REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Etapy kościelnego procesu o nieważność małżeństwa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
"Rozwód kościelny", etapy./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Bardzo częstym zapytaniem u zainteresowanych osób jest to, dotyczące przebiegu procesu, jego poszczególnych etapów. W niniejszym artykule zarysowane zostaną przynajmniej najważniejsze etapy kościelnego procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa przy wskazaniu wybranych kanonów oraz przy wzięciu również pod uwagę faktu, iż praktyka poszczególnych sądów kościelnych może różnić się między sobą przy zachowaniu jednak istoty.

Po złożeniu skargi powodowej (czasami tytuły, na podstawie których przebiega proces zostają zaproponowane np. w sądzie kościelnym na podstawie rozmowy ze stroną, bądź też na podstawie treści pozwu, co oznacza, iż strona nie musi wprost formułować na sposób prawny konkretnej przyczyny; pomijam pomoc, którą można uzyskać w parafii) jest miesięczny okres na jej przyjęcie (kan. 1506 KPK).

REKLAMA

REKLAMA

Zdarza się, iż do tego czasu strona otrzymuje informację o konieczności dokonania wskazanych przez sąd poprawek, bądź dowiaduje się o odrzuceniu pozwu, jak i równocześnie poinformowana zostaje o możliwości apelacji od tej decyzji (kan. 1505 §4 KPK).

Znana jest też praktyka, iż przy przyjęciu skargi powodowej, zostaje ona przesłania stronie pozwanej (można też prosić o zaznajomienie się z nią w Trybunale Kościelnym, gdy istnieje podejrzenie, iż strona może wykorzystać w jakiś negatywny sposób jej treść) celem ustosunkowania się do niej. I znowu, przy skardze wzajemnej, tj. zwłaszcza, gdy strona przeciwna zaproponuje jakiś nowy tytuł, to może ona zostać przesłana stronie powodowej celem zajęcia stanowiska.

Zwykle sąd przyjmuje tytuły zgłaszane przez obie strony, gdy są one uzasadnione i poparte odpowiednimi dowodami, nawet przy sprzeciwie jednej ze stron, bowiem to dopiero proces wykaże, na podstawie jakiej prawnej przyczyny związek jest nieważny. Tak złożone oświadczenia stron przekazane są sędziemu, obrońcy węzła małżeńskiego, aby sformułowali oni pytania.

Oczywiście także strony mogą na jakieś wskazać (kan. 1533 KPK).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Kolejnym etapem jest złożenie oświadczeń przez strony w sądzie. Zanim do tego jednak dojdzie, to strony są zapytywane o możliwość pojednania się ze sobą, o wyrażenie zgody na skład trybunału wyznaczony do ich sprawy, o tytuły prawne, które winni potwierdzić, poinformowane są też o kosztach sądowych itp.. W trakcie przesłuchania nie dochodzi do konfrontacji stron (kan. 1678 §2 KPK). Zatem strony składają swoje oświadczenia oddzielnie w obecności sędziego, na końcu zaś zostaną one odczytane przez notariusza, aby ewentualnie nanieść jakieś w nich zmiany (kan. 1569 §1 KPK). Ja zawsze sugeruję stronom, aby Ich oświadczenia nie były tylko zwykłym powtórzeniem tego, co już zostało przez nie napisane, ale aby podały one nowe fakty. Upłynął już bowiem jakiś czas od napisania skargi powodowej do wezwania ich na przesłuchanie. Czas ten winien był zostać wykorzystany na przypomnienie sobie nowych faktów, być może na postaraniu się o nowe dowody, które przy okazji można wnieść.  Stąd też wynika pośrednio konieczność kolejnego sporządzenia pytań, tym razem już dla świadków a po przesłuchaniu - stron. Ich przesłuchanie odbywa się analogicznie jak przesłuchanie stron. Warto jednak zauważyć, iż gdy istnieje niebezpieczeństwo utraty jakiegoś zeznania, wówczas przesłuchanie świadków może mieć miejsce nawet przed zawiązaniem sporu (np. niebezpieczeństwo śmierci świadka) (kan. 1529 KPK).

Przy tej okazji chciałabym poruszyć jeszcze inne znaczące kwestie. A mianowicie, istnieje możliwość przesłuchania np. w swojej parafii. Jest to szczególnie dogodne, gdy istnieje duża odległość między miejscem zamieszkania a siedzibą sądu, z racji wieku, stanu zdrowia, zajęć itp. Niemniej warto wziąć też pod uwagę to, iż gdy złożenie zeznań, oświadczeń nastąpi w sądzie, w obecności pracownika specjalizującego się w prawie kanonicznym, to nie będzie konieczności uzupełniania później w jakiś sposób materiału dowodowego. W końcu, gdy istnieje obawa, iż ze zeznania może wyniknąć jakieś niebezpieczeństwo, wówczas można wystąpić z prośbą o utajnienie np. swoich danych z poszanowaniem prawa do obrony strony.

Gdy proces przebiega z tytułu wymagającego udziału biegłego, wówczas kolejną fazą jest poddanie się zwykle badaniom strony, wobec której biegły winien sporządzić opinię.

Także sędzia, obrońca węzła, strony mogą postawić pytania, na które winien odpowiedzieć ekspert (kan. 1577 §1 KPK).

Kolejnym krokiem, niekoniecznie jednak mającym miejsce akurat w tym momencie z racji zróżnicowanej praktyki sądowej, jest sporządzenie uwag przez obrońcę węzła małżeńskiego.

Zobacz również: Obrońca węzła małżeńskiego w procesie kościelnym

Następnym punktem w procesie jest publikacja akt, zwana inaczej ich odczytem, podczas której strony, ich pełnomocnicy, adwokaci mogą zaznajomić się z aktami sprawy (kan. 1598 §1 KPK). Zagadnieniu temu został poświęcony odrębny artykuł, ale w skrócie warto z niego tylko powtórzyć, iż do momentu zbierania dowodów strona po wglądzie do akt może dojść do wniosku o zaproponowaniu nowych dowodów czy nawet nowej przyczyny (kan. 1598 §2 KPK). Dokonuje się to w piśmie obrończym. Już poza zamknięciu postępowania dowodowego istnieje też możliwość zajęcia stanowiska wobec akt sprawy, ale jednak już bez wniesienia nowych dowodów, czy zaproponowaniu nowego tytułu.

Po zamknięciu postępowania dowodowego jest czas przygotowywania przez Sędziów wyroku. Gdy zostanie wydany wyrok pozytywny, wówczas akta zostają automatycznie przekazane sądowi II Instancji (kan. 1682 §1 KPK), gdy negatywny, to wtedy stronom przysługuje prawo do apelacji. Pomijam kwestię rzadko spotykaną o odwołaniu się od pozytywnego wyroku, przez który jednak strona czuje się pokrzywdzona. Owszem Trybunał Apelacyjny (także przez niego rozumiemy Najwyższy Trybunał Roty Rzymskiej – kan. 1444 §1 nr 1 KPK) przyjmie pismo apelacyjne bez podania przez apelującą stronę nowych dowodów (kan. 1634 §1 KPK), ale zalecane byłoby ich podanie. Nie chodzi bowiem tylko o zajęcie stanowiska wobec wyroku sądu niższej Instancji, ale o należyte zbadanie sprawy. Stronom przysługuje również prawo do prośby o przyjęcie nowego tytułu (kan. 1683 KPK). O tym czy zostanie on przyjęty, decyduje sąd. Jeśli tak, to to np. w przypadku wyroku pozytywnego potwierdzenie następuje przez Trybunał Roty Rzymskiej. Postępowanie Trybunału Apelacyjnego przy wyroku pozytywnym polega albo na potwierdzeniu dekretem wyroku I Instancji, albo na przyjęciu sprawy do zwyczajnego jej rozpatrzenia, a zatem podobnego, jaki miał miejsce w instancji pierwszej (kan. 1684 §1 KPK).

Aby móc zawrzeć związek małżeński po uprzednio już zawartym istnieje wymóg dwóch pozytywnych wyroków dla obu stron procesowych. Przy niektórych tytułach może pojawić się zakaz, wówczas strona nim związana zobligowana jest do prośby o jego cofnięcie (kan. 1684 §1 KPK) .

Polecamy serwis: Rozwody

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

REKLAMA

Zmiany w e-ZLA już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną? ZUS odpowiada: Pacjenci mogą czuć się spokojnie.

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

Pokaźne zyski z PPK: 135-181 % przez ponad 5 lat. Jak sprawdzić stan rachunku PPK? Wypłacić można zawsze ale przed 60 urodzinami są potrącenia

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 135-181 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 21 maja 2025 r. nr 5 (43) biuletynu miesięcznego Pracowniczych Planów Kapitałowych.

Debata Trzaskowski – Nawrocki [RELACJA NA ŻYWO]

Debata między kandydatem Koalicji Obywatelskiej Rafałem Trzaskowskim a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. Relacja na żywo.

REKLAMA

Przez tę lukę prawną, konto bankowe może zostać wyczyszczone do zera. „Takie sytuacje zdarzają się częściej niż mogłoby się wydawać, a konsekwencje bywają dramatyczne"

Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze nie są chronieni przed zajęciem przez komornika środków zgromadzonych przez nich na koncie bankowym w takim zakresie, jak osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, w stosunku do których obowiązuje tzw. kwota wolna od potrąceń, której celem jest zabezpieczenie im tzw. minimum egzystencjalnego. Powyższa luka prawna – jak zwraca uwagę mec. Adam Kaczor z Kancelarii Restrukturyzacyjnej KPR – nierzadko skutkuje nie tylko likwidacją działalności, ale „dramatem całej rodziny”.

Miały być dopłaty, a są mandaty – i to 1500 zł. Biorą się za rowerzystów

Rządowe zapowiedzi dotyczące dofinansowania zakupu rowerów elektrycznych pojawiają się regularnie a jak dotąd nie wykroczyły poza status: obietnicy. Co najmniej od roku słyszymy, że „już niedługo” pojawią się konkretne środki wsparcia, a instytucje takie jak NFOŚiGW oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska uruchomią programy, które mają objąć nawet kilkadziesiąt tysięcy potencjalnych nabywców rowerów elektrycznych. Zamiast tego jest akcja policji i są mandaty dla cyklistów i to niemałe bo nawet 1500 zł. Co dalej z pseudo e-rowerami?

REKLAMA