REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo małżeńskie kościelne i cywilne - różnice

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Rozwód kościelny, cywilny./ Fot. Fotolia
Rozwód kościelny, cywilny./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Podczas starania się o orzeczenie nieważności swojego małżeństwa kościelnego nie istnieje konieczność jego unieważnienia wg norm prawa cywilnego, a tym bardziej nie istnieje konieczność uzyskania rozwodu. Także problem zawarcia małżeństwa typu konkordatowego nie istnieje, gdyż będąc dopuszczonym do ślubu kościelnego, będzie się dopuszczonym do cywilnego.

REKLAMA

Na początku podaję, iż analizy w kontekście prawa cywilnego w niniejszym artykule nie należy traktować jako eksperckiej, gdyż ta dziedzina prawa nie jest moją specjalizacją. Zdecydowałam się na takie rozważanie, aby ukazać, iż być może pewne różnice pomiędzy oboma porządkami prawnymi powinny skłonić do pewnych w nich zmian.

REKLAMA

Pierwszą wybraną różnicą jest istnienie instytucji symulacji (wykluczenia) w kościelnym prawie małżeńskim (kan. 1101 KPK) a jej brak w KriO. Istota jej polega na dychotomii pomiędzy tym, co jest treścią wewnętrznego aktu woli, a przejawem jego na zewnątrz, przy jednoczesnym zachowaniu świadomości o tej różnicy. Dzięki temu, gdy przynajmniej jedna ze stron nie chce zawierać związku małżeńskiego, bądź nie chce zachować jego przymiotów czy elementów, ale równocześnie na zewnątrz składa przysięgę wprost przeczącej treści woli, wówczas zawiązany węzeł małżeński jest nieważny. Wada ta nie jest znana w cywilnym prawie rodzinnym. Być może wynika to z regulacji przez to prawo tego, co jest w jakiś sposób uzewnętrznione, a być może wynika to z tego, iż jest jakaś trudność w udowodnieniu takiej wady woli. Temu ostatniemu na pewno nie można zaprzeczyć, samo bowiem przyznanie się strony symulującej niekoniecznie musi być prawdziwe, to samo dotyczy świadków potwierdzających dokonanie wykluczenia. Czy zatem jest to jakiś brak kościelnego prawa małżeńskiego? Nie, bowiem w nim liczy się i tak obiektywny stan. A zatem, nawet gdy strona przyzna się do symulacji, mimo iż faktycznie ta nie miała miejsca, nawet, gdy świadkowie, strona przeciwna to potwierdzi, to powstały tym sposobem „pozytywny” wyrok jest nieważny, co oznacza, iż zawierany kolejny ślub kościelny nie zaistnieje. 

Zobacz również: Etapy kościelnego procesu o nieważność małżeństwa

REKLAMA

Kolejnym przykładem jest kwestia wieku (kan. 1083 KPK). Wiemy, iż wg KPK związek zostaje ważnie zawarty, gdy kobieta ma ukończony czternasty rok życia zaś mężczyzna szesnasty. Pomijam kwestię godziwości oraz instytucję zakazu. Natomiast, wg KriO obie strony winny mieć ukończony osiemnasty rok życia, chociaż dopuszcza się zawarcie jego przed ukończeniem przed ukończeniem przepisanego wieku, a po ukończeniu szesnastego roku przez kobiety (art 10 §1 KriO). Czyżby zatem regulacja cywilna była lepsza, gdyż bliższa naszej kulturze? Nie o to chodzi, bowiem różnica wynika z faktu, iż KriO dotyczy tylko sytuacji w Polsce, nie zaś na całym świecie, jak to jest w przypadku KPK. Stąd Prawodawca kościelny mógł „pozwolić” sobie na zaniżenie wieku, przyznając jednocześnie prawo jego zawyżenia do godziwości zawarcia przez kościelną władzę partykularną, co w Polsce nastąpiło. Warto jednak przytoczyć inne cywilne regulacje w tym kontekście, a mianowicie brak możliwości unieważnienia związku w przypadku, gdy nastąpiło osiągnięcie wymaganego wieku, bądź gdy kobieta zaszła w ciążę (ar. 10 §3 oraz §4 KriO). Te z kolei różnice wynikają z innego podejścia, co jest widoczne w używanej nomenklaturze: unieważnienie związku (prawo cywilne) a stwierdzenie bądź orzeczenie jego nieważności (prawo kanoniczne).

Kolejnymi przykładami, które można rozpatrzyć równolegle jest przeszkoda pokrewieństwa oraz adopcji (kan. 1091 KPK oraz kan. 1094 KPK, zaś po stronie prawa cywilnego: art 14 §1 i §2, art. 15 KriO). Wg prawa kanonicznego pierwszy rodzaj przeszkody obejmuje spokrewnionych ze sobą we wszystkich stopniach linii prostej oraz do czwartego stopnia w linii bocznej. Z kolei, w cywilnym prawie rodzinnym instytucja unieważniająca dotyczy linii prostej oraz rodzeństwa. Różnica polega na możliwości dyspensowania od pokrewieństwa w trzecim oraz czwartym stopniu linii bocznej w prawie kanonicznym. Następnie, wg kanonicznych regulacji przeszkoda pokrewieństwa prawnego obejmuje nie tylko adoptujących i adoptowanych, ale i jednocześnie dzieci naturalne oraz adoptowane, nadto nie zanika po dojściu do pełnoletności. Trudno w tym momencie oceniać szczegóły tych regulacji, gdyż wykraczałoby to poza nasze kompetencje, ale warto zastanowić się nad ich źródłem. I tak, przez takie a nie inne zrozumienie przysposobienia kościelny Prawodawca bardziej zrównuje potomstwo adoptowane do potomstwa pochodzenia naturalnego, skoro wiek nie likwiduje tej przeszkody, a rodzeństwo pochodzenia naturalnego też jest tą przeszkodą objęte nie zaś tylko przysposabiający. Przy czym po raz kolejny przewidziana jest możliwość udzielenia dyspensy. Jak można zatem wnioskować, zasadniczych różnic nie ma, a jeżeli już zachodzą to istnieje możliwość rozluźnienia prawa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Posłużyłam się tu zaledwie kilkoma przykładami, nie w tym celu, aby przewartościować jedno prawo ponad drugie, ale, aby ukazać, iż podczas starania się o orzeczenie nieważności swojego małżeństwa nie istnieje konieczność jego unieważnienia wg norm prawa cywilnego, a tym bardziej nie istnieje konieczność uzyskania rozwodu. Także problem zawarcia małżeństwa typu konkordatowego nie istnieje, gdyż będąc dopuszczonym do ślubu kościelnego, będzie się dopuszczonym do cywilnego.

Na ten temat m. in.:
T. Pawluk, Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, Prawo małżeńskie, T. III, Olsztyn, 1996.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wyciek danych pacjentów wrocławskiej kliniki. Prezes UODO monitoruje sprawę

    Wyciekły dane pacjentów jednej z wrocławskich klinik. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zna sprawę i podejmie odpowiednie działania w ramach przysługujących mu uprawnień i zadań.

    Rada Ministrów: Rząd zajmie się projektem ustawy o ochronie sygnalistów

    Po świętach rząd zajmie się projektem ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, czyli tzw. sygnalistów. Projekt przewiduje, że sygnaliści będą mieli prawo do pełnego odszkodowania w razie dopuszczenia się wobec nich działań odwetowych.

    Rodzicom kończy się czas na skorzystanie z ważnego uprawnienia. Pozostał już tylko kilka tygodni. Sprawdź, czy o tym pamiętasz.

    Katalog uprawnień związanych z rodzicielstwem w ostatnich latach systematycznie się powiększa. Jednak im starsze jest dziecko, tym mniej uprawnień przysługuje rodzicom. Warto więc pamiętać o tych niewielu, z których rodzice mogą skorzystać także na starsze dzieci.

    Rząd: Premie i wszelkie dodatki zostaną wyjęte z pensji minimalnej? Czy to oznacza podwyżki?

    Dajemy pytajniki w tytule bo jest to propozycja minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszki Dziemianowicz-Bąk. Płaca minimalna nie ma zawierać żadnych dodatków i premii. Musi to zaakceptować premier Donald Tusk.

    REKLAMA

    Zmiany w szkołach. Mydło, papier toaletowy i papierowe ręczniki w każdej łazience? Znowelizowane przepisy nie pozostawiają wątpliwości.

    Gdyby ktoś miał wątpliwości co do tego, jakiego rodzaju środki higieniczne szkoły powinny zapewnić uczniom, to już niedługo stanie się to jasne. Procedowane są zmiany w przepisach, w wyniku których w każdej szkolnej łazience mają być dostępne co najmniej papier toaletowy, mydło do rąk i papierowe ręczniki.

    Można leczyć zęby za darmo „na NFZ”. Jaki zakres świadczeń w 2024 roku? Badania kontrolne, leczenie próchnicy, także kanałowe, protezy, usuwanie kamienia i inne

    Warto wiedzieć, że cały czas istnieje możliwość wyleczenia w Polsce zębów bezpłatnie. W ramach ubezpieczenia zdrowotnego z refundacją NFZ. Niestety nie każdy dentysta ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, bo tylko w takim gabinecie można skorzystać z darmowego leczenia. Ministerstwo Zdrowia chce zwiększyć zakres gwarantowanych świadczeń stomatologicznych. Właśnie ukazał się projekt rozporządzenia w tej sprawie.

    Ulga na dziecko. Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”

    Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej, a nie samo jej posiadanie. Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

    Bon energetyczny to jednorazowe świadczenie. Co jak ktoś będzie miał problemy z prądem za pół roku?

    Znamy pierwsze szczegóły dofinansowania od rządu dla osób, które będą miały kłopoty po podwyżce cen prądu. Nosi nazwę "bon energetyczny". Niestety to jednorazowe świadczenie, a nie stała pomoc dla osób ubogich.

    REKLAMA

    Nowe regulacje dotyczące cen energii w Polsce

    Minister klimatu i środowiska, Paulina Hennig-Kloska, zapowiedziała w Polsat News, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Obecnie ceny energii, gazu oraz ciepła są zamrożone w ramach wprowadzonych przez poprzedni rząd tarcz antyinflacyjnych; przepisy wygasają w połowie roku.

    Jakie będą emerytury od kwietnia 2024? ZUS skorzysta z nowej tablicy dalszego trwania życia GUS

    Od kwietnia 2024 roku ZUS będzie korzystać z nowej tablicy GUS do obliczania wysokości nowo przyznawanych emerytur. Najnowsza tablica dalszego trwania życia powoduje obliczenie emerytury osoby w wieku 60 lat niższej o 3,7 proc., a osoby w wieku 65 lat – o 4,1 proc. niż na podstawie poprzedniej tablicy.

    REKLAMA