwartek 29 września firma, zapewniając o stałej dostępności węgla w e-sklepie i składach firmowych.

    REKLAMA

    Z końcem września wiele zmian w prawie pracy!

    Koniec września przynosi wiele zmian w prawie pracy, ale nie można zapominać o już istniejących obowiązkach – przypomina radca prawny Monika Jurkiewicz. To m.in. dofinansowanie do posiłków dla pracowników, zwiększona ochrona pracowników czy udzielenie zaległego urlopu do 30 września.

    W niedzielę w stolicy duże utrudnienia. Ulicami Warszawy przejdzie "Marsz Miliona Serc"

    Warszawiaków i przyjezdnych czekają w niedzielę 1 października duże utrudnienia. Ulicami stolicy przejdzie organizowany przez Koalicję Obywatelską "Marsz Miliona Serc". Marsz rozpocznie się o godz. 12.00 na Rondzie Dmowskiego, następnie przejdzie ulicami Marszałkowską, Świętokrzyską, Jana Pawła II, a zakończy się na Rondzie Radosława.

    REKLAMA